محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798456262
هنرمند خودآموخته کیست و چه مشکلاتی دارد؟
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در گفت وگوی ایرنا با موسس انجمن هنرمندان خودآموخته هنرمند خودآموخته کیست و چه مشکلاتی دارد؟ تهران-ایرنا-هنر در کشور ما از سابقه ای دیرینه برخوردار است و آوازه هنر و هنرمندان ایرانی همواره جهانیان را مسحور خود کرده است. اما در این میان هنرمندانی هم هستند که به نظر می آید کمتر از هنرمندان آکادمیک مورد توجه قرار گرفته باشند؛ یعنی هنرمندان خودآموخته.
به گزارش روز پنج شنبه خبرنگار هنرهای تجسمی ایرنا، این روزها شاهد برپایی نمایشگاهی از هنرمندان خودآموخته در خانه هنرمندان ایران هستیم. این نمایشگاه تحت عنوان تبلور نبوغ در سپهر خیال در نگارخانه های پاییز و میرمیران خانه هنرمندان از تاریخ 27 اردیبهشت ماه میزبان هنردوستان بوده است و تا یکم خرداد ماه ادامه دارد.
از همین رو بر آن شدیم درباره هنرمندان خودآموخته بیشتر بدانیم؛ اینکه چرا لقب خودآموخته را به این هنرمندان داده اند؟ چه ویژگی ها و چه تفاوتی با سایر هنرمندان دارند. از جمله این پرسش هاست.
علی عزتی، مؤسس انجمن هنرمندان خودآموخته است که بیش از سه دهه از عمر خود را صرف مطالعات نظری و اجرایی در زمینه هنر کرده است؛ وی ضرورت توجه به این ژانر هنری را به خوبی درک کرده و معتقد است این هنرمندان در کشور ما مهجور مانده و تا به حال به طور جزیره ای عمل کرده اند. عزتی که در اعتلا و تکامل هنر هنرمندان خودآموخته در کشور ما سهم بسزایی داشته، برگزارکننده دو جشنواره هنرمندان خودآموخته در سال های 88 و 89 بوده است که با تجمیع همه عناصر فرزانه و فرهیخته جامعه فرهنگی و هنری منعقد گردید؛ وی همچنین 40 نمایشگاه گروهی و انفرادی برای جامعه هنرمندان خود آموخته در سراسر ایران برگزار کرده است. گفت وگوی ایرنا را با علی عزتی، مؤسس انجمن هنرمندان خودآموخته می خوانید.
**س : سوال: جناب عزتی در ابتدا می خواهیم به درک روشنی از تعریف هنرمند خودآموخته برسیم. مولفه ها و مشخصه های ژانر هنر خودآموختگی را نام ببرید.
- این هنرمندان فاقد درک تاریخ هنر ؛ فاقد وابستگی به سبک و قالب خاصی هستند؛ خارج از سیستم رسمی هنر به تولید و ارائه آثار هنر می پردازند؛ بدون حداقل آموزش هنری به صورت خودانگیخته و خودجوش به خلق اثر هنری می پردازند؛ از قراردادها و سنت های هنری پیروی نمی کنند؛ تکنیک ها و سبک های هنری را نمی شناسند؛ از تجربه شخصی خود مایه و الهام می گیرند؛ به قصد بازنمایی و بازخوانی شیدایی های نیمه غایب انسان و دنیای درونی آنان می پردازند؛ سرمشق و الگویی بیرون از خود ندارند؛ آنان آئینه تمام نمای جغرافیای زمان و زمانه خویش هستند و تنها سوار بر مرکب خیال خویش، ساز خویش را با ساز زمان و ساعت خویش را با ساعت زمانه خویش کوک نکرده اند؛ آنان تنها کاشفان کیمیای هستی انسان عصر خویش هستند و با خلق هر اثر هنری مولفه های تربیتی خاص نگاه خود را بر می تابند؛ آنان فاقد نظم سلسله مراتبی هستند اما در عین حال در یک کل همگن شکل می گیرند؛ در کار هنرمندان خودآموخته چندین روایت هم عرض در یک اثر رخ نموده، این روایت های هم عرض در یک تقابل معنادار رو به نقش مایه های اسطوره ای بر می تابند؛ هنرمندان خودآموخته عناصر متکثر (شخصیت چندوجهی دارند) و متباینی در درازنای تاریخ انسان هستند که از پی یکدیگر می آیند؛ حلقه گمشده تاریخ بشر هستند که به ترسیم دنیایی ناشناخته که بخشی از تحول و تکوین اکنون انسان بوده است، می پردازند؛ هنرمندان خودآموخته را می توان به انواع گوناگون در آثارشان تحلیل کرد: الف) در روایت افسانه های تو در توی نیرو های خیر و شر ب) از نگاه ژرف آنان به زندگی انسان ها ج) به دغدغه های بیرونی و همهمه های درونی آنان بی هیچ تکرار مکرر
هنرمندان خودآموخته تندیسی از بزنگاه های شعر و شعور هستند که در کشاکش دیروز و امروز چنان دایره المعارفی بی آنکه در تلاش صرف معاش باشند خود را وقف مکاشفات نموده اند؛ آن هم در حوزه تاریخ انسان که معرف گونه ای از سرانجامی دیگر است که زمینه پیدایش چنین نگرشی به هزاره هایی دور سیر می کند و بازمی گردد.
این هنرمندان فارغ از هرگونه تمثیل، مجاز، استعاره، مستقیم به اصل موضوع و دغدغه های درونی خود می پردازند؛ آنان پیدا و ناپیدای این زمانه هستند، پیش و پس لایه هایی بس پر پرسش هستند که چشمه های جاودانگی در جای جای آثارشان موج می زند؛ بی هیچ مقدمه و مؤخره ای بر قلمرو خیال خویش بال می گشایند تا کاشفان حلقه های مفقوده انسان تاریخ باشند.
هنرمندان خودآموخته چه بسیار در سوگ هر روزه تاریخ شان اما نا آموخته به زبانی بی واسطه، رخ داده های تاریخ انسان را بر می تابند؛ راوی هرگونه برانگیختگی تاریخ اند که در انبوه بی شماری از جاودانگی، چنان شعله های کوچک میان ناممکن ها سر برکشیده اند؛ بی هیچ آغازی در ابتدا و هیچ پایانی متصور، از پیش تعیین شده منتج از تجلی احساس اکنون خویش هستند؛ جایگاه جولان خیال هستند؛ آنان یکی از گستره های هنر تاریخ اند که در تاریخ هنر سرریز شده اند و آثارشان آیینه هویت ما است.
**س : تاریخچه هنرمندان خودآموخته در کشور ما را توضیح دهید. چگونه متوجه این دست از هنرمندان شدیم؟ در کجا و چه زمانی؟
- در واقع هیچ کس تاریخ پیدایش هنر خودآموختگی را نمی داند؛ اما این را می داند زمانی انسان در مواجه با دگرگونی های تاریخ معاصر خویش از مرزهای جغرافیایی می گذرد و میان کوه غیر ممکن ها تونل می زند تا فراخ و گسترده از محاق تکرا ، خود را برهاند و در چرایی هر پرسشی پاسخی مهرانه جوید.
به تقریب تمام آنچه که روایت می شود هر هنری بعد از آغاز حیات خود به شکل طبیعی زمینه را برای حیات و شکل گیری هنرهای بعدی فراهم کرده است؛ در واقع می توان گفت تمام تجربه های مرزی خود را عمومیت بخشیده و تصورات خود را به شیوه تخیل خاص و طبع خویش رقم زده است تا در پیکری تنیده و سراسر شور انگیز در دایره سیکل تضادها، فصلی تازه و بدیع بگشاید.
هنر خودآموختگی از اواخر قرن 19 تا اواسط قرن بیستم با عناوینی تحت نام های ذیل معرفی می شدند:
1- هنرمند مکتب ندیده
2- هنرمند بدوی (primitive)
3- هنر خام (art rut)
4 - هنر نائیف (naive art)
5- بیرون از سیستم هنر (outsider art)
اما امروز جهان هنر در مواجه با هنرمندان خودآموخته از مواضع بالا نگاه نمی کنند و حتی از هنر آنان الهام می گیرند؛ به طوری که موزه های جهان آثار آنان را در کنار آثار هنرمندان دیگر به نمایش در می آورند.
این بار با ادبیات جدیدی با هنرمندان خودآموخته سخن باید گفت؛ چرا که تنوع نگاه آنان از یک طرف و قلمرو متفاوتی که برمی تابند از طرفی دیگر محل کنش و واکنش هایی بسیار با شکوه و تاریخمندی است .
زمینه پیدایی این ژانر هنری را می توان به تعبیری در چند نمونه در ایران مطرح کرد:
1- اسماعیل توکلی (مش اسماعیل) که آثارش مایه حیرت و تحیر مخاطبانش شد.
2- مکرمه قنبری: بانویی روستایی که سرگذشت او را الگویی انکارناپذیر در هنر خودآموختگی می توان نام برد.
3- حسن حاضر مشار: که در قامتی به بلندای تاریخ در نهایت امانتداری و وفاداری به انسان جهت رهایی از سیکل باطل درونی و روزمره گی تا لحظه پایانی عمر خویش به آفرینش و سازندگی اندیشید و به عنوان پدر هنرمندان خودآموخته ایران لقب گرفت.
**س : همانطور که فرمودید حسن حاضر مشار را به عنوان پدر هنرمندان خودآموخته ایران می شناسیم. ممکن است پدر هنرهای خودآموخته در برخی از رشته ها را معرفی کنید.
- حسن حاضر مشار تبلور تمام عیار خودآموختگی است که زمینه ساز پیدایی نوعی نگاه به زمان و زمانه بود و بازتابنده معاصر خویش که با تحصیلات کم حافظه مستدل شاهنامه فردوسی در زمان خویش بود؛ حتی غالب نقاشی های او از وقایع شاهنامه اقتباس می شده است. وی بی تردید یکی از نوادر هنرمندان خودآموخته ایران است که آثارش بازنمود افسانه ها، منظومه ها، اسطوره ها و آیین های کهن سرزمین انسان است که از او چهره ای ممتاز و برجسته ساخت.
چه بی شمار هستند هنرمندان خودآموخته ای که زیر پوست شهر و روستاهای ما فراخ و گسترده به کشف بنیادی ترین مراتب سرگذشت نانوشته انسان برآمده اند که سرنوشت دراز دامنی دارند؛ این هنرمندان آمده اند چراغی برافروزند تا امید دوباره جوانه زند و انسان از نو شکوفه دهد.
هنرمندانی از جمله اکرم سرتختی که نقاشی های او در فرانسه، هلند و سوئیس مایه تحیر عام و خاص قرار گرفته است؛ آثار سرتختی مظهر عشق به انسان است و می توان از رازهای سر به مهر او عبور کرد که به گونه ای ناب تاریخ را ورق می زند تا صمیمی ترین طریق تفاهم، رنگ معنا گیرد .
نقاشی های داود کوچکی که در نهایت شوریدگی و شیدایی همنوای افق هایی است که رویاها از آن جان می گیرد. علیرضا دزواره، زهرا سهرابی، نرگس یاوری، پروین جلالی، کنیز عباس پناه، شاخانم مرادی، دریا میرزایی، فیروزه یزدانی، رضا بلوط ، محسن قانع بصیری و گشتاسب شهیدی آملی و ... از هنرمندان خودآموخته کشور ما هستند.
**س : هنرمندان خودآموخته چه جایگاهی در تاریخ هنر ایران دارند؟
- به گمان من هنرمند خودآموخته یک اتفاق ناب هنر است بی آنکه همانندی از پی او باشد از معبر خلاقیت و تخیل خویش به قلمرو ناشناخته ها راه جوید.
قبل از فلسفه، هنر پیش قراول و پیشاهنگ قلمرو انسان بود تا انسان را از پس پرده ابهام و چندگانگی برباید؛ به همین دلیل باید با هنرمندان با ادبیات جدیدی سخنی راند؛ زیرا که آنان همیشه در تاریخ حضور داشته اند و رنگین کمانی از تمام هنرهای جهان هستند که با لحنی واحد با زبانی مشترک سخن می گویند.
هنرمندان خودآموخته گونه دیگری از هنرمندان جهان هستند که در زمره عناوینی چون خود انگیخته، خود شکوفا، و خود یافته نام برده شده اند؛ این هنرمندان دلالت بر نموداری از عمق و غنای مهرورزی و یگانگی به نام انسان و برای انسان دارند که هنوز فرصتی برای پروانگی به دست نیاورده است که می رود بر تارک بی تکرار تاریخ ره پوید.
آنان فرصتی شگفت و ویژه هستند و الگویی برای نسلی که از تجربه خلاق دور مانده و فرصت شناخت و دریافت درست از مقوله هستی خود ندارد؛ آنان بی هیچ گونه تبعیتی از تقسیم بندی های ظاهری و رایج به راه خویش ادامه می دهند.
با آنان به یافته هایی تازه درباره گذشته انسان در پیمایشی با شکوه قرار خواهیم گرفت؛ سپس می توان به تحلیل داده هایی دقیق رصد شده پرداخت؛ فرق میان کیهان شناسان و هنرمندان خود آموخته این است که آنان به دنبال آن جرم گمشده یی می گردند که انرژی تاریک می نامندش که 73 درصد جرم کیهان را دارا است و 23 درصد آن هم ماده عادی دیگر و باقیمانده آن هم هنوز در علم نجوم کشف نشده است؛ که هنوز هم علت تاریک بودن کیهان برای کیهان شناسان روشن نیست و هنرمندان خودآموخته ای که به دنبال کشف حلقه های مفقوده تاریخ انسان هستند هم به دنبال ناشناخته های نامکشوف قدم و قلم می زنند.
البته سن به دست آمده برای عالم 8/13 میلیارد سال برآورده شده است که عالمان نجوم بر اساس پژوهش های خود به کشف ناشناخته های نامکشوف دست یافته اند.
بشر همواره درصدد مشاهده نادیده ها در کنجکاوی شگفت خویش به کند و کاو پرداخته است؛ در جستجوی حقایق نامکشوف و رویاهای تحقق نیافته زندگی خود بوده است.
جام جهان نمای دیروز به (تلویزیون، رادیو، اینترنت، ماهواره، تلسکوپ و ...) امروز مبدل شده است؛ چه بسیار از جام جمشید، جام گیتی نما، جام کیخسرو، آینه اسکندری، آینه سحرآمیز حکایت ها رفته اند که از اشتراکات دامن گستری روایت می کنند.
**س : این گروه از هنرمندان در کشور ما بیشتر در چه رشته هایی فعالیت دارند؟
-ابتدا به ساکن آنان در حوزه های نقاشی و حجم فعالیت داشته و مورد توجه قرار گرفته اند؛ اما در روند ادامه حیات این ژانر هنری بسیاری دیگر از حوزه های هنری را می توان در زمره مختصات و مشتقات آن لحاظ کرد؛ به عنوان مثال، فردی که به طور خودآموخته ساز ساخته است و با نواختن این ساز همگان را در موقعیت حیرت قرار داده است (اتفاق موقعیت، تحریک انگیزه های پنهان، برانگیختن جرأت در انسان ها).
**س : چه کسانی آثار این هنرمندان را ارزیابی می کنند تا آنان معایب و محاسن کار خود را بدانند و آگاهانه به فعالیت ادامه دهند؟
- به منظور بررسی پتانسیل های اقلیمی و تعامل حاصل از دستاوردهای همگرا به لحاظ علمی و تلفیق در خور شآن با ظرفیت های بالقوه فرهنگ و هنر بومی به لحاظ نظری، بهترین پارامتر در خصوص این موضوع تشکیل کمیته ارزیابی است که با چینشی دینامیکی و رویکردی میدانی به رمزگشایی و ارزشیابی آثار این هنرمندان بپردازند.
**س : یکی از مشکلات این هنرمندان نداشتن کارگاهی است که بتوانند در آن به صورت حرفه ای به کار خود ادامه دهند؛ و از آنجایی که اجاره بهای کارگاه گران است این موضوع به معضلی برای آنان تبدیل شده است. راهکار شما به عنوان رئیس انجمن هنرهای خودآموخته در این زمینه چیست؟
- انجمن علاوه بر شناسایی و معرفی هنرمندان خودآموخته وظیفه اولیه خود را کارآفرینی و اشتغال زایی می داند که موضوع برگزاری نمایشگاه به این دلیل مستند است که علاوه بر نمایش آثار، نوعی محل درآمد برای رفع دغدغه های مادی آنان خواهد بود.
اما فراتر از این ها با تشکیل موزه دائمی برای آنان سامانه های توسعه پایدار توریسم و اکوتوریسم را می توان فراهم کرد تا علاوه بر اثبات عظمت این گونه هنری در سطح بین المللی، محل ارائه آثار در طیفی فراملی اعلام شود تا مشکلات معیشتی این هنرمندان هم مرتفع گردد؛ ضمن این که تهیه شناسنامه هنری برای آنان، بیمه خدمات درمانی، ایجاد مکان های مختلف برای نمایش و فروش آثار و جشنواره های استانی و برون مرزی از پارامترهایی است که در دستور کارگروه انجمن قرار گرفته است.
**س : آیا مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حمایتی از این هنرمندان می کند؟ حمایت از آنان به چه صورت است؟
- در سال های اخیر حمایت های معنوی دفتر تجسمی، شورای شهر، فرهنگستان هنر و بسیاری دیگر از نهادهای تجسمی امکان تعامل پایداری را ارائه کرده است؛ از جمله حمایت از حسن حاضر مشار و واگذاری محلی به او برای کار در موسسه فرهنگی هنری صبا در چند ساله اخیر؛ به ویژه دفن این هنرمند خودآموخته در قطعه هنرمندان که مسیر تاریخ این ژانر هنری را به سوی دیگرگونه ای رهنمون ساخت.
**س : شیوا دولت آبادی، رئیس هیئت مدیره انجمن روان شناسان ایران و عضو هیئت امنای انجمن هنرمندان خودآموخته ایران در جایی گفته بود که هنرمندان خودآموخته به هنر نزدیک تر هستند تا کسانی که به کلاس می روند و با تکنیک به خلق اثر می پردازند؛ نظر شما در این باره چیست؟
- دکتر دولت آبادی از منظر روان شناختی به تحلیل نظری کار این دست از هنرمندان پرداخته اند که مورد استناد می باشد؛ ضمن اینکه هنرمندان خودآموخته دائماً بر خلاف قالب های رایج هنری تغییر قلمرو داده، به تنهایی به تجربه تاریخ، اعتبار بخشیده اند که برتابنده معتبرترین پیوستگی نوع بشر است.
**س : این هنرمندان چه تأثیری در پیشرفت فرهنگ کشور ما داشته اند؟
- تنها ژانر هنری که بدون هیچ تاریخ مصرف و انقضایی حضور خود را تثبیت کرده همین هنر هنرمندان خودآموخته است که در پهنه گیتی فرازنای خلاقه های آنان می توان به دریافت دیگرگونه ای از رمز و رازهای ناشناخته و نامکشوف دست یافت. از آگاه به ناخودآگاه، از تاریخ به اسطوره و از اسطوره به شالودهایی که چیستی ما را بر می تابند؛ و حتی رغبت دانستگی را برای ما به رایگان به اشتراک گذاشته اند. بی تردید آینده از آن کسانی است که پیوسته و مدام به گونه ای نجیب و فروتن به انسان و فردای او اندیشیده باشند.
تنها آنان هستند که خاک را به نظر کیمیا کرده اند چون چه بسیار پر نشیب و فراز انسان را از دوران بدویت به دوران مدنیت رهنمون ساختند، از سطح به عمق کشاندند تا به کشف نیمه غایب انسان و حلقه های مفقوده تاریخ، مقصدی جویند. ما به هر میزانی که روی این مقوله سرمایه گذاری کنیم نتایج بهتری به دست خواهد آمد؛ به هر میزان که ما به هنرهای خودآموخته بها دهیم، در آینده این هنرها منجر به سازندگی ما خواهند شد.
فراهنگ **آ.آ**1601**
31/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها