واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: موزه تنها براي تفريح نيست
شكي نيست كه موزه عنصري فرهنگساز است كه هويت يك تمدن را در اشل و اندازهاي كوچك به نمايش ميگذارد...
نویسنده : معصومه طاهري
شكي نيست كه موزه عنصري فرهنگساز است كه هويت يك تمدن را در اشل و اندازهاي كوچك به نمايش ميگذارد به همين خاطر پر بيراه نيست اگر بگوييم موزهها رسانههايي هستند كه داشتههاي يك ملت را براي آيندگانشان، محققان و توريستها به تصوير ميكشند. در دنيا، موزههاي مختلفي در عرصههاي گوناگون و موضوعات متفاوتي وجود دارد؛ از موزههاي تاريخي و اجتماعي گرفته تا موزههاي طبيعي. شايد اغلب ما اولين بار با مفهوم موزه در دوران مدرسه آشنا شده باشيم، زماني كه اولياي مدارس دانشآموزان را براي شناخت پديدههاي تاريخي يا هويتي به موزهها ميبرند، اما با اين وجود بهنظر ميرسد اين موضوع مهم فرهنگي كليت ندارد؛ چراكه با همه اين تفاصيل موزهها در ايران ناشناخته هستند.
در دنيا برخي موزهها آنقدر شهرت يافتهاند كه خود به يك منبع مهم براي ارجاع علمي تبديل شدهاند و يا آنچنان در ذهنها نام موزهها و آثار موجود در آنها تكرار شده كه با يادآوري برخي كلمات ناخودآگاه به ياد اين موزهها ميافتيم و البته همان گونه كه گفته شد موزه يعني سند مثل موزه لوور پاريس يا حتي موزه جنگ ژاپن كه با نشان دادن آثار و فضاسازيهاي مرتبط در آن سعي ميشود اطلاعات و اسنادي به مخاطب منتقل شود. در ژاپن هر سال به مناسبت حمله اتمي امريكا به اين كشور، همايشي برگزار ميشود كه موزههاي جنگ ژاپن جزو لاينفك اين همايش هستند.
اين نوع موزهها در كشورهاي مختلف كم نيستند. در ايران نيز موزههاي مختلفي داريم هرچند جاي برخي موزهها در كشورمان خالي است، اما تنوع موزه با آثار متعدد در كشورمان نشان از اهميت به آن است. تهران شايد پايتخت موزههاي كشورمان محسوب شود؛ چرا كه با وجود دولت و وزارتخانهها طي ساليان دراز و نيز تراكم جمعيت در اين شهر امكان ايجاد و شكلگيري موزههاي گوناگون در موضوعات مختلف فراهم شده است. گاه خانه شخصيتهاي معروف و بزرگان تبديل به موزه ميشود مانند خانه امام خميني. از اين لحاظ اگر بنگريم ما در كشورمان موزه كم نداريم چه در زمينه تاريخ اسلام و يا قبل از اسلام، چه در زمينه انقلاب و يا دوره ستمشاهي، چه در زمينه دوران قاجار كه هر كاخ موزهاي صدالبته خود يك موزه ديدني و عبرتانگيز است و چه در زمينههاي متفرق ديگر مانند موزه پست.
اما بهراستي چقدر از اين امكانات و ظرفيتهايي كه فراهم شده است، استفاده ميشود و مردم چقدر اين فضاهاي فرهنگي و هويتي را ميشناسند؟! و چقدر بازديد از موزهها در برنامههاي خانوادهها قرار دارد؟! اين در حالي است كه موزهها حتي ميتوانند در آينده فكري و يا شغلي يك فرد مؤثر باشند و يا جرقه تحقيق و تفحص در يك موضوع را در ذهن وي روشن كنند حتي ميتوانند زمينهساز توليد آثار هنري در عرصههاي گوناگون شوند. در حقيقت بايد گفت موزهها يك چند رسانهاي ملموس هستند كه ميتوانند روح يك واقعه يا تاريخ را به مخاطبشان منتقل كنند. مثلاً در موزه برادران اميدوار ميبينيم كه دو ايراني چگونه همچون شخصيت مشهور هاليوودي يعني اينديانا جونز جهان را اكتشاف كرده و محصول سفرهاي هيجان انگيزشان را با خود به ايران آوردهاند. در موزه ستاد مشترك مربوط به ساواك علاوه بر جنايات رژيم پهلوي با شخصيتهاي مبارز و انقلابي كشورمان آشنا ميشويم و يا در خانه شهيد رجايي با سادهزيستي يك رئيسجمهور؛ اينها چيزي نيست كه تنها به ديدن و گذشتن ختم شود به نظر ميرسد از ظرفيتهاي بالاي اين آثار براي انتقال فرهنگ و علم و ايجاد انگيزه در نسل جوان غافل شدهايم و يا حداقل آن طور كه بايد از آن استفاده نكردهايم. موزهها بايد به غير از اينكه از طريق رسانههاي گوناگون اعم از حقيقي و مجازي تبليغ و معرفي شوند به عنوان يك تفريح ساده بلكه به عنوان واحد درسي عملاً به قسمتي از آموزش و پرورش كودكان و نوجوانان كشور تبديل شوند؛ اتفاقي كه هم ميتواند كلاً درس بچهها را به محيطهاي واقعي اثرگذار چند رسانهاي بكشاند و هم هويت ملي و مذهبي و ارزشي ايرانيان را به نسلهاي بعدي منتقل كند. بدون شك اگر موزهها به عنوان واحدي درسي در مدارس گنجانده شوند، از نگاه توريستي و گذرا به هويتي كه در موزهها در حال خاك خوردن است، دور خواهيم شد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۲۱:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]