واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: زیباکلام:غرب ستیزی جلال آل احمد را جاودانه کرده است تهران-ایرنا-استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به جاودانگی جلال آل احمد و آثار او گفت:غرب ستیزی وی را در طول تاریخ کشور جاودانه کرده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا صادق زیباکلام شامگاه دوشنبه در نشست نقد و بررسی کتاب «در خدمت و خیانت روشنفکران» در فرهنگسرای اندیشه افزود: این کتاب ادعانامه ای علیه غرب و علیه جریان روشنفکری است زیرا روشنفکران متمایل به غرب هستند و غرب ستیز نیستند.
وی گفت: انقلاب اسلامی از اساس آمریکاستیز و غرب ستیز بود و طبیعی است که بعد از انقلاب هم به سراغ آمریکاستیزی برود.
زیباکلام با بیان تاریخچه آشنایی ایران با غرب افزود: آشنایی ما با غرب در حقیقت یک داستان 200 ساله است که به عصر صفویه(قرن 16 و 17) بازمی گردد و آن آشنایی هیچ تاثیری بر جامعه ما نگذاشت.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: غرب قرن 16 با غرب 200 سال بعد از آن بسیار متفاوت بود و کسی که در سال 1600 به خواب اصحاب کهف می رفت و 200 سال بعد از خواب برمی خواست باورش نمی شد که غرب تغییرات گسترده ای داشته است.
زیباکلام گفت: آشنایی دوباره ما با غرب به دوران قاجار برمی گردد و زمانی که ما مجددا در قرن 19 در ابتدای قاجار با غرب آشنا شدیم، غرب از عصر روشنگری و فردگرایی عبور کرده بود و وارد دنیای مدرنیته شده بود و در آن زمان هیچ جنبه ای از غرب همچون شهرنشینی، پارلمان، دولت و روزنامه نبود که با ایران قابل مقایسه باشد و در آن زمان ایرانیان متوجه شدند که ایران چقدر عقب مانده است بنابراین فکر تغییر از اوایل قرن 18 و 19 و اولین آشنایی و مراوده با اروپاییان رخ داد و به تعبیری جنگ ایران و روس ما را از خواب گران بیدار کرد.
وی افزود: این امور در سال های پایانی قرن 19 و اوایل قرن 20، منجر به ایجاد نهضت و انقلاب مشروطه شد که بنا به دلایلی انقلاب مشروطه موفق نشد سپس جنگ داخلی شکل گرفت و ثبات کشور رو به افول رفت و بخش هایی از ایران جدا شد که در کودتایی به وسیله رضاخان بار دیگر ثبات به کشور بازگشت سپس بعد از تاسیس سلسله پهلوی و ایجاد صنایع، ارتش دادگستری و دانشگاه مدرن همچنان الگوی نخبگان ما، الگوی غرب بود.
زیباکلام گفت: زمانی که ایران به اشغال متفقین درآمد، رضا شاه سقوط کرد و از شهریور سال 1320 تا 28مرداد32، فضایی کاملا آزاد بر جامعه مسلط شد، در این زمان افکار، عقاید، ادبیات جدیدی همچون مارکسیست در این دوران متولد شد.
وی با بیان اینکه پس از گذشت 60 سال از جنگ جهانی دوم، جریان چپ و مارکسیست افول کرد، افزود: این روند در ایران متفاوت بود و ادبیات و جهان بینی که حزب توده در دهه 20 تولید کرد همچنان زنده است.
این پژوهشگر و تحلیلگر سیاسی گفت: حال باید این سوال ها را پرسید که چرا مارکسیست و چپ در سایر کشورهای جهان رو به افول رفت اما در ایران افول نکرد و به نظر می رسد که نیرومندتر شده است؟
زیباکلام گفت: ما کشور اسلامی هستیم و مارکسیست 50، 60 سال در کشوری دوام داشته که مذهبی است و ما اگر بتوانیم به این دو پرسش پاسخ دهیم می توانیم اندیشه های جلال آل احمد، شریعتی و شریعتمداری را نیز درک کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره جامعه شناسی جلال آل احمد و جاودانگی او و آثارش به دلیل کارکردی که در جمهوری اسلامی ایران پیدا کرده سخن گفت و با اشاره به ویژگی فصل های مختلف کتاب «در خدمت و خیانت روشنفکران» افزود: این کتاب در هفت فصل نگارش شده که فصل آخر با عنوان «روشنفکر امروزی جامعه ایران»، مانیفست و دستورالعمل جمهوری اسلامی ایران است و در حقیقت الگویی است که مورد دستورالعمل جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.
ابراهیم فیاض عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: مرحوم جلال آل احمد و دکتر علی شریعتی نقطه شروع بزرگی بودند و ما هنوز آنها را نشناخته ایم.
وی آنها را حلقه های واسط توصیف کرد و افزود: اندیشه آنها هنوز زنده است و به طور مداوم بازتولید می شود.
فیاض در ادامه با بیان اینکه در هر جامعه ای یک نقد اجتماعی و یک تئوری هنجاری وجود دارد که نقد اجتماعی برگرفته از فلسفه و تئوری هنجاری برگرفته از علوم اجتماعی است خاطرنشان کرد: علوم اجتماعی و فلسفه مکمل هر جامعه است.
به گفته وی نقد اجتماعی باید عیاری داشته باشد که برگرفته از فلسفه باشد.
وی تصریح کرد: پس از در گذشت جلال آل احمد، دکتر شریعتی طی سه سال تحولات و جریانات اجتماعی را در تفکرات ایجاد کرد.
این استاد دانشگاه تهران شناخت آینده را در گرو شناخت کامل گذشته دانست و افزود: جامعه ای که در آن نقد اجتماعی وجود نداشته باشد تئوری هنجاری برای حرکت به سوی آینده نخواهد داشت.
وی با بیان ویژگی های روشنفکران گفت: روشنفکر کسی است که توانایی نقد اجتماعی داشته باشد و مقدماتی ایجاد کند که ما به تئوری های هنجاری جامعه دست یابیم.
کتاب «در خدمت و خیانت روشنفکران» مانیفست فکری جلال آل احمد است که بعد از قیام 15خرداد و برملا شدن خیانت روشنفکران غربزده ایرانی و آشکار شدن چهره حقیقی آنها، جلال بر آن شد که در عقاید و ایدئولوژی های گذشته خود تجدید نظر کند و دیگر بار به اصالت و هویت گذشته فرهنگی خود که همانا بازگشت به خویشتن و سنت اسلامی است رجوع نماید و از حزب بازی و سیاست گرایی بی اصالت دست بردارد که حاصل این بینش فکری جدید او، در کتاب «در خدمت و خیانت روشنفکران» تجلی یافته است.
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
«همیشه عقده نداشتن تاثیر در جامعه و در میان اکثریت مردم، روشنفکر ایرانی را آزار و اذیت کرده است و او را وادار ساخته به آرزوهای دور و دراز دامن بزند و رفاه روشنفکر جماعت که به قیمت حرمان، اکثریت فراهم آمده، مانع از آن می شود که در غم دیگران شریک باشد. چنین می شود که او کم کم خنگ می شود یا مالیخولیایی یا هروئینی یا مدرنیست و غرب زده و از اثر افتاده و مهم تر از همه این که کم کم همه ایده آل ها را رها می کند و آدمی می شود بی خاصیت و سلب حیثیت شده و عقیم.»
تهرام/7245/1831
06/05/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]