محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831446954
شهریار مُلک سخن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
شهریار مُلک سخن به مناسبت سالروز درگذشت استاد محمد حسین شهریار اشارهعلی ای هُمای رحمت، تو چه آیتی خدا راکه به ما سِوا فکندی، همه سایه هما را بیگمان با شنیدن این بیت زیبا، همگان به یاد مرحوم، شادروان محمد حسین بهجت تبریزی، معروف به «شهریار»، این ترک پارسی گوی زمانمان میافتند که با کلامی دلنشین و اشعاری نغز، روح و روان همه علاقهمندان شعر فارسی را نوازش میدهد. او که پس از یک دوره بیماری طولانی مدت که عمدتا ناشی از کهولت سن و ضعف جسمانی بود، در اولین ساعات روز 27 شهریور ماه سال 1367، در بیمارستان مِهر تهران با این جهان مادی وداع گفت و جان به جان آفرین تسلیم کرد. بدین سان، غروب ستارهای بزرگ از آسمان نظم و نثر فارسی معاصر ایران زمین، اینبار از خِطّه آذربایجان رقم خورد. ضمن تسلیت سالروز درگذشت این استاد گرانمایه، یاد و نام او را گرامی میداریم.شهریار مُلک سخن«استاد شهریار» شهریار مُلک سخن ایران زمین، در سال 1285 ش، با نام «محمد حسین» در محله خُشکناب تبریز، پا به جهان هستی نهاد. پدرش «حاج میرآقا» مردی روحانی و از وکیلان دادگستری بود. محمد حسین مقدّمات فارسی و عربی را نزد پدر آموخت و تحصیلات ابتدایی را در دبستانهای «متحده» و «فیوضات»، و دوره دبیرستان را در مدرسه «محمدیه» گذراند. در این مدرسه، مجلهای به نام «ادب» منتشر میشد و محمد حسین، نخستین شعر خود را با تخلّص شعریِ «بهجت» در آن انتشار داد.وی بعدها با تفأّل از دیوان حافظ، که دوبار انجام گرفت و با توجه به این مصراع از خواجه «که چرخ این سکّه دولت به نام شهریاران زد» و «روم به شهر خود و شهریار خود باشم»، تخلّص شعریِ خود را از بهجت، به «شهریار» تبدیل نمود.حافظ، پیر و مرشد شهریارشهریار در جایی سروده:پیر رندان خواجه شیراز و من شاگرد اورندم و از خواجه دارم با شما رندان سلام شهریار، نخستین قدمهای خود را در شعر، بر جای پای حافظ مینهد. تخلّص خود را از او به تفأل میستاند و پس از آن که خود رهرو و تیزگام این طریق نهچندان هموار میشود نیز، خواجه را به عنوان چراغدار و پیشوای خود از یاد نمیبرد. در دیوان و دفتر او، بیشک از هیچ کس به اندازه حافظ نام برده نشده است.شیوه کار من از خواجه شیراز بپرسکان چه استاد غزل گفت بکن، آن کردم به اعتقاد شهریار، حافظ، بزرگترین شاعر جهان است. او الگوی شعر و تمثیل شاعری است و شهریار، منصفانه هر جا که فرصتی دست میدهد، بر پیر خود ادای دین میکند.حافظا! چشمه اشراق تو جاویدانی استتا ابد آب از این چشمه روان خواهد بود. سه دوره شعری شهریاراستاد سخن معاصر، شهریار، بیش از 28000 بیت شعر به زبان فارسی، و در حدود 3000 بیت به زبان ترکی آذری سروده است.ادب شناسان، سه دوره شعری متمایز در زندگی ادبی شهریار شناسایی کردهاند: دوره سرگشتگی، دوره جوانی و گرایشهای ملی و میهنی، و سرانجام دوره تمسک به خداشناسی از طریق اسلام ناب. رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت اللّه خامنهای، در مورد دوره سوم شعر شهریار میفرماید: «این شاعر نامی، یک دوره عرفانی و معنویِ بسیار زیبایی را با انس به قرآن و معنویات و خودسازی گذرانده است و سعی کرده باطن و معنویت خود را صفایی بخشد». ایشان در جایی دیگر میفرماید: «وی شاعری متواضع بود که به دنبال نام و نشان نبود و برای خدا و به عنوان ادای وظیفه کار میکرد و امروز خدا پاداش او را میدهد. امروز شهریار در کشور ما یک چهره بسیار نورانی و محبوب است و این به خاطر خدمات و کاری است که او برای خدا انجام داده است».بُعد عاطفی ـ انسانی شعر شهریاراستاد شهریار در این دنیای آشوب زده و عصر انحطاط معنویت و انسانیت، همانند انسانی به معنای واقعی کلمه، اندیشیده و در اعتراض به کشتار و ستمهای بشر به همنوعان خویش، ندا سر داده است. او در این نوع از اشعار، عاطفه و محبت را به جای خشونت و قساوت، دوستی و مهرورزی را به جای دشمنی و خونریزی توصیه نموده است.مبنای اندیشه انسانی و عاطفی شهریار در این نوع از اشعارش، بر دو رکن اساسی قرار دارد: یکی عشق حقیقی، و دیگری علم و دانش همراه با تقوا.در شعر «پیام به انیشتین» آمده است:انشتن بغض دارم در گلو، دستم به دامانتنبوغ خود به کام التیام زخم انسان کن حیدر بابا؛ شاهکار شهریارمنظومه ترکی «حیدر بابایه سلام» اثر بینظیر استاد شهریار، به عنوان یک شاهکار ادبی مورد توجه ادبدوستان قرار گرفته و تا کنون به بیش از نود زبان زنده دنیا ترجمه شده است. این منظومه در سال 1331، سالی که مصادف با فوت مادر شهریار، «کوکب خانم» بود، به زبان مادری شاعر، «ترکی آذری» سروده شده است، و تجلی شور و خروش جوشیده از عشق شهریار به مردم آذربایجان است. این منظومه، قاموسی از سنتها و آداب و رسوم، روابط صمیمی مردم، داستانها و باورها، بازیهای کودکانه محلی، جوانمردیهای بزرگان سرزمین اجدادی، افسانهها و نمادهای مردانگی، درد غربت و جدایی از ایل و تبار، جلوههای طبیعت به هنگام فصلهای مختلف سال و پندهای شاعر از زندگی است.منظومه حیدر بابا، از شمار بهترین آثار ادبی در زبان ترکی آذری است و در بیشتر دانشگاههای جهان، از جمله دانشگاه مطرح کلمبیا در آمریکا، مورد بحث رساله دکترا قرار گرفته است.شهرت عالم گیرشهرت استاد شهریار، مرزهای داخلی کشورمان، ایران را درنوردیده و اکنون، در بیشتر کشورهای جهان، شخصیتی شناخته شده است. مرحوم استاد مهرداد اوستا، شاعر متعهد و انقلابی زمانمان در اینباره میگوید: «بیتردید در میان سخنوران روزگار، کمتر شاعری به روزگار حیات خویش، به نام و آوازهای همچون شهریار دست یافته است». شهرت شهریار به حدی است که اکنون در جمهوریهای ماورای قفقازی و آسیای میانه، خیابانها، سالنهای نمایش، پارکها و دیگر اماکن عمومی را به نام شهریار نامگذاری میکنند. نیز بسیاری از آثار فارسی شهریار، به زبانهای ترکی، روسی، بلغاری، یوگسلاوی، آلبانی، لتونی، استونی و لیتوانی انتشار یافته است. برای ماندگاری خاطره شهریار مُلک ایران زمین، در اقدامی شایسته از سوی شهرداری تبریز، خانه استاد سید محمد حسین شهریار خریداری، و به موزه ادبی شهریار تبدیل شده است.شهریار و اهلبیت علیهمالسلام استاد سید محمد حسین شهریار، عاشق و دلداده پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله و اهلبیت عصمت و طهارت بود و میسرود:قوام عرش خدا قائم از قیام محمد صلیاللهعلیهوآلهببین که سر به کجا میکشد مقام محمد صلیاللهعلیهوآله عشق و علاقه خاص استاد به ائمه اطهار علیهمالسلام ، به ویژه علی علیهالسلام در شعرهای همای رحمت، یا علی، شب و علی، و علی و دنیا نمایان است:علی آن شیر خدا، شاه عربالفتی داشته با این دل شب شب ز اسرار علی آگاه استدل شب مظهر سِرُّ اللّه است نیز در مرثیه «حماسه حسینی» و قصیده «کاروان کربلا»، علاقه وافر شهریار به سرور شهیدان، امام حسین علیهالسلام آشکار شده است:شیعیان! دیگر هوای نینوا دارد حسینروح دل با کاروان کربلا دارد حسین همچنین در مورد محّرم میسراید:محّرم آمد و آفاقْ مات و محزون شدغبار محنت این خاکدان به گردون شد شهریار و انقلاب اسلامیاستاد شهریار همگام با مردم انقلابی ایران، با سلاح شعر و قلم، شروع به مبارزه و ثبت وقایع انقلاب اسلامی کرد. مقام معظم رهبری، در مورد این روحیه از زندگی شهریار میفرماید: «وقتی که انقلاب پیروز شد، شهریار با همان روحیه دینی و ذهنیت صاف و روشن خودش، از انقلاب استقبال بسیار خوبی کرد». ایشان در پیام در گذشت استاد شهریار هم فرمودند: «در ده سال آخر عمر، این مرد بزرگ و این شاعر کهن، با دلی جوان و لبالب از شوق و احساس و با درک وظیفه بزرگ شاعرِ دوران انقلاب، همه سرمایه عظیم ذوق و هنر خود را در خدمت هدف و راهی گذاشت که کشور او و مردم او برگزیده و برای آن تن به فداکاری داده بودند.... او عاشق قرآن بود و قرآن مجّسم و زنده را در انقلاب اسلامی مشاهده میکرد؛ از این رو، خود را در خدمت انقلاب خواست و گذاشت و به مردمی که جان در گرو آن نهاده بودند، پاسخ مثبت داد».شهریار و جنگ تحمیلیاستاد شهریار در هنگام جنگ تحمیلی با شعرهایی که میسرود، شور و شعفی در میان ملت و ادب فارسی ایجاد میکرد.سلام ای جنگجویان دلاورنهنگانی به خاک و خون شناور سلام ای صخرههای صف کشیدهبه پیش تانکهای کوه پیکر... سلام ای خاندانهای شهیدانپدر، مادر، برادر، یا که خواهر به صد داغِ ستم ننشسته از پایکه بنشانی به جای خود ستمگر... تو هم با خون پاکان شهریارا!بشوی اوراق از این دیوان و دفتر استاد شهریار در سال 1367، در مراسم مجتمع هنر وادبیات دفاع مقدس، به دریافت لوح دست خط زرّین حضرت امام رحمهالله ، دیپلم افتخار و سکه یادبود مجتمع به عنوان برگزیده شعر دفاع مقدس و جنگ تحمیلی نائل آمد.مقام معظم رهبری و شهریاربزرگداشت شهریارمقام معظم رهبری، در مورد شعر فارسی شهریار میفرماید: «عمده آن خصوصیتی که در شعر فارسی شهریار است، این است که شعرِ به معنای حقیقی کلمه است؛ یعنی فقط نظم کلمات نیست. لُبّ احساس و خیال [است] و گاهی این زبان اوج میگیرد. یعنی ما غزلهایی در شعر فارسی شهریار داریم که در ردیف غزلهای درجه یک فارسی است [که]... او را در ردیف یکی از بزرگترین شعرای زمان ما قرار میدهد».درباره «حیدر بابایه سلام»رهبر معظم انقلاب، در مورد شعر «حیدر بابایه سلامِ» شهریار ـ که از معروفترین شعرهای اوست ـ میفرماید: «شهریار یکی از بزرگترین شعرای همه دورانهای تاریخ ایران است و آن به لحاظ «حیدر بابایه سلام» اوست. حیدر بابایه سلام یک شعر استثنایی است. همه خصوصیات شعری مثبت شهریار در آن هست؛ یعنی آن روانی، صفا، سخن شیرین و چیزهای دیگری که مربوط به شعر است، همه در حیدر بابایه سلام هست و آن این است که در یک شعر معمولی که تصویری است از سابقه ذهنی خود شاعر، مطالب بسیار حکمتآمیزی هست؛ یعنی با این حساب، میتوان شهریار را یک شاعر حکیم به حساب آورد».پیام درگذشت شهریارمقام معظم رهبری، در پیامی به مناسبت درگذشت استاد شهریار فرمودند: «شهریارِ شعر و ادب ایران درگذشت و بلبل داستانسرای غزل فارسی خاموشی گزید. بیش از نیم قرن، شهریار، ذهن و دلِ دوستداران ادبیات و هنر را با شعر خود و با صفا و خلوصی که از آن چلچراغ رنگارنگ میتراوید، نور باران میکرد و با زبانی که اگر نه زبان مادری او، امّا زبان دل و روح و احساس او بود، به دلهای شیدا، شور و حال میبخشید... درخشانترین هنر شهریار آن است که وظیفه تاریخی خود را شناخت و با همه وجود و به کمال خلوص به آن عمل کرد».پرواز مرغ بهشتیگردش ایام به روز 27 شهریور سال 1367 رسید. در این روز اندوهناک، ایران زمین، بزرگی از بزرگان جامعه شعر و شاعری خود را به سرمنزل مقصود بدرقه کرد و به ابدیت سپرد؛ آری، شهریار مُلک سخن ایران، رخ در نقاب خاک کشید و بار سنگین 82 بهار عمر را بر زمین نهاد و مرغ بهشتی به پروازی در اوج درآمد.در چنین روزی، مردم فرهنگ دوست و قدرشناس تبریز، به نیابت از مردم فرهیخته ایران اسلامی، سید محمد حسین بهجت تبریزی، متخّلص به شهریار را بر دوش خود، به مدفن وی در «مقبرة الشعرا» در جوار دیگر عارفان، ادیبان و شاعران نامی ایران زمین حمل کردند و به خاکش سپردند.در این آرامگاه، افزون بر شهریار، چهار شاعر بزرگ تاریخ ادب چون خاقانی شروانی، همام تبریزی، قطران و... نیز آرمیدهاند.یادشان گرامی باد.در رثای شهریارتا از سریر ملک سخن شهریار رفتکِلک و زبان نادرهکاران ز کار رفت زین داغ، چشم شاهد معنا به خون نشست زین درد اشک پیر ادب بر کنار رفت زین سوگ دودمان سخن گشت سوگوارزین غم ز جان قافیهسنجان قرار رفت دیگر مجوی در چمن شعر رنگ و بویکان مایه طراوت و روح بهار رفت آن گل که هیچ رنگ تعلق به دل نداشتدامن کشیده از سر این این خار زار رفت از جام عشق باده اشراق نوش کردسرمست جاودان ز میِ بیخمار رفت شد تا نهان به پرده اسرار «جذبه» گفتآوخ که از جهان ادب شهریار رفت شاعر : محمود شاهرخیکتابشناسی شهریار1. به همین زیبایی و سادگی؛ یادنامه استاد محمد حسین شهریار، به اهتمام: جمشید علیزاده، تهران: مرکز، 1374.2. نیک اندیش نوری، بیوک، در خلوت شهریار، تبریز: آذران، 1374.3. علی محمدی، ابوالفضل، فرهنگ اصطلاحات فارسی در شعر شهریار، تبریز: هادی، 1371.4. چاوشی، اکبر، ناله سه تار(مجموعه مقالاتی درباره شهریار)، تهران: صدا، 1376.5. ذبیحی، مرتضی، فرهنگ عامه در اشعار فارسی شهریار(کلمهها، ترکیبها، کنایهها و مثلها)، اراک: ذرهبین، بهار 1376.6. رادپور، علی اکبر، شخصیت زن در دیوان پروین اعتصامی و سید محمد حسین شهریار، تبریز: ناشر مؤلّف، 1377.7. کتابشناسی شهریار، گردآورنده: ناهید حبیبی آزاد، تهران: دبیرخانه مجمع جهانی بزرگداشت نودمین سال تولد استاد محمد حسین شهریار، 1377.برگرفته از : ماهنامه گلبرگ ، شماره 54منبع:سایت حوزه نت/س
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 650]
-
گوناگون
پربازدیدترینها