واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: زایمان بدون درد به روش تحريک الکتريکی از راه پوست (TENS)
دکتر سیدجعفر رضوی*
کد خبر: ۴۹۹۰۹۰
تاریخ انتشار: ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۹:۳۷ - 10 May 2015
مکانیسم انجام زایمان یک فرآیند خود به خودی و بدون نیاز به مداخله میباشد که سالهای سال با سیر طبیعی خود انجام شده است. طی دهه های اخیر، با پیشرفت علم و تکنولوژی، بشر به راههایی دست یافته تا در مواردی که جان مادر یا جنین در خطر است، به کمک عمل جراحی بتواند به یاری آنها بشتابد اما متأسفانه پس از چندی، روش سزارین که فقط برای استفاده در موارد اورژانس و برای نجات جان مادر و جنین ابداع شده بود، در بین جوامع شیوع بیشتری پیدا کرد و به وسیلهای برای فرار از درد زایمان مبدل شد. بطوریکه امروزه در بسیاری از جوامع، انجام زایمان سزارین به یک فرهنگ مبدل گشته و بیش از نیمی از زنان داوطلبانه به انجام سزارین روی میآورند و این در حالی است که انجام این عمل جراحی، خود عواقب بسیاری برای مادر و جنین به همراه دارد (12)(3).
طبق آمارهای گزارش شده، میزان زایمان سزارین در جهان طی دهههاي اخیـر بـه طور قابل توجهی از کمتر از 7 درصد در سال 1970 به بیشـتر از 25 درصد در سـال 2005 افـزایش یافتـه اسـت. این نرخ در ایالات متحده از سال 1997 افزایش سـالانه داشـته (7)(13) اما نهایتا پس از یک دهه افزایش سزارین، کاهش چشمگیری در این روش صورت گرفت به صورتیکه این آمار در سال 2010 و 2011 بـه میـزان 8/32 درصـد رسـید (8) و در حال حاضر از هر سه زایمان تنها یک زایمان بصورت عمل سزارین انجام میپذیرد. زایمان سزارین در انگلیس، چـین، کانـادا، اسـترالیا، تـایوان و ایتالیـا نیز بـه ترتیب حدود 24.6، 25، 26، 31، 32، 35 درصد کل زایمان ها را شامل می شود (7)(13).
ایران در سال 2008 رتبه دوم جهانی در زمینه سزارین را نسبت به کل زایمانها داشت اما اکنون این رتبه به پله نخست جهان صعود کرده است. بطور کلی متوسط آمار سزارین در دنیا بین 15 تا 25 درصد است در حالی که این رقم در ایران به بیش از 46 درصد رسیده است (خداکرمی، 1393). در برخـي از منـابع يكـي از دلايل درخواست مادران براي انجام سزارين، مدرن بودن اين روش در مقابـل زايمـان طبيعـي عنـوان شده است، اين در حالي است كه در مدرنتـرين و پيشرفته ترين جوامع، تمام تلاشهـا بـراي كـاهش سزارين و انجام زايمان به صـورت طبيعـي صـورت ميگيرد (4).
همانطور که در بالا اشاره شد، متاسفانه امروزه اغلب مادران باردار به دليل ترس از زايمان یا توکوفوبیا (14)، ترس از درد و داشتن اطلاعات نادرست در خصوص آثار جسمي يك زايمان طبيعي بر كانال زايماني، بدون اطلاع از خطرات عمل سزارين، طالب انجام آن بوده و جهت انجام سزارين به پزشك خود اصرار ميورزند (2).
روش هاي دارویی و غیردارویی زیادي براي کنترل تسـکین درد وجـود دارد (11). از آنجــایی کــه روشهــاي دارویــی بــا عوارض بسیاري همراه میباشد، امـروزه اسـتفاده از روشهـاي غیردارویی براي کنترل درد بیشتر مورد توجـه بـوده و در حـال پیشرفت است (9). یکی از این روشها استفاده از روش غیرتهاجمی و بیعارضه تحریکات الکتریکـی از طریق پوست براي کنترل درد میباشد.
در بین روشهاي الکتریکی که بـراي تسـکین درد اسـتفاده می شود، تحریک الکتریکـی عصـب از راه پوسـت یـا TENS وسـیعتـرین کـاربرد الکتریسـیته را در تسـکین درد دارد (10). تاریخچه استفاده از تنس در کاهش درد زایمان به اواخر دهه 1970 برمیگردد این روش چون دارویی نیست و هیج محدودیتی در استفاده از آن وجود ندارد یکی از بهترین روشهای مسکن درد زایمان است (6).
محققین با تحلیل نتایج 19 مطالعه که تاثیر استفاده از تنس را در کاهش درد زایمان در 1671 زن باردار بررسی کرده بودند، متوجه شدند استفاده از این روش که با کمک تحریک الکتریکی پوست صورت میگیرد، علاوه بر کاهش درد زایمان، طول مدت زایمان را نیز کاهش میدهد و استفاده از این شیوه که با دستگاهی به نام تنس (TENS) انجام میپذیرد، هیچ گونه خطری را برای مادر و نوزاد در پی ندارد (5)(1).
منابع:
1. آقامحمدی، آذر و زعفری، ماندانا و مسلمی، لیلا (1389). تأثیر تحريك الكتريكي اعصاب از طريق پوست (تنس) در نقاط طب سوزني (هوگو و سان اينجيائو) بر كاهش درد زایمان. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان. http://www.tasnimbehboud.com بخش مقالات
2. شاکریان، بهار (1383). بررسی فراوانی نسبی سزارین و علل انجام آن در استان چهار محال و بختیاری. دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره ششم، شماره 1، ص: 63-69، بهار 1383
3. قدیمی، محمدرضا و رسولی، محبوبه و مطهر، سپیده و لاجوردی، زهرا و ایمانی، آزاده و چوبساز، عبدالکریم و رازقیان، شیرین (1393). بررسی عوامل مؤثر بر انتخاب نوع زایمان و نگرش زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان سازمان تأمین اجتماعی در سال 1392. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دوره 21، شماره 2.
4. Ali Mohamadian M, Shariat M, Mahmoudi M, Ramazanzadeh F. The Influence of Maternal Request on the Elective Cesarean Section Rate in Maternity Hospitals in Tehran, Iran. Payesh. 2003; 2(2):133-139.(Persian).
5. Bedwell C, Dowswell T, Neilson JP and Lavender T. The use of transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) for pain relief in labor: A review of the evidence. Midwifery 2010; 1: 65-69.
6. Beischer N, Mackay E. Obstetrics and newborn. 3rd ed. New York: W.B Sanundres; 1995: 125-9.
7. Bragg F, Cromwell D A, Edozien L C, GurolUrganci I, Mahmood T A, Templeton A. Variation in rates of caesarean section among English NHS trusts after accounting for maternal and clinical risk: cross sectional study. Brit Med J 2010; 341(5065): 1-8.
8. Hamilton BE, Martin JA, Ventura SJ. Births: preliminary data for 2010. Natl Vital Stat Rep 2011;60(2):1-25.
9. Lenehan GP. On alternative theme issues. J Emerg Nurs. 1998;24(6):476-7.
10. Nesionpour S. Pain. 1st . Tehran. Teimourzadeh Company. 2004; pp: 319-320. [Persian]
11. Potter PA, Perry AG. Basic nursing: Theory and practice. 13th . ST Louis. Mosby Company. 2003; p:742.
12. Ronald S. Gibbs ; Beth Y.Karlan ; Arthur F.Haney ; Ingrid Nygaard . Danforth"s Obstetrics and Gynecology.Lippincott Williams & Wilkins , 10th ed, 2008.
13. Torloni M R, Daher S, Betrán A P, Widmer M, Montilla P, Souza J P. Portrayal of caesarean section in Brazilian women’s magazines: a 20-year review. Brit Med J 2011; 342(276): 1-7.
14. ZAR M: Diagnostic aspects of fear of childbirth, Linkoping University Publication 2001; In. ISBN 91-7373-028-9
* پژوهشگر حوزه پزشکی [email protected]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 191]