واضح آرشیو وب فارسی:تراز: تراز: علی دادپی اقتصاددان در مقاله ای در جهان صنعت نوشت:
به گزارش تراز ،دوران پس ازتوافق و پس ازتحریم در یک چیز مشترکند و آن، نیاز به انجام اصلاحات اقتصادی است. مهمترین اثر هر تصمیمی که دیروز اعلام شد رفع ابهام از آینده اقتصادی کشور و تعیین تعادل جدید اقتصادی است. برای رشد پایدار دیگر نمیتوان فقط به لغو تحریمها فکر کرد. بدون اصلاحات اقتصادی حتی لغو تحریمها هم رشد پایداری را به ارمغان نخواهد آورد.
به مذاکراتی فکر میکنم که هر روز به نظر طاقتفرساتر و دشوارتر از آنچه اول فکر میکردیم به نظر میآیند. چقدر سادهدل بودیم. بیسیاستی برخی دوستان و دشمنان کشور را به تلهای گرفتار کرد که حالا ماههاست در حال بیرون آمدن از آن هستیم. آن هم نه هر بیرون آمدنی بلکه در جستوجوی راهحلی هستیم که عزت کشورمان را حفظ و رشد اقتدار آن را تضمین کند. چنین نتیجهای در تاریخ اگر بینظیر نباشد، بسیار کمیاب است. ولی فردای بازگشت هیاتها از وین چه خواهد شد؟
توافق صورتگرفته سبب شده تا افق اقتصادی روشنتر از قبل شود و میتوان تصمیم گرفت. در ماههای گذشته تصمیمگیری درباره سرمایهگذاری و فعالیت اقتصادی کار راحتی نبود. گرچه امید به توافق وجود داشت ولی تحریمها واقعیت اقتصاد کشور بودند. این سردرگمی باعث افزایش مبادلات پایاپای و کاهش معاملات و بروز رکود نسبی در برخی بخشهای اقتصاد شد.
حالا یک توافق داریم؛ توافقی که در آن پایان تحریمها زمانبندی شده است. اعلام این زمانبندی شکل افق اقتصادی پیشرو را تعیین میکند. گرچه بسیاری خواهان لغو فوری همه تحریمها بوده و هستند ولی از زمان تصمیم به لغو تا اجرایی شدن لغو، فاصله خواهد بود. این مهم است که در این فاصله چه خواهیم کرد و چه سیاستهایی به مرحله اجرا گذاشته خواهد شد.
اولین و مهمترین کارها کنترل و مدیریت انتظارات و توقعات است. اگر ظرافت ستودنی مردم در پیامکها گواه باشد، خیلیها منتظر کاهش قیمتها و فراوانی هستند ولی در دنیای واقعیت پیامدهای لغو تحریمها، اینها نیست. باعث تاسف است که کمتر کسی متوجه است که قیمتها کاهش پیدا نخواهد کرد. قیمتها هزینهها را نشان میدهد و حذف تحریمها بخشی از این هزینهها را کاهش خواهد داد ولی افزایش جنبوجوش اقتصادی و افزایش تقاضا برای کالا و خدمات در نتیجه آن میتواند این کاهش موقت را جبران کند و حتی افزایش قیمتها را بهدنبال داشته باشد. این توافق و لغو تحریمها اولین گام در مسیر بهبود اقتصادی هستند نه آخرین گام. برای بهرهبرداری از آن درک واقعبینانه شرایط اقتصادی و تحلیل اصولی این واقعیتها لازم و ضروری است.
فردای لغو تحریمها اقتصاد ما همان اقتصادی است که بود و عادتهای ما همان عادتهایی که داریم. درست است که دسترسی به بازارها بیشتر میشود، حجم سرمایهگذاریها میتواند افزایش پیدا کند و دادوستد رونق میگیرد ولی احیای پیوندهای تجاری ورود مجدد بخش خصوصی به تجارت خارجی و برقراری دوباره پیوندها و کانالهای بانکی زمانبر خواهد بود و البته در این دوره بازسازی معلوم نیست اولویت با کارفرمایان و کارآفرینان بخش خصوصی باشد که وابستگی سیاسی ندارند یا طبق معمول رانت خواران از این فرصت بهره ببرند. اولویتبندیهای اداری و دخالتهای دیوانسالاران میتواند این فرصت را تنها منحصر به گروه خاصی از فعالان اقتصادی کند. و این انحصارسازی مزایای این فرصت را برای اقتصاد کاهش خواهد داد.
لغو تحریمها فرصت انحصارطلبی را در اقتصادمان کاهش خواهد داد ولی به انحصارات موجود پایان نخواهد داد. گشایش بازارها امکان گسترش صادرات و واردات را فراهم خواهد کرد ولی رانتخواری را از بین نخواهد برد. خیلی از این رفتارها بهخاطر تعادل نادری است که در بازارهای کشور وجود دارد. این تعادل بیشتر نتیجه حضور و دخالت گسترده دولت و بخش شبهدولتی در همه ابعاد اقتصاد کشور است. حذف تحریمها و ورود مجدد به عرصه تجارت جهانی تغییر این تعادل را طلب میکند. ولی تغییر کامل آن بدون اصلاح ساختار تصمیمگیری و تعریف مجدد بخش دولتی و حدود بخش شبهدولتی ممکن نیست. برای تحقق این تغییر همان اراده و همتی لازم است که در این ماهها شاهدش بودیم.
آغاز اصلاحات اقتصادی و بهبود شاخصهای انضباط مالی و بهرهوری، گامهایی هستند که مستقل از توافق یا تحریم میتوان آنها را برداشت. اخبار ماههای اخیر نشان میدهد که غفلت در مدیریت صحیح مالی و نپذیرفتن واقعیات اقتصادی تا چه حد برای اقتصادمان گران تمام شده است. پذیرفتن این واقعیت که اقتصاد ما به اصلاحات احتیاج دارد وگرنه رویدادهای گذشته تکرار خواهد شد. این بار نام و وابستگی متهمان تغییر خواهد کرد بدون آنکه از زیانی که به اقتصاد وارد میشود، کاسته شود. بدون این اصلاحات در شرایطی که فقط به انتظارات دامن زده میشود به زودی یک فرصت از دست رفته دیگر به زیانهایی که تحمل کردهایم، اضافه میشود.
توافق صورت گرفته اقتصاد را در جهت حرکت به سمت تعادل جدید روبهرو میکند. اجرای همزمان اصلاحات اقتصادی و مدیریت توقعات پایداری این تعادل را تضمین میکند و باعث میشود تا مشارکت اجتماعی در توسعه اقتصادی و بهرهبرداری از فرصتهای اقتصادی افزایش پیدا کند. باور کنیم که مذاکرات جهاد اصغر بود، جهاد اکبر، مبارزه با عادات بدمان، تازه شروع شده است.
منبع: خبرآنلاین
زمانبندی انتشار: 24 تير 1394 - 10:34
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]