واضح آرشیو وب فارسی:وکیل ملت: وکیل ملت: من برای اولین بار اصطلاح بزه دیده قضایی را در باره بزهکارانی ابداع می کنم که به دلیل رفتار مقامات عدالت کیفرى ، در فرایند بزهکاری بیشتر قرار می گیرند.کسانى که برای بار اول به دلیل جرایم کم اهمیت یا حتى احتمال بزهکارى ( به ویژه در جرایم سیاسى یا اخلاقى )دستگیر می شوند ، ممکن است کار و موقعیت اجتماعی و خانوادگی خود را از دست بدهند . این افراد اتهام خویش را نمی پذیرند و نحوه رسیدگی را قانونی و عادلانه نمی دانند، ( هر چند اکثر مقامات عدالت کیفرى، همه احکام و تصمیمات خود را عادلانه می دانند و احتمال خطا هم نمی دهند ) این بزهکاران در واقع بزه دیده عمل مقامات کیفرى هستند . با این مقدمه وارد بحث مى شوم . فارغ از مباحث حقوقى و فقهی ، در باره علت رفتار خانم شادى صدر از دیدگاه جرم شناختی تحلیلی ارایه مى کنم . خانم شادى صدر ، وکیل دادگسترى ، نویسنده ایی پر کار و فعال مدنى ، بنا به ادعایش براى دفاع از حقوق شهروندان به زندان افتاده و مدعی است صرفا در جهت اعتلای حقوق مدنى و سیاسی هم وطنانش تلاش مى کند. در فرایند اعتراضات اجتماعى ، دستگیر مى شود ، مأموران در هنگام دستگیری برخورد مناسبى با وى ندارند ، بعدا در دادگاه انقلاب محاکمه و به حبس و محرومیت از شغل وکالت محکوم مى شود. ایشان بعد از آزادی از کشور خارج مى شود و به فعالیت هاى سیاسى و مدنى در خارج از کشور ادامه مى دهد ،او که قبلا فقط در جهت حقوق مدنى شهروندان سخن مى گفت و مخالفتی با اصل جمهوری اسلامى نمی کرد و حتى به اصول قانون اساسى هم استناد مى کرد ، اکنون علیه نظام و حتى اسلام هم مصاحبه مى کند و قلم مى زند و در یک رفتاری دور از شان یک روشنفکر و آزاد اندیش در حالی که یک جام ( احتمالا شراب ) در دست دارد و دامن کوتاه پوشیده ، روى مبلمانى که با پارچه اى سیاه و با عبارت ؛ السلام علیک یا أبا عبدالله ، پوشیده شده است ، رو به دوربین با چهره ایی خندان عکس مى گیرد . کسى که بخاطر دفاع از حقوق مدنى هم وطنانش به زندان رفته و از خانه و کاشانه خود دور شده و قطعا سختى ها کشیده ، ناگهان آشکارا به باورها و سنت هاى جامعه اش اهانت مى کند . براى فهم این رفتار به دو نظریه مهم در جرم شناسى اشاره مى کنم ؛ نظریه های کنترل اجتماعى و نظریه آنومی و فشار . نظریه های کنترل اجتماعى ، اشاره به ساز و کإرهایی دارد که از طریق آن ها ، شهروندان به هم نوایى با ارزش هاى جامعه تن مى دهند ، یکی از این ساز و کارها ، فرایند کیفری و مجازات است که بارزترین نمود کنترل اجتماعى است . هودسن در مقاله ایی در این باره به نقدی اشاره می کند که معتقد است ، اتفاقا در بسیاری از موارد نه تنها استفاده از این روش منجر به کاهش جرم در آینده نخواهد شد ، بلکه ممکن است شخص را به ارتکاب جرم هاى مهم تَر هم در آینده سوق دهد . برخی از مقامات عدالت کیفرى تصور می کنند با دستگیری و محاکمه معترضان مدنى و دگر اندیشان ، آنان و دیگران را وادار به همنوایى با ارزش هاى اجتماع خواهند کرد ، در حالى که تجربه نشان داده است که آنان بعد از آزادی مرتکب رفتارهای ساختار شکنانه مهم ترى خواهند شد. نظریه دیگر نظریه نابهنجارى جرم ( آنومی ) مرتون است ، مرتون با الهام از دیدگاه دورکیم وضعیتی را تحلیل می کند که جامعه واکنش هایی را نسبت به اهداف و وسائل بکار رفته در جامعه و مشروعیت آنها بکار می برد . در ادامه این نظریه ، کوهن نظریه فشار را ارایه می دهد . کوهن در تحلیل انحراف و بزهکارى معتقد است ، نتیجه تحمیل ارزش ها به افراد ، وقتی آنها مشروعیت ابزار و اهداف را نپذیرند ، افزایش نرخ انحراف خواهد بود . هم نوائی بین أبزار و اهداف در جامعه با اقدامات قهر آمیز حاصل نمی شود و عملا گسستی را ایجاد می کند که ممکن است منجر به شکل گیری آنومی در جامعه و طغیان علیه ارزش هاى جامعه شود . من اقدام خانم صدر را تقبیح مى کنم ولی نمى توانم نقش کسانی که شرایطی را ایجاد می کنند که این چنین شهروندان مطیع قانون را به رفتارهای ساختار شکنانه سوق مى دهند و به محض یک انتقاد یا اعتراض سعی می کنند آنان را محکوم و روانه زندان کنند ، نادیده بگیرم . این افراد نتایج رفتارهاى خود بر انحراف بیشتر را نادیده می گیرند و آن را توجیه مى کنند.
شنبه ، ۱۵خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وکیل ملت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]