واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
آیا اسمها معرف شخصیت شماست؟ تصور اینکه فردی با نام «متین مودباسم» سر کوچهها بایستد و زورگیری کند، خیلی با تصورات رایج ما غریبه است. ما انتظار نداریم این فرد خیالی، لاتی حرف بزند یا رفتارهایی به دور از شأن و ادب داشته باشد. به این آدم میآید که یک انسان وارسته، یک استاد دانشگاه یا معلم باشد. البته شاید در دنیای واقعی این افراد با چنین اسامی بامسمایی، اصلا شبیه اسمشان برخورد نکنند، ولی در باور عمومی انگار انتظار داریم این افراد رفتاری در خور نامشان داشته باشند.
برعکس این قضیه هم رایج است. وقتی با افرادی با نام های خشن برخورد می کنیم، ناخودآگاه انگار انتظار داریم فردی با روحیه ای خشن جلوی ما قد بکشد، در حالی که شاید آن فرد، روحیه ای بسیار آرام و مسالمت آمیز داشته باشد. اینها قاعده هایی کلی نیست و تا دلتان بخواهد می شود از دل آن مثال نقض درآورد. این پیشداوری ها بیشتر نوعی شرطی شدن ذهن در برابر معانی اسم های مختلف است که البته با توجه به فرهنگ رایج هر منطقه، این تداعی نام ها با هم تفاوت دارد. در این گزارش، سعی کرده ایم به این سوال پاسخ دهیم که آیا مثلا وقتی فردی نام کوچکش «شجاع» است، او واقعا در زندگی واقعی اش هم این خصلت پسندیده را دارد یا فردی که مثلا اسم فامیلی اش «نگران» است، آیا در زندگی شخصی اش هم نگرانی را به دوش می کشد؟ تاثیر خودآگاه اسامی روی شخصیت افراد دکتر فربد فدایی، مدیر گروه روانپزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در گفت وگو با جام جم معتقد است نام ها می تواند تاثیر مستقیمی بر شخصیت افراد بر جای گذارد: «کمتر کسی پیدا می شود که دنبال معنی اسمش نگردد. همین که افراد معنی اسمشان را فهمیدند، خیلی اوقات به طور خودآگاه تلاش می کنند رفتاری مطابق با نامشان داشته باشند. مثلا فردی که نامش رستم است، کافی است معنی اسمش را جستجو کند، آن وقت در رفتارهایش تلاش می کند شخصیتی نزدیک به این پهلوان داشته باشد، اگرچه احتمال دارد استثناهایی هم برای این قضیه پیدا شود.» این تاثیرخودآگاه، تلاشی است که خیلی اوقات آگاهانه آن را انجام می دهیم که هر چه بیشتر و بیشتر شبیه اسم مان شویم. در گذشته هم نام ها مطابق شغل و شخصیت افراد انتخاب می شد و شاید این کوشش امروز ما را هم بشود در امتداد این فرآیند تحلیل کرد. مثلا همه می دانیم اغلب نام های خانوادگی که در گذشته به ما رسیده، حاکی از شغل، پیشه، جایگاه اجتماعی و منطقه سکونت نیاکانمان بوده است. یعنی در قدیم هم نام ها با طبقه اجتماعی افراد کاملا همخوانی داشته و به نوعی نام خانوادگی هر فرد، معرف شخصیت واقعی او بوده است. بازی نام ها با ناخودآگاه انسان این که افراد در کوششی آگاهانه تلاش کنند که ویژگی های مستتر در نامشان را روی شخصیت شان پیاده کنند، اتفاقی است که برای همه نمی افتد، ولی نام ها می توانند به شکل ناخودآگاه، تاثیرات جدی روی شخصیت افراد بگذارند که قابل کتمان نیست. دکتر فدایی به گوشه ای از این تاثیرات اشاره می کند و می گوید: وقتی فردی در طول زندگی اش، نام خودش را بارها و بارها می شنود، ناخودآگاه این اسم، ملکه ذهنش می شود و تاثیر جدی در روحیه اش می گذارد. به گفته فدایی، حتی در تحقیقات هم مشخص شده معمولا افرادی که نام خانوادگی شان با حروف ابتدایی الفبا شروع می شود، استرس کمتری دارند؛ زیرا در صف مدارس، ادارات و نهادهای دیگر خیلی زودتر از بقیه، کارشان راه می افتد و چندان منتظر نمی مانند، اما آنهایی که با حروف پایانی شروع می شود، استرس بیشتری دارند. تاثیر معانی نام ها روی ناخودآگاه افراد، به گفته این روانپزشک، احتمال بروز یک سری رفتارها را بیشتر می کند: «معمولا وقتی فردی نامی خشن دارد، ناخودآگاه روحیه خشونت بر او غلبه خواهد کرد، ولی اسامی ای که بر مهربانی انسان تاکید دارند، خواه ناخواه روحیه مهربانی را در ضمیر ناخودآگاه افراد ایجاد می کند. البته اینها قواعد کلی نیست، فقط منظور این است که نوع اسامی، احتمال بروز رفتارهای خشن یا پرمحبت را افزایش می دهد.» یا وقتی فردی به دلیل نامش در کودکی مورد تمسخر دیگران قرار گرفته، همین معنی اسم او، بخش ناخودآگاه انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. حتی به باور فدایی، وقتی شخصی نامش از اصلاحات بیگانه و نامانوس فارسی گرفته شده باشد، احتمال غربزدگی در او بیشتر خواهد بود. نام فرزندان، تداعی رویای والدین است اسم هایی مثل «دختربس» یا «قزبس» در گذشته ای نه چندان دور متداول بود. به گفته فدایی، خیلی اوقات نامگذاری فرزندان، تداعی کننده آرزوها امیال، فرهنگ و رویاهای ذهنی والدین است. مثلا چون در گذشته به شیوه سنتی فکر می کردند و علاقه مند به پسر بودند نام دخترشان را «دختربس» می گذاشتند تا فرزند بعدی شان پسر شود. اما حالا در عصر جدید، این دیدگاه در خیلی از خانواده ها منسوخ شده و والدین نامی برای فرزندانشان انتخاب می کنند که خودشان احساس آرامش و رضایت داشته باشند یا نامی انتخاب می کنند که دوست دارند فرزندانشان در آینده با آن ویژگی و شخصیت شناخته شود. بازی اسم ها با شخصیت انسان، تمام شدنی نیست و حتی شاید روزی برسد که به دلیل اثبات تاثیرات مخرب یک نام روی شخصیت و روح انسان، استفاده از یک اسم در جامعه ممنوع شود تا سلامت روانی جامعه به هم نریزد! امین جلالوند جامعه
 
دوشنبه 12 مرداد 1394 ساعت 06:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]