تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1819070428
مرز های مزاح و شوخی
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مرز میان مزاح و شوخی
از مجموعه آثار رسیده از ائمه معصومین علیهم السلام به این نتیجه برخورد می کنیم که ؛ مزاح و شوخی تا حدی مطلوب است ، زیرا پیشوایان دینی ما به طور مطلق از مزاح نهی نکرده‌اند بلکه شوخ طبعی را به طور نسبی و در شرایط خاص ستوده اند و حتی خود آن بزرگواران گاهی مزاح کرده‌اند. شوخی منفی، گفتاری غیراخلاقی است که در آن حرف‌های زشت یا دروغی نهفته باشد و موجب اهانت و تحقیر کسی شود و یا به مسخر‌گی بینجامد، این نوع شوخی نه تنها موجب شادمانی کسی نمی‌شود بلکه روابط میان افراد را تیره و خود فرد را خوار و زبون جلوه می‌دهد.آفت دیگری از زبانبذله گویی و مزاح یكی از موارد حسن رفتار است ولی باید توجه داشت كه از جمله آفات زبان كه مانند دیگر آفات آن آثار سوء و عواقب خطرناكی را به دنبال دارد مزاح و شوخی است. به همین جهت، در آداب دینی برای مزاح و شوخ طبعی حدّ و مرزی مشخص شده است كه اگر از آن حد تجاوز كنند آثار نا مطلوبی به بار خواهد آورد.بنابر این، انسان باید مالك زبان خود باشد و هنگام مزاح و شوخی بعد مثبت و منفی آن را در نظر بگیرد و حتی الامكان از بذله گویی بپرهیزد، كه هر سخن جایی و هر نكته مقامی دارد. زیرا اگر كسی زندگی خود را با شوخی و بذله گویی سپری كند و در مزاح كردن به حدّ افراط كشیده شود به تدریج در اثر عادت به مزاح در برخورد با مسائل جدّی نیز جدّی نخواهد بود و كسی كه در زندگی و در برابر وظایف خود احساس مسئولیت نكند نمیتواند به حال خود و اجتماع مفید باشد. در قرآن کریم مصادیق گوناگونی برای غم و شادی (حزن و فرح) ذکر شده است و همچنین عواملی که شادی‌آور و یا ملال‌انگیز هستند نیز بیان شده است. بذله گویی و مزاح، یکی از موارد حسن سلوک است ولی باید توجه داشت که از جمله آفات زبان که مانند دیگر آفات آن آثار سو و خطرناکی را به دنبال دارد، مزاح و شوخی است. به همین جهت در آداب دینی مزاح و شوخ طبعی حد و مرزی مشخص شده دارد که اگر از آن حد تجاوز کنند، آثار نامطلوبی به بار خواهد آورد. بنابراین انسان باید زبانش را در اختیار خود بگیرد و مالک آن باشد و هنگام شوخی و مزاح، بعد مثبت و منفی آن را در نظر بگیرد.رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ به امیر مؤمنان _ علیه السلام _ فرمود: «یا علی لا تمزح فیذهب بهاؤك؛ ای علی از مزاح بپرهیز كه شخصیت تو را از بین میبرد»واقع بینی را رها نکنید!كسی كه روح شوخی و مزاح بر او غلبه كند حسّ واقع بینی را از دست می‌دهد و آن گونه كه باید حقایق را درك نمیكند و دیگران نیز مطالب او را جدّی تلقّی نمیكنند. آنچه از مجموعه روایات ائمه معصومین _ علیهم السلام _ استفاده می‌شود این است كه مزاح و شوخی تا حدّی مطلوب است، زیرا پیشوایان دینی ما به طور مطلق از مزاح نهی نكردهاند بلكه شوخ طبعی را به طور نسبی و در شرایط خاص ستودهاند و حتّی خود آن بزرگواران گاهی مزاح میكردند،در حقیقت شوخی مثبت از صفات مؤمن است و هدفش نشاندن لبخند بر لب‌ها و کاشتن شادی در دل‌هاست که اغلب نکته‌هایی هم در آن وجود دارد . جنبه مثبت و خوب شوخی، شاد کردن دل دیگران است که ائمه نیز به آن اشاره کرده‌اند .چنانكه رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ فرمود: «إنّی لأمزح و لا أقول إلا حقّا؛1 من مزاح میكنم ولی سخنی جز حق نمیگویم.»
امام باقر _ علیه السلام _ فرمود: «إنّ اللّه عزّ و جلّ یحبّ المداعب فی الجماعه بلا رفث؛2 خداوند انسان شوخ طبع را دوست دارد به شرط آنكه از گناه و ناسزاگویی بپرهیزد.» امام صادق _ علیه السلام _ به شخصی فرمود: «آیا با یكدیگر مزاح میكنید؟ آن مرد گفت: كم مزاح میكنیم. (امام _ علیه السلام _) فرمود: این طور نباشید زیرا شوخی نشانه خوش خلقی است و به وسیله شوخی برادر دینی خود را خوشحال میكنی. سپس فرمود: رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ برای اینكه كسی را خوشحال كند با او مزاح میكرد.»3و حضرت علی _ علیه السلام _ فرمود: «كان رسول اللّه _ صلّی اللّه علیه و آله _ : لیسرّ الرّجل من أصحابه اذا راه مغموما بالمداعبه؛4 رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ هرگاه یكی از اصحاب خود را اندوهگین میدید او را با شوخی و مزاح خوشحال میكرد.» و در حدیث دیگر از امام صادق _ علیه السلام _ آمده است: كان رسول اللّه _ صلّی اللّه علیه و آله _: «یداعب و لا یقول إلا حقّا؛5 پیامبر خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ مزاح میكرد ولی جز حق سخنی نمیگفت.» اینها احادیثی بود كه تا حدّی نسبت به مزاح و شوخی نظر مثبت داشت. جنبههای منفی مزاح از روایاتی كه گذشت تا حدّی جنبه مثبت مزاح روشن شد، حال به احادیثی میپردازیم كه جنبه منفی مزاح را بیان می‌كند. مزاح شخصیت انسان را از بین میبرد: رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ به امیر مؤمنان _ علیه السلام _ فرمود: «یا علی لا تمزح فیذهب بهاؤك؛6 ای علی از مزاح بپرهیز كه شخصیت تو را از بین میبرد.» حمران بن اعین میگوید: خدمت امام صادق _ علیه السلام _ شرفیاب شدم و از حضرت تقاضا كردم مرا توصیه و سفارش كند. آن بزرگوار پس از سفارش به تقوا فرمود: «و ایّاك و المزاح فانّه یذهب هیبه الرّجل و ماء وجهه...؛7 از شوخی بپرهیز ؛ زیرا بزرگی و عظمت شخص را از بین میبرد و موجب ریختن آبروی او میگردد.» در حدیث دیگری نیز از آن امام میخوانیم كه به شخصی فرمود: «أوصیك بتقوی اللّه و إیّاك و المزاح فإنّه یذهب بالبهاء؛8 تو را به تقوا سفارش میكنم و توصیه میكنم كه از مزاح بپرهیز زیرا ابّهت و سنگینی تو را از بین میبرد.» پیامبر اكرم _ صلّی اللّه علیه و آله _ فرمود: «كثره المزاح تذهب بماء الوجه؛9 مزاح بیش از حد آبروی شخص را میبرد.» و امام صادق _ علیه السلام _ در حدیثی فرمود: «إیّاكم و المزاح فإنّه یذهب بماء الوجه؛10 از شوخی بپرهیزید چرا كه آبروی انسان را میبرد.»امام صادق _ علیه السلام _ به شخصی فرمود: «آیا با یكدیگر مزاح میكنید؟ آن مرد گفت: كم مزاح میكنیم. (امام علیه السلام) فرمود: این طور نباشید زیرا شوخی نشانه خوش خلقی است و به وسیله شوخی برادر دینی خود را خوشحال میكنی. سپس فرمود: رسول خدا _ صلّی اللّه علیه و آله _ برای اینكه كسی را خوشحال كند با او مزاح میكرد»مزاح و جری شدن مردم اثر سوء دیگر مزاح این است كه مردم به انسان جری شده و برای او ارزش و احترامی قائل نمیشوند. از این رو امام صادق _ علیه السلام _ فرمود: «لا تمازح فیجترأ علیك؛11 شوخی مكن كه روی مردم به تو باز می‌شود.» مزاح های نابجا را جدی بگیرید!
البته روایات یاد شده در نکوهش مزاح، منظور مزاح و شوخی است که نابجا باشد و به تمسخر دیگران منجر شود و آبرو و حیثیت دیگران ریخته شود و ... و گرنه مزاح و شوخی معقول اشکالی ندارد. گفته‌اند كه: «هر چیزی تخمی دارد، و تخم عداوت و دشمنی شوخی است.» از مفاسد دیگر شوخی آن است كه دهان را به هرزه خندی می‌گشاید و آدمی را به خنده می‌آورد، و قهقهه می زند و خنده زیاد بدون دلیل ، دل را تاریك و آبرو و وقار را تمام می‌كند. به این جهت خدای ـ تعالی ـ نهی از آن فرموده كه: «فَلیَضحكوا قلیلاً وَ لیَبكوا كَثیراً ؛ بسیار كم بخندید و بسیار گریه كنید.»12و حضرت رسول ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود كه: «هرگاه بدانید آنچه من می‌دانم، هر آینه كم خواهید خندید.»13و شكی نیست كه خنده‌ی بسیار، علامت غفلت از آخرت و مرگ است. لبخند را با قهقهه، تعویض ننمایید!خنده مذموم، قهقهه است كه با صدا باشد، اما تبسم كه كسی صدایی از او نشنود مذموم نیست بلكه ممدوح است ؛ به طوری که تبسّم نمودن پیغمبر ـ صلی الله علیه و آله ـ معروف و مشهور است. نتیجه گیری:شوخی و مزاح مذموم در وقتی است كه كسی افراط در آن كند، یا مشتمل بر دروغ و غیبت باشد، یا باعث آزردگی و خجالت دیگری شود. اما مزاح اندك، كه از حق تجاوز نشود و مشتمل بر سخن باطل یا ایذاء و اهانتی نباشد و باعث شكفتگی خاطری گردد مذموم نیست و مكرّر از حضرت رسول ـ صلی الله علیه و آله ـ صادر شده، و از اصحاب در خدمت آن جناب صدور یافته چنانچه بعضی از آن در كتب اصحاب مسطور و مذكور است.14فرآوری : زهرا اجلالبخش دین تبیانپی نوشت ها :[1] . علامه مجلسی، بحار الانوار، ج16، ص116. [2] . الکافی، همان. [3] . همان. [4] . محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج8 ص407. [5] . همان، ص408. [6] . شیخ حر عاملی، رسائل الشیعه، ج12، ص113. [7] . وسائل الشیعه، همان. [8] . همان. [9] . الکافی، همان، ص665. [10] . همان، ص664. [11] . الکافی، همان، ص665. [12] . توبه ، آیه‌ی 82. [13] . احیاء العلوم، ج3، ص111، محجه البیضاء، ج5، ص232. [14] . بحارالانوار، ج16، ص298،ح2.منابع :آیت الله مهدوی كنی- نقطه های آغاز در اخلاق عملی، ص563سایت راسخون
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 602]
-
گوناگون
پربازدیدترینها