محبوبترینها
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1854258072
آیدین آغداشلو: نسل من ول نمی کند، نمی رود
واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: آیدین آغداشلو در میانه هفتادمین دهه زندگی اش می خواهد کارنامه اعمالش را به نمایش بگذارد. او سال گذشته هم نمایشگاهی را بعد از ٤٠ سال در گالری اثر برگزار کرد و حالا با رونمایی از یک مجموعه هشت جلدی در روز جمعه، ١٤ اسفند در موزه هنرهای معاصر، بخش دیگری از فعالیت هایش را مرور می کند. یکی از این هشت جلدی ها «حرف آخر» نام دارد هرچند که به گفته خود او در مقدمه کتاب، آخرین نیست بلکه حرف های اخیر است. او در این کتاب، مصاحبه ها، خاطرات و نظرهایی را که در مورد چهره های فرهنگی و هنری ایران یا رویدادهای مختلف داشته، گردآوری کرده است. آغداشلو در این کتاب پراکنده به سراغ موضوع های مختلف رفته و به همین دلیل هم گفت وگویی که با او داشتیم تاحدودی پراکنده شد. او یک ظهر زمستانی در خانه اش در خیابان نیاوران از اینکه همیشه به مرگ فکر می کند گفت، بااین حال او همان طور که خودش هم اشاره کرد، درنهایت با زندگی و زیبایی ای که در تابلوهایش هست به تحقیر مرگ ایستاده؛ زندگی ای که آن را در برق چشم هایش حتی در این سن نیز می توان دید. شما جزء هنرمندانی هستید که مهاجرت نکردید و همیشه از عرقی که به ایران داشتید، صحبت کرده اید، اما در کتاب «حرف آخر» در یکی، دو مصاحبه گفته اید همیشه سعی کرده اید خدمت گزار کشورتان باشید و حتی وقتی از مادرتان یاد می کنید، می گویید از او یاد گرفتید به کسی تکیه نکنید و اینکه بی قبیله بودن خیلی خوب است. در عین اینکه زندگی تان نشان می دهد ایران را دوست دارید، اما گفته هایتان این احساس را به وجود می آورد که تعلقی ندارید. هنوز فکر می کنید این بی قبیله بودن خوب است؟ همیشه مملکتم را خیلی دوست داشته ام و دارم. این تعلق تشدید هم شده است برای اینکه اگر کسی به اندازه من تاریخ و فرهنگ این سرزمین عجیب را شناخته باشد، نمی تواند عاشق آن نباشد؛ پس همه حق ها را دارم که عاشق اینجا باشم و بمانم، اما درباره بی قبیله بودن بیشتر منظورم به یک دوره طولانی برمی گردد که در همه جریان های روشنفکری دهه ٤٠ حاضر بودم؛ آن زمان راحت تر بود که آدم یک موضع سیاسی معینی داشته باشد تا آن موضع سیاسی قبیله او را تشکیل دهد و هر وقت احساس گم گشتگی کرد به قبیله اش برگردد و قوت بگیرد. من این قبیله را نداشتم. نه چپی بودم نه راستی و در حقیقت به هیچ ایدئولوژی ای تعلق نداشتم. به جز آن در تقسیم بندی ها و یارکشی های آن دوره سعی کردم مستقل بمانم. این مستقل بودن آدم را بی قبیله می کرد، در نتیجه هیچ وقت حامی نداشتم، اما چطور شد که این طوری ماندم و ادامه دادم، خودم خیلی پیله نمی کنم و برنمی گردم به عقب، بااین حال همین باعث شد اگر از حیث عقاید اجتماعی و عقایدی که به طورکلی درباره هنر و فرهنگ داشتم، مستقل بمانم، درباره نقاشی ام هم این موضوع صدق کند. در سال ٥٤ که در نمایشگاه انجمن ایران و آمریکا شرکت کردم و اولین نمایشگاهم بود تا نمایشگاه اخیر که با فاصله ٤٠ سال در گالری اثر برگزار شد، همیشه نقاش مستقلی بودم؛ یعنی وقتی کارم شکل پیدا کرد، استقلالم همراه آن آمد و طوری سبک و شیوه ام را تنظیم کردم که خاص بود. درست است که می شود آثارم را در حوزه «هنر درباره هنر» (Art About Art) قرار داد، اما این تمام قصه نیست؛ در نتیجه این استقلال به نقاشی هم رسیده است. خیلی اوقات که کتاب هایی راجع به هنر معاصر ایران نوشته می شود، همیشه اینکه من را در کدام قسمت قرار دهند، برایشان معضل است. من به راحتی در هیچ قسمتی قرار نمی گیرم. این موضوع درباره همه عقاید زندگی و جایگاهی که برای خودم قائل هستم، صادق است؛ یعنی هیچ وقت در یک قفسه خیلی بزرگ که پر از چهارگوش است و هرکسی را در یک خانه آن قرار می دهند، نمی توانند به من بگویند تو در آن قفسه جای داری. این استقلال باعث شد جای خیلی راحتی برای تعریف شدن نداشته باشم. به جز آن در یک دوره ای خیلی خسته شدم؛ یک سفر طولانی ٩ماهه رفتم و بعد که برگشتم احساس کردم نوع تعلقم فرق کرده است، نه اینکه دیگر تعلق نداشته باشم و این توجیه و توضیحش را داشت، اما برایم آسودگی نمی آورد. بعد احساس کردم نوع این تعلق فرق کرده، زیرا کشف کردم هرجایی که در جهان می روم به خاطر آدم هایی است که دوستشان دارم. هرجایی که می روم، به نشانی آدم هایی است که می شناسمشان و به هم تعلق داریم؛ مانند لندن و تورنتو. بنابراین نوع تعلقم فرق کرد... . قبلا این تعلق چطور بود؟ به این شدت نبود؛ شاید از روی کنجکاوی و تماشا بود. تماشا یک انگیزه مهم بود، اما حالا دیگر تماشا برایم مهم نیست. من نمی خواهم به به گوی موزه ها یا ساختمان ها شوم. یک چیز اساسی تغییر کرد که نوع تعلق خاطرم هم تغییر کرد... . می دانید آن چیز اساسی چه بود؟ بله، فکر می کنم آدم وقتی به سن من می رسد اگر صاحب حکمتی نشود، باخته است و باید برای درست و نادرست تعریف داشته باشد و خودش را بشناسد. فکر کردم دیگر تماشاچی نیستم؛ یک زمانی بودم، برای اینکه از تماشا می آموختم، حالا دیگر خیلی چیزی یاد نمی گیرم و اتفاق عمده ای در دیدگاهم نمی افتد، بنابراین تماشا را دوست دارم، اما صرف تماشا برایم کافی نیست و باید درون آن عامل انسانی باشد. من چیز عمیق تری می طلبم و آن مهر و عشقم به آدم هاست. این، برای من اولویت دارد و از هر چیزی بالاتر است. در جای دیگری گفته اید «آیا شایستگی نانی را که خورده ام، داشته ام؟» معمولا خیلی کم پیش می آید چنین سؤالی را از خودمان بپرسیم، مگر اینکه احساس نوعی جدایی از سرزمین مان کنیم... . درباره من چنین اتفاقی نیفتاد، زیرا از یک خانواده مهاجر می آیم. بلشویک ها می خواستند پدرم را تیرباران کنند و او سوار اسبش شد و بدون هیچ مدرکی از رود ارس رد شد و به ایران آمد. کشور ایران در ١٩٢٢ با آغوش باز پدرم را پذیرفت و شغلی را به او داد که برای آن هیچ مدرکی نداشت؛ او مهندس راه و ساختمان بود. با تمام قصه هایی که پشت سرم هست، دلایل کافی دارم که عمیقا سپاسگزار این سرزمین و مردم مهربانش باشم. در رشت به دنیا آمده ام و همچنان فکر می کنم مهربان ترین مردمی هستند که در زندگی ام دیده ام. تا ١١سالگی آنجا بودم و خیلی افتخار می کنم که بگویم رشتی هستم، اما به جز آن، هرچه دارم از اینجا دارم؛ یعنی اینکه هرچه را دوست دارم، یاد گرفته ام و کشف کرده ام، از اینجاست و چون این قدر فرهنگ، تاریخ و جغرافیایش را خوب می شناسم، پس یک عشق لایزال است و سستی نمی گیرد، اما اگر چنین سؤالی را در جایی از کتاب از خودم کرده ام، واقعا تمام سعی ام بر سپاسگزاری بوده است. همیشه حتی در نقاشی هم می گویم و اعتقاد دارم من نقاشی ام را می فروشم و نان منِ نقاش را مردم می دهند؛ حالا شاید مردم عادی کمتر این نان را داده اند و بیشتر مرفهین داده اند، اما آنها هم ایرانی هستند، چه فرقی می کند؛ در نتیجه همیشه این سؤال را دارم که آیا لایق این نانی که به من داده اند، بوده ام یا نه؟ هیچ وقت فکر نکردم که به اندازه کافی لایق بوده ام و به همین دلیل است که معلمی کرده ام تا ادای دین کنم به بچه هایی که باید از من نقاشی را یاد می گرفتند. بچه هایم بعضی اوقات به درستی اشاره می کنند که تو ما را ١٥ سال کنار گذاشتی و به بچه های دیگران رسیدگی کردی. من از بچه های خودم مثل چشمم مراقبت کردم. شاید اینها گله های تلخی باشند که از دوری مایه می گیرد، اما کسان دیگری هم که با آنها کار کرده ام، بچه های دیگران نبودند، بچه های خودم بودند، این طور شد که نزدیک پنج هزار نفر را تعلیم دادم که صد نفر آنها نقاش های خیلی خوبی شدند که آمار خیلی خوبی است. در حقیقت یک نوع پرسش و پاسخ من با خودم و مکالمه درونی است و واقعا فکر نمی کنم یک سر سوزن از مجموعه ای که این مملکت به من داده است، جبران کرده باشم؛ البته خیلی هم ناراحت نیستم، زیرا اصل این است که همه سعی ام را کرده ام. عنوان کتاب «حرف آخر» است، هرچند در مقدمه آن تأکید کرده اید آخرین حرف نیست، بلکه حرف اخیر و نامه اعمال. درعین حال خیلی هم پراکنده است؛ از ملاقات و خاطره هایی که از افراد مختلف در رشته های گوناگون داشته اید، گفت وگوهایی که انجام داده اید تا نظریات مختلف درباره هنر و رویدادهای گوناگون. در یک جمع بندی، نامه اعمالتان چیست و حرف آخر دقیقا چیست؟ این کتاب یک جلد از هشت جلد است. هر چیزی که در این کتاب هست شامل آنهای دیگر هم هست، به جز دو جلد که یکی از آنها یک مصاحبه طولانی درباره خوشنویسی و دیگری مصاحبه ای طولانی به نام «پیدا و پنهان» که مصاحبه کننده ها به دهه ٤٠ و دست اندرکارانی داشتند که در این دهه کار فرهنگی می کردند، علاقه فردی داشتند. عادتی دارم که معمولا دروغ نمی گویم، اما همیشه راست هم نمی گویم؛ یعنی ممکن است چیزی را نگویم، بنابراین اگر نخواهم راستش را بگویم حداقل برداشت خودم را می توانم این طور عنوان کنم که این نامه اعمال آدمی است که بیش از ٥٠ سال در جریان های روشنفکری، روزنامه نگاری و هنر دوران خودش حضور داشته. حالا به نظرم می رسد در سال های بعد از انقلاب حضور نافذ داشته ام؛ یعنی اگر کسی بخواهد درباره هنرهای تجسمی، فرهنگ بعد از انقلاب و هنرهای اسلامی ایران تحقیق کند، نمی تواند اسم مرا نبرد. این موضوع به معنای این است که من حتما حضور داشته ام و فقط هم حضور تماشاچینداشته ام، بلکه حضوری مؤثر بوده؛ این نکته ای است که باعث می شود بتوانم به خودم ببالم. درباره بقیه موارد؛ این هشت جلد کتاب تقریبا ٦٠٠ مقاله هستند که از میان هزارو ٥٠٠ مقاله انتخاب شده اند. آنها هم که انتخاب نشده اند، مقاله های بدی نبوده اند؛ اما یا زمانشان گذشته بود یا درباره موارد خیلی خاصی بود که ممکن بود برای عموم خیلی جذاب نباشد. مطلبی درباره یک فرد نقاش که نقاشی را کنار گذاشته، به چه دردی می خورد؟ یا صدها مقدمه برای کتاب ها و مجموعه ها نوشته ام. در نتیجه این یک بخش از یک کل است. با نگاه سختگیر و نقاد به این مقاله ها نگاه کرده ام و چیزی که عذرخواهش باشم در آنها پیدا نکردم. جاهایی بوده که عقیده ام در گذر سال ها تغییر کرده است؛ برای نمونه مقدمه ای نوشتم برای کتاب «تشریفات» اردشیر محصص و آن زمان فکر می کردم جایگاه خیلی خاصی دارد، اما این اواخر دیگر این جایگاه را ندیدم، هرچند همچنان جایگاه دارد. پس عذر خواستم و نوشتم دیگر آن نظر را ندارم، اما هر دو نظر صادقانه بوده است. من همیشه با صداقت و با درستی نوشته ام. در مجموع نکته ای یا نوشته ای که عذرخواهش باشم، نداشته ام و از این حیث مفتخرم. برخی از مطالب منبع نداشتند و اینکه گردآوری این مطالب چقدر طول کشید؟ این کتاب چنین نقصی دارد، اما کتاب های دیگر چنین نقصی ندارند، زیرا جلد هشتم تا حدودی از نوشته هایی است که از ١٣٨٨ تا ١٣٩٣ جمع شده؛ بقیه که از ١٣٥٣ است، نوشته هایی بوده که پیدا کرده ام و به اینها اضافه شد. در مجموع این مقاله ها خیلی بد نگهداری شده است، زیرا من خودم آنها را نگهداری نمی کردم، اما شاگردان و دوستانم بودند که خیلی وقت ها دور مقاله را قیچی کرده اند و به همین دلیل منبع آن مشخص نیست. شما درباره مجموعه «خاطرات انهدام» همیشه اشاره کرده اید که این آثار گزارش انهدام و انهدام زیبایی هاست. از طرف دیگر در نشست خبری نمایشگاه اخیرتان گفتید بیشتر آثارتان پیش فروش می شود و اصلا اثری باقی نمی ماند که در نمایشگاه به نمایش گذاشته شود. انگار خودتان درباره کارهای خودتان هم انهدام را انجام می دهید... . درست است، آنها را پراکنده می کنم. اهل جمع آوری هستم؛ کار گردآوری مجموعه ها را از خطوط قدیمی ایرانی شروع کرده ام؛ اولین خطی که خریدم متعلق به اسدالله شیرازی بود و ١٨ساله بودم. همین باعث شد در نگهداری نظم پیدا کنم، مرمت کنم و اهل نگهداری شوم، اما درباره کار خودم هیچ وقت این احترام را نگذاشتم، زیرا خودم را قابل مقایسه ندانستم تا بتوانم بگویم کار من با میرعماد خوشنویس یکی است پس باید این را هم نگهداری و مراقبت کنم. بعضی وقت ها من یک خط قدیمی یا یک اثر هنری زیبای کار صنعتگران بزرگ ایرانی یا فرش زیبایی را که نگاه می کنم - نمی توانم فرش زشت را نگاه کنم حتما باید زیبا باشد- بعد با خودم می خندم و می گویم این مردم چه شان شده؟ اینها پول می دهند نقاشی من را می خرند، چرا اینها را نمی خرند؟ نقاشی مرا با یک فرش تبریز صد سال قبل نمی توان مقایسه کرد و احتمالا مردم متوجه این نکته نیستند! بعد می گویم الحمدالله که متوجه نیستند، وگرنه از گرسنگی می مردم (خنده). خودم وقتی تمام انجام وظیفه های مالی را انجام می دهم کمی پول نگه می دارم که با آن اشیای قدیمی می خرم؛ مانند خط و مینیاتور و اینها تنها سهمی است که برای خودم قائلم. آنچه درباره خاطرات انهدام اشاره کردید، به مرگ اندیشی من برمی گردد.... در بسیاری از حرف هایتان هم درباره مرگ اندیشی صحبت کرده اید... . بله، این جزئی از من بوده است. درباره مرگ اندیشی یک تعریف دلپذیری هم دارم؛ من فکر می کنم همه نقاشی های خاطرات انهدام، درباره مرگ، پیری و درهم شکستن هستند. مدت ها در مکالمه های دورنی ام فکر می کردم این دل به حال خود سوزاندن است، هراس از نابودی است یا...؛ به نتیجه ای رسیدم که خوشحال شدم. من درباره مرگ و انهدام نقاشی می کشم، اما با نقاشی زیبا، مرگ تحقیر می شود، زیرا یک زندگی در مقابل او می ایستد. در برابر آنچه درباره کارم می گویند خیلی موضع گیری نمی کنم، اما ناگزیرم با فروتنی بگویم فکر می کنم نقاشی های من زیبا هستند. اگر این طور باشند که امیدوارم این طور باشند، آن وقت این موضوع می تواند مرگ را تحقیر کند. در گفت وگویی که با عربشاهی داشتید، گفته اید نسل جدید با یک نوع دهن کجی منظورش را بیان می کند. هنوز این نظر را دارید؟ حتی بیشتر هم شده است. نسل جدید مصداق دوره «مردان جوان خشمگین» در نمایش نامه نویسی ادبیات انگلیس در دهه ٦٠ هستند. آنها خشمگین هستند و حق هم دارند که باشند... . از چه لحاظ؟ برای اینکه آمده اند عصر خودشان را تصرف کنند، به نسل قدیم هم سهمی می دهند، اما نه بیشتر. نسل قدیم هم باید با سهم اهداشده بسازد. مدرنیست ها در ایران مهم بودند و هنوز هم هستند. هنوز هم پرفروش ترین نقاشی ها، کارهای مدرنیست هاست، اما به همین اعتبار تاریخی قناعت کنند. جوانان فقط سهم میراث خودشان را مطالبه نمی کنند، بلکه سهم خودشان را از کاری که می کنند، می خواهند. نقاشی می کشند و می گویند کارشان باید در گالری های خوب نمایش داده شود یا چرا نباید در حراج ها باشند؟ وقتی در دانشگاه تدریس می کردم بیشترین سؤالی که از من می شد درباره نمره هایشان بود. یک قصه ای بود که می گفتند «ملانصر الدین»، در کوچه بچه ها را که می دید می زد و می گفت اینها آمده اند که ما برویم! اگر جوانان خشمگین هستند به این دلیل است که ماها نمی رویم. نسل من ول نمی کند، نمی رود. منطقشان هم این است که چرا برویم؟ اینها که کارشان به پای کار ما نمی رسد! خب ما هم باید مجال دهیم تا اینها هم استادان بزرگی شوند. از وقتی برگشته اید برای سخنرانی به شهرستان های مختلف می روید. فضای هنری چه وضعی دارد؟ ده ها بار بهتر شده است. این روزها در حال وهوای بعد از انتخابات هستیم. تعبیر شما از این فضا چیست و فکر می کنید می توان به بازترشدن فضای هنری امیدوار بود؟ من همیشه امیدوار بوده ام، وگرنه کلاسم را در کوچه اسکو شروع نمی کردم. اعتقاد دارم سانسور سلیقه ای و افراطی بدون توجیه، به ادبیات، سینما و تئاتر آسیب می رساند، البته به هنرهای تجسمی خیلی صدمه نمی زند؛ با وجود این اعتقادم و اینکه فکر می کنم اگر فضا باز شود اتفاق هایی می افتد که در فضای بسته به دلیل سوءتفاهم ظاهر نمی شود. یک وقتی قبل از انقلاب همه روشنفکران از سانسور می نالیدند، حق هم داشتند. در همان زمان می گفتند اگر سانسور نبود چه چیزهایی که نمی گفتیم. انقلاب شد و بعد از آن تا مدتی هیچ ممیزی نبود، اما اتفاق خاصی نیفتاد. شعار می دادند، اما شعار را با فحاشی هم توأم کردند. به همین دلیل است که فکر می کنم حتی در فضای بسته هم امید هست، الان که ان شاءالله فضا بازتر هم می شود. بسته کردن هم اندازه ای دارد و باید متوجه باشیم از میزانی بگذرد، هنر و فرهنگ زیرزمینی می شود و چون زیرزمینی است، هر مزخرفی هم به نظر صاحب حقانیت می آید. پس در صورتی که نوعی سختگیری افراطی سلیقه ای بدون توجیه منطقی برقرار شود، حرکت فرهنگ کند می شود اما منتقل هم می شود، که اما در این انتقال اتفاق خوبی نمی افتد.
پنجشنبه ، ۱۳اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[مشاهده در: www.hodana.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 58]
-
گوناگون
پربازدیدترینها