تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820481248
دهخدا شاعر یا استاد شعر ؟؟؟
واضح آرشیو وب فارسی:بیان گلپایگان: ای مرغ سحر چو این شب تار بگذاشت ز سر سیاه کاری بگشود گره ز زلف زر تار محبوبه ی نیلگون عماری یاد آر ز شمع مرده یاد آر دهخدا شاعر یا استاد شعر ؟؟؟ (تعبیری از دکتر زرّین کوب) به گزارش بیان نیوز ، زنده یاد دکتر زرّین کوب محقّق و ادیب و مورّخ نامور معاصر-که روانش شاد- در مقاله ای می نویسد: «علی اکبر دهخدا در اواخر عمر به دوستی گفته بود من دعوی شاعری ندارم و اگر گاهی شعری گفته ام، از روی تفنّن و تمرین بوده است و تخلیه ی احساسات. نمی دانم آنچه گفته ام را باید نظم خواند یا شعر؟» لازم به ذکر است که بین شعر و نظم دو قول وجود دارد: عدّه ای از صاحب نظران معتقدند شعر همان نظم است، زیرا تابع نظام و قواعد معیّن می باشد و گروهی بر آن عقیده اند که شعر از چشمه ی شعور و خرد و اندیشه می جوشد و برون می آید، در حالی که نظم با قالبی از پیش تعیین شده، کلام و واژگانی را می طلبد که در آن قالب جای گیرد و این شعر کوششی است که پیام والا و ارجمند و شور و هیجانی ندارد و نه به مخاطبش چیزی منتقل می کند. در اینجا حتّی اگر از مطلب اصلی هم دور شوم، جایز است برای روشن شدن آنچه عرض شد، تعریف شعر را از زبان شاعر توانای روزگارمان زنده یاد اخوان بیان کنم. او می فرمود: «شعر محصول بی تابی شاعر است. لحظاتی که در پرتو شعور نبوّت قرار می گیرد». ملاحظه فرمودید “شعور نبوّت”. و دکتر شفیعی کدکنی با تعریفی دیگر استادانه می فرمایند: «شعر رستاخیز کلمات است». این تعریف شعر و امّا نظم. اشعار “مدح و ذمّ یا تعریف و توبیخ” را گویند که تنها از نظام معیّن و تصنّعی برخوردار است و پیام خاصّ و والایی ندارد. ولی گویا علّامه ی دهخدا از همان افرادی بوده است که نظم و شعر را دو مقوله می داند. باری سخن دهخدا کسی که عمری در گلستان همیشه بهار شعر و ادب پارسی گشت و گذار کرده و متون بی شماری را از کتب ادبی خوانده و تصحیح کرده و حتّی برای برخی حاشیه هم نوشته و نقد و بررسی استادانه کرده و دیوان بسیاری از شعرای کهن و بزرگ این سرزمین را با قدرت درک و فهم حیرت انگیزش تدوین و نگارش کرده، قولی جز ابراز تواضع استادانه نمی تواند باشد؛ آن هم تواضع از سوی یک محقّق راستین و محجوب و عاری از ادّعا. همان صفتی که کاش در دنیای هنر و فرهنگ امروز ما به عنوان یک الگو مرسوم می شد و ادّعاهای بی حدّ به تواضع های پسندیده تبدیل می گردید. و امّا سخن از دهخدا بود. حال باید گفت آن استاد مسلّم با همه ی احاطه ای که به شعر و نثر فارسی داشت و با آنکه در هر دو مقوله از بنیان گذاران تجدّد ادبی محسوب می شد، با فروتنی و بزرگواری خود در مورد سخن منظومش که به راستی نشانه های شعر واقعی در آنها موج می زد، محجوبانه دچار تردید بوده؛ در حالی که در دنیای عجیب ادبیّات امروز ما چه نوشته هایی به نام شعر مشاهده می شود که حتّی اصول اوّلیّه ی شعر را هم ندارد؛ زیرا اگر نثر هم به آنها بگوییم، به طور حتم نثر سست و خالی از اصول نثرنویسی می باشد و نویسندگانش به دفاع از آن، رگ های گردن را به حجّت قوی می کنند. و امّا حسن کار دهخدا در این بود که در دوره ای از عمر خود یعنی جوانی برای جمعی که بیشتر از عوامّ بودند، سخن می گفت امّا به قاعده و صحیح و در دوره ای دیگر یعنی پیری بیشتر برای جمعی معدود و در دو دوره ی مذکور نه دعوی شاعری کرد و نه کسانی را که شیوه ای غیر از او داشتند، در خور نقد یا رشک یافت. در حالی که تصویرآفرینی و خیال انگیزی در کلام او منعکس بوده و هست. در مورد دهخدا جای بسی تأسّف است که اوضاع و احوال زمانه، او را از اشتغال به شعر و شاعری بازداشت و مسلّماً اگر چنین نبود، دهخدا با قریحه و احساس سرشار و معلومات والای ادبی، شاعری تأثیرگذار می بود و بلاشکّ در ردیف برترین شعرای معاصر قرار می گرفت. علّامه ی دهخدا در دوره ای زندگی می کرد که مردمان زمانه اش بین شعر و تحقیق نیاز مبرم به لغت نامه و واژه نگاری داشتند و دهخدا که جامع این فنّ و علم بود، با درک این مهمّ، تصمیم به تدوین لغت نامه ای کامل در حدّ نیاز مبرم اقشار فرهنگی گرفت که در حوزه ی فرهنگ جامعه، کلید و رمز رشد و تعالی باشد و این مشغله ای بود که دهخدا را به انجام آن واداشت و این مفهوم تعهّد و احساس مسؤولیّت دهخدا را اثبات می کند. مع هذا دهخدا کارهای جانبی دوره ی جوانی و پرداختن به اموری همچون نوشتن مقالاتی نظیر “چرند و پرند”و سرودن اشعاری نظیر “آکبلای”، “یادآر” که در جوانی انجام داده بود، او را در ردیف شاعرانی عامّ پسند امثال ایرج، بهار، عارف قزوینی و سیّد اشرف گیلانی(نسیم شمال) قرار داد. لیکن دهخدا به دور از این نسبت ها به حکم تیزهوشی تصمیم گرفت تا به نیاز روزگارش به عنوان معمار زبان پارسی که می رفت تا اساس تازه ای برای فرهنگ تجدید حیات یافته ی کشور جواب عملی دهد و طرح واقعی و استواری را پی افکند و در خاموشی و انزوا، به طرّاحی “امثال و حکم” و بنای عظیم و استوار لغت نامه کمر همّت بندد و کاخ تازه ای پی افکند که از باد و باران نیابد گزند، و این امر تنها از ابرمردانی که دغدغه ی علم و فرهنگ جامعه ی خود را دارند چونان دهخدا ساخته است. با این همه در همان سال ها که بهار و عارف و نسیم شمال و دیگران دم درکشیدند و نغمه ی آوازشان در گلو شکست، او از همان خلوت و انزوای دنیای تتبّع و تحقیق با شیوه ای تازه که گه و گاه در شعر و شاعری دنبال می کرد، ریاکاری مدّعیان تجدّد و آزادی را که شاعران دیگر از هیبت آن به خاموشی محکوم شده بودند، در ورای تصویر ریاکاری و مدّعیان قدس و طهارت به باد انتقاد گرفت. در بحبوحه ی استبداد، دهخدا با جرأت کاری را که شاعران قدرت انجامش نداشتند، برای پرده برداری از چهره ی ریاکاران بی درد در مجموعه ی امثال و حکم و مثنوی خود که با استفاده از تفسیر یک مثل عامیانه ی رایج زمان با عنوان: ” ان شاءا… گربه است” در فضای سانسور و خفقان منتشر ساخت تا نقاب چهره ی ریاکاران را بالا زند. در این مثنوی که به شیوه ی “حدیقه ی سنایی” به نظم درآمده است، نشانه های تجدّدگرایی و ترقّی جویی واقعی دهخدا تصویر واقعیّت را نقش زد و هم آن را در تصویر خیال پوشاند. علّامه ی دهخدا استادانه در نوشته های خود مسائل سیاسی روز را که با ترفندهای متفاوت مسؤولان آشوب و ناآرامی این کشور را بیگانگان می دانستند افشا کرد. به هر صورت دهخدا که هم سیاست را می فهمید و هم ادیبی راستین بود؛ در قلمرو شعر طبع مستعدّی داشت و هم چون جامعه شناسی آگاه به درد نفس گیر کشورش بود، رسالت خود را در نگارش نثر و انتشار شعر به وسیله ی نشریه با زبانی طنزآلود و با نام “دَخو” به انجام رسانید؛ تا جایی که او را به رفتن خارج از کشور واداشتند که در واقع نوعی تبعید بود. دهخدا از سوی حکّام خودکامه ی قاجار مدّتی در پاریس و چندی در سوئیس و بالآخره مدّتی را در مصر بسر برد و در همان مصر با یاری همسنگرش جهانگیر خان صور اسرافیل روزنامه ی “صور اسرافیل” را منتشر کرد. امّا در آن روزنامه هم دهخدا وطن و مردمش را فراموش نکرد تا آنکه با فتح تهران به وسیله ی قوای ملّت و خلع شاه مستبدّ قاجار و افتتاح دوباره مجلس با بی میلی به ایران بازگشت و به مجلس راه یافت و تا برکناری احمدشاه از سلطنت، دست از طنز نویسی برنداشت امّا به فراخور احوالش که رخوت و پیری ایجاد کرده بود، سرانجام خستگی او را اندک اندک از سیاست به انزوا واداشت و بیشتر به تحقیق در متون قدما پرداخت و خود نیز گاهی شعری در قالب کهن با مضامین بدیع می سرود. مع ذلک دهخدا هم در شناخت شعر و هم در گفتن شعر اهتمامی وافر و ذوقی وافی داشت امّا اهمّ کار دهخدا در نگارش لغتنامه ی اوست که به درستی چهل سال از عمر او را به خود اختصاص داد و در نهایت به تدوین پنجاه جلد لغت نامه یا فرهنگ دهخدا در ۲۶۴۷۵ صفحه انجامید و به جامعه ی فرهنگی این مرز و بوم تحویل گردید. برخی آثار علّامه ی دهخدا غیر از لغت نامه عبارت اند از : ۱-امثال و حکم ۲- فرهنگ فرانسه به فارسی ۳- شرح حال ابوریحان بیرونی ۴- حاشیه بر دیوان ناصر خسرو ۵- تدوین دیوان حافظ ۶- چرند و پرند، دیوان شعر و امّا به طور اختصار اشعار دهخدا به سه بخش تقسیم می شود: ۱-به سبک قدما ۲- به سیاق تجدّد ادبی ۳- در قالب فکاهی و طنز و امّا دریغا در هفت اسفند سال ۱۳۳۴ مردی که عمری را در راه اعتلای فرهنگ این مرز و بوم و مبارزه با سلاح قلم علیه استبداد و استعمار صرف کرده بود، غریبانه چشم از دنیای فانی فرو بست و در قبرستان ابن بابویه در تهران به خاک سپرده شد. در خاتمه از اطاله ی کلام پوزش می خواهم و به جا می دانم از شعر معروف مستزاد او که در سوگ جهانگیرخان صور اسرافیل سروده، تنها یک بند را با هم مرور کنیم: ای مرغ سحر چو این شب تار بگذاشت ز سر سیاه کاری وز نغمه ی روح بخش اسحار رفت از سر خفتگان خماری بگشود گره ز زلف زر تار محبوبه ی نیلگون عماری یزدان به کمال شد پدیدار و اهریمن زشت خو حصاری یاد آر ز شمع مرده یاد آر خدایش قرین رحمت کُناد والسلام علی عبادا… صالحین
یکشنبه ، ۶دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بیان گلپایگان]
[مشاهده در: www.bayan-news.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3]
-
گوناگون
پربازدیدترینها