محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802939982
«خاك آشنا» و بازيهايش
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
«خاك آشنا» و بازيهايش نويسنده: مازيار فكري ارشاد «خاك آشنا» اثر «بهمن فرمانآرا» از جمله فيلمهاي پرحاشيه سينماي ايران است. «خاك آشنا» همچون ديگر آثار فرمانآرا در باب مرگ و زندگي حرف‌هايي دارد كه عمدتاً همسو با نگاه رسمي نيستند. از اين رو برخي صحنه‌هاي فيلم با جرح و تعديل‌هايي روبرو شده‌اند، كه نسخه نمايش عمومي را با كاستي‌هايي مواجه كرده و تماشاگر در برخورد با اين اثر، به پرسش‌هايي بي‌پاسخ مي‌رسد. اما ماجراهاي حاشيه‌اي «خاك آشنا» سال گذشته و با شركت فيلم در مراسم دوازدهيمن جشن خانه سينما آغاز شد. جايي كه فيلم براي نخستين‌بار براي هيأت داوران جشن خانه سينما به نمايش درآمد و در دوازده رشته دريافت تنديس خانه سينما شد. چهار جايزه بهترين كارگرداني، بهترين صداگذاري و ميكس (محمدرضا دلپاك و محمدرضا نريمي‌زاده)، بهترين تدوين (عباس گنجوي) و بهترين موسيقي متن (كارن همايون‌فر) حاصل حضور «خاك آشنا» در جشن خانه سينما بود. علاوه بر آن «نيكو خردمند» براي بازيگري در نقش مكمل و رؤيا نونهالي براي بازيگري در نقش اول زن اين فيلم مردانه، در رديف نامزدها قرار داشتند. اين نامزدي‌ها و جوايز كنجكاوي‌ها را براي ديدن فيلم افزايش داد اما در نهايت «خاك آشنا» در جشنواره فيلم فجر به نمايش در نيامد.چرا كه مسئولان جشنواره، نمايش فيلم را منوط به اصلاحات و تغييراتي در صحنه‌ها، گفتگوها و حوادث داستان فيلم دانستند. از سوي ديگر فرمانآرا هم حاضر نشد حتي يك فريم از فيلم را حذف كند. به اين ترتيب سرنوشت اكران عمومي فيلم هم براي مدتي نامعلوم به محاق رفت. تا عاقبت نسخه جرح و تعديل شده فيلم از اواسط مردادماه روي پرده سينماهاي تهران رفت. در «خاك آشنا» (بر وزن درد آشنا) نامدار (رضا كيانيان) نقاش و هنرمندي است كه در گريز از هياهوي تهران به روستاي زادگاهش در كردستان پناه برده و سالهاست به خلق آثار هنري خود مشغول است. ورود خواهرزاده جوانش بابك (بابك حميديان) كه معتاد است و از سوي مادر لاابالي‌اش (بيتا فرهي) هم طرد شده به روستا، دركنار وقايعي كه در روستا رخ مي‌دهد باعث تغييري شگرف در زندگي مي‌شود و او را به بازنگري در شيوه زندگي‌اش سوق مي‌دهد. روزي زني سالخورده (نيكو خردمند) كه مدير يك نمايشگاه هنري در تهران است و سالي يك‌بار براي خريد نقاشي‌هاي نامدار به سراغ او مي‌آيد، همراه با شبنم (رؤيا نونهالي) دلدار سابق «نامدار» به روستا وارد مي‌شوند. ملاقات كوتاه نامدار پس از سالها با معشوق قديمي، روحيه او را دگرگون مي‌كند. به ويژه آنكه مدتي بعد مي‌فهمد كه شبنم به علت ابتلا به سرطان به زودي خواهد مرد. از سوي ديگر به نامدار خبر مي‌رسد كه يكي از دوستان قديمي‌اش كه به طور غيرقانوني قصد عبور از مرز را داشته در نزديكي خانه او كشته شده است. بابك هم به دختري محلي علاقمند شده، با توجه به نامزدي او با پسرعمويش دچار دردسرهايي مي‌شود. در پايان قصه نامدار ديگر آن آدمي نيست كه در ابتداي فيلم با او آشنا شده بوديم. البته بخش‌هايي از فيلم (به ويژه خرده داستان دوست صميمي نامدار و مرگش) در نسخه نهايي اكران به كلي حذف شده‌اند. اما در همين نسخه جرح و تعديل شده هم مي‌توان دغدغه‌هاي شخصي بهمن فرمانآرا را كه به وجه تماتيك و تكرارشونده آثار اين فيلمساز بدل شده دريافت. مرگ و مرگ‌انديشي- به ويژه مرگ هنرمندان- از مهمترين دلمشغولي‌هاي فرمان‌آراست، كه در تمامي فيلم با آن مواجه مي‌شويم. درباره فيلمساز «بهمن فرمانآرا» متولد1320 اصفهان است. «خاك آشنا» هفتمين فيلم بلند اين فيلمساز 68ساله (پس از خانه قمرخانم، شازده احتجاب، سايه‌هاي بلند باد، بوي كافور عطر ياس، خانه‌اي روي آب و يك بوس كوچولو) است. او كه دانش‌آموخته مدرسه هنرهاي نمايشي لندن و فارغ‌التحصيل رشته كارگرداني سينما از دانشگاه كاليفرنياي جنوبي است، فعاليت سينمايي را از سال1350 با كارگرداني فيلمهاي مستند و كوتاه آغاز كرد. «خانة قمر خانم» نخستين فيلم بلند فرمانآرا در مقام كارگردان است كه درسال1351 و با نقش‌آفريني پروين ملكوتي و علي‌اكبر آقاجاني جلوي دوربين رفت. دو سال بعد فرمانآرا «شازده احتجاب» را ساخت كه يكي از مهم ترين فيلمهاي سينماي ايران در دهه پنجاه شناخته مي‌شود. فيلمنامه «شازده احتجاب» از روي رماني به همين نام نوشته هوشنگ گلشيري از دوستان نزديك فرمانآرا اقتباس شده و با همكاري خود گلشيري به رشته تحرير درآمده بود. فيلم، داستان زوال خاندان قاجار را به تصوير مي‌كشيد و ماجراي «شازده احتجاب» آخرين بازمانده قاجار را روايت مي‌كرد، كه در نهايت خبر مرگش را از زبان پيشكارش مي‌شنود. «شازده احتجاب» در سومين جشنوراه بين‌المللي تهران جايزه بهترين فيلم را دريافت كرد. جمشيد مشايخي، فخري خوروش، نوري كسرايي، ولي شيراندامي، حسين كسبيان، فيروز بهجت محمدي و پروين سليماني از جمله نقش‌آفرينان اين فيلم بودند. پس از آن فرمانآرا «سايه‌هاي بلند باد» را درسال1357 و در بحبوحه انقلاب و با بازي فرامرز قريبيان و سعيد نيكپور جلوي دوربين برد. فيلمي كه در جشنواره كن سال1979 نيز حضور داشت. پس از پيروزي انقلاب، فرمانآرا نزديك به دو دهه در آمريكا و كانادا زندگي كرد و آنجا فيلمي نساخت. او كه اواسط دهه هفتاد به وطن بازگشته بود، چهارمين فيلم بلند خود را پس از 19سال وقفه با عنوان«بوي كافور عطر ياس» درسال1378 ساخت. فيلمي كه در هجدهمين جشنواره بين‌الملي فيلم فجر به نمايش درآمد و در 10رشته نامزد دريافت سيمرغ بلورين شد. ضمن آنكه توانست هفت جايزه از جمله بهترين فيلم،بهترين كارگرداني، بازيگر مكمل زن، فيلمبرداري و موسيقي متن را به خود اختصاص دهد. «بوي كافور عطر ياس» در چهارمين جشن خانه سينما هم درخشيد و دو تنديس گرفت. «بوي كافور عطر ياس» داستان فيلمسازي را بازگو مي‌كند كه پس از سالها به ايران بازگشته و قصد دارد به سفارش تلويزيون ژاپن، مستندي درباره آداب و رسوم پس از مرگ ايرانيان بسازد. چهارمين فيلم بلند فرمانآرا از جمله موفق‌ترين آثار سينمايي اوست كه در جشنواره‌هاي بين‌المللي برلين، استانبول و مونترال به ترتيب جايزه‌هاي نتپك، جايزه فيپرشي و جايزه بزرگ هيأت داوران را به خود اختصاص دهد. دو سال بعد فرمانآرا «خانه‌اي روي آب» را ساخت كه در بيستمين جشنواره فيلم فجر، نامزد پنج سيمرغ بلورين شد و هر پنج جايزه را در رشته‌هاي بهترن فيلم، بهترين بازيگر نقش اول مرد (رضا كيانيان)، بازيگر نقش مكمل مرد (عزت‌الله انتظامي)، بازيگر نقش مكمل زن(بهناز جعفري) و بهترين طراحي صحنه را به خود اختصاص داد. «يك بوس كوچولو» ششمين اثر اين كارگردان است كه درسال1383 ساخته شد. در اين فيلم رضا كيانيان و جمشيد مشايخي نقش دو نويسنده سالخورده و مشهور را بر عهده داشتند. از شخصيت اين دو نويسنده برداشت‌ها و ارجاعات بسياري صورت گرفت و گروهي آن دو را تصويري سينمايي از ابراهيم گلستان و اسماعيل فصيح دانستند. علاوه بر آن «يك بوس كوچولو» حواشي ديگري هم داشت. از جمله آن كه اعلام شد در مراحل توليد اين فيلم،داربست‌هاي مربوط به مرمت مقبره كورش در پاسارگاد باز شده و به بخشي از اين مقبره آسيب وارد آمده است. گرچه در نهايت مشخص نشد ماجرا از چه قرار است و آيا فرمانآرا و گروه توليدش در اين زمينه مقصر بوده‌اند يا نه. بازيگري فيلنامه‌هاي «بهمن فرمانآرا» معمولاً براي بازيگران خود فرصت‌هاي مغتنمي به وجود مي آورند تا با حضور در اين آثار توانايي‌هاي خود را به منصه ظهور برسانند. اغلب فيلمهاي اين فيلمساز گزيده كار كه در آستانه هفتاد سالگي، تنها هفت فيلم بلند سينمايي را در كارنامه دارد، به لحاظ بازيگري در مرتبه‌اي شامخ و قابل تأمل قرار مي‌گيرند. تا آنجا كه اغلب فيلمهاي او، در زمينه بازيگري در جشنواره گوناگون برنده جايزه يا دست كم نامزده آن شده‌اند. به همين دليل اغلب فيلمهاي بازيگران طراز اول سينماي ايران به حضور در آثار فرمانآرا تمايل بسياري نشان مي‌دهند. هر چند او معمولاً مي‌كوشد با گروه ثابتي از بازيگران كه با شيوه كارگرداني و شخصيت‌پردازي او آشنا هستند و امتحان خود را پيش‌تر با موفقيت پس داده‌اند، همكاري كند. به عنوان مثال مي‌توان به جمشيد مشايخي و در ساليان اخير رضا كيانيان و رؤيا نونهالي اشاره كرد. كه در اغلب آثار او حضور يافته‌اند. با توجه به اين نكات بررسي و تحليل بازي‌هاي بازيگران «خاك آشنا» خالي از لطف نخواهد بود. رضا كيانيان اين بازيگر توانمند سينماي ايران نخستين‌بار همكاري با بهمن فرمانآرا را با نقش كوچك و حاشيه‌اي وكيل و دوست بهمن فرجامي در فيلم «بوي كافور عطر ياس» آغاز كرد.دو سال بعد كيانيان با افزايش وزن خود نقش دكتر سپيد بخت شخصيت اصلي فيلم «خانه‌اي روي آب» را بازي كرد. نقشي كه سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش اول جشنواره فجر را برايش به ارمغان آورد. همكاري كيانيان با فرمانآرا چنان براي هردو طرف رضايت‌بخش بود، كه سه سال بعد كيانيان در فيلم «يك بوس كوچولو» با گريمي سنگين نقش نويسنده‌اي هشتادساله را ايفا كرد و حاصل كار نيز به رغم فاصله سني حدوداً سي‌ساله كيانيان با نقش، چشمگير مي‌نمود. كيانيان در «خاك آشنا» نيز نقش هنرمند و نقاشي سالخورده را بازي مي‌كند. شخصيتي منزوي و بدبين كه از جنجال‌هاي زندگي در پايتخت و حاشيه‌هاي جامعه هنري و روشنفكري به تنگ آمده و به كنج عزلت در روستاي دور افتاده زادگاهش در كردستان روي آورده است. چهره‌پردازي كيانيان با موهاي پرپشت و يك دست سفيد و چين‌هاي دور چشم كه برق نگاهش را جلوه‌اي تازه داده مهم ترين نكته شيوه ورود به نقش و بازي اوست. كيانيان در ايفاي نقش نامدار از حالت چشم‌هاي خود بهره زيادي برده است. او در مواجهه با هر موقعيتي با تنگ و گشاد كردن مردمك چشم يا نگاههاي خيره و گاه خشمگين، تسلط خود بر موقعيت دراماتيك و صحنه را القا مي‌كند. لرزش صداي كيانيان در چند صحنه و گريستن ناگهاني‌اش بر مرگ دوست از دست رفته در كنار چابكي و حركات شخصيت نامدار، كه او را پيرمردي سرحال و سرزنده نشان مي‌دهد از اين كاراكتر، شخصيتي منحصر به فرد و به ياد ماندني ارائه مي‌دهد. صحنه رويارويي نامدار با شبنم، عشق ناكام قديمي پس از سال ها، يكي از نمونه‌هاي بارز درك صحيح كيانيان از نقش و اجراي مناسب او از اين لحظه است. او با شنيدن صداي شبنم، بون حركت سر خود را به سوي او مي‌چرخاند، مردمك چشم هايش به حالت بهت و تعجب گشاد مي‌شود و ناخودآگاه آهي مي‌كشد.سپس با نگاهي خيره و در حالي كه پرده‌اي از اشك چشمانش را پوشانده مي‌نشيند. جايي ديگر و در مواجهه با دوستان بابك كه شبانه و پنهاني به خانه‌اش آمده‌اند، جلوه‌اي ديگر از زبان بدن و حركات چشم را با كمترين تحرك فيزيكي به نمايش مي‌گذارد و ضمن نمايش غافلگيري، بارقه‌اي از اقتدار و جديت را به تصوير مي‌كشد. در صحنه‌هايي كه نامدار در آتليه نقاشي خود حضور دارد با چابكي و تمركز دقيق بر كارش، عشق و علاقه‌اش به نقاشي را درمي‌يابيم كه تا چه حد در قالب كار هضم شده است. مهم ترين صحنه‌هاي حضور او جلوي دوربين، لحظه‌هاي همراهي او با بابك خواهرزاده‌اش است. او در اين لحظه‌ها حسي از بي‌تفاوتي، نفرت و سردي را بروز مي‌دهد، كه به تدريج و با ايجاد صميميت ميان اين دو از ميزان اين سردي و بي‌تفاوتي كاسته مي‌شود.درمجموع «رضا كيانيان» در اين نقش بازي قابل‌قبولي ارائه مي‌دهد. هر چند شايد شخصيت نامدار در فيلم «خاك آشنا» در كارنامه پربار بازيگري كيانيان جايگاه برجسته‌اي نداشته و در رده نقش‌آفريني‌هاي بالاي متوسط اين بازيگر قرار مي‌گيرد. بابك حميديان «بابك حميديان» از جمله بازيگران جواني است كه كار خود را جدي مي‌گيرد و اگر نقش و فيلم قابليت آن را داشته باشد، بازي‌هاي قابل توجهي ارائه مي‌دهد. حميديان در فيلم قبلي فرمانآرا يعني «يك بوس كوچولو» نقش كوتاه اما تأثيرگذار نوه شبلي (جمشيد مشايخي) را ايفا كرده و بازي خوبي را به نمايش گذاشته بود. در «خاك آشنا» نقش حميديان محوري و اصلي است. او نقش خواهرزاده نامدار را به عهده دارد. جواني معتاد و لاابالي كه قرباني خانواده‌اي فروپاشيده است. مادرش زني بي‌توجه و بي‌خيال است كه پس از چهارمين ازدواج مي‌كوشد به هر طريق ممكن از دست پسرش خلاص شود و پدرش سالهاست او را رها كرده و تمايلي به ديدارش ندارد. بابك ناچار است مدتي را پيش نامدار بگذراند، اما هرچه مي‌گذرد به شرايط تازه علاقه‌مندتر مي‌شود و در نهايت تصميم مي‌گيرد بماند. بابك در فيلم نماينده نسل جوان است كه رو به تباهي مي‌روند. جواناني كه پاي‌بندي‌هاي اخلاقي و عرفي نسل پيش از خود را ندارند و همين امر به شكافي عميق ميان آنان و پدران‌شان تبديل شده است. استفاده از حلقه‌اي كه بر ابرويش فرو كرده، همراه داشتن دائمي دستگاه 3 MP و مصرف مواد مخدر به شخصيت پردازي او كمك رسانده، اما علاقه‌اش به مطالعه (حتي از سر بيكاري)، دل باختن به دختري محلي و تصميم نهايي‌اش براي ماندن در روستا و پرداختن به كشاورزي، نشان از آمادگي‌اش براي برون رفت از وضعيت ناخوشايند كنوني دارد. بابك حميديان براي ايفاي آن نقش اصلي و محوري تلاش مضاعفي به خرج نمي‌دهد و بازي راحت و رواني ارائه مي‌دهد. همين امر به باورپذيري نقش او ياري فراوان رسانده است. بيتا فرهي بيتا فرهي نيز قبلاً در «خانه‌اي روي آب» نقشي كوتاه و گذرا بر عهده داشت. فرهي در اين فيلم نقشي را بازي مي‌كند كه كمتر در كارنامه حرفه‌اي‌اش به ياد مي‌آوريم. زني سبك سر و اندكي ابله متعلق به طبقة خرده بورژواي جامعه، كه نهايت آمال و آرزوهايش در رهايي از دست پسر جوانش و اقامت در دوبي با همسر چهارمش كه فرش فروش است خلاصه مي‌شود. فرهي تنها در دو سكانس فيلم ديده مي‌شود. اما در همين مدت‌زمان كوتاه چنان در قالب نقش فرو رفته كه تماشاگر او را باور مي‌كند. فرهي كه پيش‌تر در قالب زنان روشنفكر طبقه بالاي متوسط (هامون، كيميا و...) و زناني از اقشار فرودست جامعه (اعتراض) نقش‌آفريني‌هاي رضايت‌بخشي ارائه داده بود، اين بار در نقش زني دور از پرسوناي جاافتاده بازيگري خود نيز حضوري متناسب دارد. مريم بوباني «مريم بوباني» از جمله بازيگراني است كه معمولاً براي ايفاي نقش زنان ميان‌سال و مسني كه نقش محوري در چارچوب داستان فيلم ندارند، مناسب تشخيص داده مي‌شود. بوباني در «خاك آشنا» فرصت بيشتري براي عرض‌اندام يافته و از اين فرصت بهره مناسبي هم مي‌برد. او در نقش خدمتكار خانه نامدار با لهجه و لباس كردي، باورپذير است. خرابي دندان‌هاي يكسره سياهش با چهره‌پردازي مناسب نيز در ايفاي اين نقش به سراغش آمده و چون اغلب خدمتكاران فيلمهاي بهمن فرمانآرا، (زنده ياد حسين كسبيان در بوي كافوي عطر ياس و محسن قاضي مرادي در خانه‌اي روي آب) حضوري شيرين دارد. رؤيا نونهالي «رؤيا نونهالي» هم همكاري خود را با فرمانآرا از دو نقش كوتاه در فيلمهاي «بوي كافور عطر ياس» و «خانه‌اي روي آب» آغاز كرده بود و در فيلم نخست، به جايزه بهترين بازيگر زن نقش مكمل نيز دست يافته است. اين بار نونهالي بر خلاف دو نقش آفريني پيشين در آثار فرمانآرا (كه در آنها نقش زناني مستأصل و قرباني‌شده از طبقات فرودست جامعه را ايفا مي‌كرد) نقش زني از طبقه روشنفكر بالاي متوسط را بر عهده دارد كه روزگاري دلداده نامدار بوده و پس از ابتلا به سرطان براي ديداري كوتاه نزد او مي‌آيد. نونهالي براي ايفاي اين نقش از ويژگي‌هاي صداي خشن‌دار خود نهايت استفاده را برده و با نگاههايي پنهاني نامدار را مي‌پايد. حضور نونهالي در اين نقش كوتاه بد نيست به ويژه آنجا كه در شبي مهتابي در محوطه بيروني خانه نامدار، با او از گذشته‌ها حرف مي‌زند و گاه مشاجره‌اي خفيف با او به راه مي‌اندازد. منبع: نشريه نقش‌آفرينان ، شماره 57
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 293]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها