واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهد
کاشیهای رنگارنگ نفس میکشند
کاشیهای رنگارنگی که به دست هنرمندان همدانی خلق میشوند همچنان در معماری آشفته امروزی نفس میکشند.
به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، کاشیهای رنگارنگی که در معماری سنتی اسلامی ایرانی وجود دارند، از هنرهای اصیلی است که توانسته قرنها در میان مردم و سلیقههای گوناگون اعصار مختلف خود را حفظ کند و همچنان یکی از انتخابهای مردم برای نماهای ساختمانهای مختلف باشد. استان همدان در طول تاریخ کهن خود از استادکاران صنایع دستی و کاشیکاری تهی نبوده و همچنان برخی از افراد وجود دارند که این هنر متعالی برگرفته از فرهنگ اسلامی ایرانی را ادامه میدهند. اما این هنر نیز به مانند اغلب هنرهایهای دیگر از منظر اقتصادی، انتظارات فعالان این عرصه را برآورده نمیکند. البته "حسن قربانی" استادکار همدانی که این روزها در اکثر کاشیکاریهای موجود در استان و حتی سایر استانها امضای او را میبینید، معتقد است؛ یک استثناست که توانسته خودش را از لحاظ مالی تأمین کند وگرنه اغلب هنرمندان چندان حال و روز خوبی ندارند. قربانی، استادکار برجسته همدانی متولد سال 1339 است که از کودکی زمانی که دوره ابتدایی را به اتمام میرسانده وارد کار سفال و کاشی شده و نقش ارزندهای در نقش و نگار و پیشرفت هنر سفال و کاشیکاری در استان دارد. کاشیکاری منارهها و گنبدهای مساجد و امامزادگانی چون شاهزاده حسین(ع)، مسجد جولان، مهدویه کمالآباد، اعتمادیه و مساجدی چون ولیعصر صوفیان تبریز از عمده هنرنماییهای قربانی است. به گفته خودش 200 محراب مسجد و امامزاده در سراسر کشور را کاشیکاری کرده، مساجدی که منارههای آن به 25 متر هم میرسد.
طراحی استاد حسن قربانی رابطه معکوس اقتصاد با هنر این استادکار همدانی میگوید: هنوز هنر در جامعه ایرانی جایگاه واقعی خود را به دست نیاورده و هنرمندان از منظر اقتصادی به یک بنیه قوی دست نیافتهاند. حسن قربانی برای اینکه بتواند از لحاظ اقتصادی سرپا بماند در کنار کاشیکاری هنری به فروش سرامیک و چینیآلات بهداشتی و کاشیهای خانگی نیز میپردازد. وی ادامه میدهد: اهمیت صنایع دستی در دنیای توسعهیافته امر شناخته شدهای است به طوری که آن را پایه صنعت روز میدانند اما در ایران که مهد صنایع دستی است متولیان امر توجه لازم را تا به امروز نسبت به صنایع دستی نداشتهاند. این استاد کاشیکار خواستار برگزاری نمایشگاههایی برای معرفی آثار هنری هنرمندان صنایع دستی شده و اضافه میکند: برگزاری نمایشگاهها نباید با هدف سودآوری صورت گیرد چراکه در این بین حتماً افراد سودجویی خواهند آمد که اجناس چینی را به نام صنایع دستی ایرانی ارائه خواهند کرد. اشیاء، فرهنگها را میسازند وی با تأکید بر اینکه این کار باعث بیهویتی فرهنگی ایرانی میشود، ادامه میدهد: همانگونه که اشیاء، فرهنگها را میسازند، فرهنگها نیز اشیاء را خواهند ساخت، اگر از کشور دیگری کالایی به عنوان صنایع دستی وارد کشور میشود تهاجم فرهنگی نیز روی خواهد داد و بحران هویتی ایجاد خواهد شد. قربانی ادامه میدهد: یکی از مشکلات اصلی هنرمندان صنایع دستی ثبت نشدن آثار به نام خالقان آن است، در برخی از نمایشگاهها شاهد بودیم آثار خودمان یا دیگر هنرمندان برجسته کشور به نام دیگران ارائه شده است. وی میگوید: هر جسمی که توسط دست آفریده میشود صنایع دستی محسوب نمیشود بلکه کالایی حکم صنایع دستی را پیدا میکند که برگرفته از ذوق هنری خالق آن باشد.
طراحی و اجرا از حسن قربانی دلالان بیشتر از هنرمندان سود میکنند این استاد کاشیکار میگوید: زمانی که انسان میبیند افرادی تنها با دلالی سود کلان به جیب میزنند و هنرمندان واقعی با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکند، دلش به درد میآید. از گلایههای استاد که گذشتیم اندکی هم به گشت و گذار در کارگاهش پرداختیم تا از فعالیت هنریاش بگوییم. وی تصریح میکند: چهل سال است که در عرصه سفال و کاشی فعالیت میکنم، کار را از سفال و زیر نظر "حجت پوروصال" آغاز کردم، در سال 55 به لالجین رفتم و زیر نظر استاد "محسن خوشویی" کار خود را ادامه دادم، در آن زمان در لالجین طراحی انجام نمیشد، اما با خوشفکری برادران خوشویی طراحی را بر روی سفال آغاز کردیم. قربانی ادامه میدهد: اکثر طرحهایی که در سفال امروز لالجین اجرا میشود طرحهای بنده است، در اصل من طراحی به لالجین بردم و لعابکاری و طرز استفاده از کوره و پختن سفال و کاشی را از آنها آموختم. وی میافزاید: برای یادگیری و کسب تجربه هزینههای زیادی پرداختم و پولهای کلانی در آن روزگار برای یادگیری خرج کردم، در اصل، خودم با دیدن کارهای مختلف و آزمون و خطا کار را آموختم. این استاد کاشیکاری تصریح کرد: کارهای خود را نیز با اقتباس از آثار استاد میرزاعلی امامی انجام دادم و بیشتر از هر کسی خود را شاگرد و مدیون وی میدانم، چراکه کارهای هنری او همچنان هم جاندار و گیرا است.
نمونه ای از طراحی اولیه کاشی توسط حسن قربانی اصفهانیها به من هیچ نیاموختند اما در اصفهان کارهای بزرگی انجام دادم وی میگوید: در اصفهان که مهد کاشیکاری است، غریبه را به کارگاههای خود راه نمیدادند و هرگز به من هیچ چیز نیاموختند اما امروز خیلی از استادکاران اصفهانی به کارگاه کاشی هفترنگ من مراجعه میکنند و من توانستم در اصفهان نیز کارهای زیادی انجام دهم. قربانی تصریح میکند: اما امروز من هرگز از آموزش دانستههایم خودداری نمیکنم چراکه وقتی به جوانان مستعد چیزی میآموزم خودم نکات بیشتری یاد میگیرم. وی یادآور میشود: دانشجویان رشتههای معماری، صنایع دستی، مرمت برای یادگیری کار گل، حرارت و قالببندی به کارگاه مراجعه میکنند و من از دیدن جوانان مستعد و خلاق لذت میبرم و هرآنچه در توان دارم به آنها میآموزم. انتهای پیام/89040/
94/02/09 - 06:43
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]