واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: چرا پیامبر رحمت شمشیر به دست می گیرد؟
گاهی می پرسند چرا پیامبری که خدا او را رحمة للعالمین1 می نامد شمشیر به دست می گیرد؛ راهی میدان جنگ شده و به قتال می پردازد؟ و یا در داخل جامعه اسلامی حد جاری کرده؛ شلاق می زند و گاهی هم اعدام می کند؟! پاسخاین سوال برای کسانی ایجاد می شود که از اساسنامه تبلیغی پیامبران بی اطلاعند. در این اساسنامه هر کس که مامور ابلاغ پیام الهی می شود دو وظیفه دارد اول اینکه تلاش کند تا پیام خدا بی کم و کاست به مردم برسد و دوم اینکه با موانع رسالت یعنی هر آنچه که نمی گذارد پیام الهی به مردم برسد برخورد کرده و آنها را برطرف سازد. هر پیامبری به مانند باغبانی دلسوز مسئول رساندن زلال وحی از سرچشمه هستی به جانهای تشنه مردم است و اگر دید سنگی در بین راه، نه خود آب می خورد و نه می گذارد آب به دیگران برسد بر او لازم است تا با بیل و کلنگی آن را از جا کنده و مانع را از سر راه بردارد. بر این اساس هر پیامبری دو وظیفه دارد: یکی این که وحی را برساند و در جهت برقراری حکومت عدل الهی از هیچ تلاشی دریغ نورزد و دیگر آنکه موانع حرکت را از سر راه بردارد. هر یک از این دو کار، ابزار مخصوص به خود را دارد که پیامبران به آن مجهز بودند. قرآن کریم در مقام اشاره به این مطلب می فرماید:لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْمیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدیدَ فیهِ بَأْسٌ شَدیدٌ 2در این آیه كه از پرمحتواترین آیات قرآن است خداوند متعال برنامه پیامبران خود را دقیقا بیان مىكند و مىفرماید: ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم (لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ) و با آنها كتاب آسمانى و میزان نیز فرو فرستادیم (وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْمِیزانَ) تا مردم به عدل و داد، قیام كنند (لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ).رسول اکرم صلی الله علیه و آله به یک دست نور داشت و به دست دیگر شمشیر. با نور عالمی را روشن کرد و با شمشیر از آن نور محافظت کرد یعنی هر کس نور بخواهد چهره رحمت آن حضرت را زیارت می کند و آن کس که بخواهد این نور را خاموش کند غضب شمشیرش در انتظار اوست«بینات» معناى گستردهاى دارد و شامل دلایل عقلى و معجزاتی مىشود كه رسولان الهى به آن مجهز بودند. منظور از «كتاب»، همان كتب آسمانى است و «میزان» هم یعنى چیزى كه تمام اعمال انسانها را مىتوان با آن سنجید و آن احكام و قوانین الهی ست كه معیار سنجش نیكیها و بدیها، ارزشها و ضد ارزشها است.اینها وسایلی اند که پیامبران الهی برای عملی کردن مأموریت خود به آن مجهز بودند.ولى از آنجا كه در یك جامعه انسانى هر قدر سطح اخلاق و اعتقاد و تقوا بالا باشد باز هم افرادى پیدا مىشوند كه دست به طغیان و سرکشی زده و از راههای گوناگون مانع اجراى قوانین و برنامه های حیات بخش الهی می شوند لذا در ادامه آیه مىفرماید: وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ؛ ما آهن را نازل كردیم كه در آن قوت شدیدى است.«بأس» در لغت به معنى شدت، قوت و قدرت است و به مبارزه و جنگ نیز «بأس» گفته مىشود. از این رو بعضى از مفسرین آن را به معنى وسایل جنگى اعم از دفاعى و تهاجمى تفسیر كردهاند. امیر مؤمنان على علیه السلام در تفسیر «بأس شدید» با اشاره به مصادیق آن فرمود: یَعْنِی السِّلَاحَ وَ غَیْرَ ذَلِكَ 3؛ منظور اسلحه و غیر آن است.آرى تجهیزات سهگانه انبیاء الهى وقتى مىتوانند کارایی مناسب داشته باشند كه از ضمانت اجرایى «آهن» و «بأس شدید» نیز برخوردار باشند.4 نمونه های قرآنی این بحثابراهیم علیه السلام در راستای انجام رسالتی که بر عهده دارد اول در برابر نمرود5 و غیر نمرود6 برهان اقامه می کند؛ دلیل می آورد و دلیل می خواهد اما وقتی که دید عده ای نه تنها تأثیر نمی پذیرند بلکه با سرسختی قصد ترویج بت پرستی و خاموش کردن نور توحید را دارند دست به تبر می شود.7هر پیامبری به مانند باغبانی دلسوز مسئول رساندن زلال وحی از سرچشمه هستی به جانهای تشنه مردم است و اگر دید سنگی در بین راه، نه خود آب می خورد و نه می گذارد آب به دیگران برسد بر او لازم است تا با بیل و کلنگی آن را از جا کنده و مانع را از سر راه بردارد
جریان موسی علیه السلام نیز چنین است. ابتدا سخن می گوید؛ دعوت می کند؛ برهان اقامه کرده و معجزه نشان می دهد اما زمانی که با لجاجت فرعونیان مواجه می شود8 و می بیند که چگونه قصد دارند بنی اسرائیل را تحت استعمار فرهنگی خود نگه داشته و مانع از دستیابی آنان به نور وحی شوند، به اذن خدا دست به عصا برده و با آن معجزه ای خلق می کند که نتیجه آن شکست فرعونیان و عقب نشینی آنهاست.9رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم نیز وضعیتی مشابه داشتند. آن حضرت دوره اول رسالت خود را که سیزده سال به طول انجامید فقط دعوت کرد و در برابر منکران و مزاحمان فقط مامور به صبر بود.10 در این دوره ایشان هیچ اقدام عملی در جهت رفع این موانع نکردند و تنها صبر و گذشت پیشه کردند.اما در دوره دوم که اسلام صاحب جایگاه اجتماعی و قدرت نظامی شد برخورد با مزاحمان و برداشتن موانع رسالت جزء برنامه های عملی آن حضرت قرار گرفت.11اگر می بینیم آن حضرت دست به شمشیر می برد، سپاه تشکیل می دهد و در میدان نبرد، دشمنان را تار و مار می کند از آن جهت است که وظیفه دارد کسانی را که نمی گذارند ندای توحید و خداپرستی به گوش دیگران برسد و با استقرار نظام عدل الهی مخالفند از سر راه بردارد.تمام جنگهایی که حضرت در آن شرکت داشت و نیز تمام احکام جزایی که اجرا کرد و مانند آن، همه و همه از این جهتی است که بیان شد و الا اگر کسی ایمان نمی آورد و در جریان حرکت رسالت الهی هم مانع تراشی نمی کرد قطعا در امان حضرت بود و کسی کاری به او نداشت؛ چرا که این دستور اسلام است.12 خلاصهرسول اکرم صلی الله علیه و آله به یک دست نور داشت و به دست دیگر شمشیر. با نور عالمی را روشن کرد و با شمشیر از آن نور محافظت کرد یعنی هر کس نور بخواهد چهره رحمت آن حضرت را زیارت می کند و آن کس که بخواهد این نور را خاموش کند غضب شمشیرش در انتظار اوست.نوشته امید پیشگر – گروه دین و اندیشه تبیان1- انبیاء (علیهم السلام) / 1072- حدید /253- التوحید، ص 264- ر.ک. تفسیر نمونه، ج23، ص 374-3705- بقره/ 2586- انبیاء (علیهم السلام) / 527- همان/ 588- نازعات/ 17- 249- به تفسیر طه /63 به بعد مراجعه شود10- بقره/ 10911- همان/ 191، نساء / 89 و 9112- ممتحنه/ 8
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 269]