واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > کشاورزی - لابی های قدرتمند واردات برنج سال 88 را با موفقیت پشت سرگذاشتند. علی پیرولی: ساختمان شیشه ای سبز رنگ بیست طبقه بولوار کشاورز طی سالهای گذشته حضور مردی را در خود دید که طرح خود کفایی گندم را با خود یدک می کشید و در دولت نهم بر مسند وزارت کشاورزی نشست تا خود کفایی را در سایر محصولات به ویژه در تولید برنج به ثمر برساند. اما گویا کار به آن سادگی که محمدرضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی دولت نهم میپنداشت آسان نبود و اوضاع به گونهای وارونه شد که ایران در دوسال گذشته رکوردار واردات برنج شد و بحران بازار آن را وارد مرحلهای جدید کرد. اگر چه وزیر تازه نفس وزارت جهاد کشاورزی دولت نهم بر این اعتقاد بود: با افزایش سطح زیر کشت ارقام پر محصول، توسعه مکانیزاسیون و کاهش هزینههای تولید، خود کفایی برنج حاصل میشود، اما کاهش تولید داخلی و ترازمنفی بیش از 6 درصد حاصل تلاش طراح خودکفایی گندم در پایان وزارتش بود. در حالی که دبیر انجمن برنج ایران با بیان این که در 3 سال گذشته به مقدار کافی برنج وارد کشور شده وتولید سال گذشته نیز بیش از پیش بینیها بوده است، اما افراد مسوول بر کرسی ساختمان ضلع جنوب غربی ولی عصر همچنان اصرار به واردات بی رویه برنج دارند. این در زمانی است که کشور طی دو سال گذشته نشانهای از خشکسالی، وجود سیل و افزایش تقاضا در بازار مصرف را احساس نکرده است.به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، برنج چون محصول دیم نیست صرفا از آب پشت سدها ، رودخانه ها و چاههای سطحی تغذیه میشود و نبود باران به دلایل فنی برای این محصول بسیار مفید است. بنابراین در زمان ریزش کمبود باران برداشت بهتری از برنج میتوان داشت، به ویژه اینکه در سالهای کم باران و خشک طغیان آفات و بیماریها برنج وجود نخواهد داشت و عطر و طعم برنج نیز بهتر میشود. شاید سیاستگذاری دولت دهم نیز همانند دولت نهم اجرای توصیه بانک جهانی بر گسترش واردات برنج به جای تلاش برای خود کفایی در تولید آن تبیین شده است.بانک جهانی در گزارشی با مقرون به صرفه دانستن واردات برنج در مقایسه با تولید آن در داخل کشور، اعلام کرده بود که اجرای طرح خود کفایی برنج در ایران سالانه 300 میلیون دلار به ایران زیان وارد می کند.واردات گسترده برنج در اوائل سال 88 و اواخر سال 87 در دولت نهم، موجب انتقادهای وسیعی از مسعود میر کاظمی وزیروقت بازرگانی شد، تا آنجایی که وی در واکنش به انتقادات مطرح شده، افزایش بی رویه قیمت برنج در ایران و بازارهای جهانی را علت واردات این حجم بیسابقه اعلام کرد. وی با دفاع از واردات برنج اظهار داشت: اگر جلوی واردات برنج را بگیریم ، برنج مازندران هر کیلو گرم 8 هزار تومان میشود . به گفته وزیر سابق بازرگانی نباید در تمام کالاها خود کفا باشیم و این شاید بازتابی از نصایح و نسخههایی باشد که بانک جهانی ، برای اقتصاد ورشکسته ایران تجویز کرده بود. گفته ای که با واکنش شدید منتقدان دولت در آن زمان روبرو شد و اعلام کردند: ریشه معضلات اقتصادی ایران در دو وزارتخانه کشاورزی و بازرگانی باید جستجو کرد .وزیر بازرگانی وقت در دولت نهم برای فرار از هجمه گسترده انتقادها، با اعلام اینکه دولت نگران مردم است نه تجار وارد کننده، به نوعی حمایت از مصرف کنندگان را دلیل اصلی واردات برنج در آن زمان اعلام کرد. میر کاظمی، مقصر اصلی واردات گسترده برنج وآلوده واردات گسترده برنج ، در سال جاری تبعاتی دیگری را به همراه داشت که تاکنون بعد از گذشت 6 ماه هنوز مقصرین آن معلوم و مشخص نشدهاند و انگار که دستهای مرموز سیاسی نمیخواهد وقایع را آنگونه که هست آشکار کند.آلوده بود حدود یک میلیون 300 هزار تن برنج وارداتی به انواع سمها از جمله سم آرسنیک باعث موج وحشت گستردهای در بین مصرف کنندگان شد. پاستور نشینان و دستگاه عدالت کشور اظهار نظر شفافی را ارائه نداند تا اینکه مشخص شد که برنجها آلوده بود اند.این موضوع سبب شد برخی از کارشناسان چنین سناریویی را برای واردات برنج نیز محتمل بدانند و از لابی قدرتمند وارد کنندگان و نفوذ آنان در وزارت بازرگانی خبر دهند. هنوز معلوم نیست که چه اشخاصی و با حمایت کدام نهاد اقدام به واردات برنج کرده و می کنند که با وجود فلاکت زدگی کشاورزان شمال کسی را یارای مقابله با آنان نیست. واردکنندگان برنج آنچنان لابی قدرتمندی را دارا هستند که در گزارش کمیسیون کشاورزی مجلس اعلام شد: دولت توان لازم را برای مقابله با این واردکنندگان را ندارد و در صورت جلوگیری از ورود برنج توسط آنان، علیه دولت دعوی حقوقی خواهند کرد.این در حالی است که بسیاری از نمایندگان مجلس هشتم، میرکاظمی را مقصر اصلی واردات بی رویه و آلوده برنج به کشور میدانند. تداوم سر سام آور واردات در سال 88 مطابق آمار رسمی اعلام شده از سوی گمرک کشور ایران در سال 1384 یک میلیون و 44 هزار و 695 تن برنج وارد کشور شده بود که این میزالن واردات 345 میلیون 284 هزار دلار ارزش داشت. سال 85 یک میلیون و 216 هزار و 192 تن برنج به ارزش 403 میلیون و 188 هزار دلار وارد کشور شد. واردات برنج در سال 85 نسبت به سال 84 به لحاظ وزن 4/16 درصد و به لحاظ ارزش 8/16 درصد رشد داشت.ایران در سال 85 به مقدار 171 هزار و 533 تن برنج و بهخ ارزش 57 میلیون و 904 هزار دلار بیشتر از سال 84 وارد کرد. شتاب واردات برنج در سال 86 کمی فروکش کرد و در این سال به طور رسمی یک میلیون و 62 هزار تن برنج به ارزش 427 میلیون دلار وارد کشور شد. با این حال واردات برنج در سال 87 ، باز هم روند صعودی به خود گرفت و در این سال ، یک میلیون و 383 هزار تن برنج به ارزش 790 میلیون دلار وارد کشور شد که نسبت به مدت مشابه سال 86 به لحاظ وزنی 30 درصد و به لحاظ ارزشی 85 درصد رشد داشت.این روند در سال 88 ابعاد نگران کننده ای یافت و با رشد 220 درصدی در سه ماه اول سال 88 مواجه شد. در 3 ماهه اول سال 88 368 هزار تن برنج به ارزش 310 میلیون دلار وارد کشور شده است که از نظر وزن و ارزش به ترتیب 3 و 66/2 درصد از کل واردات کشور را شامل بود. انتقال سیاستگذاری تنظیم بازار برنج از وزارت بازرگانی به پاستور شالیکاران مازندران که سالانه در حدود 950 هزار تن برنج سفید را تولید میکنند، نسبت به پایین بودن قیمت برنج ارقام محلی و نبود مشتری ابراز نگرانی کرده و درصدد تغییر کاربری اراضی کشاورزی به باغداری هستند.افزایش 20 درصدی برنج داخلی در انبارهای کشور و همچنین نبود متولی برای خرید آن شالیکاران را به امر تغییر شغل بیش از پیش ترغیب کرده است. به اعتقاد منتقدان: دولت فعلی باید در جهانی که با بحران غذا روبروست به سودآوری محصولات کشاورزی برای کشور فکر کند، نه آنکه با برداشت از حساب ذخیره ارزی با قیمتهای بالا محصول به ویژه برنج وارد کشور شود.به هر حال به نظر می رسد که نوسانات قیمتی در بازار برنج کماکان تداوم داشته باشد وچهره شالیزارهای برنج تغییرات محسوس یابد. انگار سیاستهای وزارتخانههای بازرگانی و جهاد کشاورزی دیگر از درون اتاق فکر مسوولان این وزارتخانهها نمیگذرد و باید شاهد برنامهریزی از سوی پاستور باشند.ظاهرا پاستور نشینان معضل برنج را همانند معضل مسکن می خواهند خود به تنهایی حل کنند؟
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 370]