واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: طلوع آفتاب از مغرب در قاب نوش آباد کاشان- ایرنا- درخت عشق به ولایت نه در محرم که در تمام روزهای سال در جای جای دیار شیفتگان اهل بیت و سالار شهیدان (ع)، سایبان دلهای عاشورایی است و در سایه سار این عشق است که سنگ نیز در غوغای حزن انگیز ترین واقعه تاریخ خون می گرید.
محرم که می رسد نوای «باز این چه شورش است» از در و دیوار هر شهر و دیاری که به نام اسلام مزین شده برمی خیزد و آیین های سینه به سینه چون گنج رسیده، نیز با صف آرایی علم و کتل و نخل و توغ و غیره به یاری سوگواره مریدان داغدار فرزند فاطمه (س) می شتابند.در این میان نقاطی از سرزمین ولایی مان هستند که سینه سترگ سنت هایشان در پیوند عمیق عزاداری ها با مناسک برجسته مذهبی دیگر نیز پهن تر است و آیین هایشان رنگ و لعابی از گوشه های تاریخ تشیع دارد.شهر نوش آباد از توابع شهرستان آران و بیدگل یکی از نقاطی است که میراث دار آیین های بسیار کهن از مذهب تشیع بویژه ماه طلوع آفتاب از مغرب است.تکایا و حسینیه های جامانده از دوره صفوی و تاریخچه آیینهای سنتی و مذهبی در نوش آباد حکایت از ریشه کهن شیفتگی مردمان این دیار در رکاب سالار شهیدان دارد.***سقاخوانی آهنگ محرم در غدیرآیین سنتی مذهبی سقاخوانی، محرم نوش آباد را به غدیر پیوند زده است، مردم این دیار هر سال عید غدیر را در پاسداشت ولایت علوی به دیدار سادات به شب می رسانند و شامگاه عید غدیر بعد از نماز مغرب و عشاء با حضور در حسینیه، بانگ ماتم و عزا را در شهرطنین انداز می کنند. سقاخوانان در گروههای سه گانه، استادان و پیش کسوتان سقاخوانی، شاگردان و جوانان به صورت حلقه های عزا مقابل یکدیگر نشسته و اشعاری پر محتوا و سوزناک در توصیف واقعه و مدح شهدای کربلا همراه با نواهایی برگرفته از موسیقی سنتی، همنوایی می کنند. آیین سقاخوانی از هجدهم ذی الحجه تا شب اول محرم اجرا می شود و در آخرین شب ذی الحجه با حرکت در کوچه ها و خیابانهای شهر آغاز محرم را به همگان اعلام می کنند.سقاخوانی در صبح روز تاسوعا نیز انجام می شود، در این روز سقاخوانان در کوچه ها می گردند و برای گرامیداشت یاد و خاطره اموات به فاصله دو محرم فاتحه خوانی می کنند و صاحبان عزا نیز به نشانه تکریم عزاداران حسینی و حق شناسی، پرچمی را همراه با توزیع خیرات و نذورات به هیات اهدا می کنند. سقا خوانی در روز عاشورا تابع تشریفات خاصی است و فقط با حضور سادات محل برگزار می شود، در اینِ آیین بنا به سنت دیرین سادات که شالهای سبز بر گردن دارند پیشاپیش دسته هیات حسینی و بعد از تابوت نمادین شهید کربلا و کاروان تعزیه خوان حرکت می کنند.آیین سنتی مذهبی سقاخوانی در این منطقه قدمتی بیش از یک قرن دارد.***خیمه کوبی در روز هشتم محرمدر عصر هشتم محرم ورود قافله اباعبدالله الحسین(ع) به کربلا توسط گروه تعزیه خوان بازآفرینی می شود، در آغاز مراسم جماعتی سبزپوش سوار بر اسب و شتر در نقش اولیا به حرکت در می آیند و در میانه راه جماعتی در نقش اشقیا که یادآور لشکریان یزید است با تجهیزات و نفرات دو چندان، راه را بر کاروان حسینی می بندند و آنها را به ناحیه ای بیابانی رهنمون می کنند. با حضور دو کاروان تعزیه خوان اولیا و اشقیا که با تشریفات خاص در حرکت هستند تعدادی از کودکان در نقش و لباس فرشتگان کاروان امام حسین (ع) را همراهی می کنند.هر کاروان بوسیله پرچمهایی برافراشته، از هم مشخص شده و هرکدام نیز با نوعی از دسته های موزیک همراهی می شوند.خیمه ها که معمولا نذر اهالی است که به حاجت خود رسیده اند، در طول مسیر کاروان در تشت هایی که با پارچه سبز پوشیده شده توسط کودکان حمل می شود.کاروان شبیه خوانان مسیر خیابان اصلی شهر را به طرف ضلع غربی امامزاده محمد (ع) طی می کنند تا به جایگاه مخصوص خیمه های حسینی می رسند و آنگاه هریک از شبیه خوانان با رجز خوانی، خیمه ای برپا می کنند.سابقه مراسم سنتی خیمه کوبی به یک قرن قبل بر می گردد. ***حرکت کاروان کتل ها در روز عاشوراخانواده های نوش آبادی بنا به سنتی کهن به قصد ادب به آستان اهل بیت (ع) نذر می کنند فرزند خردسال خود را کتل کنند و این آیین نیز آداب خاصی دارد.کتلداران کودک خود (ع) را لباس سفید عربی پوشانده برسرش سربندی با یکی از اسما مقدس ائمه می بندند، گونه های او را قرمز کرده و بر اسبی آذین شده سوار می کنند.اسب کتل، معمولا به رنگ سفید انتخاب می شود که قالیچه ای بر روی آن می اندازند، بر قسمت جلوی زین اسب، دو کارد یا چاقو بصورت ضربدری می بندند و برای حفاظت کودک، تیغه آنرا با پارچه می پوشانند و بر سر کاردها نیز میوه های سیب و پرتقال قرار می دهند، بر پیشانی اسب نیز دو آیینه می بندند و بر قسمتهایی از بدن اسب که پوشیده نیست رنگ قرمز می زنند.در دو طرف اسب، سه نوجوان که لباس مخملین پوشیده اند و چوب در دست دارند، حرکت کرده و یک نفر نیز سوار بر اسب، با یک دست کودک را در بغل گرفته و با دست دیگر چتری بر سر او نگه می دارد؛ پدر کودک نیز به همراه کتل با شربت از مردم پذیرایی می کند.کاروان کتل ها در روز عاشورا، از حسینیه هر محل تا امامزاده محمد (ع) که محل تجمع و عزاداری است پیشاپیش هیات سینه زنی حرکت می کنند و در پایان مراسم عزاداری که در صحن امامزاده انجام می شود، خانواده صاحب کتل از همسایگان و میهمانان پذیرایی می کند.***مراسم خیل عرب در روز یازدهمآغاز این مراسم تعزیه شهادت امام حسین (ع) است، از شهادت سالار شهیدان تا تاخت و تاز اسب سواران لشکر یزید بر پیکر شهدای کربلا در قالب تعزیه به نمایش در می آید.انبوهی از جمعیت، زنان و کودکان را با تازیانه می زنند و خیمه ها را به آتش می کشند و زنان و کودکان را سوار بر شتر بی جهاز به اسارت می برند. در ادامه این آیین جماعتی که سر و روی خود را با پارچه سیاه پوشانده اند و تکه هایی از چوب نی را از بالای سر برهم می زنند گریه کنان به میدان می آیند و نوحه سر می کنند: ای خیل عرب، خیل عرب، حرمت از این کشته بدارید، هرچند شهید است، غریب است، به خاکش بسپارید. این افراد حماسه زنان بنی اسد را باز آفرینی می کنند که چون بی وفایی مردان را دیدند، به یاری مهمان کربلا آمدند اما شورش عظیم در خلق عالم رقم خورده بود.این تعزیه در میدان مخصوص 20 هکتاری تعزیه در شهر نوش آباد برگزار می شود و قدمتی حدود یک قرن دارد.***پنجه بندیاز دیگر آیین های سنتی عزاداری نوش آباد پنجه بندی است که توسط زنان انجام می شود، پنجه، دو قطعه چوب به شکل صلیب است که یک ماکت مسی شبیه دست بر روی چوب عمودی نصب می شود. چوب عمودی پنجه، یک و نیم متر و چوب افقی نیز نیم متر اندازه دارد که بوسیله پارچه های رنگی تزیین شده و آیینه ای بر روی آنها نصب می شود، در ایام محرم و صفر، پنجه در گوشه های حسینیه نصب می شود و پس از آن باز شده تا محرم سال بعد در صندوقخانه صاحب آن نگهداری می شود.نوش آباد از توابع آران و بیدگل در سه کیلومتری این شهرستان و پنج کیلومتری کاشان قرار دارد.3009/6021
29/07/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]