واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: سرویس فرهنگی، هنری: نخستین هم اندیشی هنر و اخلاق در فرهنگستان هنر برگزار شد. به گزارش خبرنگار ما، در ابتدای این مراسم علی معلم دامغانی، رئیس فرهنگستان هنر، سخنانی درباره رابطه هنر و اخلاق ایراد کرد. سپس دکتر انشاالله رحمتی، دبیر علمی هم اندیشی هنر و اخلاق، موضوع سخن خود را به اخلاق هنجاری اختصاص داد و گفت : ما مقالات و سخنرانی های این هم اندیشی را بر اساس اخلاق هنجاری گزینش کردیم. اخلاق هنجاری یک بخش نظری دارد و یک بخش کاربردی و یا حرفه ای. در اخلاق هنجاری یک دسته نظریه است که به آن کنش محور می گویند. به عبارتی، وظیفه به درستی انجام داده شود. بالاتر از آن نیز اخلاق فضیلت است که منش محور بوده بطوری که ما منش هایی را در خودمان ایجاد کنیم که وظیفه خود را به درستی انجام دهیم. اما چیزی بالاتر از وظیفه شناسی وجود دارد که آن فتوت است. اخلاق فتوت آن چیزی است که در سنت ما به آن عمل شده و حتی اخلاق کاربردی آن را نیز داریم و کافی است فتوت نامه هایی که برای تمام اصنافی که در جامعه فعال بوده اند، مرور کنیم وی ادامه داد: پژوهش های مختلفی ذیل این موضوع صورت گرفته است که آنها را می توان در چهار عنوان قرار داد. اول اخلاق توصیفی است که پژوهشی توصیفی و علمی از جنس کار مردم شناسان است که اخلاقیات را در جوامع مختلف بررسی و تحلیل می کنند. این موضوع کار دانش های توصیفی مثل جامعه شناسی است. دوم بحث روانشناسی اخلاق است که بحث های فلسفی محض در مورد اخلاق است. به این معنا که مقدورات انسان برای اخلاقی عمل کردن تا چه حد است؟ و یا ساختار روانی و سرشت آنها به گونه ای هست که بتوان به آنها تعلیم اخلاقی داد؟ سوم اخلاق هنجاری است. اگر پذیرفتیم که انسان ها می توانند اخلاقی عمل کنند، سوال این است که چه معیارهایی باید برای آنها ارائه کرد؟ شاخه چهارم این است که ما نسبت به همین اخلاق هنجاری می خواهیم یک خودآگاهی پیدا کنیم که بحث نظری درباره اخلاق شدنی است یا نه؟ ما در حوزه اخلاق چیزی را توصیف یا تقریر نمی کنیم بلکه تقدیر و ارزشیابی می کنیم. سوال اینجاست که در مورد این بایدها و نبایدها می توان بحثی کرد یا نه؟ در اینجا دیگر اخلاق مورد بحث ما نیست بلکه فلسفه اخلاق مورد نظر است که به آن فرااخلاق گفته می شود. موضوع فرااخلاق دیگر اخلاق نیست و در واقع اخلاق شناسی است. دکتر رحمتی گفت: اگر در حوزه هنر تامل کنیم، این چیزی که امروز در مورد نسبت هنر و اخلاق گفته می شود، برای فرهنگ ما تازگی ندارد و من امیدوارم زمینه ای برای چنین نگاهی به سنت اخلاقی خودمان به وجود بیاید. دکتر شهین اعوانی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، نیز در این هم اندیشی به نظرات امانوئل کانت، فیلسوف آلمانی، در عرصه اخلاق و هنر پرداخت و گفت : کانت، فیلسوف ایدئالیست آلمانی دوره مدرن قرن هجدهم است. نظرات او در عرصه اخلاق و هنر اثرگذار بوده و هنوز هم مطرح است. او معتقد است فلسفه تا جایی که شامل شناخت اصول عقلی اشیا به کمک مفاهیم می شود، به دو جز نظری و عملی قابل تقسیم است که فلسفه نظری را فلسفه طبیعت می نامد و فلسفه عملی را فلسفه اخلاق می نامد. ولی باید دانست سوژه آن فاعل شناسایی و ابژه آن متعلق شناسایی است که در هنر هر دو قسمت مهم است. اعوانی در بخشی از سخنانش تاکید کرد: از منظر کانت علاقه ای بی واسطه به زیبایی طبیعت داشتن همواره نشان از روح خوب است. من اگر از نظر اخلاقی درست باشم اثر هنری را هم به اخلاق می بینم و اگر درون من خوب نباشد و وجدان من بیدار نباشد، برداشت دیگری از هنر می کنم. بنابراین در صدور حکم ذوقی فرض قبلی ما این است که رضایت مشابهی از عمل متقابل قوای ذهنی در همه کسانی که عین را مورد بحث قرار می دهند این زیبایی حاصل می شود. یعنی یک شعور و معیاری به انسان می دهد. اینجا اخلاق و هنر، فرهنگ ساز می شود و وقتی فرهنگ ساز می شود، کانت آشتی با طبیعت را مطرح می کند. انسانیت می تواند در هنر تبلور پیدا کند که خالق آن یک انسان اخلاق مدار است. پس از سخنرانی های فوق این هم اندیشی با ارائه سه سخنرانی ادامه یافت. در این بخش مقالات «امانوئل لویناس و اثر هنری: امکان بازکشف امراخلاقی در تجربة زیباشناسانه» توسط علیرضا صیادمنصور، «کارکرد روایت در تعمق اخلاق فضیلت» توسط ابوالفضل توکلی شاندیز و «نقد اخلاقی و نقد زیبایی شناختی» نیز توسط «محسن کرمی» ارائه شد. سپس میثم سفید خوش مقاله خود را با عنوان «نسبت هنر و تباهی اخلاقی دولتشهر از نظر افلاطون»، مهدی شعبانیان با ارائه مقاله «نسبت اخلاق و معماری در آرا وارویک فاکس» و احسان رجبی نیز با مقاله «زیبایی از منظر متون حکمت عملی در دورة اسلامی» ارائه کردند.
سه شنبه ، ۱۸اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]