واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: هموطن-فردا 8 اسفندماه مصادف با بيست و يكمين سال درگذشت«غلامحسين بنان» خواننده بنام ايران است. «غلامحسين بنان»در سال 1290 در تهران متولد شد. او در خانواده هنردوست و اعيان خود كه نسبت نزديكي با ناصرالدين شاه داشتند - چرا كه مادرش برادرزاده ناصرالدين شاه بود -، با آوازهاي پدر،اولين درسهاي موسيقي را آغاز كرد و پس از مدتي همراه با خواهرانش به مكتب «مرتضي نيداوود»نوازنده و آهنگساز نامدار ايران راه يافت كه اولين معلم رسمي او در واقع «نيداوود» بود. او آواز را بعدها نزد «ضياء الذاكرين» و «ناصر صيف» به روش سينه به سينه ادامه داد. او آن زمان شناختي از تئوري موسيقي و نت نداشت و آواز را به شيوه قدما و بدون توجه به جايگاه صدايش ميخواند. سالها بعد به دعوت «روح ا... خالقي» نزد «صبا»رفت تا به جمع خوانندگان مكتب «وزيري» بپيوندد.«ابوالحسن صبا»در اولين ديدار متوجه استعداد و تواناييهاي «بنان»شد. آشنايي «غلامحسين بنان» با «روح ا... خالقي»،«علي نقيوزيري» و مخصوصا «ابوالحسن صبا» نقطه عطفي در زندگي هنري «بنان» محسوب ميشود. وي پس از آشنايي با اين بزرگان، همچنين استفاده از راهنماييهاي آنها در زمينه آواز، پس از چند سال به ستارهاي در آسمان آواز ايراني تبديل شد.مخصوصا راهنماييهاي «وزيري»كه در اروپا دورههاي آواز كلاسيك ديده بود،باعث شد«بنان»در محدوده صدايي خود بخواند. آن زمان «وزيري»با ارائه طرحهاي جديد خود در موسيقي ايراني و مخصوصا تئوريزه كردن آن،مورد توجه موسيقيدانان بود.«وزيري»با معرفي كردن استانداردهايي براي اجراي موسيقي ايراني،جريان موسيقي ايراني را به طرف نظم جديدي هدايت ميكرد.او به شاگردان و مجريان طرحهايش هم كه بايد نمونه كامل ايدههاي او ميبودند توجه بيشتري داشت. «بنان»نيز كه آن زمان يكي از بهترين مجريان طرحهاي «وزيري»بود با آواز پاكيزه و خوش تكنيك خود جريان آواز خواني كلاسيك ايراني را به سمت خود ميكشيد.كم كم آوازهاي «بنان»در راديو شهرت زيادي بين مردم كسب كرد و هنرمندان بزرگ راديو كه بيشتر از شاگردان «صبا»بودند با ساخت قطعاتي،همكاري خود را با او آغاز ميكردند. همچنين هنرمندان بزرگي مانند «جليل شهناز» و «حسن كسايي» كه اهل اصفهان بودند در سفرهايي كه به تهران داشتند، در جواب آواز با او همكاري ميكردند. «بنان»آن زمان ميان خوانندگان ايراني،آوازه خواني پيشرو در موسيقي ايراني محسوب ميشد.بسياري از آوازهاي او را پيانو و ويلن دو ساز محبوب آن دوران همراهي ميكردند كه آن سالها اولين تجربههاي همكاري با سازهاي غربي و از همه مهمتر تجربه همكاري با اركستر بزرگ به اجرا درميآمد. خوانندگان زيادي هم نسل او آن روزها بودند كه هم از نظر وسعت و حجم صدا بر او برتري داشتند.ولي «بنان»با ظرافت و تيزبيني مخصوص خود همواره چند گام جلوتر از آنها بود. وقتي بنان به ميانسالي رسيده بود خوانندگان زيادي وارد راديو شده بودند كه از نظر ظرافت و دقت در شكل ارائه موسيقي و كلام گاهي با او برابري ميكردند كه در ميان خوانندگان مرد ميتوان به «حسين قوامي» و«محمدرضا شجريان»كه خود بهره گرفته از «بنان» بودند اشاره كرد. در سال 1336 «بنان»در يك سانحه رانندگي چشم راست خود را از دست داد كه اين اتفاق تاثير شديدي در روحيه او داشت به طوري كه پس از اين ماجرا دچار افسردگي شد ولي همچنان با قدرت به كار خود ادامه ميداد.دوره حيات اين خواننده مصادف با آخرين سالهاي زندگي خوانندگان كهنسال قاجار تا خوانندگان پس از انقلاب كه در راس آنها شجريان بود. «بنان»با هوشياري ذاتي خود غير از اينكه صاحب سبك خاص در آواز خواني بود،آوازي كه او با اركستر اجرا ميكرد و آوازي كه با يك ساز ميخواند،كاملا متفاوت بود همچنين همكاري «بنان»با اركستر،مايههايي از خوانندگي غربي را دارا بود. سرانجام وي در سال 1364 به علت ناراحتي دستگاه گوارش در بيمارستان ايران مهر درگذشت.پس از مرگ او،«پري بنان» همسرش به احترام او ساعتهاي خانه «بنان»را از آن روز تاكنون متوقف كرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 153]