واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: زبان وهویت فلسفی انسان زبان، رابطه ی اندام وار باهویت فلسفی انسان دارد ودر ساختار معنایی، مفهومی است که رویکرد فلسفی در مورد اشیا، پدیده ها، روابط ، فرهنگ و... برای انسان می شناساند و در واقع با شکل گیری این رویکرد ها ، هویت فلسفی انسان شکل می گیرد. زبان چیست؟
زبان، پدیده ای است که به وسیله ی کار برد نشانه ها و نمادها ، مفاهیم از پیش تعیین شده (و تا حدی قراردادی را )در ساختار مفهومی ارایه می کند وانسان با درک این مفاهیم ، پیوند فهمایی با پدیده ها برقرار می کند .اما رابطه یا پیوند انسان با زبان، تنها در حد درک مفاهیم روزمره (و آن چه روند افهام و تفهیم ساده انگاشته می شود) باقی نمی ماند، بلکه در ساختار مفهومی زبان ، انسان از درک مفاهیم ساده و پیش پا افتاده ،فراتر می رودو ابزار زبان را برای پاسخ به پرسش ها و دغدغه های فلسفی اش به کار می گیرد ، و این درست نقطه ی بر خورد و تلاقی وی با فلسفه است. زبان در فرایند مناسبات اجتماعی :در فرایند مناسبات اجتماعی ، زبان ابزاری برای ایجاد رابطه (رسانگی) است. بار مفهومی زبان به لحاظ ایجاد رابطه با اجتماع ، چیزی در حد درک مفاهیم عمومی و مبتنی بر فرهنگ جمعی است ؛ یعنی رویکرد مفهومی زبان به منظور ایجاد پیوند و رابطه بسیار خاص نیست. هدف زبان در مرحله ی مناسبات اجتماعی ، تنها انگیزه ای برای ایجاد رابطه در سطح تامین ارتباط است ، و این ارتباط نیز، مشمول موارد عمومی برای درک مفاهیم کلی است. رابطه ی زبان با فلسفه:همان گونه که دربحث نخست گفته شد: زبان در ساختار معنایی ، رویکرد فلسفی در مورد پدیده ها است و بی تردید در متن این ساختار معنایی ، رابطه ی آن با فلسفه ، رابطه ی ژرف است .با توجه به تعریف ها و توجیهات گونا گونی که از زبان به حیث پدیده ی فلسفی شده است ، به درستی می توان ،رابطه ی زبان با فلسفه را دریافت و حتی آن را یک پدیده ی فلسفی محض تصور کرد."جان هولمن" در مقاله ی "انگیزه های فلسفی شدن زبان " می نگارد: "رابطه ی زبان با فلسفه ، رابطه ی همزاد با اندیشه و بیان است ؛ زیرا جان مایه ی بیان اندیشه ی فلسفی ، زبان است . ،،(1)"مارکوزه" زبان را مهم ترین ابزار برای ارایه ی مفاهیم فلسفی می داند: " زبان ، ابزار مهم برای بیان مفاهیم فلسفی است که نیاز انسان را، به منظور پاسخ به مجهولات فلسفی بر آورده می سازد" (2)اما "هربرت رید "زبان را در بعد دیگر، پدیده ی صرفا فلسفی می داند و به این باور است که : "زبا ن از منظر فلسفه ، تنها پدیده ی فلسفی است." "رید " می افزاید : " زبان هم از منظر ساختاری (شکلی ) و هم از منظر مفهومی، پدیده ی فلسفی است و تمام نمادها و نشانه های آن به لحاظ مجازی و حقیقی و استعاری،هم ذات با فلسفه زاده شده و در یک کلام، همه فلسفی اند." (3) با استناد بر نگرش هایی که در مورد رابطه ی زبان با فلسفه نشان داده شد، بدون شک این فرضیه در ذهن تقویت می یابد که رابطه ی زبان با فلسفه اگر "هم زاد و هم ذات" هم نباشد، بی رابطه و ناهمزاد با فلسفه هم نیست. زبان و هویت فلسفی انسان:هر انسانی به گونه ی طبیعی ، دغدغه ها و پرسش های فراوان فلسفی در ذهن خود دارد . به زبان ساده تر می توان گفت : هر آدمی در حد خود " فلیسوف" است ؛ اما تفاوت این فلیسوف با فلیسوف به معنای حقیقی آن در بالقوه بودن و بالفعل بودن مساله است .انسان هایی که به گونه ی طبعیی دغدغه ها و پرسش های فلسفی (و یا هم تاملات فلسفی ) در ذهن دارند ، فلیسوفان بالقوه یی هستند که تاملات و دغدغه های فلسفی شان به فعلیت نرسیده (و یا هم فرصت و زمینه یی برای به فعلیت در آوردن آن نداشته اند ) اما فلیسوفان حقیقی کسانی اند که توانایی ، فرصت و زمینه ی به فعل در آ وردن دغدغه ها و تاملات خود را در چار چوب فلسفی دارند ؛ یعنی فلیسوفانی اند بالقوه و بالفعل . بنابراین به کارگیری زبان در فرایند طبیعی ، امریست که هم در حالت نوشتاری وهم در وضعیت گفتاری ،باید دغدغه ها ، تاملات و انگیزه های فلسفی انسان را از حالت باالقوه به فعل درآورد تا به نحوی رونداین فلسفیدن شکل بگیرد.مرحله ی همین شکل گیری بیان تاملات فلسفی در زبان ، سازنده ی هویت فلسفی وی نیز است . به زبان روشن تر هنگامی که زبان، دغدغه ها و تاملات فلسفی انسان را چه در نوشتار و چه در گفتار از حالت قوه به فعل درمی آورد ، هویت فلسفی انسان که به معنای ارایه ی همان دغدغه ها و تاملات فلسفی در بستر زبان است ،شکل می گیرد.هویت فلسفی انسان ، مجموعه یی از پرسش ها ، تعابیر ، توجیهات ، تاملات ونگرش های فلسفی است که درذهن خلق می شود و سپس در فرایند قوه و فعل،شناسنامه یا هویت فلسفی انسان را در چارچوب زبان می سازد. رابطه ی زبان با هویت فلسفی انسان ، رابطه ی کهن است ؛ اما سابقه ی این رابطه و تاثیر گذاری دو سویه ی زبان بر فلسفه و فلسفه بر زبان زمانی فهم می شود که نخست از همه، درک چند جانبه از زبان و فلسفه و سپس پیوند آن ها با هم وجود داشته باشد. پانوشت:1- جان هولمن ، انگیزه های فلسفی شدن زبان ،ترجمه ی رضا برزگر ، نشر کاوه ، ایران 1387،ص158.2-مارکوزه ، فلسفه ی زبان ، ترجمه الهام توتونیان ، نشراصفهان ، ص 28.3- هربرت رید ، ما و فلسفه ، مجله ی کتاب فلسفه ، شماره ی هفتم ، ص 45.جاوید فرهاد تنظیم برای تبیان : زهره سمیعی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 284]