محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827744892
معمای «دعوت»
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: جامعه > آسیب ها - سقط و ابعاد اخلاقی آن در گفتگو با یک متخصص اخلاق پزشکی به بهانه اکران آخرین فیلم حاتمیکیا علیرضا اردلان: حتما لازم نیست «بهار» باشی و مردی که همسر صیغه‌ای اش هستی از ترس ریختن آبروی نداشته‌اش، بچه‌ات را نخواهد. لازم نیست قلب کوچکی که در درونت می‌تپد را فقط وقتی نخواهی که خیانت همسرت را می‌فهمی. لزوما ترس از فقر و نداشته‌ها هم نیست که زنی یا مردی را مجبور می‌کند سخت‌ترین تصمیم زندگیش را بگیرد؛ تصمیمی که گاه ریشه در عرف دارد و تو را مجبور می‌کند مانند «سیده خانم» از ترس پچ‌پچ‌های خاله‌زنک‌ها و متهم شدن به معرکه‌گیری سر پیری دست به دامان پزشکی شوی که اخلاق پزشکی را فراموش کرده... داستان زندگی زنانی که ناگهان می‌فهمند بدون آنکه بخواهند موجودی را به این دنیا «دعوت» کرده‌اند، قدمتی به درازای تاریخ دارد. اما آیا اصول اخلاقی ما را مجاز می‌داند که «هدیه خدا» را پس بفرستیم؟ دکتر محمود عباسی، رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این سوال پاسخ می‌دهد. دکتر عباسی که دکترای حقوق پزشکی خود را از دانشگاه سوربن فرانسه گرفته است، مدیریت گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را به عهده دارد. به طور معمول تکلیف شرع و قانون ما با مساله سقط جنین روشن است. زمان دمیده شدن روح مبنای بسیاری از تصمیم‌گیری‌هاست. این طور نیست؟بله. از دیدگاه فقها و حقوقدانان لحظه ولوج روح در 4 ماهگی نقطه‌ای بسیار حساس است و جنینی که دارای شرایط و اوصاف خاصی باشد را فقط تا این لحظه قابل سقط می‌دانند. این دیدگاه اسلام است. مکاتب مختلف اخلاقی، با این مساله چطور برخورد می‌کند؟در این حوزه دو دیدگاه وجود دارد. گروهی معتقدند جنین تا هنگامی که قادر به ادامه حیات در محیط خارج از رحم نباشد موجود انسانی تلقی نمی‌شود و سقط آن قبح اخلاقی ندارد. دیدگاه دیگر آن است که حیات در همان لحظه انعقاد نطفه وجود دارد و از بین بردن موجودی که حیاتش موهبتی الهی است نمی‌تواند درست باشد. اخلاق پزشکی ما مبتنی بر همین دیدگاه دومی است: جنین کرامت انسانی دارد و سقط آن غیر مجاز است. یعنی اخلاق پزشکی ما در این مورد از دین هم سخت‌گیرتر است ؟دایره اخلاق همواره گسترده‌تر از دایره شرع و فقه است. موضوعاتی که در اخلاق مورد مطالعه قرار می‌گیرند، هرچند ممکن است در شرع هم مطالعه شوند اما گاهی حکم شرعی بر آنها تعلق نمی‌گیرد درحالیکه ممکن است از منظر اخلاقی فعل یا ترک فعلی مذموم باشد. همواره باید توجه کرد که حوزه فقه و حقوق محدودتر از اخلاق است و به عبارتی فقه و حقوق حداقل اخلاق است. با توضیحات شما این سوال پیش می‌آید که خاستگاه اخلاق چیست؟عقل و وحی. ما حسن و قبح اخلاقی را یا از طریق عقل درمی‌یابیم و یا از طریق وحی. حتی آنهایی که به وحی اعتقادی ندارند به حسن و قبح اخلاق بر اساس عقل معتقدند. اگر ما خواستگاه اخلاق را وحی می‌دانیم پس معتقدیم که اخلاق و شرع ریشه مشترکی دارند. پس چرا می‌گویید باید دایره اخلاق را از دایره شرع جدا دانست؟علامه جعفری می‌گوید حقوق اسلامی اساسا ریشه در اخلاق دارد. توجه کنید که دین شامل حوزه‌هایی بسیار گسترده از اخلاق و فقه و احکام گرفته تا فرهنگ و غیره است. از بیش از 6000 آیه قرآن کریم تنها 500 آیه مربوط به فقه و حقوق و احکام است. یعنی فقط در این 500 آیه است که تکلیف شرعی مشخص شده و ممکن است درباره برخی از مسائل اخلاقی که خاستگاهشان همان وحی است حکم فقهی نداشته باشیم. شما گفتید حتی کسانی که به وحی اعتقاد ندارند، معیار عقلانی اخلاق را می‌پذیرند. عقل چه کسی در این میان ملاک است؟ (خنده) شما قرار بود راجع به سقط صحبت کنید نه فلسفه. سوال من هم در همین مورد است، می‌خواهم بپرسم اگر عقل ملاک است، چرا وقتی یک مادر می‌داند که به هر دلیل مثلا به دلیل فقر شدید، بدبختی سرنوشت محتوم کودکش خواهد بود اخلاقیات او را مجاز به سقط آن هم پیش از دمیده شدن روح نمی‌داند؟اخلاقیات و اصول اخلاقی که تابع امیال اشخاص نیست که مادری به دلیل فقر یا شرایط نامساعد اقتصادی جامعه بخواهد سقط جنین انجام دهد. در این زمینه بین عقل و شرع مغایرتی وجود ندارد. سقط جنین فقط تا 4 ماهگی و آن هم در شرایط خاصی که قانونگذار معین کرده مجاز است و ملاک اعتبار تشخیص مواردی است که مرگ مادر یا جنین را تهدید کند یا عصر و حرجی متوجه مادر و جنین باشد. این دیدگاه شرعی و اخلاقی ماست. آقای دکتر، این قبول که دایره کشور‌ها، مذاهب و مکاتبی که با سقط مخالفند بسیار گسترده است، اما کشور‌هایی مانند آمریکا، سوئد، مجارستان، چین و برخی کشور‌های آسیای میانه هم هستند که سقط جنین را آزاد اعلام کرده‌اند. مسلما در این کشور‌ها هم مبحثی به نام اخلاق پزشکی وجود دارد. اخلاق پزشکی آنها چگونه با این مساله برخورد می‌کند؟در این کشور‌ها هم ممکن است اخلاقیون با این مساله مشکل داشته باشند چون مکاتب اخلاقی این مساله را نمی‌پذیرند. کشور‌هایی که سقط را آزاد اعلام کرده‌اند بر اساس خواست عمومی یا ضرورت مبتنی بر نظم عمومی جامعه به این نتیجه رسیده‌اند و این نظر بر اساس دیدگاه اخلاقیون نیست. اما در بعضی کشور‌ها مانند کانادا هم ملاک خواست و اراده مادر است. بله اما در بسیاری موارد مشاهده می‌شود که جهات اخلاقی و انسانی ماجرای سقط جنین تنها متوجه جنین است و مادر فراموش می شود. در کشور ما حقوق طرفین (مادر و پدر) رعایت می شود و البته قانونگذار در موارد مجاز بودن سقط عصر و حرج مادر را ملاک قرار داده است. شما گفتید یک دیدگاه اخلاق پزشکی آن است که سقط جنین را تا هنگامی که جنین قادر به ادامه حیات در محیط خارج از رحم نیست، مجاز می‌داند. به نظر شما در این دیدگاه حق مادر به عنوان کسی که باید بیشترین بار مسولیت را به دوش بکشد بیشتر رعایت نشده است؟ دست کم فرصت بیشتری برای هرگونه تصمیم‌گیری در اختیار مادر است.این دیدگاه ممکن است دیدگاه عده‌ای فیلسوف و حقوقدان باشد. ممکن است اخلاقیون چنین دیدگاهی نداشته باشند. به نظر من باز کردن این مساله زیاد برای رسانه مناسب نیست. از این بحث که بگذریم، به برخی موارد خاص می‌رسیم، مثلا جنینی که اثبات شده ناقص‌الخلقه است. در بعضی از این موارد قوانین ما واضح و مشخص است اما سوال من در مورد دیدگاه ناشی از اخلاق پزشکی به این موضوع است.در مورد شرایط خاص، فقهای ما کاملا پیشتازند و اکنون 70 تا 80 مورد مجاز سقط در پزشکی قانونی تصویب شده که بر اساس دیدگاه فقهاست. در این موارد اخلاقیون هم استدلال‌هایی دارند که اینگونه سقط‌ها را تایید می‌کند. در این حوزه به‌قدری موارد خاص و استثنا‌های سقط گسترده شده است که اصل و قاعده غیر‌مجاز بودن سقط را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. این مساله شما را به عنوان یک متخصص اخلاق پزشکی نگران نمی‌کند؟البته. الان نگرانی تمام اخلاقیون، مذهبیون و حقوقدانان این است که افرادی با تمسک به قانون این موارد خاص و استثنایی را به مواردی که در حوزه استثنا‌ها نیست تعمیم دهند. ببینید منظور از موارد خاص صرفا ناقص‌الخلقه بودن نوزاد نیست. مواردی وجود دارد که هرچند نادرند اما به هرحال در جامعه وجود دارند. مثلا جنینی که حاصل از زناست. آیا در دیدگاه اخلاق پزشکی برای چنین موردی مجوز سقط وجود دارد؟از نظر حقوقی و شرعی چنین موردی در دایره استثنا‌ها نیست ولی ممکن است افرادی با تمسک به قانون استثنا‌های موجود برای سقط جنین اقدام به این کار کنند که البته این کار غیر‌قانونی و غیر‌شرعی است. از منظر اخلاق پزشکی چطور؟ببینید فلسفه وضع قانون و موجه جلوه دادن یک امر این نیست که صرفا اگر جنینی از راه نامشروع به وجود آمد مجوزی برای سقط آن باشد، بلکه باید این موضوع را در دیدگاهی کلی‌تر و اساسی‌تر تجزیه و تحلیل کرد. اگر وجود چنین موردی ما را مجاز به سقط کند، بی‌بندو باری را در جامعه رواج داده‌ایم. من متوجه محدودیت‌ها و ملاحظات خاص شما در پاسخگویی هستم. طبیعتا شما مایل نیستید پاسخ‌هایتان به هر دلیل مجوزی برای سقط تلقی شود. اما قبول کنید در موردی مانند تجاوز اینکه بگوییم اگر به چنین مواردی مجوز سقط بدهیم رواج بی‌بند و باری است، پاک کردن صورت مساله است.این سوال خیلی پیچیده است... قبول دارم که این مبحث پیچیده است و من می‌خواهم دیدگاه اخلاق پزشکی را در این زمینه بدانم.ببینید شرع و اخلاق به هم آمیخته است و بهتر است شما پاسخ این سوالات را از فقها بخواهید. می‌خواهم بدانم آیا شما به عنوان متولیان اخلاق پزشکی و کسانی که به هر حال طرف مشورت فقها در چنین اموری هستید، اصلا چنین دغدغه‌ای دارید؟ آیا به دنبال پیدا کردن راهکاری برای چنین مواردی هرچند معدود و انگشت‌شمار هستید؟نه اینکه ما از این موارد غافل باشیم اما تا به نتیجه قطعی نرسیم، نمی‌توانیم به این سوال جواب قطعی بدهیم. اینها مواردی هستند که باید با تامل زیاد و موردی به آنها پرداخت. درست مانند قضیه یوتانازی... که برخی مکاتب اخلاقی غربی انجام آن را مجاز می‌دانند.بله، آنها توجیهات اخلاقی می‌کنند که مثلا بیماری که مشخص است 2 ماه دیگر بیشتر زنده نیست و بسیار بدحال است، خودش و اطرافیانش زجر می‌کشند و هزینه بی‌موردی بر خانواده و سیستم درمانی تحمیل می‌کند و یا ممکن است تخت این بیمار برای بیماران جوان مورد نیاز باشد، اما اخلاق دینی ما این کار را مجاز نمی‌داند ضمن اینکه این مساله با رسالت پزشکی در تعارض کامل است. آقای دکتر، لطفا به عنوان آخرین سوال بگویید، از نظر اخلاقی یک پزشک در برابر بیماری که به سقط جنین مصر است چه تکلیفی دارد؟باید تلاش کند تا شخص از انجام این کار صرف‌نظر کند. اگر بداند تلاش او فایده‌ای ندارد و در نهایت ممکن است بیمار به یک ماما و یا یک مطب غیر‌بهداشتی مراجعه کند و علاوه بر سقط جنین، جان خودش نیز به خطر بیفتد چطور؟این مساله مجوزی برای پزشک نیست تا اقدام به سقط کند و همین که تلاش خود را برای متقاعد کردن بیمار انجام دهد، از نظر اخلاقی وظیفه دیگری ندارد. خوشبختانه در این زمینه قانونگذار ضمانت اجرایی لازم را پیش‌بینی کرده است و ماما یا پزشکی که این عمل را انجام دهند قابل پیگرد هستند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 662]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها