واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: شاید تاكنون نیازی به آموزش فرزندپروری احساس نكرده ایم، اما هنگامی كه فردی در فرزندپروری با شكست مواجه می شود، متحمل رنج و زحمت زیادی خواهد شد.فرزندپروری صرفاً حاوی یک سری تئوری نیست، بلكه مستلزم برنامه ریزی و یادگیری از طریق عمل است. کودک برخی معتقدند كه فرایند ازدواج و فرزندپروری اموری ذاتی و طبیعی اند، اگر چنین است و این امور بطور طبیعی می گذرند، چرا کودکان در خانواده ها مختلف این قدر با هم متفاوتند؟ چرا بسیاری از كودكان آزار شده و یا درك نمی شوند؟ و . ...حقیقت این است كه روابط خوب والد و كودك به طور طبیعی رخ نمی دهند، ما نیاز داریم كه بیاموزیم چگونه به یكدیگر عشق بورزیم و چگونه از یكدیگر مراقبت كنیم. آمادگی برای پرورش فرزند و درك پویایی های زندگی به ما جهت اجتناب از مشكلات، قبل از بوجود آمدنشان كمك می كند. كودكان، بركت زندگی و سرمایههای آینده جامعه به شمار میآیند. آنان برای رشد و بالندگی خود، نیازها و در مفهوم دقیقتر حقوقی دارند كه باید به درستی به آن پرداخت. با توجه به نقش بیبدیل خانواده در بالندگی شخصیت كودك، پیش از همه، خانواده و سپس جامعه باید این حقوق را به خوبی بشناسند و خود را مكلف به پاسداشت آن بدانند. این حقوق در روایات اسلامی به زیبایی تبیین شده است. در این مجال، به جنبههای گوناگون تربیتی كودك از نگاه روایات و توصیههای دینی میپردازیم . توصیه رهبری به مسئولان رسانههای گروهی مقام معظم رهبری، كودك را ذخیره ارزشمند جامعه معرفی میكند و در مورد اهمیت وظیفه مسئولان رسانههای گروهی در تربیت كودك میفرماید: «رادیو، تلویزیون، رسانههای گروهی و غیره، بایستی بدانند و بفهمند كه چه كاری با مغز، دل و احساس لطیف كودك انجام میگیرد. وقتی كودك برنامههای تلویزیونی را میبیند، اثر آن امروز و فردا مشخص نخواهد شد، بلكه اثرش در جذبها، دفعها، احساسات، خداجوییها، خداخواهیها یا خدانخواهیها نشان داده خواهد شد.” ایشان همچنین مسئولان را به بازتاب دادن سیره اولیای دین توجه میدهد. سفارش سقراط به تربیت فرزند پیش از آنكه سقراط را محاكمه كنند، از وی پرسیدند: بزرگترین آرزویی كه در دل داری، چیست؟ وی پاسخ داد: بزرگترین آرزوی من این است كه به بالاترین مكانی در آتن صعود كنم و با صدای بلند به مردم بگویم كه: ای رفقا! چرا با این حرص و ولع، بهترین و عزیزترین سالهای عمر خود را به گردآوری ثروت و عبادت طلا میگذرانید، در حالی كه آنگونه كه شاید و باید، در تعلیم و تربیت فرزندانتان كه مجبور هستید روزی ثروت خود را برای آنان باقی گذارید، همت نمیگمارید؟ یكی از راههای شخصیت دادن به كودكان، بازی كردن والدین با آنهاست. این كار اندكی از وقت والدین را میگیرد، ولی آثار بسیار نیكویی دارد. بازی با كودك میتواند به شكل محبت كردن و شعر خواندن برای او باشد مقدس اردبیلی و تربیت مادر مقدس اردبیلی، فقیه وارسته و محققی فرزانه و اسوه درایت و قداست بود. آن روز كه مقدس اردبیلی از نجف به اردبیل سفر كرده بود، مردم از گوشه و كنار به دیدار او آمده بودند. وقتی مادر مقدس در مجلس حضور یافت، همگی به آن بانوی بزرگوار تبریك گفتند و از او پرسیدند كه راز پیشرفت و مقامات عالی و معنوی فرزندش چه بود؟ مادر مقدس پس از حمد الهی در مورد تربیت او گفت: من هرگز لقمه شبههناك نخوردهام و قبل از شیر دادن او، وضو میگرفتم و ابدا به نامحرم نظر نمیانداختم و در تربیت كودك، بعد از باز گرفتنش از شیر میكوشیدم و نظافت و طهارت او را رعایت میكردم و با بچههای خوب او را مینشاندم. والدین، همبازی كودكان یكی از راههای شخصیت دادن به كودكان، بازی كردن والدین با آنهاست. این كار اندكی از وقت والدین را میگیرد، ولی آثار بسیار نیكویی دارد. بازی با كودك میتواند به شكل محبت كردن و شعر خواندن برای او باشد. نقل است كه حضرت زهرا علیهاالسلام ، امام حسن علیهالسلام را در كودكی بالا و پایین میانداخت و با او بازی میكرد و با زبان شعر میفرمود: «حسن جان! مانند پدرت باش و حق را از بند اسارت به درآور.” همچنین سیره زندگانی پیامبر اسلام، از همبازی شدن ایشان با كودكان خبر میدهد. در تاریخ آمده است كه روزی حسین علیهالسلام در كوچه سرگرم بازی بود كه پیامبر اعظم صلیاللهعلیهوآله و یاران از آنجا میگذشتند. حضرت از ایشان جدا شد و در حالی كه به سوی فرزندش گام برمیداشت، دستانش را گشود تا او را در آغوش بگیرد. كودك خندهكنان این سو و آن سو میگریخت و رسولاللّه نیز خندان از پی او میدوید. سرانجام ایشان، حسین علیهالسلام را گرفت و بوسید. کودک عدم پرورش افراطی فرزندان این سبک فرزند پروری شامل ثبت نام کودک در تعداد زیادی از فعالیتهای فوق برنامه، آموزشی ، ورزشی و مؤسسات اجتماعی است. کودکان نیاز به زمان و فضایی برای خلاقیت، فکرکردن و کشف اشیاء توسط خود دارند. فرزندپروری افراطی ممکن است به اعتماد بنفس کودک آسیب برساند، احتمالاً باعث ایجاد و گسترش افسردگی و سوء مصرف مواد شود. انتخاب نامهای نیك پیامبر اسلام میفرماید: «نخستین هدیهای كه هر یك از شما به فرزندش میبخشد، نام خوب است. پس بهترین نام را برای فرزند خود انتخاب كنید.” در دامنه گسترده نامهای نیكوی جهان، برخی نامها، یادآور انسانهای شایسته و مقرب درگاه الهیاند. نام پیامبران الهی و امامان علیهمالسلام از این جملهاند و بسیاری از مردم از سر محبت و ارادتی كه به آن بزرگواران دارند، این نامها را برای فرزندان خویش برمیگزینند تا بذر محبت دوستان خدا را در دل فرزندانشان بكارند و راه درست زندگی را به آنان بنمایانند. وجود این نامهای زیبا، مایه بركت اهل خانواده است. كودك و برنامههای تلویزیونی كودكان خیلی بیشتر از بزرگترها تحت تأثیر فیلمها و برنامههای تلویزیونی قرار میگیرند. پیامی كه از راه برنامه تلویزیونی به كودك ارائه میشود، در فكر و روح آنها به خوبی نقش میبندد. این نقش بسته به ویژگی برنامههای تلویزیونی، میتواند مثبت یا منفی باشد. از یك طرف، خشكترین مفاهیم در قالب برنامههای جذاب برای بچهها قابل فهم و پذیرش میشود و از سوی دیگر، برنامههایی كه مانع آشنایی كودك با دنیای واقعیتها شود و مانند كارتونهای تخیلی، با قهرمانهای افسانهای و قدرتهای جادویی، او را در دنیای غیرواقعی غرق كند، برای كودك زیانبار است. خشونت، ماجراجویی و هیجانهای كاذب اگر صورت افراطی و پرحجمی در برنامههای تلویزیونی داشته باشد، در تكوین شخصیت كودك، اثر منفی میگذارد و در دوران پس از بلوغ، ناهنجاریهای روانی خطرناك در وی ایجاد میكند. بنابراین، بزرگترین محبت پدر و مادر در حق فرزندانشان این است كه بر كودكان هنگام تماشای تلویزیون نظارت داشته باشند. عدم انتقال استرسهای ناشی از محل کار به خانه و خانواده وقتی که والدین در محیط کار با انواع استرس روبرو باشند ممکن است این استرس به زندگی خانوادگی آنها انتقال یابد و نهایتاً آنها بیشتر مستعد بحث و مجادله با فرزندان خود بوده و کمتر قادر به تحمل رفتارهای نامناسب از طرف آنها باشند. این مسئله ممکن است اثر سوئی بر روی عزت نفس کودک داشته باشد. ضروریست که نسبت به شناسایی عوامل استرس زا در مورد خود اقدام نموده و به نیازهای بهداشت روان خود توجه کنیم. كودكی كه از محبت پدر و مادر محروم مانده یا درست اشباع نشده است، در خود احساس حقارت، كمبود و محرومیت میكند و برای هر گونه انحرافی آمادگی دارد میانهروی در محبت كودكان امروز به دلیل توجه افراطی والدین و رفاه نسبی موجود، رفته رفته به انسانهایی نازپرورده و از خودراضی تبدیل میشوند. دامنه توجه برخی والدین به كودكان به اندازهای بالاست كه گویی آنها كودكان خود هستند، در حالی كه زیادهروی در محبت همانند محبت كم، برای كودك ضرر دارد و ریشه امید و نشاط و حیات را در وجود او میخشكاند. تعادل و توازن در مهرورزی، عامل بالندگی و رشد است. آنچه در دین سفارش شده، رعایت میانهروی است. نتیجه افراط در محبت، پرتوقع بار آمدن كودك، جوانه زدن ریشههای خودپسندی و سركشی كردن كودكان در برابر حقیقت است. امام باقر علیهالسلام این نوع تربیت را بدترین نوع تربیت میشمارد و پدرانی را كه اینگونه تربیت میكنند، نكوهش میكند و میفرماید: «بدترین پدران كسی است كه در نیكی به فرزند خود زیادهروی میكند. تاریخ یعقوبی، ج2، ص320” آزاد گذاشتن فرزند به این معنا كه هر كاری دلش میخواهد بتواند انجام دهد، این تصور را در ذهن كودك ایجاد میكند كه جهان، تحت فرماندهی اوست. او كه اطرافیان را به دیده تحقیر مینگرد، خود، به كودكی نامسئول، خودخواه و پرخاشگر تبدیل میشود. از این رو، به والدین سفارش میشود رفتار منطقی و معقولی با فرزند خود داشته باشند و از افراط و تفریط در محبت بپرهیزند. بخش خانواده ایرانی تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 320]