تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816436617
صندوقهاي وقفي در کويت
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صندوقهاي وقفي در کويت نويسنده: موسي بيدج طرح صندوقهاي وقفي پژوهشها، تحقيقات و نتايج بحث و گفتگوها پيرامون واقعيت وقف در کويت و شيوههاي بهبود بخشي به آن، نتايجي را در پي داشته که مهمترين آنها ضرورت ايجاد ساختاري نوين براي فعاليتهاي وقفي است. در ساختار مذکور، تمام جوانب وقف، اعم از دعوت براي احياي اين سنت، پيشبرد و ايجاد تحول در زمينهي چگونگي صرف درآمدهاي آن و فعال کردن نقش وقف در جامعه، مورد توجه قرار گرفته و بين تمام موارد، ارتباط و پيوند ايجاد شده است. اين ساختار نوين که پژوهشها و تحقيقات آن را ترجيح داده و دبيرخانهي عمومي اوقاف نيز آن را برگزيده است ؛ طرح ايجاد صندوقهاي وقفي است. اين طرح عبارت است از ايجاد قالبي تشکيلاتي که داراي استقلال نسبي بوده و ضمن دعوت عمومي به وقف، به فعاليتهاي توسعه گرايانهي وقف در زمينههاي مشخص شده در اساسنامهي اين صندوقها نيز ميپردازد. اين امور در چارچوب طرحي کامل ميگنجد که در آن نيازها و اولويتهاي جامعه و همچنين فعاليتهاي ديگر نهادهاي دولتي و ملي مدنظر قرار گرفته است. اهداف صندوقهاي وقفي هدف صندوقهاي وقفي، مشارکت در تلاشهايي است که به احياي سنت وقف کمک ميکند. اين کمکها از طريق طرحهاي توسعهاي در ساختاري اسلامي انجام ميگيرد که به منظور برآوردن نيازهاي جامعه و اطلاع يافتن از اين نيازها اجرا ميشود. وظيفهي ديگر اين طرحها، هزينه کردن درآمد اموال موقوفه در زمينهي تأمين نيازهاي جامعه برحسب اولويتهاست؛ همچنين اين طرحها ميان پروژههاي وقفي و غير وقفي که توسط دستگاههاي دولتي و جمعيتهاي عام المنفعه، اجرا ميشود، پيوند و ارتباط برقرار ميکند. زمينههاي فعاليت صندوقها فعاليت اين صندوقها تمام نيازهاي توسعهاي و نيازهاي مردمي را در سطح وسيعي فراميگيرد؛ و از آن نيز پيشتر رفته و موضوعاتي از اين قبيل را نيز شامل ميشود: بهبود محيط زيست، حمايت از معلولين و گروههاي خاص ديگر، خدمت به فعاليت و علوم قرآني، مشارکت در حمايت از تحولات علمي، ياري به پيشرفت مسائل فکري و فرهنگي، کمک به گسترش خدمات درماني و بهداشتي، توجه به نيازهاي مساجد، ياري به تبليغات اسلامي و ترويج آن و بسياري از ديگر عملکردهاي توسعهاي و طرحهاي خيريهي عمومي که نياز جامعه به آنها براساس آمارهاي مستمر مشخص ميشود. اهداف پيش بيني شده براي ايجاد اين صندوقها الف - احياي سنت وقف از طريق دعوت عمومي؛ اين امر با ايجاد طرحهاي اجتماعي و ديني، در چارچوب قانوني که به عواطف و درک مردم نزديکتر است و نيازهاي آنان را به بهترين وجهي شناسايي و برآورده ميسازد، امکانپذير ميگردد. ب - احياي نقش وقف در توسعه توسط يک چارچوب تشکيلاتي که تکامل و ارتباط طرحهاي وقفي را با توجه به اولويتها تحقق بخشيده و ميان اين طرحها هماهنگي به وجود ميآورد. ج - بهبود بخشيدن به اعمال خيريه از طريق ايجاد طرحهاي جديدي که ميتواند به عنوان الگو مورد پيروي قرار گيرد. د - برآورده کردن نيازهاي جامعه و شهروندان در زمينههايي که از سوي دولت و يا مؤسسات ملي، يارانهاي به آنها تعلق نميگيرد. ه - ايجاد توازن و ارتباط ميان امور خيريهي داخلي و خارجي. و - فراهم ساختن زمينهي مشارکت مردم براي دعوت به وقف و اداره کردن طرحهاي آن. ز - انعطافپذير ساختن فعاليتهاي وقفي از طريق وضع قوانيني که از يک سو موجب برقراري نظم و انضباط است؛ و از سوي ديگر استمرار اين فعاليتها را تضمين ميکند. اساسنامهي صندوقهاي وقفي دبيرخانهي اوقاف يک اساسنامهي کلي براي صندوقهاي وقفي وضع کرده است که ضمن تضمين اصول اين صندوقها، چارچوب اساسي و نظام قانوني آنها را نيز مشخص ميسازد. نهاد مسؤول تأسيس اين صندوقها هنگامي که براساس پژوهشهاي به عمل آمده توسط دبيرخانهي عمومي، ايجاد يک صندوق وقف براي برآوردن برخي نيازها، ضرورت مييابد؛ طرح ايجاد آن به »کميتهي طرحهاي وقفي« در شوراي امور اوقاف پيشنهاد ميشود و در صورت موافقت کميتهي مذکور با اين طرح، وزير اوقاف و امور اسلامي با در نظر گرفتن اهداف و حدود فعاليتهاي صندوق، دستور تأسيس آن را به »شوراي امور اوقاف« ابلاغ ميکند. مديريت صندوق هر صندوقي داراي تشکيلاتي است که کادر مديريت آن را عناصر مردمي و نمايندگان نهادهاي دولتي مرتبط با فعاليت صندوق، تشکيل ميدهند. علاوه بر آن، هر صندوق داراي يک مدير با چند معاون است که امور اجرايي صندوق را برعهده دارند. تعداد کارمندان و ردهي اداري و مسؤوليت آنان با توجه به زمينهي فعاليت هر صندوق و نيازهاي اجرايي آن، متفاوت است. درآمدهاي صندوق به طور کلي، سرمايهي هر صندوق از چند محل تأمين ميشود که مهمترين آنها عبارتند از: - درآمدهاي قديم و جاري اوقافي که طبق شرايطي، واقفان با توجه به اهداف صندوق به آن واگذار کرده يا ميکنند. - بودجهي ساليانهاي که ادارهي اوقاف براي صندوق تعيين مي کند. - درآمدهاي حاصل از فعاليتهاي صندوق با توجه به وقفياتي که در اختيار دارد. - علاوه بر موارد مذکور هدايا و کمکها و يا اموالي که طبق وصيت افراد به صندوق ميرسد. - و...ارتباطهاي صندوق ارتباطهايي که صندوق با نهادهاي دولتي و ملي ديگر دارد، متنوع و بسيار است که موارد کلي آن در محورهاي زير ميگنجد. رابطه با نهادهاي دولتيهر صندوقي با توجه به زمينهي فعاليت خود به قوانيني که نهادهاي متخصص وضع کردهاند، پايبند است. و براي رعايت مصلحت عمومي جامعه با اين نهاد، همکاري و با قوانين آنها هماهنگي دارد. ارتباط با دبيرخانهي عمومي اوقافدبيرخانهي عمومي صندوقها با هدف بهبود بخشيدن به کيفيت فعاليتهاي خود، تصحيح شيوهها و جلوگيري از اشتباهات و اتلاف هزينهها، اقدامات مختلفي انجام ميدهد. دبيرخانهي عمومي اين اقدامات را براساس جدولي که حسن اجراي فعاليتها را تضمين ميکند، انجام ميدهد. و براساس آن، همکاري و هماهنگي ميان دبيرخانهي صندوقها وجود دارد که مانع تعارض و برخورد فعاليتهاي آنها شده و از مخارج جنبي نيز ميکاهد. ارتباط صندوقها با جمعيتهاي عام المنفعههر کدام از صندوقها با ديگر جمعيتهاي عامالمنفعه که در زمينهي مشابه و در راستاي اهداف صندوق فعاليت ميکنند، همکاري و ارتباط دارند و در زمينهي طرحهاي مشترک و مشابه صندوق با اين جمعيتها هماهنگي داشته و از رقابت با آنها خودداري ميکند. ارتباط صندوقها با يکديگرچون فضاي عملکرد صندوقها با هم متفاوت است، به وجود آمدن برخورد و تعارض به استثناي زمينهي دعوت به وقف و انعقاد قراردادها، غير محتمل است و بدين ترتيب انجام دادن هر فعاليتي، طبق قواعدي است که در دستور کار هر صندوقي پيشبيني شده است. طبق اساسنامهي صندوقها، اشتراک آنها در اجراي طرحها مجاز است و براساس اصولي که براي هماهنگي ميان صندوقها پيشبيني شده، از راههاي مختلف به اجرا درميآيد و امکانپذير است. مهمترين اين راهها، کميتهاي متشکل از مديران صندوقها در چارچوب دبيرخانهي عمومي است؛ که هماهنگي و مبادلهي تجارب را برعهده دارد. اساسنامهي عمومي صندوقهاي وقفي مادهي 01 مفهوم اصطلاحاتي که براي اجراي اصول دين اساسنامه به کارگرفته شده به اين شرح است: 1 - صندوق: قالب تشکيلاتي است که دبيرخانهي عمومي اوقاف طبق اصول موجود و به منظور اجراي اهداف مشخص و برپايي طرحهاي توسعهاي در زمينههاي مختلف و نيز براي تحقق بخشيدن به مقاصد واقفان و پاسخگويي به شروط آنان، آن را تأسيس مي کند. 2 - هيأت مديرهي اوقاف: هيأت مديرهي امور اوقاف. 3 - رئيس هيأت مديرهي اوقاف: وزير اوقاف و امور اسلامي است (رئيس هيأت مديره امور اوقاف). 4 - کميته طرحها: کميته طرحهاي وقفي است که طبق بند سوم از مادهي دهم حکم شماره 257 سا ل 1993 م در مورد برپايي دبيرخانهي عمومي اوقاف، تشکيل شده است. 5 - دبيرخانهي مرکزي: دبيرخانهي مرکزي اوقاف. 6 - دبير کل: دبيرکل اوقاف 7 - کميتهي برنامهريزي: کميتهاي است که در دبيرخانهي مرکزي، طبق حکم شمارهي 11 سال 1994 م از سوي رئيس هيأت مديرهي اوقاف تشکيل شده است. 8 - مديريت صندوقها: مديريت امور صندوقها در دبيرخانهي مرکزي است. مادهي 02 صندوقها با حکم هيأت مديريهي امور اوقاف و با پيشنهاد کميتهي برنامهريزي و پس از موافقت کميتهي طرحها تأسيس ميشوند و طبق اين حکم اهداف و زمينهي فعاليت هر صندوق نيز تعيين ميگردد. مادهي 03 هر صندوق را هيأت مديرهاي متشکل از 5 تا 9 عضو اداره ميکند. اين اعضا از سوي رئيس هيأت مديرهي امور اوقاف به مدت دو سال قابل تجديد، انتخاب ميشوند. هيأت مديره از ميان اعضا خود يک رئيس و يک نايب رئيس برميگزيند و افزوده شدن نمايندگاني از طرف نهادهاي دولتي نيز به عضويت اين هيأت پيشبيني شده است. مادهي 04 هيأت مديره بالاترين مرجع ناظر بر فعاليتهاي صندوق است و سياستگزاريها، طرح و برنامهريزيهاي اجرايي و فعاليت براي تحقق اهداف آن را برعهده دارد. کار اين هيأت در چارچوب سياستهاي کلي، و براساس اصول و قواعد موجود در دبيرخانهي مرکزي، و با پايبندي به حکم برپايي صندوق، صورت ميگيرد. وظايف هيأت مديره به طور مشخص شامل اين موارد است : 1 - موافقت با سياستهاي کلي صندوق، به کارگيري طرحها و برنامهها؛ 2 - بررسي طرحهايي که در چارچوب فعاليتهاي صندوق ميگنجند و انتخاب طرحهايي که با اهداف صندوق همسويي دارند؛ 3 - پيگيري اجراي فعاليتهاي صندوق و ارائهي راهحلهاي مناسب براي مشکلات و موانع جاري؛ 4 - شناساندن اهداف صندوق و فعاليت براي جذب داوطلبان بيشتر براي وقف و فراهم آوردن امکانات مالي براي اين اهداف؛ 5 - تدوين آيين نامهي داخلي صندوق؛ 6 - تأييي بودجهي پيشبيني شده براي صندوق که از سوي مدير صندوق پيشنهاد ميشود و زمينهسازي براي پذيرش آن از سوي کميتهي برنامهريزي؛ 7 - تأييد محاسبات نهايي صندوق به عنوان پيش زمينهاي براي ارائه به کميتهي طرحها. مادهي 05 جلسات هيأت مديره در صورت ضروري بنا به دعوت رئيس آن تشکيل ميشود؛ اما نبايد تعداد جلسات از 6 بار در سال کمتر باشد. اين جلسات با حضور اکثريت اعضا رسميت پيدا ميکند. تصميمات نيز با اکثريت آراي حاضران به تصويب ميرسد. به هنگام تساوي آراي حاضران، نظر رئيس هيأت مديره تعيين کننده خواهد بود. صورت جلسههاي هيأت مديره و تصميمات آن تدوين شده و نسخهاي از آن در دفتر دبير کل نگهداري ميشود. مادهي 06 دبير کل از بين کارمندان دبيرخانه، براي هر کدام از صندوقها يک مدير و يک معاون يا بيشتر طبق مقتضاي کار ، انتخاب ميکند. در حکم تعيين مدير و معاونان، حدود وظايف هر کدام از آنها نيز مشخص ميشود. مدير صندوق به حکم وظيفهاي که دارد به عنوان عضوي از هيأت مديرهي صندوق به شمار ميآيد و به عنوان دبير هيأت مديريهي صندوق نيز انجام وظيفه ميکند. مادهي 07 مدير صندوق، مسؤول اول اجرايي صندوق و رئيس تمام کارکنان و مسؤول فعاليتهاي آنان به شمارميآيد. او تصميمات و توصيههاي هيأت مديره را به اجرا ميگذارد و بر فعاليت و اقدامات بخشهاي مختلف صندوق که در جهت تحقق اهداف آن است، نظارت ميکند. حدود اختيارات مدير در چارچوب اصول تدوين شده از سوي دبيرخانهي مرکزي است و در اين بندها خلاصه ميشود: 1 - پيشنهاد سياستها، طرحها و برنامههاي کاري؛ 2 - اتخاذ تصميم لازم براي اجراي مصوبهها و توصيههاي هيأت مديره طبق اصول موجود صندوق؛ 3 - آمادهسازي اصولي که سطح کيفي و کمي فعاليتها را بالا ميبرد؛ 4 - پيگيري، راهنمايثي و نظارت بر فعاليتهاي صندوق و تلاش براي بهبود کيفي و کمي فعاليتها و تلاش براي رفع موانع و مشکلات پيش آمده؛ 5 - پيگيري و نظارت بر فعاليت کارکنان و ارزشيابي سطح کار هر کدام و تصميمگيري دربارهي آنان در حدود اختيارات مدير؛ 6 - پيگيري امور مربوط به صندوق در نزد دبيرخانهي مرکزي يا نهادهاي ديگر در حد اختيارات موجود؛ 7 - آماده کردن طرح بودجهي پيشبيني شدهي صندوق و محاسبات نهايي؛ 8 - زمينه سازي براي برپايي جلسات هيأت مديره و آماده کردن پيش نويس موضوعاتي که بايد در اين جلسات مطرح شود و ارسال آن براي تمام اعضا در وقت مناسب، پيش از برپايي هر جلسه. تدوين صورت جلسهها و ارائهي آن به مقامات ذي ربط و همچنين استخراج توصيهها و تصميمات؛ 9 - آماده کردن بيانيهها، اطلاعات و گزارشها طبق دستور کار و يا با درخواست نهادهاي ذي ربط و ارائهي آن به اين نهادها؛ 10 - اجراي فعاليتهايي که طبق تصميمات صندوق يا طبق دستور کار دبيرخانهي مرکزي توصيه شدهاند. اين فعاليتها معمولا يا از سوي مقامات دبيرخانهي مرکزي و يا از سوي رئيس هيأت مديرهي صندوق و يا هيأت مديره، توصيه ميشوند. مادهي 08 درآمدهاي صندوق از اين منابع تأمين ميشود: 1 - بودجهي ساليانهاي که از درآمدهاي اوقاف براي آن تخصيص مييابد؛ 2 - درآمد فعاليتها و خدماتي که صندوق انجام ميدهد؛ 3 - درآمد حصل از طرحهايي که صندوق به اجرا ميگذارد؛ 4 - درآمدهاي حاصل از موقوفات جديد که مقاصد آن با اهداف صندوق هم سويي دارد. مادهي 09 رئيس هيأت مديرهي امور اوقاف با پيشنهاد کميتهي برنامهريزي، سهميهي صندوقها را از درآمدهاي اوقاف و منابع ديگر تعيين ميکند. کميتهي طرحها سهم هر کدام از صندوقها را پيش از آماده کردن بودجه پيشبيني شدهي هر صندوق، تعيين ميکند. مادهي 10 درآمدهاي جديد وقفي که واقفان آن مقاصد مشخصي را براي خرج کردن تعيين کردهاند، به صندوقها ارائه ميشود، چنانچه مقاصد واقفان با اهداف و زمينهي فعاليت بيش از يک صندوق هم سويي داشته باشد، کميتهي برنامهريزي، سهم هر يک از صندوقها را از اين درآمدها، تعيين ميکند. مادهي 11 هر صندوقي مجاز است کمکها و موروثاتي را که به آن واگذار ميشود، طبق اساسنامه و ضوابطي که دبير کل تعيين ميکند، بپذيرد. مادهي 12 لايحهي بودجههاي پيشبيني شدهي صندوقها و محاسبات نهايي هر صندوق طبق اصولي که دبير کل تعيين ميکند ، آماده ميشود. مادهي 13 صندوقها موظفند طبق قواعد و اصولي که دبير کل مقرر کرده، ديگران را به وقف کردن دعوت و تشويق کنند . مادهي 14 وقف براي صندوق مجاز نيست، بلکه وقف بايد براي هدفها و مقاصد صندوق انجام گيرد. مادهي 15 دبير کل، قواعد مالي و اصول محاسباتي صندوق را تعيين ميکند و صندوق مؤظف است که به اين اصول و قواعد پايبند باشد. امور محاسباتي و تمام فعاليتهاي مالي صندوق، بايد طبق اصول محاسباتي متعارف انجام گيرد. محاسبات هر صندوقي نيز به طور دقيق از سوي دفتر محاسباتي که از طرف کميته طرحها و دفتر حسابرسي دبيرخانهي مرکزي تعيين ميشود، مورد حسابرسي قرار ميگيرد. مادهي 16 مدير صندوق ساختار تشکيلاتي هر صندوقي را متناسب با حجم فعاليتها و پاسخگويي نيازهاي آن پديد ميآورد. اين ساختار تشکيلاتي صندوق بايد از سوي کميتهي برنامهريزي نيز مورد تأييد قرار گيرد. مادهي 17 هيأت مديره يا جانشين آن سرپرستهاي قسمتهاي مختلف صندوق را تعيين ميکند. اما تعيين کارمندان ديگر در حوزهي اختيارات مدير صندوق خواهد بود. مادهي 18 در چارچوب دبيرخانهي مرکزي، کميتهاي تشکيل ميشود که اعضاي آن از مديران صندوقها هستند. کار اين کميته ايجاد هماهنگي ميان صندوقها، مبادلهي تجارب، بررسي پديدهها و مشکلات و نيز پيشنهاد راهحلهاي مناسب براي آن مسائل و مشکلات است. مادهي 19 دبيرخانهي مرکزي اين خدمات را به صندوقها ارائه ميکند: 1 - شناساندن صندوق و طرحهاي آن در سطح جامعه و آشنا ساختن مردم با کار اين صندوقها و دعوت براي وقف کردن اموال در جهت پيشبرد اهداف اين صندوقها؛ 2 - ارائه خدماتي که طبق ضوابط، دبيرخانهي مرکزي عهدهدار آن است؛ 3 - ارائهي مشاورتهاي شرعي براي پايبندي صندوقها به اصول شرع. مادهي 20 صندوق ميتواند براي رفع نيازهاي فني، اداري و مالي در زمينهي تمام فعاليتهاي خود از بخشهاي مختلف دبيرخانهي مرکزي کمک ميگيرد، بويژه در اين دو زمينه: 1 - خريد عمدهي مواد مورد نياز صندوقها به شرطي که هر کدام از صندوقها بهاي سهم خود را بپردازند؛ 2 - انجام دادن مشورتهاي قانوني، مالي، اداري، فني و خدمات اداري ديگر. مادهي 21 دبيرخانهي مرکزي، فعاليت بخشهاي مختلف صندوقها را پيگيري ميکند و براي مطمئن شدن از پايبندي صندوقها به اصول و مقررات برروند فعاليتهاي آن نظارت دائمي دارد. مادهي 22 دبيرخانهي مرکزي مجاز است که براي تحقق و تحليل و آشنايي با نقاط قوت و ضعف فعاليتهاي هر صندوق، اطلاعات و صورت اسناد صندوقها را بخواهد و پس از بررسي در گزارشي نتايج آن را به مقامات ذي ربط اعلام کند. مادهي 23 صندوقها مجازند که فعالتهاي مشترکي با همديگر داشته باشند. همچنين يک يا چند صندوق ميتواند با نهادهاي دولتي، بخش خصوصي و جمعيتهاي عام المنفعه به طور هم زمان و يا جدا جدا طرحهاي مشترکي را به اجرا گذارد. مادهي 24 صندوق مجاز است يک يا چند طرح وقفي را بنا به درخواست يکي از نيکوکاران که هزينهي آن را برعهده ميگيرد، اجرا کند به شرطي که هدف اين طرح، با اهداف صندوق هم سويي داشته باشد. مادهي 25 هر صندوق ميتواند با جمعيتهاي عامالمنفعه يا هر طرف ديگري که اهداف آن با اهداف صندوق يکي باشد، همکاري کند. مادهي 26 هر صندوق مجاز است طرحهاي وقفي را که در جهت تحقق بخشيدن به اهداف صندوق است، اجرا کند. هيأت مديرهي صندوق، حجم هر طرح و شکل اجزا، ساختار تشکيلاتي و ارتباط آن با صندوق، صلاحيت اشخاصي که در آن کار ميکنند، درآمدهاي مالي و تمام امور مالي، اداري و فني آن را مشخص ميکند. مادهي 27 صندوقها مجاز نيستند که طرحهاي مشابه و يا خدمات مشابهي انجام دهند و در ضمن حوزهي فعاليت صندوقها فقط به داخل کشور محدود ميشود. مادهي 28 صندوقها و طرحهاي اجرايي آنها، به عنوان موقوفهاي با مقاصد مشخص به شمار ميآيد و بايد در چارچوب احکام شرعي و قانوني ويژهي وقف انجام گيرد. مادهي 29 صندوق در تمام فعاليتهاي خود بايد به احکام شرعي پايبند باشد و در چارچوب اهداف مشخص خود فعاليت کند و به مقررات و دستورالعملهايي که طرفهاي ذي ربط در دبيرخانهي مرکزي صادر ميکنند، گردن نهد. مادهي 30 صندوقها مجاز نيستند در هيچ زمينهاي سرمايهگذاري تجاري کنند. مادهي 31 مدير هر يک از صندوقها موظف است هر سه ماه يک بار، گزارشي از فعاليتهاي صندوق را به هيأت مديرهي صندوق ارائه کند و يک نسخه از آن را پس از تأييد هيأت مديره، به دفتر دبير کل ارسال دارد. مادهي 32 هر صندوق موظف است، گزارش ساليانهاي را، طبق نمونهاي که دبيرخانهي مرکزي آماده ميسازد، به هيأت مديرهي امور اوقاف ارائه دهد. صندوق خيريهي حمايت از معلولين و قشرهاي خاص مقدمه صندوق حمايت از معلولين و اقشا خاص، صندوقي فعال و مهم است که به گروههاي نيازمند حمايت فراوان، به طور مستمر خدمت ميکند. ناگفته پيداست که خدمت به قشرهاي نيازمند و ياري رساندن به آنها در جهت رفع نيازهايشان و ايجاد رفاه براي آنان، از جملهي مهمترين اعمال نيکي است که دين مبين اسلام به آن سفارش کرده است؛ و اکثر نيکوکاراني که به اوقاف کمک ميکنند، مايلند که کمکهاي ايشان در اين راه صرف شود. و همچنين توجه و حمايت از اين گروههاي نيازمند، طبق معيارهاي امروزي، يکي از نشانههاي پيشرفت و تحول جوامع به شمار ميآيد. اساسنامهي اين صندوق طوري تنظيم شده است که ضمن گسترش اهداف آن، تمام گروههاي معلول و استثنايي را در برميگيرد و با اين کار علاوه بر برآورده شدن آمار دبيرخانهي صندوق که احياي نقش وقف درتوسعهي اجتماعي را مدنظر دارد، خواستهي واقفان نيز برآورده ميشود. اهداف صندوق احياي نقش وقف در توسعه و پايبندي به اصول معتبر شرعي، اقتضا ميکند که درآمد موقوفات در جهت هدفها و مقاصد مشخصي به کار گرفته شود، که اين هدفها مي تواند خدمت به رفاه حال اشخاصي معين يا ايجاد زمينه براي خدمت به آنان باشد. بر اين اساس وقتي که اموالي براي مقاصدي مشخص درنظر گرفته ميشود؛ نبايد صرف نهادي گردد که مأمور تحقق بخشيدن به آن مقاصد است؛ زيرا تقديم اين اموال و خدمات به نيازمندان هدفي است که با تأمين و تقويت بودجهي نهاد مأمور اجراي اين مقاصد، متفاوت است. طبعا اگر اين اموال هر چه مستقيمتر و کاملتر صرف برآورده ساختن آن هدفها و مقاصد شود، از نظر شرعي به صواب و ثواب نزديکتر است. از طرفي ديگر بايد ميان درآمدهاي حاصل از وقف که مستقيما صرف خدمت به استفاده کنندگان و نيازمندان ميشود، با سرمايهي اوليه صندوق که به عنوان سرمايهي اصلي، وقف شده، تفاوتهايي قائل شويم؛ زيرا هيچ بعيد نيست که مراکز تجاري وجود داشته باشند و يا در آينده تأسيس شوند که همين خدمات را براي کساني ارائه کنند که ضمن نياز به اين خدمات، استطاعت مالي داشته باشند؛ و در اينجاست که صندوق وقفي ميتواند سرمايهي اصلي خود را به صورت فردي يا مشارکتي در اين مراکز تجاري به کار بيندازد؛ و ضمنا هر گاه يکي از استفاده کنندگان، واجد شرايط لازم براي بهره گيري از خدمات اين مرکز تجاري شود، صندوق ميتواند خدمات مورد نياز را به فرد مذکور ارائه دهد. بر اين اساس ميتوان دو هدف کلي براي اين صندوق مشخص کرد: اهداف توسعهاي صندوق 1 - برآورده کردن نياز اين قشرها طبق حقوق بشر و اصول انساني و حقوقي که شرع براي آنها در جامعه معين کرده است؛ 2 - بر عهده گرفتن بار مسؤوليت حمايت از اين قشرها تا آنجا که امکان دارد؛ 3 - ايجاد تحول در احساس متقابل بين اين گروهها و ساير افراد جامعه، بدين معنا که اين اقشار وبالي بر گردن جامعه نيستند؛ بلکه ميتوانند اعضايي مؤثر و مثبت نيز به شمار آيند؛ 4 - آماده ساختن اين گروهها براي اتکاي به خود و ايجاد زمينهي مشارکت آنان در حد توان براي فراهم آوردن نيازهاي جامعه. اهداف مستقيم خدمات صندوق 1 - فراهم کردن امکانات رفاهي و مالي براي گروههاي خاصي که به دلايلي اجتماعي و مالي از آن رفاه محرومند؛ 2 - تهيهي سرمايه و کمک به مراکزي که مأمور ارائهي خدمات به اين گروهها هستند، ولي با کسري بودجه يا عدم استطاعت مالي مواجهند؛ 3 - ارائهي خدماتي که ساير مراکز از انجام آن عاجزند و يا فاقد آن خدمات هستند. زمينههاي توجه صندوق اين صندوق به دليل تنوع معلوليتها و اختلاف شرايط و اوضاع کمک گيرندگان و قشرهاي مشمول خدمات صندوق، زمينههاي مختلفي براي فعاليت دارد. اين زمينهها را ميتوان به اين شکل دستهبندي کرد: حمايت از معلولين کلمهي »معلول« در مورد کساني به کار ميرود که از ناحيهي حسي، حرکتي و يا عقلاني دچار نقصي باشند؛ که گاهي ممکن است يک نفر از چند معلوليت رنج ببرد. اين افراد براساس نوع معلوليت خود به خدمات ويژهاي نيازمندند که ميتوان به اين موارد اشاره کرد: 1 - ارائهي خدمات پزشکي و درماني جسم و روان؛ 2 - ارائهي خدمات اجتماعي؛ 3 - ارائهي خدمات فرهنگي و تربيتي؛ 4 - ارائه خدمات آموزشي فني - حرفهاي؛5 - فراهم ساختن دستگاهها و وسايل مورد نياز معلولين برحسب نوع معلوليت آنها؛6 - ايجاد اماکن و بناهاي مجهز براي ارائهي خدمات در سطوح مناسب، با توجه به نوع نيازهاي افراد معلول؛ 7 - آموزش و آمادهسازي کادرهاي متخصص در زمينهي ارائهي خدمات ويژه؛ 8 - ايجاد زمينهي مناسب براي تحقيقات و پژوهشهاي علمي در ارتباط با معلولين و ريشهيابي معلوليتها و راههاي جلوگيري از آن و بررسي خدماتي که معلولان بدان نيازمندند و بررسي چگونگي تحول و پيشرفت در ارائهي اين پژوهشها و خدمات؛ 9 - اهداي کمکهاي مادي به برخي از خانوادههاي معلولين به منظور فراهم ساختن نيازهاي افراد معلول يا خانوادههاي آنان، بخصوص زماني که فرد معلول سرپرست خانواده نيز باشد و در طول زمان درمان، درآمد خانواده کاهش يافته و يا قطع شده باشد. 10 - ارائهي برنامههاي فرهنگي - تبليغي و اجتماعي با هدف تغيير ديدگاه جامعه نسبت به معلولين و ايجاد تحول در اين راستا که موجب رهاندن معلولين از انزوا شده و آنها را در حرکتهاي اجتماعي سهيم سازد. حمايت از گروههاي خاص گروه خاص به کساني اطلاق ميشود که با مشکلات اجتماعي، رواني و يا جسمي مواجهند. اين گروه شامل افرادي از سنين مختلف، اعم از کودک، نوجوان و پير ميشود. اين گروه کمتر از معلولين و يا گروههاي اجتماعي ديگر نيستند و ارائهي خدمات به ايشان از توصيههاي مؤکد شرع مقدس است. آنان نيز حق دارند که ضمن تأمين نيازهايشان، فرصت مشارکت در فعاليتهاي اجتماعي و زندگي، در حد شرايط و توانشان، به آنها داده شود. صندوق، براي افراد اين گروههاي خاص خدمات متنوعي، متناسب با شرايط آنان، فراهم کرده و در اختيارشان ميگذارد. برخي از اين خدمات به اين قرار است: 1 - هماهنگي با مراکز حمايت از نوجوانان به منظور ارائهي خدمات بيشتر و در سطح بالاتر در زمينههاي مختلف تربيتي و رواني، و آماده سازي نوجوانان براي فعاليت در زمينههاي گوناگون مطابق با توانايي و شرايط فردي آنان. پس از پايان يافتن برنامههاي حمايتي، اين مراکز، همچنان بر نحوهي زندگي خصوصي افراد مذکور نظارت داشته و با فراهم کردن فرصت شغلي به نيازهاي معيشتي و مشکلات اجتماعي آنان ياري ميرساند. 2 - حمايت از افراد بيسرپرست در دو شکل کلي و اساسي انجام ميگيرد؛ نخست حمايت رواني و تربيتي از آنان؛ به طوري که بتوانند بر مشکلات اجتماعي خويش غلبه کنند و با مشکلات رواني و اجتماعي در سطح بالايي سازگاري نمايند. جنبهي دوم حمايت از اين افراد، شامل همکاري با گروهها و مراکز مختلف جامعه است که اين افراد را به عنوان اعضاي طبيعي خويش بپذيرند؛ اين همکاري ميتواند در زمينهي روابط اجتماعي و يا فني و شغلي باشد . اين صندوق همچنين با نهادهاي مسؤول براي جلوگيري از رواج پديدهي بيمسؤوليتي در مقابل فرزندان و چشمپوشي از آنان، همکاري ميکند و با ارائهي برنامههاي ارشادي و آموزشي به اين نهادها ياري ميکند. 3 - سالخوردگان بهره مند از خدمات اين صندوق به دو بخش تقسيم ميشوند: بخش نخست شامل سالخوردگاني است که داراي توانايي جسمي و روحي براي مشارکت در اجتماع هستند و ميتوانند در جهت مثبت ايفاي نقش نمايند. صندوق تلاش ميکند که فرصتهايي براي اين افراد پيش آورد که بتوانند نقش خود را ايفا نمايند. شکي نيست که سالخوردگان بدون مشکلات جسمي و روحي، داراي تجربهي طولاني و غني و در برخي موارد بينظيري هستند و ميتوان از تجارب سودمند آنان بهره گرفت. بخش دوم شامل سالخوردگاني است که از نظر جسمي و روحي و رواني داراي مشکلاتي هستند و به حمايت کامل مالي و معيشتي و درماني نياز دارند. البته برخي از اين سالخوردگان، کساني هستند که افراد خانواده از آنان غافل شدهاند و لاجرم بيسرپرست شده و از حمايت کافي محروم گشتهاند. در عين حال گروهي از سالخوردگان نيز وجود دارند که مشکلات جسمي و روحي دارند؛ ولي از طرف خانوادهي خود و در منازلشان به حد لازم و کافي مورد حمايت و سرپرستي قرار ميگيرند. صندوق در برابر اين اشخاص خود را مسؤول نميداند. علاوه بر مطالب پيش گفته بايد اين مسأله را متذکر شد که حمايت از سالخوردگان در اکثر موارد پايه و اساس تجاري دارد و برخي از مراکز در برابر دريافت حقالزحمه خدمات لازن را براي سالخوردگان ارائه ميدهند. هيچ مانعي ندارد که بخشي از سرمايهي اين صندوق براي تأسيس آسايشگاه سالمندان به کار گرفته شود؛ و در اين صورت صندوق ميتواند افراد تحت سرپرستي خود را نيز به اين آسايشگاهها منتقل کند؛ البته به شرطي که هزينهي آنان از محل درآمدهاي وقفي صندوق، تأمين شود. رابطهي صندوق با نهادهاي ديگر برقراري يک رابطهي نظاممند، بين صندوق و ديگر نهادهاي فعال جامعه، از اهميت خاصي برخوردار است؛ که صندوق را به عنوان عنصري تأثيرگذار بر نظامهاي اجتماعي ميشناساند. با توجه به اينکه ماهيت اين روابط با نوع فعاليت اين نهادها هماهنگ است، ما ميتوانيم جنبههاي مختلف اين روابط را مورد بررسي قرار دهيم. شکي نيست که اين صندوق در زمينهي حمايت از معلولين و اقشار خاص به عنوان مکمل نهادهاي مربوط عمل ميکند و نه در رقابت با اين نهادها. در عين حال نميتوان گفت که فعاليتهاي صندوق، وابسته به فعاليت ساير نهادهاست؛ زيرا در اين صورت، فرصت ابتکار عمل و ايجاد تحولات مطلوب از صندوق گرفته ميشود. با توجه به اينکه حوزهي فعاليتهاي اجتماعي بسيار گسترده است، صندوق ناگزير است که با نهادهاي دولتي، انجمنهاي عامالمنفعه يا مراکز و مؤسسات خيريهي ديگر تماسهاي وسيعي داشته باشد. و ميتوان براساس ماهيت و نوع فعاليت نهادها، اين روابط را به شکل دسته بندي کرد: روابط تشکيلاتي اين روابط معمولا ميان صندوق و نهادهاي رسمي دولتي به وجود ميآيد. که در اين رابطه با نهادها برحسب زمينه تخصصي آنها، رفتار ميشود. نهادهايي مانند وزارت کار و اموراجتماعي، وزارت بهداشت، وزارت آموزش و پرورش و وزارت کشور؛ که ارتباط با اين نهادها از طريق پايبندي صندوق و فعاليتهاي آن با توجه به ساختار قانوني و نظاممند اين نهادهاي تخصصي صورت مي گيرد. روابط مشارکتي اين روابط ميان صندوق و نهادهايي به وجود ميآيد که زمينهي فعالت و سرمايهگذاري آنها با صندوق مشترک است. ممکن است که نهادهايي همچون »بيت الزکات«، انجمنهاي عام المنفعه، افراد خيرخواه و... با صندوق در مورد ارائهي خدمات به معلولين با کمکهاي مالي سهيم شوند؛ و در اينجاست که بايد نوع مشارکت بين صندوق و اين نهادها و انجمنها، در زمينهي صرف اموال در طرحهاي مختلف بررسي ميشود. يکي از سودمندترين روشها اين است که اين نهادها در وقف اموالي در جهت خدمت به طرحهاي اجرايي صندوق، به صورت کلي و يا خدمت به برخي طرحهاي مشخص و موردنظر، مشارکت نمايند. روابط حمايتي اين نوع رابطهها اغلب ميان صندوق و مؤسسههاي فعال در زمينهي خدمت به معلولين يا قشرهاي خاص به وجود ميآيد و هدف اين روابط حمايت از طرحها يا خدمات تسهيلاتي است که اين مؤسسهها در زمينهي مشترک و مورد علاقهي صندوق براساس برنامهريزي و اهداف آن و خواستههاي واقفان ارائه ميدهند. تنوع اين مؤسسهها بسيار است؛ برخي وابسته به دولت هستند؛ مانند: مراکز حمايتي وابسته به وزارت کار و اموراجتماعي و مراکز فرهنگي و پرورشي وابسته به وزارت آموزش و پرورش؛ و برخي ملي و مردمي هستند ، مانند: انجمنهاي عامالمنفعهاي همچون »انجمن حمايت از معلولين کويت و کانون معلولين« و نيز تمام مؤسسههاي تجاري فعال در زمينهي اهداف صندوق، که نحوهي حمايت آنها، در واقع انعکاس اين حمايت، به صورت يارانه در نرخ خدماتي است که ارائه ميکنند. روابط پشتيباني منظور رابطه با نهادهاي رسمي و يا جمعيتهاي عامالمنفعهي فعال در ساير زمينههايي است که با حمايت از معلولين و قشرهاي خاص تفاوت دارد. صندوق ميتواند با نهادهاي متعددي از اين نوع همکاري کند؛ مانند نهادهايي که خدمات فرهنگي ارائه ميکنند و يا اتحاديهها و باشگاههايي که با ورزش سر و کار دارند و يا جمعيتهاي زنان و نهايتا انجمنهاي تازهکار در زمينههاي مختلف؛ که معلولين و افراد گروههاي خاص ميتوانند با همکاري و توصيهي صندوق و پشتيباني آنان به عضويت اين مؤسسات درآيند و از خدمات آنها بهره مند شوند.منبع: ميراث جاويدانمعرفي سايت مرتبط با اين مقاله تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 740]
-
گوناگون
پربازدیدترینها