واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تمام اصرار فيلم «دعوت» ايجاد يك ترمز كوتاه است
گزارش كامل نشست خبري «دعوت» 1 چيستا يثربي: نگاه ما به سمت حُرمت خانواده پيش رفت حاتميكيا: تمام اصرار فيلم «دعوت» ايجاد يك ترمز كوتاه استابراهيم حاتميكيا كارگردان سينماي ايران يك هفته پس از اكران عمومي و گستردهي فيلم جديدش «دعوت» به همراه محمد پيرهادي تهيهكننده، چيستا يثربي نويسنده فيلمنامه، مهناز افشار، مريلا زارعي بازيگران و كيوان مقدم طراح صحنه و لباس با خبرنگاران سخن گفت. شكل كاملا غمانگيزي بابت بحث سقط جنين مطرح است حاتميكيا درابتداي اين نشست به روند شكلگيري فيلم «دعوت» اشاره داشت و توضيح داد: از اوايل سال 86 مسالهي «سقط جنين» موضوعي شد كه تصميم گرفتيم بر روي آن كار كنم. در ابتدا با يك گروه تحقيقاتي كه تعدادي از اهالي مطبوعات با سرپرستي «رويا كريمي مجد» بودند، تحقيقات ميداني را آغاز كرديم. در ابتدا تصورمان اين بود كه در جامعه نُرم، ضد سقط است و ضد نُرم آن سقط جنين است كه متأسفانه پس از تحقيقات اوليه مشاهده كرديم قضيه برعكس است و يك شكل كاملا غمانگيزي بابت بحث سقط جنين مطرح است. و به تعبيري در تمام اقشار جامعه، قُبح اين موضوع شكسته است و قواعد و قوانيني وجود دارد كه در 52 مورد از طريق تشكيلات پزشك قانوني، اجازهي سقط داده ميشود. او گفت: زماني كه به قصهها و طرحهاي اوليه رسيديم، همكاري خانم چيستا يثربي هم با ما آغاز شد. البته در ابتدا قرار بود، در حد مشاوره از حضور ايشان بهره ببريم. اما به دليل همخواني نگاهشان نسبت به بحث سقط جنين ـ كه بسيار در اين مقطع برايم اهميت داشت ـ تصميم گرفتم كه نوشتن را برعهدهي ايشان بگذارم. ابراهيم حاتميكيا همچنين گفت: واقعيت اين بود كه به شكل عادي و طبيعي ميتوانستم «دعوت» را در مورد يك خانواده بسازم. اما احساس كردم گستردگي موضوع مطرح نميشود و موضوع فيلم كمجان ميشود. پس ترجيح دادم، شش هفت زوج را براي طرح اين موضوع انتخاب بكنم كه در نمونههاي خارجي آن در فيلمهايي چون «21 گرم» كه براي من دوست داشتني بود، اتفاق افتاده بود.
او در عين حال مطرح كرد: اما در ابتداي شكلگيري «قصه»، به اين نتيجه رسيدم كه در سادهترين شكل ممكن وارد بازيها و پيچوتابهاي پيچيده فيلمنامهاي نشويم. چون اگر وارد ميشديم، اين ترس وجود داشت كه از موضوع و مضمون فيلم غافل شويم. بنابراين تصميم گرفتيم به شكلي مستقل به تمامي زوجها بپردازيم. حذف يك اپيزود به خاطر زمان فيلم اين كارگردان با بيان اينكه در ابتدا به هفت زوج و در حين اجراي فيلمبرداري به شش زوج و در مونتاژ به پنج زوج رسيدند، دربارهي حذف اپيزود «دانشجو» توضيح داد: بحث بسيارمهم براي ما زمان فيلم بود. چرا كه تايم مرسوم سينما، صد دقيقه بود كه تايم ما بالاتر از آن بود، پس يك اپيزود بايد قرباني بقيه ميشد. او در عين حال گفت: البته اپيزود «دانشجو» آن طور كه من دلم ميخواست رخ نداد و انگار همهچيز از قدرت كارگرداني، متن و بازيگري جمع شده بود، تا آنچه علاقهمند بودم، رخ ندهد. سپس پرسشهاي مختلف خبرنگاران آغاز شد. حاتمي كيا در پاسخ به پرسش دربارهي جداشدن او از سينماي جنگ، با تاكيد بر اينكه اين مانع را اساسا قبول ندارد، تصريح كرد: من اين تصور را كه تحت تأثير جرياني قرار بگيرم كه بخواهد مرا از سينماي جنگ يا از گونههاي ديگر سينما همچون اجتماعي، كمدي و خانوادگي جدا بكند را اساسا قبول ندارم. چون اگر من به اين بازي بنشينم، حكايت «خر» ملانصرالدين پيش ميآيد. همانطور كه بر سر فيلم «به نام پدر» و حتا قبلتر وقتي فيلم «وصل نيكان» را ساختم. منتقدي آن سالها برگشت گفت: «حاتميكيا از جبهه آمده شهر و چون شهر را نميشناسد آدمهاي شهر را به خوبي مطرح نميكند»، همينطور اين انتقادات در فيلمهاي ديگر هم مطرح شد و بر سر فيلم «به نام پدر» هم گفتند، حاتميكيا دايره بستهاي را براي خود ساخته است و حرفهاي تكراري ميزند پس سراغ گونههاي ديگري برود و حالا كه در فيلم «دعوت» گونهي ديگري را تجربه كردم، برخي از منتقدان تيتر ميزنند،«حاتميكيا بنشين و فيلم جنگيات را بساز».! حاتميكيا درابتداي اين نشست به روند شكلگيري فيلم «دعوت» اشاره داشت و توضيح داد: از اوايل سال 86 مسالهي «سقط جنين» موضوعي شد كه تصميم گرفتيم بر روي آن كار كنم. در ابتدا با يك گروه تحقيقاتي كه تعدادي از اهالي مطبوعات با سرپرستي «رويا كريمي مجد» بودند، تحقيقات ميداني را آغاز كرديم. او توضيح داد: اولين شبي كه فيلم «دعوت» اكران شد، در سايتي اين تيتر را زدند. نميدانم اين چه قلمي است كه شب فيلم را ديده است و نصف شب برروي سايت نوشتهاش را ميگذارد! اين قلم، قلمي نيست، مگر اراده پشت آن باشد كه قطعا اراده خارج از بحث سينما و هنر است و براي من اين روند غمانگيز است كه همچنين اتفاقي بيفتد و قلمي صبر نكند تا آنچه را نوشته است، يك بار ديگر تا صبح بخواند و بر روي آن تامل بكند. اين كارگردان سينما در عين حال گفت: من به برخي از اين دوستان، منتقد نميگويم و مجبورم چون برخي از آنها را نميشناسم، اينگونه حكم بكنم كه برخي از آنها بچههاي تازه واردي در اين عرصه هستند كه وجود اينهمه سايت و خبرگزاريها ، فرصت حضور اين نيروهاي تازه نفس را داده است. نحوه و چگونگي چيدمان اپيزودهاي «دعوت» او در پاسخ به چگونگي و نحوه چيدمان اپيزودهاي فيلم «دعوت»، پاسخ داد: يكي از مشكلات و دغدغههاي ما اين بود كه اين پنج قصه چگونه چيده بشوند، به همين دليل جلسات مختلفي گذاشتيم و كاملا گزيده از اقشار مختلف جامعه آدم دعوت كرديم و در دو مرحله تست زديم كه چه سيري را بايد بچينيم كه سرانجام به ترتيب فعلي رسيديم . نميخواستم نام اپيزودها با شروع هر اپيزود بيايد، چون اين روند را يكبار امتحان كرده بوديم و متوجه شديم كه اگر اين اتفاق بيافتد، به نوعي كار و موضوع را منقطع كرديم در حاليكه ما داريم يك مساله را توضيح ميدهيم.
حاتميكيا دربارهي نوع تحقيقات و ديدگاه مطرح شده دربارهي موضوع «سقط جنين» هم گفت: موضوع سقط جنين موافقان و مخالفان خودش را دارد و مسايلي كه دراين زمينه در سطح دنيا مطرح ميشود، نشاندهنده آن است كه براي اين موضوع خيلي راهحل واضحي وجود ندارد. بيشتر َمنيت شخصي انسان كه در اين موضوع در حال رخ دادن است، مرا به سمت اين سوژه كشاند. تمام اصرار فيلم «دعوت» ايجاد يك ترمز كوتاه است به گزار ش ايسنا او تاكيد كرد: با ساخت اين فيلم نميخواستم، كساني كه به دنبال سقط جنين هستند را قانع بكنم. تمام اصرار فيلم «دعوت» ايجاد يك ترمز كوتاه بود كه كمي تأمل بكنيم و اينقدر به راحتي تصميم نگيريم. واقعيت اين است كه تصميمگرفتنها به راحتي داره در جامعه رخ ميدهد. يعني به راحتي براي سقط كردن تصميم گرفته ميشود و فكر نميكنم براي پيداكردن آمپولها و قرصهاي مربوط به سقط بيشتر از نيمساعت وقت صرف شود و قبح آن در جامعه ريخته شده است. به طبع من تنها كاري كه به عنوان فيلمساز در اين شرايط ميتوانستم انجام بدهم اين بود كه غروري كه در انسان در حال رخ دادن است و بدون هيچ استدلال و حساب كتابي براي موهبت الهي تصميم ميگيرد را به تامل بگذارم. من در اين زمينه به شرع و قانون كاري نداشتم و فقط ميخواستم احساس شخصي و انساني را مطرح بكنم و ميخواستم به سرعت اين اتفاق، يك نيش ترمزي بزنم. او ادامه داد: نگاه بكنيد، مخاطب وقتي فيلم تمام ميشود، بلند نميشود. من به چشم خودم، زوجهايي را ديدم كه هنوز از صندلي بلند نشدند. پس اين فيلم يك تأمل است و من بيش از يك تأمل توقع ندارم و اصلا حوزه من نيست كه راه نشان بدهم، فقط ميخواستم حسام را نسبت به اين موضوع مطرح كنم. نبايد در مقام دفاع از فيلم «دعوت» باشم وي در ادامه با تاكيد بر اينكه، نبايد در مقام دفاع از فيلم «دعوت» باشد، تصريح كرد: همانطور كه در فيلمهاي قبليام هم همينگونه رفتار كردم. چيستا پثربي: نگاه ما به سمت حرمت خانواده پيش رفت حاتميكيا در ادامه از چيستا يثربي خواست كه از دربارهي روند تحقيقات فيلم توضيح بدهد. چيستا يثربي هم با اشاره به انتخاب موضوع سقط جنين به عنوان موضوعي كه خطوط قرمزي در جامعه دارد، اشاره داشت و گفت: فكر ميكنم در ابتدا، انتخاب اين سوژه دشواريهاي و سنتشكنيهاي خاص خودش را داشت. او در پاسخ به اينكه چرا به سقطهاي نامشروع در اين فيلم اشارهاي نشده است، پاسخ داد: ما فقط ميخواستيم مطرح بكنيم، نگاهي كه در دنيا برروي مسئلهي زن در خانواده وجود دارد، خيلي همدلانه و از سر همدردي و دلسوزي نبوده است. در اكثر فيلمهاي خانوادگي خودمان روابط زن و مرد به گونهاي مغشوش است. نگاه به زن نگاه بااحترامي نبوده و زني كه ميخواهد مادر بشود مسئله را مضاعف ميكند، اين روند خودبهخود سقطهاي نامشروع را حذف كرد و نگاه ما به سمت حرمت خانواده پيش رفت. او در عين حال گفت: ما نيامدهايم كه فقط در اين فيلم دربارهي موضوع سقط حرف بزنيم. اگر اين فيلم در عصري كه اسم خودش را عصر روشنگري گذاشته است ولي نهايت بياحتراميها به خانوادهها ميشود، فيلم كاري بكند كه خانواده به اين اصل برسد كه جايي ميتوان مانع سقط شد. موفق كار كرديم. بنابراين ما اپيزودهايي را براي اين فيلم انتخاب كرديم كه يكجور نهاد خانواده در آن مطرح است. حاتميكيا: در اين فيلم هم زنان بابت آنچه ميخواهند ميجنگند در ادامهي اين جلسهي پرسش و پاسخ حاتميكيا درباره قهرمانان زن فيلم «دعوت» كه اينبار برخلاف فيلمهاي ديگرش، اقتدارانه عمل نميكنند، پاسخ داد: ميزانسن اين فيلم ايجاب ميكرد و اتفاقا در اپيزود «بهار» كه نقش آن را مريلا زارعي بازي ميكند، «بهار» با تمام قدرت در مقابل اين موضوع ميايستد و نميخواهد زير بار اين موضوع برود. محمد پيرهادي تهيهكننده هم ادامه داد: ما درباره شرايط امروز جامعه داريم حرف ميزنيم. امروز شايد قهرمان قصه حاتميكيا اين رفتار را انجام ميدهد و در شرايط ديگري واكنش ديگري نشان ميداد. در شرايط امروز زنان جامعهي ما به خاطر معضلاتي كه الآن ايجاد شده است، مجبور هستند به شرايط تن بدهند. حاتميكيا هم گفت: در اين فيلم زنها بابت آنچه ميخواهند ميجنگند. «شيدا» در قصه بابت آنچه كه ميخواهد، ميجنگد. اين اراده است و اسماش انفعال نيست و اتفاقا عصيان پرقدرتي است. مريلا زارعي هم دربارهي اپيزود «بهار» مطرح كرد: شايد مدت اين اپيزود كوتاه باشد، اما خيلي مسايل در آن مستتر است. شما با يك قدرتي مواجه هستيد كه فقط شوهر نيست. آدمي هست كه يك موقعيت اجتماعي و خانوادگي دارد. يك زن نازا وقتي وارد يك زندگي ميشود و ناگهان باردار ميشود. اگر خودمان را جاي آن زن بگذاريم ديگر بحث قدرت مطرح نميشود. بحث اين است كه من با يك قدرتي مواجهام كه بايد با زبان آن قدرت با آن مبارزه كنم كه اينجا زبان آن فرق ميكند.منبع : ايسنا مطالب مرتبط :شليک به حاتميکيا، ممنوع! به رنگ دعوت
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 361]