واضح آرشیو وب فارسی:ایلنا: نقد جامعه ایرانی در گفتگو با سیدمهدی احمدپناه؛ مجریهای تلویزیون زیر تیغ/ شوخیهای آمریکایی در ایران
«داستان عامهپسند» نمایشی است که با همهچیز شوخی میکند؛ از شخصیتهای «نادر» و «سیمین» اصغر فرهادی که نام کاراکترهای اصلی این نمایش است و ما هیچ وقت آنها را نمیبینیم تا مجریهایی که حرکات اغراق شدهشان را هر روز در تلویزیون میبینیم. گرچه در بازیها اغراق شده و شاید غیرقابل باور بهنظر برسد، اما کمی که از اجرا میگذرد همین بازیها جزیی از شخصیت بازیگران میشود. به گزارش خبرنگار ایلنا، «داستان عامهپسند» براساس «شایعات» نیل سایمون نوشته شده اما به قول طراح و کارگردانش نوک تیز پیکان را به سمت نقد اجتماع ایرانی نشانه رفته است. داستانی که کاملا ایرانیزه شده و با شوخطبعی و اغراق، ضعفهای بخشی از جامعه ایرانی را نمایش میدهد. طراح و کارگردان نمایش «داستان عامهپسند» با اشاره به شخصیت دو مجری تلویزیونی در این نمایش که کاراکترهایی کمیک هستند، به خبرنگار ایلنا گفت: تاسفبار است که بگویم تقریبا تمام دیالوگهایی که کاراکترهای مجری در این نمایش میگویند دقیقا از دیالوگهای مجریان تلویزیون خودمان گرفته شده است. سیدمهدی احمدپناه در گفتگو با خبرنگار ایلنا، افزود: مردمی که برای تماشای نمایش «داستان عامهپسند» میآیند دستکم یکبار مخاطب تلویزیون بودهاند و برای همین نزدیکی که میبینند، آنقدر برایشان این دیالوگهای مجریها خندهدار و جالب است. او تصریح کرد: کافی است که از تلویزیون کمی فاصله بگیریم و به این دیالوگها و یکسری حرکات و گفتمان این شخصیتها توجه کنیم تا متوجه شویم که چقدر با آن چیزی که یک مجری باید باشد؛ فاصله دارد. احمدپناه خاطرنشان کرد: خیلی خوشحال نیستم از اینکه بگویم دیالوگهای واقعی مجریان ما در تلویزیون کاری را میکند که شما در نمایش میبینید که موقعیتهای به شدت کمیکی خلق میکند و به آن میخندید. کارگردان نمایش «داستان عامهپسند» در پاسخ به سوالی درباره اغراق در کاراکترهای نمایش که در مورد مجریهای تلویزیونی از همه واقعیتر است، گفت: در این نمایش کاراکترهای غلو شده را میبینیم اما بخشی که نه تنها اصلا بزرگنمایی نشده بلکه نمود عینی و بیرونی هم دارد همین کاراکتر مجریهای تلویزیونی است که مدام دارند پیامهایی را میدهند. دلیلش هم این است که تلویزیون دائما در حال اغراق است. احمدپناه با بیان اینکه در این موضوع و بسیاری از مسائل دیگر سعی کردیم تا جایی که میشود و به ما اجازه میدهند به صورت جزئی پرداخت کنیم، گفت: جایی اشاره میشود که تلویزیون جای آدمهای خیلی فرهیخته است اما این نقدی است که الان به صداوسیمای ما وجود دارد. او تشریح کرد: نقدهای زیادی درباره عدم حضور چهرههای برجسته یا فرهیخته وجود دارد؛ خیلی از افرادی که مردم قبولشان دارند را در تلویزیون نمیبینیم، یا افرادی که توانایی دارند اما امکان کار در رسانه ملی ندارند. احمدپناه این مصداق را در مورد نقدهایی که در فضای سیاسی ما وجود دارد، هم صادق دانست و گفت: سعی کردیم تا جایی که ممکن است و دستمان باز بوده حرفهایی را بزنیم و تا جای ممکن اشاره کنیم. معتقدم مخاطب باهوش و هوشیار خودش متوجه کلیات قضیه میشود که اگر ما به چیزی اشاره میکنیم حرفمان راجع به چه مسائلی است. نمایشی برای جامعه ایرانی از متنی امریکایی طراح و کارگردان نمایش «داستان عامهپسند» با اشاره به ایرانیزه کردن این اثر که برگرفته از نمایشنامه «شایعات» نیل سایمون است، گفت: نمایشنامههایی از این دست شوخیها و موقعیتهایی دارد که برای جامعه آمریکایی نوشته شده است. سیدمهدی احمدپناه تشریح کرد: این نمایشنامه نیل سایمون هم با اسامی شخصیتها و موقعیتهای مختلف شوخی میکند و ارجاعات در آن زیاد است؛ به تجربه متوجه شدیم که چون این ارجاعها برای مخاطب ما خیلی آشنا نیستند، بنابراین جذابیت هم ندارند. پس به این جمعبندی رسیدیم برای اینکه بخواهیم چیزی را روی صحنه ببریم که برای مخاطب آشناتر باشد باید از المانها و فاکتورهای جامعه خودمان استفاده کنیم. او ادامه داد: وقتی با نویسندهای مثل نیل سایمون طرفیم که قلم قدرتمندی دارد، دست بردن در متن و معادلسازیاش، به طوری که حضور اثر و انسجامش از بین نرود، سخت است. تلاش کردیم نقدهایی را که به جامعه خودمان داریم به نمایش اضافه کنیم. احمدپناه با اشاره به وجود دو کاراکتر مجری تلویزیونی، گفت: مثلا در نمایشنامه اصلی دو شخصیت وارد قصه میشوند که در رسانههای آمریکایی فعال هستند، ما این دو را با شخصیتهایی که در رادیو تلویزیون خودمان بسیار زیادند جایگزین کردیم. طبیعتا وقتی جایگذاری انجام میشود باید جزئیات را با خودش بیاورد و این داستان را بهطور کلی تحت تاثیر قرار میدهد. این کارگردان تئاتر با بیان اینکه طراحی و دوبارهنویسی این نمیاشنامه تجربه مشکلی بود، گفت: تلاشمان را کردیم که هم انسجامی به کل متن بدهیم تا طولانی بودنش حوصله مخاطب را سر نبرد و سعی کردیم ریتم خوب و انسجامی دهیم دهیم و برش گردانیم به سمت المانهای جامعه خودمان. احمدپناه با اشاره به تغییراتی که در این نمایشنامه داده است، گفت: در تجربیات قبلی هم روند کاریام این بوده که معمولا متن را برای اجرایی که قرار است روی صحنه ببرم و شیوه اجرایی خاصی که مدنظرم است تغییراتی میدهم و تمام تلاشم را میکنم که برای آن ضرباهنگ و شیوهای که در نظر گرفتهام مناسب کنم. در این نمایش هم همین اتفاق افتاده است.
او تصریح کرد: از اول در ذهنم بود که نمایش کوتاهتر و منسجمتر شود و پیکان نقدش برگردد به سمت جامعه خودمان. این اتفاق در کارگاهی که داریم افتاد و با بچهها رویش کار کردیم اتودهایی زدیم که از همانها الهام گرفتم و جمعبندی این ایدهها را انجام دادم؛ نوشتن نمایشنامه جدید، دو ماه از زمان شروع کارگاه وقت من را گرفت. این کارگردان تئاتر با بیان اینکه تبدیل متن از آن چیزی که هست به نمایشنامهای که قرار است روی صحنه اجرا شود، چالشی برای او محسوب میشود، گفت: نمایشی که روی صحنه میرود با ضرباهنگی که مدنظرم است باید هماهنگ باشد؛ معمولا برای هر لحظه از کار برنامهریزی داشته دارم و برایم مهم است که تماشاگر به هیچوجه از کار خسته نشود. از زمانی که کار شروع میشود درگیر آن شود و حتی لحظهای که کار تمام میشود دنیای پیرامونش را فراموش کند. خدا را شکر در این تجربهها و به خصوص این نمایش اتفاق افتاده است. دنبال ستارهها نبودیم طراح و کارگردان نمایش «داستان عامهپسند» در پاسخ به این سوال که چرا با وجود تهیهکنندهای سینمایی چون «امیرشهاب رضویان» از ستارهها برای بازی در این نمایش دعوت نکرده است، گفت: اتفاقا برعکس است. آقای رضویان به خاطر نگاهی که به این کار داشت، میخواست جور دیگری کار کند. سیدمهدی احمدپناه یادآور شد: من سال گذشته اولین فیلمم را با تهیهکنندگی او کار کردم و بعد از آن و با آشنایی بیشتر، در گپ و گفتی که داشتیم جرقه این کار زده شد و با مشارکت کارگاه مدرسه فیلمسازی و بازیگری «هیلاج» کار را استارت زدیم. احمدپناه با بیان اینکه «امیرشهاب رضویان» به دنبال معرفی چهرههای جدید است»، گفت: نیت و انگیزه این نبود که از چهرهها و ستارهها بهره ببریم این اتفاق در جاهای دیگر میافتد. او خاطرنشان کرد: میخواستیم فرصتی بدهیم به چهرههای جوانتر و مستعدتر و کسانی که زحمت میکشند و خیلی انگیزه دارند تا خودشان را در کاری که بر مبنای بازیگر است بهتر نشان دهند. چون بازیگر در این کار باید تمام نیازهای صحنه را تامین کند و اینجا معمولا فشار بیشتری به بازیگر وارد میشود. شوخی با کلمات «کافدار»! این کارگردان تئاتر با اشاره به شوخیای که در نمایش با حرف «ک» میشود و نام تمام 10 شخصیت هم با کاف آغاز میشود، گفت: این حرف در نمایشنامه اصلی هم به نوعی وجود دارد و ما سعی کردیم معادل و شبیهاش را در بستر جامعه خودمان پیدا کنیم. سیدمهدی احمدپناه تصریح کرد: نکته جالب اینجاست که این شوخیای که نیل سایمون با حروف و فرهنگ لغات جامعه آمریکایی میکند وقتی وارد فرهنگ ما میشود اتفاقا کارکرد مضاعفی پیدا میکند. او ادامه داد: شاید دایره لغاتی که ما با آن از حرف «ک» استفاده میکنیم در فرهنگ عمومی و رایج مردم خیلی بیشتر باشد و حتی میتوانستیم این شوخی را در نمایش افزایش دهیم اما چون نمیخواهیم از هر چیزی شوخی بگیریم و قرار نیست از هر واژهای استفاده کنیم این را به حداقل رساندیم؛ در حد همان چیزی که در نمایشنامه اصلی هم بود. اما میتواند خیلی گسترش پیدا کند و تداعیگر چیزهای دیگری هم باشد. نمایش «داستان عامه پسند» با طراحی و کارگردانی «سیدمهدی احمدپناه» براساس نمایشنامه «شایعات» نیل سایمون و تهیهکنندگی امیر شهاب رضویان تا 22 مرداد، ساعت 19 در تماشاخانه انتظامی خانه هنرمندان روی صحنه است.
۱۳۹۵/۰۵/۱۶ ۰۸:۰۳:۱۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایلنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]