واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۹ خرداد ۱۳۹۴ (۱۲:۱۳ب.ظ)
افول ميراث دار عثماني نقش اردوغان در سقوط آراي حزب عدالت و توسعه دکتر صادق ملکي، کارشناس و تحليلگر ارشد سياسي، در يادداشتي، به بررسي نقش اردوغان در شکست سياسي حزب عدالت و توسعه در انتحابات پارلمانا ين کشور مي پردازد.
بي ترديد اردوغان مهم ترين عامل کاهش آرا و شکست حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلماني ترکيه است. کمتر نظريه پردازي است که بر نقش اردوغان به عنوان مهم ترين عامل تأثيرگذار در صعود و سقوط حزب عدالت و توسعه آگاه نباشد. اگر ديروز فرد کاريزماتيکي چون اردوغان سبب موفقيت حزب عدالت و توسعه شد، امروز همان اردوغان مهم ترين عامل شکست انتخاباتي حزبي است که بيش از يک ده در ترکيه قدرت را در اختيار داشت.
در واقع تداوم قدرت در دست اردوغان، وي را از يک رهبر محافظه کار به يک رهبر اقتدارگرا تبديل کرد. مشاهده اردوغان 2002 و قياس آن با اردوغان 2014 نشان ميدهد چرخه قدرت و شايد بلندپروازهاي دور از دسترس او تا چه اندازه در اين تغيير و تحول موثر بوده است. در حقيقت به کارگيري نوع ادبيات غير اصولي و شيوه ديکتاتورمابانه از جانب اردوغان در اداره کشور و حزبش، از وي چهره يک رهبر اقتدارگرا را به نمايش گذاشته است. ضمن اين که اردوغان در سياست داخلي نيز، با روش هاي غير دموکراتيک به حذف رقيبان درون و بيرون حزبي پرداخته و با فساد گسترده در حزب و منسوبان خويش نيزبه نحو جدي برخورد نکرده است.
اگرچه عرصه سياست جهان امروز، محل چنداني براي رعايت اصول اخلاقي باقي نگذاشته است اما اردوغان با شناخت قابل توجهي که از روحيه ترک ها داشت، همچنين با تکيه بر فرهنگ محله قاسم پاشا تلاش مي کرد در کردار و گفتارش، به مخاطبان خود نمايشي زيبا از خيرخواهي و جوانمردي ارايه کند. اردوغان با حذف مشاور اخلاق مداري چون عبدالله گل از چرخه قدرت نشان داد ميان گفته ها و اعمالش فاصله وجود دارد و آنچه براي وي بيش از همه اهميت دارد قدرت است. گذشته از اين مسائل، برافراشتن کاخي که کاخ سلاطين عثماني را به ذهن متبادر مي کرد نيز، جايگاه وي را در ميان طيف متوسط جامعه تقليل داد.
همچنين نام گذاري پل سوم استانبول به نام ياوز سيلم از جانب اردوغان به علويان اثبات کرد وي ميراث دار فردي است که دستهايش به خون هزاران علوي آغشته است. از سويي در انتخابات پارلماني، اردوغان با حمايت از حزب عدالت و توسعه به جاي اين که به عنوان رئيس جمهور، نقش يک ناظر بيطرف را ايفا کند، به گونه اي رفتار کرد که اين شکل از دخالت غيرقانوني در هيچ يک از انتخابات دوره هاي گذشته سابقه نداشته است. در سياست خارجي نيز اردوغان از هدف پيوستن به اتحاديه اروپا و معيارهاي آن به شکل معنا داري فاصله گرفت و روابط خود با همسايگان مهمش را از تز تنش صفر به تنش صرف رساند.
در حقيقت سياست خارجي اردوغان برخاسته از بستر عثمان گرايي است که از زياده خواهي هاي خارج از ظرفيت ترکيه نشأت مي گيرد. البته سقوط مرسي در مصر، ضربه اي کاري و پايان بخش رؤياي اردوغان در منطقه نيز به شمار مي رود. امروز سقوط آراي حزب عدالت و توسعه، ميتواند نويد تکرار دومينوي مصر در ترکيه اي باشد که اردوغان پس از مرسي از آن هراس داشت. اردوغان با حمايت از داعش در سوريه و عراق بستر زمينه بروز فاجعهاي شد که خروج از آن اگر نگوييم امکان ناپذير، اما بسياردشوار، پرهزينه و زمانبر خواهد بود.
جالب اين که؛ با انتخابات پارلماني17 خرداد در ترکيه، مردم اين کشور مردي را تنبيه کردندکه کمتر از يک سال پيش با رأي بالاتر از پنجاه درصد راهي کاخ چانکايا شده بود.
ضمن اين که؛ اين تنبيه اگر به اصلاح رفتار اردوغان و حزبش نيانجامد، وي نيز بي ترديد به سرنوشت اوزال دچار خواهد شد. گو اين که؛ اردوغان با کارنامه موفق اقتصادي، سياسي و ايجاد تغييرات ساختاري در تمامي زواياي ترکيه، براي ترک ها مرد بزرگي به شمار مي رفت و شايد اصلاح رفتار و تجديد نظر در راهبردها و عملکردهايش بتواند دوباره اقبال مردم به او و حزبش را سبب شود.
نتيجه اين که؛ انتخابات در ترکيه، ميل به دموکراسي، توسعه يافتگي، شنيده شدن صداهاي متعدد، خرد، عقلانيت مردم و لحاظ شدن اين موارد به دست رهبران سياسي اين کشور را به نمايش گذاشت.
در انتها نتايج انتخابات ترکيه شايد بتواند عامل گذر مردم اين کشور از تأثيرپذيري از شخصيتهايي چون اردوغان بر تکيه بيشتر آنان به نظام و سيستم حزبي شود. نکته ديگر اين که نتايج آرا درانتخابات ترکيه، تشکيل حکومت ائتلافي را اجتنابناپذير مي نمايد.
هرچند با توجه به اختلاف نظر احزاب با يکديگر، همچنين با حزب عدالت و توسعه، تشکيل دولت ائتلافي در ترکيه شکننده، بسيار دشوار و از زاويه اي ديگر عامل بنبست خواهد شد اما با مد نظر قرار دادن تجربه گذشته ترکيه به نظر ميرسد برگزاري انتخابات زودرس براي خروج از اين شرايط براي اين کشور گريز ناپذير خواهد بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]