واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: صداي اعتراض حاميان «قصهها» هم درآمد
شبهروشنفكران غربزده هرچند دير، ولي ظاهراً بالاخره به اين نتيجه رسيدهاند كه نمايش فيلمهايي مثل «قصهها» كه تصويري تلخ از كشور و وضعيت اجتماعي آن ارائه ميدهند، ميتواند تصوير بدي از داخل كشور براي غيرايرانيان به دست دهد و همچنين براي ايرانيان خارج از كشور باعث سرافكندگي و شرمساري گردد.
نویسنده : مصطفي شاهكرمي
شبهروشنفكران غربزده هرچند دير، ولي ظاهراً بالاخره به اين نتيجه رسيدهاند كه نمايش فيلمهايي مثل «قصهها» كه تصويري تلخ از كشور و وضعيت اجتماعي آن ارائه ميدهند، ميتواند تصوير بدي از داخل كشور براي غيرايرانيان به دست دهد و همچنين براي ايرانيان خارج از كشور باعث سرافكندگي و شرمساري گردد.
در همين زمينه، سايت خبرآنلاين مصاحبه مفصلي را با سازندگان «قصهها» انجام داده است كه خواندن بخشي از آن براي دانستن نظر واقعي حاميان سرسخت اين فيلم- و آثار مشابهش- خالي از لطف نيست.
در بخشي از اين مصاحبه عبدالجواد موسوي در سؤالي از بنياعتماد كه در واقع تأييدي است بر يكي از انتقادات اصلي منتقدان حضور فيلمهاي اجتماعي يأسآور و سياه در جشنوارههاي جهاني با ذكر اتفاقي واقعي گفته است: «خانم بنياعتماد، دوستي در همان جشنواره فيلم شما را ديده بود و ميگفت ما وقتي چنين فيلمي را در خارج از كشور ميبينيم احساس سرافكندگي ميكنيم و به عنوان يك ايراني نميتوانيم سرمان را بلند كنيم و بگوييم ما در اين فضا زندگي ميكنيم. او البته فيلم شما را در فضاي ايران ميپسنديد، اما معتقد بود اين فيلم در آنجا معناي ديگري منتقل ميكند.»
بنياعتماد نيز در پاسخ به اين پرسش با ذكر خاطره جالبي كه باز تأييدي است بر عدم بازنمايي درست ايران در آثار سينمايي ميگويد: «بعد از دوران تغيير چهره تهران و ساخت اتوبانها و گسترش فضاي سبز شهري خيلي از كساني كه بعد از سالها به ايران آمده بودند و ذوق زده اين تغيير بودند، مرتب ميپرسيدند چرا در فيلمهايتان اتوبانهاي تازه را نشان نميدهيد؟»
با اين اوصاف به نظر ميرسد حتي سرسختترين حاميان «قصهها» و آثار مشابهش نيز در عدم نمايش اين فيلمها در خارج از مرزهاي ايران با منتقدان جريان «سياهنمايي در آثار اجتماعي» همنظرند و به دليل نگاههاي باندي و سياسي حاضر به بيان صريح آن نيستند.
بازنمايي تصوير ايران در فيلمهاي جشنوارهاي ايراني البته بحث جديدي نيست و حالا ديگر به يكي از پرتواترترين موضوعات سينمايي تبديل شده است. پيش از اين نيز در يكي از آخرين واكنشها به نوع حضور سينماي ايران در جشنوارهها محمدحسين لطيفي و سام قريبيان خاطرات جالبي بيان كرده بودند كه همان زمان در «هفت راه» منتشر شد، اما خواندنش خالي از لطف نيست.
لطيفي در همين رابطه در ميزگردي در فارس گفته بود: «خاطرهاي اينجا بد نيست بگويم؛ من با فيلم «عينك دودي» به جشنواره فوكوئوكا ژاپن رفتم. آقاي صدرعاملي و خانم معتمدآريا و خيليهاي ديگر از دوستان هم بودند. در مراسم اهداي جوايز همراه با مترجمي روي سن رفتم. سؤالي كردند كه واقعاً ايران همينه؟ گفتم: بله همينه. گفتند: رابطه زن و مرد واقعاً به همين صورته؟ يكي ديگه از سؤالكنندگان گفت: آخه هر چي ما فيلم از ايران ديديم جور ديگري بوده. من به مترجم گفتم صحبتهاي مرا كامل ترجمه كن؛ «در هر كشوري يك قشري هستند كه در نقطهاي از آن كشور زندگي ميكنند، به عنوان مثال ما در كشورمان كولي داريم، حتي در امريكا و اسپانيا هم داريم و همچنين فقر داريم و... ولي اكثريت اجتماع وقتي راجع به زن بحث ميكنند، به عنوان مثال در روستايي، ماجرايي رخ داده است كه بسيار به ندرت رخ ميدهد و خيلي كم است؛ اين مسئله را به كل جامعه زنان ايراني نميتوان تعميم داد. ايران همين چيزي است كه داريد ميبينيد. تهران همينه، مشهد همينه و...»...در قبرس فردي به من گفت: مگر شما در ايران ماشين هم داريد؟ چون هرچه در فيلمهاي ما ديده بودند شتر بود و بيابان برهوت. يادم ميآيد كه دوستي به من گفت فلاني در مورد فيلمش داره اشتباه ميكنه چون من چند تا جشنواره خارجي رفتم اونها اصلاً دنبال اين چيزا نيستند... ببينيد فيلمساز ما گرا ميگرفت كه جشنواره خارجي چه ميخواهد، يعني انگار ما نوكر پدر جد آنهاييم كه برايشان فيلم بسازيم.»
سام قريبيان هم كه سالها در امريكا زندگي كرده است و تحصيلات خود را در ايالات متحده گذرانده با بيان خاطرهاي گفته بود: «من زماني كه امريكا بودم در دانشگاه UCLA هفتهاي يك فيلم ايراني نشان ميداد و من هر سال بسياري از فيلمهاي ايراني كه در كشورمان نمايش داده ميشد يا نميشد را آنجا ميديدم. تمام فيلمها يك جور بود و نمايش بدبختي و فلاكت و... بود. وقتي ۱۳ يا ۱۴ تا فيلم ميآيد و همهاش به يك مدل ساخته شده است، واضح است كه نظر آنها نسبت به ايران شكل ديگري به خود ميگيرد، چون تمام فيلمهايمان اينگونه ساخته شده است، اما اگر طبقات مختلف اجتماعي با داستانها و ژانرهاي مختلف را به فرنگيها نشان دهيد ديدشان نسبت به سينماي ايران تغيير خواهد كرد.»
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۷:۰۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 198]