واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: تاریخ انتشار جمعه 23 مرداد 1388 تعداد مشاهده : 109 آسمان تئاتر تبريز آفتابي شد خبرگزاري فارس: خطه آذربايجان و تبريز از ديرباز جزو پيشگامان هنر در ادوار مختلف تاريخ بوده است و اين روزها با اجراي عمومي «بام ها و زيربام ها» آسمان تئاتر تبريز آفتابي شده است. به گزارش خبرگزاري فارس از تبريز، نگاهي گذرا به تاريخ هنر در اين سرزمين زيبا به راحتي نشان ميدهد هنر تئاتر در كنار ديگر هنرها همواره از اهميت ويژهاي برخوردار بوده است به طوري كه بدون اغراق ميتوان مدعي شد تبريز يكي از دروازههاي مهم ورود تئاتر معاصر به ايران است. اما در سالهاي اخير تبريز به عنوان مهمترين پايگاه هنر در آذربايجان به دلايل مختلف نتوانسته است هنري را كه شايسته مخاطبان امروز تئاتر است، توليد كند. واژه تئاتر امروز براي طبقه متوسط جامعه ما ديگر معناي كلاسيك خود را ندارد، صف كشيدن مردم براي تماشاي يك نمايش شايدآرزويي باشد كه براي دست اندركاران اين هنر متعالي به سادگي در دسترس نباشد؛ به عبارت ديگر كمتر اجراي عمومي است كه در تبريز به جرياني فرهنگي و عمومي تبديل شود. اغلب اجراهاي تئاتر يا مولود علاقه شخصي كارگردانها به متن است كه با كمكي نازل از سوي نهادهاي فرهنگي روي صحنه ميرود و صداي نفسهاي به شماره افتادهاش دل مخاطب را خون ميكند و يا مولود سفارش و بودجههايي است كه نيكبختي تعدادي به اصطلاح كارگردان آنها را جذب كرده و مصداق تركيب كنايي «باري به هر جهت باشد» ميشوند. به اعتقاد كارشناسان تئاتر تبريز در اين برهه از زمان كه رسانهها و هنرهاي ديگر در جهان فرامدرن با همديگر رقابت ميكنند، موقعيت خود را در خطر ميبيند. در اين ميان هر ازگاهي اجراي عمومي متني فاخر، انگشت حيرت علاقهمندان فرهنگ و هنر را به دهان ميبرد. اين روزها به مناسبت سالروز صدور فرمان مشروطيت با حمايت مالي معاونت اجتماعي فرهنگي شهرداري تبريز شاهد اجراي عمومي نمايش فاخر «بامها و زيربامها» به كارگرداني امير حجازي هستيم، گويي آرزوي ديرينه و استدعاي قلبي هنرمندان اين خطه از نهادهاي فرهنگي شهر از جمله شهرداري به ثمر مينشيند. امير حجازي به عنوان كارگردان اين نمايش از لحاظ انتخاب موضوع كه نشانگر تاكيد بر مسائل اجتماعي و سياسي است، ذهنيتي انساني و ژرفنگر دارد و ضمناً جنبههاي نمايش موضوع را با هوشمندي ميبيند و ميشناسد. نمايش «بامها و زيربامها» بر آن است تا با پرداختن به جنبش مشروطه گوشهاي از نقش آذربايجان و تبريز در حركتهاي ضداستعماري و ضداستبدادي را به تصوير كشيده و مجاهدتها و فداكاريهاي مردمان اين مرز و بوم و روحيه آزادي خواهي و ظلم ستيزي آنان در جريان نهضت مشروطه را نمودار كند. در اين نمايش تعدادي از همسايگان و نزديكان «علي موسيو» به خاطر كمك به فرزندان اين مجاهد مشروطهخواه كه مورد تعقيب مزدوران و عوامل وابسته به دستگاه استبداد هستند با سختيهاي طاقت فرسايي روبهرو ميشوند و بالاخره تعدادي از آنان جان خود را در اين راه از دست ميدهند. امير حجازي به عنوان كارگردان نمايش «بامها و زيربامها» تجربه اجراهاي موفق در عرصه تئاتر را در كارنامه هنري خود دارد، اجراي پرطمطراق «سلطان مار» بهرام بيضايي، اجراي موفق و باشكوه «چشماندازي از پل» آرتور ميلر و روي صحنه بردن متني چون «بازپرس وارد ميشود» شايد از افتخارات اين كارگردان جوان تبريزي باشد. يكي از مهمترين ويژگي كارهاي حجازي انتخاب متنهايي است كه در عين عام فهم بودن، لايههايي از معنا را نيز براي قشر متخصص دارد و اين در راستاي پيگيري سياست آموزش غيرمحسوس تماشاگران است كه او براي ارتقاي سطح سليقه مخاطبان انجام ميدهد و مقدمات آشتي تماشاگر را با هنر ارزشمند و كهن تئاتر فراهم ميسازد. حجازي در نمايش «بامها و زيربامها» از زبان و گويش محلي هم براي انعكاس پس زمينه فرهنگي و جغرافيايي پرسوناژهاي نمايش به خوبي استفاده كرده و همين موضوع سبب شده است غناي محتوايي نمايش افزايش يابد. آغاز نمايش «بامها و زيربامها» به نويسندگي غلامحسين ساعدي و كارگرداني امير حجازي با صحنه به گوش رسيدن نواهاي مذهبي به شكلي مناسب و زيبا قاببندي شده است؛ موضوعي كه نشان ميدهد كارگردان براي هنر تئاتر نوعي غايتمندي و معنازايي قائل است. طراحي صحنه حاصل ابتكارات هوشمندانه ذهني و ذوقي كارگردان بوده و داراي كاربري نمايشي زياد است، صحنه ساده و در عين حال عميق نمايش، حس نوستالژيك هر ايراني غيرتمند را كه خود را به سالن تربيت تبريز رسانده، بيدار ميكند. طراحي و اجراي نور و موسيقي كه به ترتيب از سوي سعيد سلطانپور و امير برا انجام شده با مضمون نمايشي همخواني دارد، استفاده از المانها و نواهاي مذهبي بيش از هر چيز به عجين شدن روحيات اسلامي و ايمان ژرف مردمان اين مرز و بوم در ادوار مختلف صحه ميگذارد. بازيگران اين نمايش به ويژه فاطمه حسيني و مريم واعظ كه در صحنه به ترتيب نقش مادر و كبري را ايفا كردهاند از لحاظ حركات بدني، حالات چهره، بيان لحن و صدا توانمندي و مهارت چشمگيري از خود به نمايش ميگذارند به طوري كه در تمام طول اجرا تماشاگران را جذب بازي زيبا و گيراي خود ميكنند. امير حجازي به عنوان كارگردان اين نمايش با ارائه ميزانسنهاي مناسب توانسته است بر گيرايي و نمايشي بودن اجرا بيافزايد و فاصله تئاتر را با تماشاگر كم كند. با همه اين اوصاف بسياري از كارشناسان اذعان ميكنند شهرداري تبريز وظيفه فرهنگي خود را در كنار رسالتهاي ديگر خود از جمله فعاليتهاي عمراني به خوبي انجام ميدهد. شايد اگر پدران و نياكان ما در شرايط آن دوره نهال انقلاب مشروطيت و انقلاب شكوهمند اسلامي را آبياري كردند، اينك بهترين كار ارائه تصاوير شايسته از رشادتهاي بيبديل آن باشد؛ كاري كه شهرداري تبريز به خوبي از عهده انجام آن برآمد. انتهاي پيام/ج10
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]