واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
انقلاب سلولهاي بنيادي سلولهاي شفابخش در چشمان توامروزه دانشمندان سلولهاي بنيادي را انقلابي در دانش پزشكي دانستهاند و محققاني كه در سراسر دنيا در اين زمينه مطالعه ميكنند، هر روز يك گام به روياي جايگزيني سلول درماني بجاي دارودرماني نزديك ميشوند. حتي امروزه تحقيقات موفق ژنتيكي بر موش آزمايشگاهي اين اميد را پديده آورده كه بتوان سلولهاي پايه جنيني را با استفاده از سلولهاي پوست توليد كرد. در حاليكه كشف دانشمندان ژاپني و آمريكايي در اين زمينه به عنوان يك پيشرفت عمده در تحقيقات سلول پايه مورد استقبال قرار گرفته است ، گفته ميشود اگر امكان تكرار همين موفقيت در مورد انسان نيز وجود داشته باشد ، نياز به استفاده از جنين انسان براي توليد سلولهاي پايه كه مسالهاي فوقالعاده جنجال آفرين است از ميان خواهد رفت. سلولهاي پايه قابليت بدل شدن به انواع سلولهاي بدن را دارند و اميد ميرود در آينده به درمان طيف وسيعي از بيماريها از طريق جايگزيني ارگان آسيب ديده با ارگاني كه از سلولهاي پايه خود بيمار پرورش داده شده، منجر شود.در حال حاضر تحقيقات اميدواركننده درباره كاربرد سلولهاي بنيادي هم روز به روز بيشتر ميشود. حتي دانشمندان انگليسي در تلاشند با استفاده از سلولهاي پايه، بينايي را به افراد مبتلا به يك عامل عمده كوري بازگردانند. بهگونهايكه تيم محققان موفق شده است بينايي شمار اندكي از بيماران را با استفاده از سلول استخراج شده از چشم خود بيماران بازگرداند. اما از ايران هم بشنويد. چند ماه پيش بود كه رئيس مركز تحقيقات چشم پزشكي بيمارستان شهيد لبافي نژاد خبر از بهبود وضعيت بينايي 7 بيمار به را به كمك پيوند سلولهاي بنيادي به قرنيه چشم داد. افرادي كه اين پيوند براي آنها انجام شده با توجه به شدت ضايعه، درجاتي از بينايي خود را به دست آوردند.روشي كه در آن متخصصين چشم كشور با همكاري پژوهشكده رويان تنها يك ميليمتر از چشم سالم فرد را برداشتند و پس از كشت به چشم معيوب پيوند زدند. افراد پيوند شده با توجه به شدت ضايعه درجاتي از بينايي خود به دست آوردند اما بينايي كامل بدست نياوردند البته چشم آرامش خود را به دست آورد.سلولهاي بنيادي زايا در چشم ممكن است به هر دليلي كاركرد خود را از دست بدهند. بخشي از اين دلايل بيماري مادرزادي آني ريديا است. از سوي ديگر آسيب چشم ممكن است به دليل حوادث ناشي از شغل و يا اعمال جراحي ايجاد شوند كه موجب كمبود سلولهاي بنيادي ميشوند و وقتي كه سلولهاي بنيادي قرنيه چشم كم شود، در نهايت رگ خوني وارد قرنيه شده و قرنيه كدر ميشود و فرد بسته به شدت كمبود با كاهش ديد مواجه ميشود.براي رفع اين كمبود، بايد سلولهاي بنيادي را جايگزين كرد كه براي اين كار از 3روش استفاده ميشود. در روش اول از چشم سالم با محدوديت 90 تا 120 درجه از 360 درجه محيط كره چشم جهت پيوند به چشم معيوب استفاده ميشود كه پيوند موفقيتآميزي خواهد بود. در روش دوم بايد از فرد ديگري سلول دريافت كرد كه اين روش نيز تا حدي موفقيتآميز است و در روش سوم نيز از كاربرد كشت سلولهاي بنيادي استفاده ميشود.تلاش براي ساخت قرنيه مصنوعي موفقيت آميز نبوده است اما محققان آلماني موفق شدند با استفاده از يك پليمر ضدآب كه روي آن سلولي رشد نميكند قرنيه مصنوعي بسازندطبق آخرين دستاوردها پيوند قرنيه مصنوعي نيز در آينده ميتواند هزاران نفر را از نابينا شدن نجات دهد.به گفته محققانآلماني، آزمايش قرنيه مصنوعي و ساخت آن در لابراتوار موفقيت آميز بوده و سال آينده آزمايشات كلينيكي آن روي انسان آغاز خواهد شد.در صورتيكه قرنيه چشم در اثر نقص مادرزادي، بيماريهاي ژنتيكي و يا آسيب ديدگيها صدمه ببيند ميتواند منجر به كوري و نابينا شدن فرد شود.تاكنون براي درمان اين عارضه از قرنيههاي اهدايي استفاده ميشد اما اغلب بيماران با كمبود ارگان اهدايي مواجه هستند.تاكنون تلاش براي ساخت قرنيه مصنوعي موفقيت آميز نبوده است اما محققان آلماني موفق شدند با استفاده از يك پليمر ضدآب كه روي آن سلولي رشد نميكند قرنيه مصنوعي بسازند.گفتني است اين قرنيه داراي پروتئيني است كه به سلولهاي طبيعي پوست قرنيه متصل ميشوند و بدين ترتيب در جاي خود محكم شده و به بخش طبيعي چشم متصل ميشود.به هر حال تحقيقات مربوط به ساخت قرنيه مصنوعي نيز بعنوان درماني بيخطر نيز دنبال ميشود.اين قرنيه جديد كه به سلولهاي چشمي ميچسبد ميتواند اميدواري جديد براي حدود 10 ميليون بيمار در سراسر جهان فراهم كند كه به جهت آسيب يا بيماريهاي مربوط به قرنيه نابينا شدهاند. قرنيه مصنوعي جديد از قابليتهاي مهمي همچون برطرف كردن مشكل پس زدن بافت برخوردار است درحاليكه در روشهاي ديگر احتمال پس زدن پيوند بسيار بالاستقرنيه مصنوعي جديد از قابليتهاي مهمي همچون برطرف كردن مشكل پس زدن بافت برخوردار است. اين مشكل معمولا پس از كاشت قرنيههاي مصنوعي يا حتي پيوند قرنيه ديگر افراد به بيماران نيازمند روي ميدهد.نكته كليدي درخصوص اين قرنيه مصنوعي ، پليمر پوشيده از پروتئين آن است. اين پليمر كه در بازار نيز موجود است آب را دفع ميكند و بنابراين تراوشات مربوط به اشك چشم را كه موجب متورم شدن قرنيه ميشود جذب نميكند. همچنين اين پليمر موجب توقف رشد سلولها شده و در نتيجه بافت طبيعي روي آن را نميپوشاند.آنچه مسلم است آنكه ساخت قرنيه مصنوعي با موفقيت خود ميتواند بينايي را به ميليون ها نفر در سراسر جهان كه بر اثر مشكلات قرنيه نابينا شدهاند، باز گرداند. در حال حاضر تنها راه جايگزين كردن قرنيه، پيوند آن از چشم شخص ديگري به چشم شخص بيمار است. به همين جهت بيماران بايد مدتها در انتظار پيوند بمانند چون منابع آن بسيار محدود است.حتي قرنيه مصنوعي ممكن است بهتر از نمونه پيوندي عمل كند، چرا كه ميتواند به خودي خود در چشم پيوندهاي عصبي ايجاد كند.جالب است بدانيد در صورت فقدان اين پيوندها چشم حساسيت خود را از دست ميدهد كه به جراحت و زخم منجر ميشود، بنابراين ايجاد اين پيوندها به حفظ بهتر قرنيه كمك ميكند.دانشمندان قرنيه مصنوعي را روي يك داربست از جنس پلاستيك و پروتئين كه در داخل چشم كار گذاشته شده، پرورش ميدهند. اين فرآيند تنها ظرف چند هفته باعث توليد سلولهاي لازم براي ايجاد يك قرنيه كاملا سالم ميشود.منبع:روزنامه جام جم/س
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 506]