واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: رئیس گروه قرآن و معارف دفتر تالیف کتاب های درسی گفت: مؤلفان کتاب های دینی فضای تفکر و تعقل را در مخاطب ایجاد کنند و مخاطب را از حیث توجه به نیازها، زبان، ادبیات و ویژگی هایش در نظر بگیرند.به گزارش ذاکرنیوز، سید محمد دلبری، دارای مدرک دکترای الهیات در رشته علوم قرآن و حدیث، رئیس گروه قرآن و معارف دفتر برنامه ریزی و تألیف کتابهای درسی و از مؤلفان کتابهای دین و زندگی است. به بهانه قرار گرفتن کتاب وی با عنوان «تحلیل دعوت حضرت ابراهیم (ع) در قرآن کریم، با رویکردی تربیتی» در بین نامزدهای گروه داوری مفاهیم و معارف قرآن کریم دوازدهمین جشنواره کتاب های آموزشی با وی گفت وگویی داشتیم. لطفاً بفرمایید اگر کتاب خودتان را ارزشیابی کنید چه امتیازی به آن می دهید؟ دلبری: من هرگز نمی توانم کتاب خودم را بیطرفانه ارزیابی کنم چون حدود یک سال و نیم روی آن پژوهش کرده ام و به خاطر همین یک احساس عاطفی با کتابم دارم. با این حال، فکر کنم از نظر ارتباط با برنامه درسی امتیاز زیادی نتوان به آن داد. چون ارتباط دقیقی با برنامه درسی ندارد ولی در مورد خلاقه بودن کتاب، من تاکنون هیچ اثری ندیده ام که در آن به داستان حضرت ابراهیم از بعد تربیتی نگاه شده باشد. پس به این شاخص میتوانم امتیاز کامل بدهم. البته کتاب فاقد تصویر است و به نظرم به تصویر هم نیاز ندارد، اما امتیاز به روز بودن مطالب را کسب می کند. 2. به چه دلیل شما دعوت حضرت ابراهیم را به عنوان الگوی تربیتی انتخاب کردید؟ دلبری: قرآن کریم به هنگام معرفی الگوهای تربیتی صراحتاً از دو شخصیت بزرگوار به عنوان اسوه نام می برد، حضرت رسول اکرم(ص) و حضرت ابراهیم(ع)، حالا این پرسش مطرح می شود که چرا این دو پیامبر برگزیده شده اند؟ در کتاب نیز ذکر کرده ام نام حضرت ابراهیم(ع) 69 بار در قرآن آمده است، که در آنها خداوند 18 صفت ایشان را برمی شمارد که بعضی از این اوصاف فقط اختصاص به خود حضرت ابراهیم دارد مانند حنیف بودن، خلیل بودن و صاحب قلب سلیم بودن. ممکن است بپرسید چرا در قرآن اینقدر از این شخصیت صحبت می شود؟ باید گفت در جامعه ای که قرآن نازل شد چهار گروه زندگی می کردند مسیحی، یهودی، مشرک و حنیف. همه این مذاهب حضرت ابراهیم را از آن خود می دانستند، ولی قرآن می فرماید: «ما کان ابراهیم یهودیا و لا نصرانیا و لکن کان حنیفا مسلما و ما کان من المشرکین» شما در کتاب خود، داستان حضرت ابراهیم را به جز قرآن از دو کتاب مقدس تورات و انجیل نیز گرفته اید. چه تفاوتی در این نقل قول ها دیدید؟ دلبری: بله من فقط تکیه بر قرآن نکرده ام بلکه جایگاه حضرت ابراهیم را در دو کتاب مقدس دیگر هم بررسی کرده ام. می خواستم بدانم آیا نگاه تورات و انجیل هم به ابراهیم همینگونه است؟ که دیدم یکی از تفاوت های قرآن با دو کتاب مقدس دیگر نوع نگاهشان در بیان داستان است. به نظر من نگاه قرآن فقط تربیتی است اما در آن دو کتاب نگاه صرفاً تاریخی است، نه نگاه پیامبرانه و هدایتگرانه. این دو کتاب حتی در داستان لوط فقط به بیان رابطه نسبی لوط با ابراهیم می پردازند و بحث ایمان در آن جایگاهی ندارد. حتی حضرت ابراهیم به عنوان پیامبر صاحب دعوت مطرح نمی شود. به طور مثال نتیجه داستان کشتن پرندگان به امر خداوند توسط حضرت ابراهیم و دوباره زنده شدن آنها، در قرآن، معاد است، ولی در تورات، خداوند به ابراهیم وعده سرزمینی را می دهد و برای اطمینان پیدا کردن او موضوع کشتن پرندگان را مطرح می سازد. نظر شخص شما راجع به فرایند تربیتی چگونه است؟ دلبری: فرایند تربیت با مربی است ولی در نهایت این اراده متربی است که باید فعال شود. خداوند هم می فرماید: ای پیامبر تو نمیتوانی هر کسی را که دوست داری هدایت کنی یعنی تا فرد خودش نخواهد، فرایند هدایت اتفاق نمی افتد. البته ما باید تلاش کنیم این فرایند ایجاد شود. تربیت محصول فرد نیست. آنچه که در جامعه می بینیم به عنوان افرادی که تربیت شده اند تنها نه محصول پدر است نه مادر نه رسانه، بلکه محصول تمام بخش های جامعه است. هر بخشی باید وظایفش را به خوبی انجام دهد، وگرنه فردی کاریکاتوری یا چند شخصیتی تربیت خواهیم کرد که در محیط های مختلف رفتارهای متفاوت از خود نشان می دهد. یا اینکه به بعضی مسائل دینی حساس می شود و به بعضی نه. البته در تربیت کودک ما چیزی ایجاد نمی کنیم، چون بحث خدا و رفتارهای نیک جزو فطرت است. ما فقط تثبیت می کنیم یا حداقل سعی می کنیم این سرشت نیک در مجموعه ای از حجاب ها قرار نگیرد. شما جزو ارزیابان دقیق و تقریباً سختگیرهستید. این حساسیت شما به چه دلیل است؟ دلبری: نگاه سازمانی من به کتاب هایی که مورد ارزیابی قرار میدهم به این صورت است که معتقدم باید کتابی معرفی شود که دانش آموز حداقل از نظر صحیح بودن مطالب به آن اطمینان کند. برای نمونه مدتی قبل کتابی برای ارزیابی به من سپرده شد که داستان بسیار خوبی داشت ولی از امام حسین (ع) شخصیتی شکسته، عاجز و خرد شده ساخته بود. خب ما نمی توانیم این کتابها را تأیید کنیم، اگرچه داستانپردازی خیلی خوبی داشته باشد. کتابی که به ائمه ما شخصیتی افسانه ای یا خیالی می دهد مورد تأیید نیست، تخیل قابل قبول است ولی نباید هدف را خراب کنند. چه شد کتابتان را برای چاپ به انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) سپردید؟ دلبری: این کتاب، پایان نامه من در دانشگاه امام صادق(ع) بود. سالانه ده ها پایان نامه به این دانشگاه تحویل داده می شود که فقط تعداد اندکی از آنها منتشر می شود که این جزو همانهاست. تصمیم گیری برای چاپ به عهده شورای بررسی پایاننامه هاست و این شورا رأساً تصمیم به چاپ این کتاب گرفت. برای بهتر شدن کیفیت کتاب های دینی چه اقدام راهبردی انجام داده اید؟ دلبری: با بعضی از ناشران به گفت وگو نشسته ایم، و برنامه درسی را برایشان تبیین کرده ایم و به آنها نیازهای خود را هم اعلام کرده ایم. آنها باید در حین تألیف با ما تعامل داشته باشند تا بتوانند کتاب کمک درسی و کمک آموزشی مورد نیاز ما را تولید کنند. البته تا به حال اندکی از ناشران برنامه درسی را در نظر گرفته اند، ولی ما امیدواریم با این تعاملات، خلأهای موجود رفع شود. توصیه شما به مؤلفان کتاب های دینی چیست؟ دلبری: مهمترین نکته این است که مؤلفان مخاطب را از حیث توجه به نیازها، زبان و ادبیات و ویژگی های او در نظر بگیرند، و همچنین برنامه درسی را مدنظر قرار دهند، دیگر اینکه فضای تفکر و تعقل را در مخاطب ایجاد کنند. همچنین از منابع معتبر استفاده کنند و در نهایت اینکه اگر برای کودک می نویسند دائماً با یک یا چند کودک تعامل داشته باشند. برای کودک بخوانند، تصویرها را به او نشان دهند و از خودش نظرخواهی کنند.
پنجشنبه ، ۲۶آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]