واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: موادغذائی- 24 مهر (15 اكتبر) روز جهاني غذاست.در شرايطي كه بحرانهاي سياسي، ذهن اغلب دولتهاي بزرگ و كوچك را درگيرخود كرده؛ در شرايطي كه تغييرات آب و هوا و عوارض آن بيش از هميشه خود را به رخ ميكشد، شعار امسال روز جهاني غذا، امنيت غذايي جهان؛ چالش تغييرات آب و هوايي و بيو انرژي است. دكتر ربابه شيخ الاسلام، متخصص بهداشت عمومي و اپيدميولوژي تغذيه در اين مقاله تصويري از وضعيت جهان امروز در زمينه تامين يكي از ابتداييترين نيازهاي بشر ارائه ميكند. امسال روز جهاني غذا و شعار آن بسيار قابل تعمق است. جهان با تغييرات جوي روبهرو شده است. طوفانهايي كه قبلا شاهد آن نبوديم كشورها را درمينوردد و بيآبي مزارع سرسبز را تهديد ميكند. از سوي ديگر، قيمت بالاي سوخت در جهان تاثير منفياي بر حملونقل مواد غذايي گذاشته و قيمت غذا با روند بيسابقهاي در حال افزايش است. حقيقت اين است كه ما انسانها هستيم كه موجب اين اغتشاش شدهايم. ما انسانها هستيم كه تنها خانه خود زمين را به نابودي ميكشانيم؛ مانند مهمانهايي كه براي يك روز پيك نيك به باغي با صفا، زيبا و سرسبز ميروند و غروب كه در حال برگشت هستند چمنها را لگد مال ميكنند و درختها را ميشكنند و آب تميز بركه را چنان آلوده ميكنند كه ماهيهاي مرده روي آب، اين بيحرمتي به آب و خاك و برگ ودرخت را با مرگ تلخ خود به نمايش ميگذارند. يادمان نرفته كه 12 سال پيش در اجلاس جهاني غذا كه از 13 تا 17 نوامبر سال 1996 در رم برگزار شده بود دولتها تعهد كردند كه بهمنظور دستيابي به امنيت غذايي پايدار فقر و گرسنگي را ريشه كن كنند و ليست بلندبالايي را از سياستهايي كه بايد به كار گيرند به امضا رساندند: ريشه كني فقر بهمنظور دسترسي همه افراد به غذاي كافي، ادامه سياستهاي مبتني بر كشاورزي پايدار، كمكهاي اضطراري و پيشگيري از بحران، سرمايهگذاري در جهت توسعه روستاها و... . در اين اجلاس مقرر شد كه تعداد گرسنگان جهان تا سال 2015 به نصف برسد؛ يعني حداقل سالانه 20 ميليوننفر كاهش تعداد گرسنگان. ولي امروز كه شاهد گذشتن سالها هستيم هنوز 840 ميليون انسان از غذاي كافي محرومند و 799 ميليون نفر از آنان در كشورهاي در حال توسعه يعني كشورهاي فقير زندگي ميكنند كه هميشه جان نيمي از آنان در معرض خطرمرگ ناشي از گرسنگي است. همچنان كه سالانه بيش از 7 ميليون كودك زير 5 سال يعني هر ساعت هزار كودك در اين كره خاكي در اين سيارهاي كه ما آسوده روي آن زندگي ميكنيم بهدليل گرسنگي و عوارض آن جان خود را از دست ميدهند. آيا مشكل گرسنگي با افزايش قيمت غذا فزوني نميگيرد؟ آيا در جريان بحران غذا، مرگ ناشي از گرسنگي افزايش نمييابد؟ آيا افزايش قيمت سوخت موجب اين افزايش بيسابقه شده است؟ آنچه گزارش شده، ميگويد: افزايش جهاني قيمت گندم تا 120 درصد، قيمت برنج تا 75 درصد و افزايش تامين غذاي خانوادههاي فقير دنيا تا بيش از 80 درصد بودجه خانوار. به اين ترتيب، براساس آمار بانك جهاني تخمين زده ميشود 100 ميليون نفر ديگر از مردم جهان در دو سال آينده به فقر مبتلا ميشوند. پيشبيني ميشود قيمتها تا سال 2015 همچنان بالا باقي بماند. اين بحران يعني آمارهاي دهشت بار گرسنگي ومرگ بيشتر و باز كودكان مانند همان ماهيهايي كه معصومانه روي آب ميآيند. تاريخچه تلاشها سازمانهاي بينالمللي را كه ورق بزنيم به سال 2000 ميرسيم كه جهان باز به اجلاس بزرگ ديگري متوسل شد تا وجدانش را براي بار ديگر آسوده كند. اين بار نيز سران 189 كشور جهان در سپتامبر سال 2000 در مقر سازمان ملل متحد هم قسم شدند كه دست بهدست يكديگر دهند. اين تلاش به زايش 8 هدف بزرگ منجر شد: اهداف توسعه هزاره يا MDG (Millennium .(هDevelopment Goal اولين هدف، ريشه كن كردن فقر و گرسنگي و تكرار هدف اجلاس جهاني غذا؛ يعني به نصف رساندن تعداد گرسنگان تا سال 2015 بود. هدفي كه هنوز در حد حرف مانده است و با تغييرات بهوجود آمده در دنيا احتمال دستيابي به آن نه سخت بلكه محال شده است. كاهش مرگ و مير كودكان هدف چهارم اين اجلاس بود. قرار شد دوسوم مرگ كودكان زير 5 سال تا سال 2015 كاهش پيدا كند ولي اين هدف هم عملي نشد و در حال حاضر يعني سال 2008 سالانه 11 ميليون كودك زير 5 سال يعني ساعتي 1200 كودك جان خود را از دست ميدهند؛ مرگهايي كه قابل پيشگيري است. و سؤال اين است كه چرا در چنين شرايطي، بايد منابع جهان براي اهدافي مانند تهيه سلاحهاي اتمي، سخت افزارهاي جنگي، كشتار دستجمعي و افزايش اغتشاشات صرف شود؟ كودكان نميتوانند از گرسنگي و نتيجه بيعدالتيهاي روي زمين سخن بگويند. آنها نميتوانند اعتراض خود را با فريادي بلند به گوش ما جهانيان برسانند. آنها با مرگ خود ميخواهند وجدانهاي خواب آلود ما ساكنان اين كره خاكي را بيدار كنند كه هنوز زمينمان را به خاك و خون ميكشيم. هميشه بيش خواهي عدهاي به بهاي نداري و فقر و گرسنگي و مرگ عدهاي ديگر تمام ميشود. خودمان هستيم كه بهخودمان رحم نميكنيم. فضا نورد با ذوق، كارل ساگان در كنار عكسي كه از فضاپيماي وويجر از زمين گرفته بود و نشان ميداد كه جهان بزرگ ما در فضاي لايتناهي يك نقطه است، اين جملات را نوشته بود: « دوباره به اين نقطه نگاه كنيد. همين جاست. خانه اينجاست. ما اينجاييم. تمام كساني كه دوستشان داريد، تمام كساني كه ميشناسيد، تمام كساني كه تابهحال چيزي در موردشان شنيدهايد، تمام كساني كه وجود داشتهاند، زندگي شان را در اينجا سپري كردهاند. برآيند تمام خوشيها و رنجهاي ما در همين نقطه جمع شده است. هزاران مذهب، ايدئولوژي و دكترين اقتصادي كه آفرينندگانشان از صحت آنها كاملا مطمئن بودهاند، تمامي شكارچيان و صيادان، تمامي قهرمانان و بزدلان، تمامي آفرينندگان و ويرانكنندگان تمدن، تمامي پادشاهان و رعايا، تمامي زوجهاي جوان عاشق، تمامي پدران و مادران، كودكان اميدوار، مخترعان و مكتشفان، تمامي معلمان اخلاق، تمامي سياستمداران فاسد، تمامي ابرستارهها، تمامي رهبران كبير، تمامي قديسان و گناهكاران در تاريخِ گونه ما، آنجا زيستهاند، در اين ذره غبار كه در فضاي بيكران در مقابل اشعه خورشيد شناور است. زمين، ذرهاي خرد در مقابل عظمت جهان است. تمامي شكوه و جلال ما، تمامي حس خود مهم بيني بيپايان ما، توهم اينكه ما داراي موقعيتي ممتاز در پهنه گيتي هستيم، به واسطه اين عكس به چالش كشيده ميشود. سياره ما لكهاي گمشده در تاريكي كهكشانهاست. در اين تيرگي و عظمت بيپايان، هيچ نشانهاي از اينكه كمكي از جايي ميرسد تا ما را از شر خودمان در امان نگاه دارد، ديده نميشود. ما بايد از شر خودمان خلاص شويم تا گرسنگي و جنگ، خونريزيهاي بيمورد و فقر پايان گيرد. تا بيش خواهيهاي خود را كنار بگذاريم، تا طبيعت را پاس داريم، حرمت هم را نگه داريم، ياد بگيريم اگر منصفانه زندگي كنيم و به محيطزيست خود احترام بگذاريم و آنرا منهدم نكنيم، غذا براي همه هست.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 380]