واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت/
چرا به آموزش فلسفه برای کودکان نیاز داریم
کودکان با تولدشان هزاران سوال و اما و اگر را با خود به همراه میآورند، به تدریج که بزرگتر میشوند گاهی سؤالاتشان بزرگترها را خسته و بیحوصله هم میکند، سؤالاتی درباره انسان، هستی، زندگی، مرگ و ... .
خبرگزاری فارس ـ زهره سعیدی: کودکان با تولدشان هزاران سؤال و اما و اگر را با خود به همراه میآورند، به تدریج که بزرگتر میشوند گاهی سؤالاتشان بزرگترها را خسته و بیحوصله میکند، بهرحال این سؤالات در ذهنشان شکل میگیرد و در یک دوره سنی به صراحت از سوی آنها پرسیده میشود، سؤالاتی درباره انسان، هستی، زندگی، مرگ، شکل و شمایل و خصوصیات ابزارهای تکنولوژی و وسائل زندگی و ... این پرسشها که باعث میشود بچهها درباره خود، اشیاء، دنیا و دور و اطراف خود تفکر کنند در واقع پرسشهای بنیادی و فلسفی قلمداد میشود که باید به نحو صحیحی پاسخ گفته شود و در واقع از ریشهایترین مسائلی اند که از دوران کودکی باید برای بچهها به خوبی توضیح داده شود. نکته اینجاست که در دورهای از تاریخ بشر خانوادهها و نظام آموزش و پرورش تنها به آموزش برخی اندوختنیها برای کودکان و نوجوانان بسنده میکردند و در واقع مدرسه نیز تنها جایی برای افزایش اندوختهها و آموزش برخی دانستنیها به جای پرورش قدرت تفکر و خلاقیت ذهنی بچهها بود! نکته دیگر این است که دنیای امروز خلاقت و مهارتهای فکری و تفکری خاص خود را میطلبد و با آن مفاهیمی که در گذشته به درد افراد و کودکان میخورد متمایز است، امروزه باید بتوانیم ذهن کودکان را فلسفی و مهارتی تربیت کنیم تا آنها بتوانند در مواقع حساس زندگی خود تصمیم گیری مناسب را اتخاذ کنند اما اینکه تا چه حد در این زمینه موفق بودیم را میتوانیم در آمار دانشجویانی که بی انگیزه ادامه تحصیل میدهند و حتی اصلاً نمیدانند که برای چه درس میخوانند یا سر کلاسهای مختلف ریاضی و فیزیک و ... مینشیند یا کارمندان و کارگرانی که بی توجه به بازدهی و بهینه سازی کار خود تنها روز خود را به شب میرسانند، متوجه شویم! در یک نحوه تفکر سنتی معلمان و والدین مطالب را به کودکان توضیح میدهند و تصور میکنند که آنها هم به درک درستی از مسائل میرسند درحالیکه آموزش فلسفه برای کودکان بر این اساس استوار است که نحوه تفکر کردن صحیح به کودکان آموزش داده شود تا از ایدههای خود دانشآموزان در این سیستم آموزشی استفاده شود. آموزش فلسفه برای کودکان بر این اساس استوار است که نحوه تفکر کردن صحیح به کودکان آموزش داده شود تا از ایدههای خود دانشآموزان در این سیستم آموزشی استفاده شود
این نکته بر این اساس استوار است که در خانه از نظرات کودکان و نوجوانانمان استفاده کنیم و در مدرسه نیز نحوه تدریس و آموزش را با مشورت خود دانش آموزان انتخاب کنیم، یعنی اینطور نباشد که دانشآموزان ما با علاقه سر درس ادبیات بروند به این دلیل که میتوانند در آن کلاس احساس خود و ذهنیات خود را با دیگران به شور بگذارند اما سر درس ریاضی احساس خستگی و خواب آلودگی کنند. غرب حدود نیم قرن است که در زمینه خلاقیت محوری و آموزش فلسفه برای کودکان برنامهریزی کرده، کتابهایی در این زمینه نگاشته و مدارسشان را براساس این طرح پوشش دادهاند و تقریباً از اواخر سالهای 1960 در نیویورک درسهای این حوزه را آغاز کردند که متوجه شدند برای تقویت قدرت فکر حتی همین زمان نیز برای کودکان دیر است و باید سالها پیش این حوزه را طراحی میکردند. در ایران نیز سالها پیش نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آموزش فلسفه برای کودکان تأکید کردند و بر اشکالاتی در زمینه حافظه محوری مدارس و دانشگاهها نقدهایی وارد کردند که امروز برخی پژوهشگاهها نظیر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بحث بر حوزه فلسفه برای کودکان را آغاز کرده و کتابهایی نیز در این زمینه تألیف کردند و دورههای آموزشی برای مربیان مدارس ترتیب دادهاند که البته بازده اینها هنوز مشخص نیست. در ایران نیز سالها پیش نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آموزش فلسفه برای کودکان تأکید کردند و بر اشکالاتی در زمینه حافظه محوری مدارس و دانشگاهها نقدهایی وارد کردند
نکته دیگر درباره طراحی اسباببازیها، انیمیشنها و نگارش کتابهایی است که میتواند کودکان را خلاق و با تفکر فلسفی و مهارتی رشد دهد، جای این کارها در آموزش و پرورش اگر نگوییم خالی است، در این زمینه نیاز به همت بیشتری داریم. پیش از این مباحثی درباره ایجاد مدارسی با استراتژی خاص برای کودکان برنامه ریزی شده بود که در دورههای گذشته آموزش و پرورش مباحثش مدون شد در صورتی که چنین طرحهایی نیز از سوی آموزش و پرورش به مرحله عملیاتی برسد میتوانیم توقع داشته باشیم که از داخل آن انیمیشنهای جذاب و خلاق و کتابهای مناسب خارج شود. اگر به یاد داشته باشیم که نسل آینده مدیر، وکیل، سیاست مدار و پزشک و مهندس این کشور در همین منازل، مدارس و دانشگاهها پرورش پیدا میکند، باید در نظر بگیریم که آموزشهای استراتژیک علاوه بر مدارس باید در مساجد، منازل و دیگر مکانهای فرهنگی نیز داشته باشیم که این امر نیز نیاز به فرهنگ سازی مناسب دارد. در منازل از اینجا میتوانیم شروع کنیم که به فرزندانمان اجازه تصمیم گیری بدهیم و با این نوع روش تربیتی آنها را با مسائل مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... آشنا کنیم و تفکر انتقادی را نیز در آنها پرورش دهیم. انتهای پیام/ک
94/05/18 - 14:01
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]