واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:
شعارهای پان ایرانیستی تاکتیک تازه محافظه کاران در ایران
روز نو : نوژن اعتضادالسلطنه روزنامه نگار ایرانی در مقاله ای در سایت "اینترنشال پالسی دایجست" به استفاده محافظه کاران و دلواپسان از شعارهای ملی گرایانه و پان ایرانیستی برای جذب افکار عمومی اشاره می کند. او در این باره می نویسدَ:"پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ناسیونالیسم (ملی گرایی) از سوی مکتبی ها به عنوان ایدئولوزی غربی و وارداتی قلمداد می شد. از این رو ملی گرایان نیز به حاشیه رانده شدند. امروز اما وضعیت فرق کرده است. به نظر می رسد که محافظه کاران ایرانی به این نتیجه رسیده اند که برای جذب بیش تر جوانان و افزایش محبوبیت نزد افکار عمومی باید از شعارهای ملی گرایانه و پان ایرانیستی به عنوان ابزاری مناسب استفاده کنند".
او در ادامه اشاره می کند که علاوه بر برجسته کردن اخبار مرتبط با اقدامات سردار سلیمانی در رسانه های نزدیک محافظه کاران به عنوان قهرمان ملی می توان در این باره به اظهارنظرهای برخی از اعضای اصلی جریان محافظه کار اشاره کرد و در این باره می نویسد:" نمونه اخیر آن اظهارات تازه "سعید قاسمی" است. او در همایشی تحت عنوان "بوشهر دو قرن مقاومت در برابر استعمار" گفته بود که بحرین استانی از ایران است که باید به جمهوری اسلامی ایران ملحق شود. او گفته بود:"زمین این کشور متعلق به استان بوشهر است که در زمان های قبل با کارشکنی ها از ایران جدا شد". او یکی از فرماندهان جنگ ایران و عراق بوده و بارها از محمود احمدی نژاد حمایت کرده است. خود را "حزب اللهی" می داند و بر ارزش های انقلابی و اسلامی تاکید دارد. او یکی از اصلی ترین مخالفان توافق هسته ای ایران و 1+5 بوده و آن را نماد تسلیم و عقب نشینی از اصول قلمداد کرده بود. قاسمی هم چنین یکی از حامیان دانیل اورتگا رییس جمهوری نیکاراگوئه و رهبران چپگرای امریکای لاتین است و معتقد است که ایران در کنار کشورهای امریکای لاتین باید برای کسب "استقلال" و مبارزه علیه "امپریالیسم" امریکا تلاش کند. اظهارات ناسیونالیستی اخیر او درباره بحرین مشابه موضع گیری ای است که حزب "پان ایرانیست" دهه ها قبل اتخاذ کرده بود. تاکید اصلی پان ایرانیست ها بر لزوم الحاق دوباره مناطق جدا شده از ایران در طول تاریخ به این کشور است. آنان حتی در پرچم خود نوار سیاهی را قرار داده اند که نشانه اندوه و غم جدایی و پراکندگی اقوام ساکن ایران است که روزگاری در قالب "ایران بزرگ" در دوران شاهنشاهی در هزاران سال پیش در کنار یکدیگر زندگی می کردند. از همین رو، در سال 1970 زمانی که محمدرضا پهلوی با تصمیم بریتانیا برای اجازه دادن برای سنجش عمومی در بحرین موافقت کرد حزب پان ایرانیست با این موضوع مخالفت کرد. "محسن پزشک پور" رهبر حزب در آن زمان طرحی را برای استضیاح دولت به مجلس ارائه داد. علیرغم مخالفت های پان ایرانیست ها اما در اردیبهشت سال 1349 خورشیدی جدایی بحرین از ایران با 187 رای موافق و 4 رای مخالف به تصویب رسید. از آن زمان به بعد شاه کمک های مالی خود به پان ایرانیست ها را قطع کرد. پس از انقلاب نیز رهبران پان ایرانیست با مقام های جمهوری اسلامی ایران دیدارهایی را داشتند اما به دلیل روابط شان با رژیم پهلوی و ایدئولوژی غیر اسلامی به حاشیه رانده شدند".
نویسنده این مقاله اشاره می کند که با این حال، به نظر می رسد میان محافظه کاران مکتبی در ایران با پان ایرانیست ها نقاط اشتراکی نیز وجود دارند و در این باره می افزاید:" پان ایرانیست ها از زمان جنگ جهانی دوم و ورود نیروهای متفقین به ایران فعال شدند. آنان تاثیرپذیر از اندیشه های نازیسم بودند و خود را نیرویی مخالف حضور نیروهای بیگانه به خصوص بریتانیا و روسیه معرفی می کردند. آنان شعار مرده باد امپریالیسم روس، انگلیس و امریکا را سر می دادند. محافظه کاران در ایران نیز روی خوشی به امریکا و انگلیس نشان نمی دهند. از سوی دیگر، پان ایرانیست ها نگاهی بدبینانه نسبت به اکثریت یهودیان داشته اند. از این نظر نیز محافظه کاران اگرچه یهودستیز نیستند اما تمرکز زیادی بر روی موضوعات چون هولوکاست دارند که نمونه آن را می توان در نفی این موضوع و در برگزاری همایش علیه آن رویداد تاریخی مشاهده کرد. هم چنین پان ایرانیست ها اصلی ترین دشمن خود را کمونیست ها و در آن زمان توده ای ها قلمداد می کردند و شعار "مرگ بر حزب توده مخالف دین اسلام" را سر می دادند از این منظر نیز آنان با محافظه کاران مذهبی نقطه اشتراک دارند".
نویسنده این مطلب در ادامه اشاره می کند که نقطه اختلاف میان محافظه کاران با پان ایرانیست ها اما آن است که پان ایرانیست ها بر آب و خاک و برتر شماردن نژاد ایرانی تاکید دارند در حالی که محافظه کاران مذهبی خود مدافع ارزش های مذهبی می دانند و مذهب را بر ملیت ارجح می دانند.
او اما اشاره می کند که علیرغم این اختلافات به نظر می رسد که اکنون در شرایطی که بر سر بحران های منطقه ای به خصوص در سوریه و یمن روابط ایران و عربستان سعودی وارد تنش شده است شخصیت های محافظه کار در ایران به این نتیجه رسیده اند که تاکید بر مسائل ملی گرایانه و هویت ایرانی می تواند سبب بسیج افکار عمومی و افزایش محبوبیت نزد جوانان شود و این مسئله را در دستور کار قرار داده اند.
او در بخش پایانی مقاله اشاره می کند که تجربه تلاش برای تلفیق اسلام گرایی و ملی گرایی پیش تر در ترکیه توسط ارتش آزموده شد و در این باره می نویسد:" در دهه 70 میلادی، ارتش ترکیه که با گسترش منازعه میان احزاب راست و چپ مواجه شده بود با هدف سرکوب کمونیست ها و ایدئولوژی چپ و هم چنین برای ایجاد حس وحدت ملی مدل تلفیقی ترکی – اسلامی را ارائه کرد که در آن بر سه نهاد "خانواده، مسجد و ارتش" تاکید می شد تا روحیه های محافظه کارانه برای حفظ نظم و وضع موجود ایجاد شود. نتیجه این اقدام اما معکوس بود و خود به تقویت اسلامگرایان در عرصه سیاسی انجامید".
او در بخش پایانی مقاله خود می نویسد:" پان ایرانیسم روزگاری پاسخی به پان عربیسم تحت رهبری جمال عبدالناصر رهبر پیشین مصر بود. در آن زمان پان ایرانیست ها شعار می دادند که خلیج فارس به گورستان عبدالناصر تبدیل خواهد شد. امروز اما شعارهای پان ایرانیستی به ابزاری در دست محافظه کاران در ایران برای مقابله با نفوذ اعراب تبدیل شده است. این که آیا تضاد میان اسلام گرایی و ملی گرایی در بلند مدت خود را نشان خواهد داد یا خیر و این که آیا این طرح نتیجه معکوس خواهد داشت باید منتظر گذر زمان و تحولات آینده بود".
تاریخ انتشار: ۲۳ فروردين ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روز نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]