کاخ‌شاهی گچسر،میراث‌ملی یارستوران سرراهی

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: کاخ‌شاهی گچسر،میراث‌ملی یارستوران سرراهی تهران - ایرنا - کاخ شاهی ثبت ملی شده گچسر که توسط بنیاد مستضعفان به بخش خصوصی فروخته شده بود، اکنون تبدیل به رستوران شده است.

کاخ‌شاهی گچسر،میراث‌ملی یارستوران سرراهی

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، کاخ شاهی گچسر استان البرز مربوط به دوره رضا پهلوی و در 10 دی ماه 1381 با شماره 6575 به ثبت ملی رسیده است.محور کرج - چالوس که به جاده چالوس در بین مردم شهرت دارد، یکی از زیباترین و پرجاذبه ترین نقاط کشور از نظر میراث تاریخی و طبیعی است. بخش گچسر در 65 کیلومتری شمال شرقی کرج و در همین جاده قرار گرفته، جدا از چشمه ولد، غار یخ مراد و باغ لاله معروفش، یک بنای تاریخی ارزشمند به نام کاخ رضا شاهی دارد که با وجود اینکه در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده، اخیرا زمزمه هایی مبنی بر فروش آن به بخش خصوصی شنیده می شد.در گچسر هر چه چشم می چرخانیم اثری از یک تابلو برای نشان دادن مسیر منتهی به کاخ وجود ندارد. سرنوشت این بنا مثل نمونه های زیادی از بناهای ملی که ثروت و هویت این سرزمین است به قدری ناگوار و مهجور است که وقتی از مغازه های اطراف که فقط در فاصله چند 10 متری آن قرار دارند، مکانش را می پرسیم از وجود آن اظهار بی اطلاعی می کنند.شاید هم حق داشته باشند چون وقتی به بنا می رسیم با کمال شگفتی می بینیم هیچ شباهتی به کاخ ندارد و به رستوران یا اقامتگاه بین راهی تبدیل شده که در حیاط آن از آلاچیق های مسقف پلاستیکی گرفته تا گنداب مشاهده می شود و به جای تابلو معمول با توضیحات اثر، با خطوط بی حالی به بی حالی خود مجموعه، فقط نام هتل گچسر بر روی آن حک شده است.درختان بریده شده و الحاقات نازیبا و بی تناسب و حال بد مجموعه موجب می شود به کیلومتر 52 جاده یعنی باغ لاله گچسر که هرساله مسولان میراث فرهنگی در 12 اردیبهشت ماه برای جشنواره گل آنجا هستند، برگردم و پاسخ کنجکاوی هایم که شاید نگرانی های یک ملت نیز هست را بگیرم.** صلاحیت نگهداری از بناهای تاریخی به اهلش واگذار شود معاون توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این باره می گوید: طبق ضوابط و قوانین میراث فرهنگی هر کسی بخواهد در یک بنای تاریخی تغییر کاربری داده و بهره برداری کند، باید از سازمان میراث فرهنگی مجوز بگیرد؛ در مورد تعمیر و مرمت هم وضعیت به همین منوال است که باید مشاور و نقشه آنها به تایید میراث فرهنگی برسد.سمیع الله حسینی مکارم می افزاید: با بخش خصوصی برای بهره برداری از مکان های تاریخی مشکلی نداریم و از ورودشان به احیا و مرمت استقبال هم می کنیم اما مساله اینجا است که رعایت ضوابط و مقررات میراث فرهنگی یک ضرورت است.متاسفانه بنیاد مستضعفان قبل از اینکه مالکیت این کاخ را به بخش خصوصی منتقل کند هم در بهره برداری و هم در تغییر کاربری ضوابط ما را رعایت نکرده است.آسیب های مهمی که به این کاخ وارد شده نشان می دهد که باید صلاحیت نگهداری از بناهای تاریخی و فرهنگی به اهلش سپرده شود. وی می افزاید: بنیاد مستضعفان فقط جنبه اقتصادی مساله را مدنظر قرار داده و بخش هایی از این بنا را که از آنها امکان درآمدزایی و پول سازی وجود داشته، تعمیرات غیرتخصصی و خلاف ضوابط انجام داده و بخش های دیگر را که صرفه اقتصادی نداشته به حالت مخرب رها کرده است. همه حرف ما این است که این بناها ثروت ملی و برای نسل آینده است و هیچ سازمان یا شخصی حق ندارد به اسم مالک و بهره بردار، ضوابط میراثی آن را درنظر نگیرد.** خرید و فروش بنای ملی بدون اطلاع میراث فرهنگی، جرم استمدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی نیز تاکید می کند: خرید و فروش یک بنایی که ثبت ملی شده، بدون اطلاع میراث فرهنگی جرم است. بر اساس ماده 565 قانون تعزیرات کشور حتی تا سه ماه حبس دارد.فرهاد نظری ادامه می دهد: کاخ شاهی گچسر در وضعیت بدی به سر می برد، با تغییر کاربری ها، الحاقات و تعمیرات غیرمجاز و غیر اصولی که در آن صورت گرفته، محیط طبیعی آن به هم خورده و همه اینها خلاف است.وی می افزاید: بنیاد مستضعفان به عنوان مالک و نگهدارنده قبلی این بنا نگاه کاملا انتفاعی به این مکان فرهنگی داشته و هیچ توجهی به ارزش های تاریخی فرهنگی آنجا نکرده است. تخلف ساخت و ساز بدون مجوز در عرصه این بنا یک مورد کاملا غیرقانونی است و حتما از طریق معاونت حقوقی سازمان میراث فرهنگی در این باره شکایت می کنیم.نظری ادامه می دهد: کارهای صورت گرفته در این بنا با هیچیک از موارد حفاظتی، قوانین و آیین نامه ها همخوان نیست و وضع بنا ناگوار است و متاسفانه بناهای مهمتر از اینجا مثل کاخ شمس، کاخ مروارید و رامسر که در دست بنیاد مستضعفان بوده است وضع مشابهی دارند. احتمالا وضع دیگر بناهای زیاد تاریخی که تحت مالکیت آنهاست و ما هنوز آنها را پایش نکردیم به همین منوال و بلکه وخیم تر باشد.** از بخش خصوصی استقبال می کنیممدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری البرز نیز که به مانند ماسلف طالقانی خود، پر حرارت و پر جوش و خروش سخن می گوید، قول می دهد مانند تپه ازبکی و باغ سیب، این بنا را نیز از شر حاصله حفظ کرده و می گوید: اینجا یک اثر ثبت ملی شده و از نور چشم برای ما مهمتر است و طبق قانون هرنوع خرید و فروش و واگذاری مالکیت تاریخی و فرهنگی مشکلی ندارد اما باید با اطلاع میراث فرهنگی انجام شده و کاربری بنا حفظ شود.عبدالناصر میرچی تاکید می کند: آب گردشگری کشور در نهایت باید با ورود بخش خصوصی گرم شود خدا را شاکرم و انتقال این فضا را به شرط رعایت موارد قانونی و مرمتی به فال نیک می گیرم. ** از خرید منصرف نیستم/با اطلاع قبلی خریدمپس از شنیدن گفته مسولان میراث فرهنگی و با توجه به اینکه مدیران بنیاد مستضعفان مدتهاست که پرسش خبرنگاران را درباره چنین اتفاقات مشابهی بی پاسخ می گذارند، کنجکاو و علاقه مندم تا به دو دلیل از دیدگاه خریدار مجموعه مطلع شوم؛ اول شاید برخی ابهامات روشن شود و دیگر اینکه ماجرا را یکجانبه و از یک منظر ندیده باشیم.بخت همراه من است که مطلع می شوم از قضا خریدار مجموعه برای سرکشی در منطقه است.مدتی است شایع شده که او این کاخ ملی را تنها به قیمت 150 میلیارد ریال خریده است.منتظر چیز دیگری بودم اما روبروی من جوان ترکه ای ایستاده که سنش از سه دهه بیشتر نیست، با حوصله، احترام و البته کمی لرزش دست و دل نگرانی شدیدی که سعی در پنهان کردنش دارد اما در چهره و صدایش نمایان است پاسخ پرسش هایم را می دهد.علی زارعی می گوید: ما این کاخ را تابستان سال گذشته طبق یک مزایده از بنیاد مستضعفان خریداری و در آبان 95 تحویل گرفتیم. خریدار و مالک کنونی کاخ رضاشاهی گچسر اضافه می کند: بخش هایی از کاخ را مرمت و درست کردیم و این بنا را که شناسنامه این منطقه است در بخش هایی بازسازی کردیم.مالک که بومی منطقه نیست و از اصفهان آمده می گوید: خرید این بنا به این خاطر بود که علاقه به آثار تاریخی در خون من است. دوست داریم کارها و تغییراتی که از این به بعد در این بنا انجام خواهد شد با نظارت میراث فرهنگی باشد. بیشتر تغییرات موجود در عمارت در زمان مالکیت بنیاد مستضعفان رخ داده و ما تغییرات چندانی نداده ایم.مالک کنونی این کاخ در پاسخ به این پرسش که آیا قبل از خرید اطلاع داشتید که این بنا ثبت ملی شده یا نه، ابتدا پاسخ منفی می دهد و پس از اندکی سوال و جواب اذعان می کند: در واقع مطلع بودیم و مشاوره هایی هم در این باره گرفتیم.وی در پاسخ به این سوال که آیا به سبب اینکه این اثر در فهرست ملی بوده هیچگونه محدودیتی در هنگام خرید متوجه شما نشد، عنوان می کند: از این بابت هیچ مشکلی نداشتیم و اکنون از این بنا با کاربری هتل و رستوران استفاده می کنیم و انتظار داریم اینجا به همان شکل سابق بازسازی شود. زارع در پاسخ به صحت این ادعای رییس میراث فرهنگی استان البرز که شما از خرید خود منصرف شده اید نیز تصریح می کند: ما به هیچ عنوان از این خرید منصرف یا پشیمان نیستیم و احتمالا منظورشان این بوده که توافق کردیم که از این پس تغییرات زیر نظر اداره میراث البرز باشد.** میراث ملی یا میلی آفتاب تند و گرم صبح در زمان بازگشت مایل شده و به زردی گراییده؛ درست مثل امید نیمه جان من، در این باره که حافظان خوبی برای میراث ملی، فرهنگی تاریخی باشیم که جزو سه مکتب بزرگ میراث فرهنگی جهان است و علاوه بر صرفه اقتصادی در گردشگری و ارزآوری برای میهن مان، فواید فرهنگی و هویتی پرشمار دارد. و به این پرسش ها می اندیشم که این میراث تاریخی ملی است یا میلی؟ «می اندیشم که شاید خواب بوده امخواب دیده اماما همه چیز یکسان است و با این حال نیست!»فراهنگ ** 3079 ** گزارش: علی اسدی * انتشار: امید غیاثوند

13/02/1396

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]