واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: نگاهی طنز می کنیم به برخی لغات عجیب و خنده داری که فرهنگستان لغت جایگزین لغات بیگانه کرده است!
فرهنگستان زبان فارسی در کشور ما کلمات بسیاری تاکنون با تلاش فرهنگستان لغت جایگزین برای آن تعریف شده است به طور مثال اگر تا دیروز همه از کلمه کامپیوتر استفاده می کردیم اما امروز همه به جای آن از واژه «رایانه» استفاده می کنند.گویش میخکیبنده که به فرمایش معلم ادبیاتم برای پاس داشتن فارسی چند وقتی است در فرهنگستان سیر می کنم و به عنوان یک دانش آموز در برابر تهاجم واژه های بیگانه قد علم کردم دیروز در کانون مدرسه دچار مشکل شدم.دیروز وقتی به آقا ناظم گفتم اجازه هست تا «چینی جا» بروم نگاهی به من کرد و گفت: دستشویی داری پسرم؟ گفتم نه آقا منظورم بوفه بود!وقتی هم رفتم بوفه و به عباس آقا گفتم یک دونه «خوشاب» و یک بسته «نان برشتی» و یک بسته هم «برگک» بده؛ این بنده خدا هم سبیل هایش را دو بار تاب داد و نمی دونم چرا گفت ظاهرا تنت می خواره پسر جان ؟!البته وقتی بهش گفتم آقا من یک دونه کمپوت و نان تست و چیپس می خواهم از چینی جا یا همان بوفه شوتم کرد بیرون!لهجه برفکیمن که تا قبل از خرید «ساز و برگ» یا به قول قدیمی ها «جهیزیه» برای خواهرم فکر می کردم فقط عباس آقا سرایدار مدرسه ما با فرهنگستان مشکل دارد اما دیشب فهمیدم عباس آقا مشکل ندارد ظاهرا این زبان ما با این مدل جدید قابل هضم نیست.
دیشب به اتفاق فامیل داماد رفتیم بازار لوازم خانگی تا همانطور که گفتم برای خواهرم ساز و برگ تهیه کنیم.وقتی فروشنده با خوش رویی به استقبال ما آمد که چی نیاز دارید من جلوی فامیل برایش توضیح دادم که ما برای تهیه «ساز وبرگ» خواهرم نیاز به یک «تند پز»،«استوانک گاز»،«یخ زن»، «دمابان» و «یخچال هَم بَر» داریم.
بنده خدا یک چند ثانیه ای شروع کرد به شمارش چراغ های سقف و بعد در حالیکه چشمهایش مثل چراغ های فولکس آقاجون زده بود بیرون به من گفت: عزیزم شما بشین بذار مامانت صحبت کنه!مامانم که می خواست یک کلاسی جلوی فامیل داماد از خودش در کرده باشه به فروشنده گفت «دمابان» دو قلو هم دارید؟
بالاخره فروشنده بیچاره مجبور شد برایش توضیح دهد که منظور ما از تند پز همان مایکروفر، «استوانک گاز» همان کپسول گاز، یخ زن همان فریزر بیگانه و «دمابان» هم به فلاسک قدیم میگن و «یخچال هم بر» هم همان ساید باساید بی کلاس خارجی ها است! لهجه گِردَکینمی دونم به گوش شما هم خورده که دایره شده گِردکی یا به مربع بر اساس فرهنگستان لغت باید چهار گوش بگویید؟
یا شنیدید که به مثلث می گویند «سه بر»! مثلث متساوی الاضلاع هم بر همین اساس شده «سه بر سه بر برابر»،مثلث متساوی الساقین هم شده «سه بر دو بر برابر»!حالا هر وقت دو ضلع از یک مثلث با دو ضلع از یک مثلث دیگر برابر باشد آن دو مثلث با هم برابر هستند یعنی به زبان فرهنگستان باید بگویید هرگاه دو بر از یک سه بر با دو بر از یک سه بر دیگر برابر باشد آن دو سه بر با هم برابر خواهند بود.
به نظر شما دانش آموزی که این طوری جواب معلم ریاضی اش را بدهد نباید فردا با ولی اش بیاد مدرسه؟!دو گوشیحالا تصور کنید یک روز وارد یک مغازه عرضه لوازم الکترونیکی شده و از فروشنده تقاضا کنید که برایتان نمونه های «زیر موشی» که در فروشگاه دارد نمایش دهد.
در حالی که فروشنده هنوز دارد به این فکر می کند که شما کجای موش را می خواهید و زیر موش چه ربطی به لوازم الکترونیک دارد شما از وی یک عدد «دوگوشی» و «صدا بر» و البته یک دستگاه «رایانک مالشی» خوب نیز مطالبه می کنید.در این لحظه برخی از فروشنده ها که فکر می کنند شما به کمک نیاز دارید و احتمالا تا قبل از این به شهر نیامده اید دستشان را داخل ویترین کرده و وسایل مختلف را نشان می دهند تا اگر به منظورتان رسیدید آنها را به شما تقدیم کند.
اما مطمئن باشید که همه فروشندگان چنین اعصابی نداشته و احتمالا ممکن برخوردی با شما داشته باشند که تا آخر عمر مجبور به استفاده از «چرخک» بشوید.من پیشنهاد می کنم قبل از وقوع این حادثه مثل بچه آدم به فروشنده بگوئید که منظورتان از«زیر موشی» همان «زیرموسی» است و «دوگوشی» هم همان هدفون خودمان است و جدیدا به میکروفون هم می گویند «آوابر» البته واژه «چرخک» را خیلی جدی بگیرید چون به همان «ویلچر» خودمان می گویند و برای پاس داشتن پارسی ارزشش را ندارد!به سراغ من اگر می آییدبه هر ترتیب به قول شاعر به سراغ ما اگر می آئید با همین زبان فرهنگی بیائید که مبادا ترک بردارد فرهنگ نازک پارسی من!
و اگر به قول همین شاعر سر هیچ باغچه ای شما را جدی نگرفتند اما ما اگر بشنویم که شما به «فلاش تانک» می گوئید «آب شویه»، «آکواریوم» را «آبزیدان» خطاب کرده و و به «لازانیا» گفتید «خمیراک» تعجب که نمی کنیم هیچ حتی خوشحال هم می شویم.اگر هم نیاز داشتید که واژگان بیشتری را یاد بگیرید از ما بخواهید تا آنها را برای شما از طریق «دندان آبی» منظورمان «بلوتوث» است از طریق «رایانک مالشی» یعنی «تبلت» برای شما ارسال می کنیم. و اما خدمت شما دوست عزیز که حتما تصور کردید با زبان میخی با شما سخن گفتیم باید به عرض برسانیم رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این رابطه گفتند برای واژههای بیگانه در گروه واژهگزینی فرهنگستان لغت حدود ۸۰ هزار واژه و تعداد واژههای تصویبشده تاکنون ۴۵ هزار واژه بوده است.ایشان گفتند علت تمایل بسیاری از افراد از واژه های بیگانه به خاطر آن است که برخی خود را در مقابل فرهنگ بیگانه باختهاند و به همین خاطر فکر میکنند هر چیزی را با خط فرنگی در معرض دید و فروش بگذارند، بهتر و بالاتر است، در حالیکه این اهانت به یک ملت است!مهرمطالب مرتبط:
تصویب معادل فارسی 21 واژه غیرفارسی یاحقی: «شاهنامه» ستون فقرات پیکره زبان فارسی استکدام بازیگر سینما واژه کش لقمه را خلق کرد
سه شنبه 18 اسفند 1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]