واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از کنسرت کیهان کلهر و گروه «راح روح»«پردیگان باغ سکوت»؛ اتفاقی نو در موسیقیِ «سازی»
فیزیک کیهان کلهر در نوازندگی و فیگورهای او در حین آرشه کشیدن، نوازندهای را نشان میدهد که با ساز عجین و آمیخته شده و به نوعی صدای روح او در نوای کمانچه حل میشود.
به گزارش خبرنگار موسیقی فارس، شب گذشته تالار وحدت میزبان دومین کنسرت کیهان کلهر و گروه «راح روح» بود. کلهر اجرای«پردگیان باغ سکوت» را با همراهی «نوید افقه» نوازنده تنبک، «علی بهرامیفرد» نوازنده سنتور و «هادی آذرپیرا» نوازنده تار، روی صحنه برد. کیهان کلهر همواره با آثارش نشان داده که موسیقی ردیف دستگاهی به تنهایی تمام موسیقی ایران نیست و به همین جهت موسیقی اقوام مختلف در آثار او بسیار پررنگ هستند. از موسیقی خراسانی و کردی گرفته تا موسیقی دیگر اقوام ساکن منطقه چون موسیقی ترکیه، هندوستان و... او در حوزه موسیقی تجربی پا را فراتر گذاشته و در پروژه جاده ابریشم تجربه همکاری با موسیقیدانانی از دیگر کشورهای جهان را داشته است. نگاه کلهر به موسیقی مقامی و نغمههای محلی در این اجرا هم نمود داشت. «عیبت مهگین» که بر اساس یک ملودی کرمانجی ساخته شده به همراه یک قطعه با کلام محلی که توسط خود کلهر اجرا شد و همینطور قطعه معروف «طرقه» که در این کنسرت اجرا شد، نشان میدهد این نوازنده کمانچه به سادگی از کنار نغمات محلی نمیگذرد و خود را محصور چهارچوبهای موسیقی ردیف دستگاهی نمیکند. «طرقه» چنان که در افسانههای قدیمی خراسان آمده است، نام پرنده کوچکی است که قصد پرواز و رسیدن به خورشید را داشت و برای این کار باید هزار نام خدا را از بر میکرد تا از سوختن در گرمای خورشید در امان باشد بنابراین تمام نامها را از بر کرد و هر بار با ذکر نامهای خداوند پر میزد، ولی در نزدیکی خورشید نام هزارم خدا را فراموش کرد و سوخت. او در این قطعه نیم نگاهی به شور و حال موسیقی شمال خراسان دارد و حال و هوای تازهای از موسیقی این خطه را به مخاطب ارائه میکند. در این راه اما اصرار چندانی بر رعایت قوانین و نغمههای خراسانی ندارد. «طرقه» همان قطعهای است که در «شب، سکوت، کویر» اجرا شده اما در این اجرا سهتار دیگر حضور نداشت و کلهر با کمانچه تنظیم متفاوتی از این قطعه شنیدنی ارایه داد. در بخشهای دیگری از این کنسرت کیهان کلهر اوج توانایی خود در خصوص ارتباط تنگاتنگ موسیقی و تصویر را به رخ شنوندگان میکشید، کمانچه در اجرای او تنها نقش یک ساز را ندارد بلکه به عنوان یک بازیگر ایفای نقش میکند. فرار و فرودهای ملودیک، نوانسها و نگاه بدیع فرمال به کمانچه، از جمله شاخصههای قابل توجه این کنسرت به شمار میرفت. کلهر در کنسرت شب گذشته و در بخش تکنوازی همان ویژگیهای منحصر به فرد خود را نشان داد. فیزیک کلهر در نوازندگی و فیگورهای او در حین آرشه کشیدن، نوازندهای را نشان میدهد که با ساز عجین و آمیخته شده است و به نوعی صدای روح او در نوای کمانچه حل میشود و تکنیک منحصر به فرد او نظر هر مخاطب را جلب میکند. کلهر با اعتقاد به اینکه تک نوازی و بداههنوازی مهمترین خصوصیت موسیقی دستگاهی ایران است و با شناخت عمیقی که از این ساختار دارد، آثارش را در این حوزه تولید و اجرا میکند. همچنین در سایر آثارش که گروه نوازی است، در بخشهای تک نوازی و ساز و آواز میتوان به درک عمیق او از بداهه نوازی و تسلط او بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران، جواب آواز، الگوهای ریتمیک و ملودیک و ادوات تحریر پیبرد. تا چند دهه پیش وسعت صدای کمانچه در گستره سنتی خود بود و صداهای خیلی زیر، کمتر شنیده میشد اما با روی آوری برخی نوازندگان پیشرو، اینک گستره صدای بیشتری از این ساز شنیده میشود. ایجاد صداهای بسیار زیر با استفاده از انگشت گذاریهای خاص از جمله تکنیکهایی است که توسط کیهان کلهر به تکامل رسیده است. البته اجرای این تکنیک در عمل کار آسانی نیست و کمتر نوازندهای می تواند صداهای دقیق و شفافی را به گوش مخاطب برساند. اجرای پاساژهای سرعتی در کمانچه نوازی سنتی معمول نیست ولی چنین امکانی با تلاش نوازندگانی چون اردشیر کامکار و کیهان کلهر رونق یافته است. اجرای این پاساژها به کمانچه کلهر در کنسرت «پردیگان باغ سکوت» جلوه دیگری داد. ضمن این که آزاد اندیشی کلهر در حوزه سازبندی و اجرا باعث شده او ترکیبات سازی متنوعی را تجربه کند. در موسیقی ردیف دستگاهی دو نوازی به عنوان یکی از شیوههای رایج به وفور دیده میشود که همراهی سازهای تار و کمانچه از رایجترین این دو نوازیها بوده است.کلهر این شیوه را به صورت همراهی کمانچه و یک ساز مضرابی ادامه داده است. کلهر علاوه براجرای بسیار مسلط تک نوازی، دو نوازی و ساز و آواز در این آثارنشان داده است که با درک بسیارعمیق آثار آهنگسازان هم عصر خود را اجرا میکند و در همراهی با ساز دیگر از توانایی بینظیری برخوردار است. شناخت عمیق کلهر از مقوله فرم در موسیقی ایرانی نیز باعث شده است که او در آهنگسازی نیز موفق عمل کند. «چهار مضراب» ساخته او که در این کنسرت هم اجرا شد نمونه یکیاز همین آثار است که از جمله بندیهای بسیار مستحکمی برخوردار بود که مدگردیهای بسیار زیبای آن او جلوه دیگری به ساز کمانچه بخشیده بود. چند نکته: *کنسرت «پردیگان باغ سکوت» کیهان کلهر با فروش بلیت هشت سانس، از معدود کنسرتهای «سازی» در طی یک دهه گذشته است که توانسته با اقبال این چنینی مخاطبان مواجه شود. *«پردیگان باغ سکوت» از معدود اجراهایی بود که برگزارکننده و روابط عمومی کنسرت، رفتار شایستهای با اهالی رسانه داشتند. * «پردگیان باغ سکوت» در روزهای سوم، چهارم، پنجم، دهم، یازدهم و دوازدهم خرداد نیز ساعت ۲۱:۳۰ در تالار وحدت اجرا میشود. انتهای پیام/
95/03/03 :: 11:47
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 57]