رسانه‌هاي طرفدار مقاومت... تحليل و اظهارات كارشناسان رسانه‌ درباره‌ي رويكرد خبري العالم و تلويزيون‌هاي جهان در جنگ غزه

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: رسانه‌هاي طرفدار مقاومت... تحليل و اظهارات كارشناسان رسانه‌ درباره‌ي رويكرد خبري العالم و تلويزيون‌هاي جهان در جنگ غزه
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: تلويزيون و راديو

در يك نظر سنجي اينترنتي از كاربران خواسته شد كه نظر خود را در مورد پوشش شبكه العالم در جنگ غزه ابراز كنند كه در نتيجه آن نشان داد كه ‌٧٦ درصد مخاطبان آن را عالي، ‌١٨ درصد خوب، سه درصد متوسط و ‌٣درصد آن را ضعيف اعلام كردند.

***

به گزارش سرويس تلويزيون و راديو ايسنا در گزارش تحليلي جواد سوري از شبكه العام ضمن اعلام مطلب بالا آمده است: مردم جهان در حالي در جستجوي خبري تازه از حوادث غزه ميان شبكه‌هاي خبري بين‌المللي بودند كه هر يك از اين رسانه‌ها به گونه‌اي خاص و متفاوت از هم، اخبار غزه را پوشش مي‌دادند به طوري كه به گفته كارشناسان پوشش خبري شبكه‌هاي غربي از اين فاجعه به‌گونه‌اي ناقص و با محافظه‌كاري‌هاي خاص خود همراه بود كه شنبه، ‌٧ دي‌ماه جاري هنگامي كه خبر حمله ناگهاني رژيم صهيونيستي به نوار غزه به تمامي جهان مخابره مي‌شد، شبكه‌هاي بي‌ بي ‌سي، سي ‌ان ‌ان و فاكس‌نيوز هيچ‌يك، در هيچ ساعتي تصاويري را كه رسانه‌هاي منطقه‌ خاورميانه از قربانيان غزه پخش كردند، مخابره نكردند.

اگر بيننده‌اي، اخبار شبكه‌هاي منطقه‌يي را نيز از دست مي داد، روز فاجعه غزه هيچ چيزي دريافت نمي كرد و مي‌توان گفت كه در اين مدت، وسعت كشتار مردم غزه را تنها تصاوير و اخبار شبكه‌هاي محلي و منطقه‌يي انعكاس داده‌اند، نه اخباري كه رسانه‌هاي غربي هر لحظه، در جنجالي كاذب مخابره مي‌كنند و اين به سبب اين است كه خاورميانه به لحاظ رسانه‌يي تحول چشمگيري از خود نشان داده است. رسانه‌ها‌ي منطقه قدرتي فرامنطقه‌اي پيدا كرد‌ه‌اند و توانسته‌اند دست‌كم در اين موضوعات كه رسانه‌هاي غربي به دلايل سياسي و سنتي چندان قدرت مانور ندارند، به شدت رسانه‌هاي مسلط جهاني را به چالش بكشند و ويژگي‌هاي حرفه‌يي تاثيرگذارتري از خود بروز دهند.

رژيم صهيونيستي از ابتداي جنگ غزه خفقان و سانسور شديدي را از لحاظ رسانه‌يي اعمال و براساس آن اعلا‌م كرد كه اخبار حملا‌ت اين رژيم به غزه، بايد با هماهنگي ارتش آن منتشر شود، اما خوشبختانه حضور رسانه‌هاي مسؤول منطقه و كشورهاي اسلا‌مي به ويژه شبكه العالم در غزه باعث شد سناريويي كه در بخش رسانه‌يي از سوي رژيم صهيونيستي تدارك ديده شده بود، نقش برآب شود و فيلم‌ها و گزارش‌هايي از فجايع اين رژيم در غزه منتشر شود كه افكار عمومي را در حمايت از مردم غزه به خيابان‌ها بكشاند.

عباراتى كه در رسانه هاى اسرائيلى بيش از همه در مورد جبهه ى مقابل بكار مى رفت اين بود: عناصر مسلح حماس، خرابكاران حماس و ميليشياى تروريستى حماس.

***

در ادامه اين مطلب اضافه شده است: در اين ميان كه رسانه هاي ايراني اعم از فارسي، عربي و انگليسي زبان مجبور بودند ضمن بيان واقعيت ها و اطلا‌ع رساني دقيق به موقع به مبارزه و مقابله با سانسور شديد خبري عربي و واژگونه نشان دادن واقعيات توسط رسانه‌هاي صهيونيستي وبرخي رسانه‌هاغربي و عربي بپردازند.

حسن عابديني كارشناس رسانه معتقد است: آرايش رسانه‌اي در جنگ غزه را مي‌توان به دو اردوگاه مقاومت شامل الاقصي، المنار، القدس و لشكر رسانه‌اي جمهوري اسلامي ايران (پرس تي‌وي، العالم و ... ) از يك سو و رسانه‌هاي وابسته به نظام سلطه از سوي ديگر تقسيم بندي كرد. نقش رسانه‌هاي همسو مانند الجزيره قطر كه از هفته دوم جنگ به اردوگاه مقاومت نزديك شد، در بسيج افكار عمومي در اين راستا قابل ارزيابي است.

در اين هماورد رسانه‌يي‌، اردوگاه غرب مانع از آگاهي افكار عمومي از فجايع در غزه شد از اين رو شگرد بازكرد خبري در هفته نخستين جنگ به مرحله اجرا گذاشته شد. رسانه‌هاي وابسته به مقاومت از ديگر سو كوشيدند با شكستن طلسم انحصار اطلاع‌رساني، به بسيج افكار عمومي بر ضد رژيم صهيونيستي دست زنند كه به اين هدف رسيدند.

رسانه هاي طرفدار مقاومت مانند شبكه‌هاي تلويزيوني همچون الجزيره، المنار، العالم، پرس تي وي، و ... به رغم محدوديت‌ها با پوشش زنده و شبانه روزي خود از غزه و تصاوير جنايات جنگي شرايط جديدي ايجاد كرده‌اند كه تحت فشار قرار دادن المنار در مصر و العالم و پرس تي وي در غزه و تخريب دفاتر اين دو رسانه را نيز بايد در راستاي خشم از اين تاثيرگذاري ارزيابي كرد.

در جريان مقابل شبكه‌هايي نظير فاكس نيوزكه در چهار روز اول اين جنگ نابرابر سعي مي‌كرد اخبار را بايكوت رسانه‌يي كند و در اين راه بي‌بي‌سي، سي‌ ان‌ ان، يورو نيوز، دويچه‌وله و فرانس ‌٢٤ نيز بر اساس سياست‌هاي دولت‌هايي كه از آن‌ها تبعيت مي‌كنند سعي مي‌كردند با جوسازي‌، حماس را مقصر اين جنگ نشان دهند كه البته در اين زمينه جهت تاثير اين موضوع بر افكار عمومي جهاني موفق نشدند.

هم‌چنين به اين جمع رسانه‌هاي وابسته به كشورهاي عربستان و مصر نيز مي پيوندند ، اين رسانه ها در مدت حمله‌ رژيم صهيونيستي به غزه همسو با سياست‌هاي اين رژيم عمل كردند.

به عنوان مثال العربيه در اين مدت سعي مي كرد حماس را به عنوان مقصر در حمله‌ رژيم صهيونيستي به غزه نشان دهد؛ گرچه اين رسانه نيز از اولين ساعات بامداد روز پنجم حمله‌ رژيم صهيونيستي به غزه، از اصطلاحي به‌عنوان "عدوان اسرائيلي" استفاده كرده و مسووليت برخي فجايع غزه را به عهده‌ رژيم صهيونيستي انداخته است.

رسانه‌هاي مصري هم در چارچوب دولت خود سعي كردند به رژيم صهيونيستي كمك كنند؛ همانطور كه دولت مصر، دست به دست رژيم صهيونيستي داده و محاصره‌ غزه را كامل نموده بود؛ رسانه‌هايشان نيز چنين كرده‌اند. گرچه با تظاهراتي كه در قاهره و ساير شهرهاي مصر انجام شد، انتظار مي‌رفت برخي استقلال‌طلبان و آزاديخواهان رسانه‌هاي جهان عرب، به حمايت از مقاومت بپيوندند.

به گزارش ايسنا، سوري به گزارش خود افزوده است: بر اساس آنچه گفته شد در جبهه مقابل رسانه‌هاي برون‌ مرزي ايران، يعني العالم و پرس ‌تي ‌وي در پوشش اخبار غزه نقش بسيار موثري در منطقه و حتي در سطوح بين‌المللي داشتند. در مقابل تبليغات و سمت گيري فوق از سوي رسانه هاي معتبر دنيا ، شبكه العالم توانست تصاوير نسبتا واقعي. زنده ، لحظه به لحظه و بدون شرح از بمباران هاي بي امان ، انفجارات و دودهاي غليظي كه از نقطه نقطه شهر غزه به هوا مي رفت و فيلم هاي حيرت انگيز از اصابت موشك هاي حماس به تانك ها ، ابزار نظامي و سنگرهاي صهيونيست ها در مقابل اجساد متلاشي يا پيكرهاي سوخته كودكان فلسطيني در اثر بمب هاي خوشه اي و فسفري صهيونيست ها ، بدون هيچ گونه شرح و تفسيري به خوبي واقعيت جنگ را به تصوير بكشد.

اين شبكه توانست رسانه‌هاي مسلط جهاني را به چالش بكشد و ويژگي‌هاي حرفه‌يي تاثيرگذارتري از خود بروز دهد كه تحت فشار قرار دادن العالم در مصر و نيز در غزه و تخريب دفتر اين رسانه را هم بايد در راستاي خشم از اين تاثيرگذاري ارزيابي كرد به‌گونه‌اي كه پس از انتشار اخباري مبني بر توطئه صهيونيست‏ها براي ترور و خاموش كردن خبرنگار شبكه العالم به دليل آنكه به كشورهاي عربي خبررساني مي‏كند، بالاخره خضر شاهين و دستيارش را به بهانه‌ نقض قانون نظارت و انتشار بدون هماهنگي خبر آغاز حمله‌ زميني ارتش رژيم صيهونيستي به نوار غزه دستگير نمودند.

در اين مطلب دباره‌ي دولت مصر نيز تصريح شده: اين دولت شبكه بين المللي العالم را به آنچه «نقض خطوط قرمز» مي‌خواند متهم كرده و خواست به اصطلاح «فتيله» كار خبري را بويژه در زمينه گذرگاه رفح و تظاهرات مردمي اين كشور در دفاع از مردم و مقاومت غزه، محكوميت حمله نظامي رژيم صهيونيستي به غزه و ابراز انزجار از سياست‌هاي مصر در اين خصوص را پايين بكشد، اما به رغم عصبانيت و نگراني صهيونيست‌ها و بي‌مهري مصري‌ها، شبكه خبري العالم از وظيفه خطير حرفه‌يي و انساني خود در زمينه انعكاس مظلوميت مردم فلسطين و جنايات صهيونيست‌ها در نوار غزه فروگذار نكرد.

دراقدام ديگري فرماندهان ارتش اسرائيل، دستور برخوردهاي خطرناكتري با خبرنگاران را صادر نمودند كه حمله موشكي به ساختمان محل استقرار رسانه‌هاي بين‌المللي كه دفتر العالم در غزه نيز يكي از آن‌هاست، از جمله اين اقدامات به شمار مي‌رود. اين حمله به گفته‌ كارشناسان، باز هم مهر تاييد ديگري بر پوشش مناسب غزه از سوي شبكه العالم است،

العالم در اين گزارش آورده : با تمام محدوديت‌هايي كه العالم در خبر رساني با آن مواجه بود سيداحمد سادات - مدير شبكه العالم – اعلام كرد: با وجود آن‌كه جان خبرنگاران ما در خطر بود، اما پس از حمله رژيم صهيونيستي، از روز ‌٢١ دي ماه از مكان ديگري شروع به ارسال گزارش از پشت‌بام كرديم و نخستين آن، به صورت مستقيم با حضور خبرنگار العالم پخش شد، ضمن اينكه علاوه بر آن، در بخش‌هاي مختلف خبري خبرنگار ما به ارسال ادامه داد.

به گفته كارشناسان شبكه‌ خبري العالم امكاناتش را بسيار خوب در اختيار گرفت و توانست انعكاس خوبي از حوادث غزه داشته باشد.

***

غلا‌مرضا آذري، كارشناس ارتباطات استاد دانشگاه در اظهار نظري در مورد عملكرد العالم در جنگ ‌٢٢ روزه اظهار كرد: معيارهاي شناخت ما از جهت كمك رسانه‌اي نسبت به مشكلا‌ت پيش آمده در غزه بسيار مناسب بوده است و توانستيم در اوج درگيري‌ها به لحاظ خبري به اتفاقاتي كه براي اين انسان‌هاي بي گناه پيش آمده، بپردازيم. العالم در اين باره وارد مسائلي شد كه بسياري از رسانه‌هاي غربي ازآن غفلت كرده و انعكاس نداده‌اند. اين شبكه موفق شد از طريق اقناع بصري و به تصوير كشيدن، مظلوميت مردم غزه را به ديگر مردم دنيا نشان دهد.

عابديني كارشناس مسايل رسانه‌يي هم بر اين اعتقاد است كه كشاندن نبرد به درون پناهگاه امن رژيم صهيونيستي- تسلط اين رژيم بر رسانه هاي بين المللي- و بهره‌برداري هوشمندانه از قدرت رسانه‌اي براي تأثيرگذاري روي ذهن ساكنان درون سرزمين‌هاي اشغالي و افكار عمومي بين‌المللي شاخصه مهم كاركرد العالم در جنگ ‌٢٢ روزه بود.

پرويز كرمي كارشناس رسانه نيز اظهار كرد: بعد از اطلا‌ع رساني خوب رسانه هاي ايراني مانند العالم و پرس تي وي افكار عمومي جهاني رفته رفته با اين اطلا‌ع رساني از عمق فاجعه اطلا‌ع پيدا كرد.العالم سه مسئوليت اطلا‌ع رساني، آگاهي بخشي و تحليل را برعهده داشتند، ضمنا بايد با جنگ رواني رسانه هاي صهيونيستي و كشورهاي محافظه كار عربي هم مقابله مي‌كرد.

واكنش‌هاي مردمي در اقصي نقاط جهان ودر كشور‌هاي غربي نشان داد كه ميزان خبر و تصويري كه از سيستم فيلترينگ رسانه‌ها توسط شبكه هايي مانند العالم عبور و در اختيار مخاطبان قرار گرفت، كافي بود كه جهان را تكان دهد.

اين باعث شد برخي رسانه هاي غربي هم عليرغم تمايل اوليه شان تحت فشار افكار عمومي در روزهاي پاياني به پوشش اخبار غزه بپردازند.

با وجود تمام شگردهاي بكار گرفته‌شده از سوي رسانه‌هاي غربي، شبكه‌ العالم و پرس تي وي با پوشش زنده و شبانه‌روزي خود از غزه و تصاوير حملات اسرائيل، شرايطي ايجاد نمودند كه هزاران تن در انگليس با انتقاد شديد از بي‌ بي‌ سي، فرياد شرم بر تو اي بي ‌بي ‌سي سر داده و از اين بنگاه رسانه‌اي خواستند حقيقت را بگويد، ضمن اين كه اين رسانه و ساير بنگاه‌هاي خبري جهان را وادار ‌كرد‌ند براي واگذار نكردن ميدان رقابت به رسانه‌هاي نوظهور رقيب يا به منظور راضي نگه‌داشتن ماليات دهندگان خود، به هر طريق، حداقل، بخشي از واقعيت‌ها را منتشر كنند؛ ولو آنكه بخواهند درلابلاي تحليل‌هاي جهت‌دار خود و فرصت‌هاي بي‌شماري كه در اختيار سران رژيم اشغالگر مي‌گذارند باسانسور شديد ديدگاه‌هاي مقاومت فلسطين، واقعيت‌هاي تلخ و سياه غزه را توجيه كنند.

در اين گزارش تحليلي آمده است: اين در حالي است كه امكانات رسانه هاي ايراني بسيار كمتر از رسانه هاي غربي و حتي كشورهاي عربي است، شبكه العالم هم از لحاظ بهره مندي از تجهيزات و عدم همراهي و حتي ممانعت از حضورخبرنگاران ايراني و يا موافق ايران در مجتمع هاي خبري خاورميانه و يا كشورهايي كه مي توانند مركز تبادلا‌ت اطلا‌عات و اخبار اين گونه باشند، در شرايط برابر نيست. به طور مثال كشور مصر اجازه حضور هيچ خبرنگار ايراني در اين زمينه را نداد. حتي در اين خصوص رژيم صهيونيستي به اقدامات فيزيكي نظير شليك به مقر سازمان خبرنگاران آزاد در غزه و اسارت خبرنگار العالم با اينكه اين كار در مقابل چشم جهانيان صورت مي گرفت دست زد.

سوري با مقايسه شبكه العالم ، الجزيره و العربيه از نظر بودجه و امكانات وهمچنين استفاده از شگردهاي خبري جنجالي كه به قيمت اختلاف در كشورهاي منطقه تمام شده است، نتايج كار العالم ازجمله در غزه را برجسته تر عنوان كرده است و ادامه داده: شبكه العربيه از جانب عربستان سعودي و ديگر سرمايه گذاران عربي حمايت مالي مي شود كه جمع كل سرمايه گذاريهاي صورت گرفته در شبكه العربيه بين ‌٢٠٠ تا ‌٣٠٠ ميليون دلار برآورد شده است.

دفتر مركزي شبكه العربيه در مديا سيتي دبي قرار دارد و با داشتن ‌٣٠ دفتر خبري در نقاط مختلف جهان در عراق،‌ فلسطين،‌ لبنان،‌ اردن و يمن حضور دارد. دفتر خبري العربيه در فلسطين يكي از دفاتر بزرگ خبري العربيه در جهان است. العربيه با در اختيار داشتن امكانات وسيع و حمايتهاي عظيم مالي دولت عربستان توانسته است در حوزه هاي مختلف از جمله فن آوري رسانه جديدترين و آخرين فن‌آوريهاي روز جهان را به خدمت گيرد.

***

به گزارش ايسنا، در اين مطلب آمده است: طبق گزارشهاي متعدد، بودجه شبكه الجزيره در سال ‌٢٠٠٤ برابر با ‌١٢٠ ميليون دلار اعلام شده بود كه اين رقم شامل ‌٤٥ ميليون دلار كمك مالي امير قطر بود. الجزيره با داشتن قريب به ‌١٠٠٠ نيرو در دفتر مركزي خود و ‌١٥٠ تن در بيش از ‌‌٣٠ دفتر خبري مختلف در سراسر جهان، اخبار و وقايع اقصي نقاط دنيا را پوشش مي‌دهد.

روزنامه گاردين در يكي از سر مقاله هاي خود مي نويسد: الجزيره در جريان جنگ دوم خليج حتي از شبكه بي بي سي هم پيشي گرفت و در شرايطي كه بي بي سي با داشتن ‌٨٠ نفر پرسنل در بغداد فقط ‌١٢ ميليون پوند صرف پوشش جنگ عراق كرده بود،‌ شبكه الجزيره ميليونها دلار را به پوشش نبرد و جنگ در عراق اختصاص داده بود.

اين در حالي است كه بودجه شبكه العالم در حدود يك دهم بودجه هريك از اين دو شبكه است و سرمايه گذاري انجام شده در آن نيز بسيار ناچيز است.

هم‌چنين عملكرد شبكه الجزيره به گونه اي بوده است كه به هيجانات و مناقشه هاي موجود دامن زده است و شايد اين خود علت اصلي جذب مخاطبان آن باشد. الجزيره در سال ‌٢٠٠١ و در شرايطي كه طالبان همه خبرنگاران خارجي را از كابل اخراج كرده بود و فقط به گزارشگران اين شبكه اجازه حضور در افغانستان را داده بود، توانست با پوشش خبري شبانه روزي و ‌٢٤ ساعته از روند وقايع و رويدادها در كابل، خود را در عرصه رسانه هاي جهان مطرح سازد.

***

در بخش پاياني گزارش سوري آمده است: علاوه بر موارد ذكر شده به عنوان نقاط شهرت شبكه الجزيره، توانايي و يا شايد اقبال اين شبكه در جلب اعتماد تروريستها سبب شده تا اين شبكه اولين انتخاب براي پخش تصاوير فيلمبرداري شده از فعاليت‌هاي تروريستي در عراق،‌افغانستان و انگلستان در نزد تروريستها و گروههاي تروريستي باشد. پخش تصاوير ضبط شده از عامل بمب گذاري در ايستگاه مترو و اتوبوس در شهر لندن كه منجر به كشته و زخمي شدن بيش از ‌٥٠ نفر شد، پخش تصاوير انحصاري (Exclusive) از بن لادن و معاونان ارشد وي،‌ پخش تصاوير گروگان گيري و عملياتهاي تروريستي گروههاي تروريستي در عراق، همه و همه سبب ساز كسب شهرت و مطرح شدن اين شبكه در جهان شده است. البته الجزيره در غزه سعي كرد براي جلب اعتماد عمومي به اين شبكه كه خدشه دار شده بود از هفته دوم پوشش مناسبي از اين حوادث به نمايش گذارد.

سياست شبكه‌ي العالم پرهيز از اختلاف افكني و شايعه‌پردازي است و خبررساني صحيح، شفاف و دقيق در جهت اتحاد كشورهاي اسلامي و مقابله با جريان، يكسويه خبري غرب سر لوحه كار اين شبكه است. و هرگز براي جلب مخاطب سعي ننموده است از شگردهاي جنجالي معمول استفاده كند. با اين وجود اين شبكه با اذعان اكثر كارشناسان رسانه اي وواكنش رژيم صهيونيستي و حاميان اين رژيم و واهمه از اطلاع رساني اين شبكه دراقناع افكار عمومي منطقه، در غزه توانست عملكرد مثبتي از خود به نمايش بگذارد كه قدر داني سران حماس و بسياري از از رهبران جهادي و مردم منطقه را به دنبال داشت.

_____________

منابع :

- فصلنامه مب، شماره ‌٢، جولاي-آگوست ‌٢٠٠٥، لبنان.

- ضعف ها و قوت هاي عملكرد رسانه اي ايران درباره غزه ،خبرگزاري آفتاب ،

‌٨٧/١٠/٢٩

- تجزيه و تحليل موضعگيرى رسانه هاى تل ابيب، www.nonoghalam.blogfa.com

- تكرار نتيجه گيري وينوگراد ؛ اسرائيل مقهور قدرت نرم رسانه ها شد ، خبرگزاري مهر ، ‌٨٧/١١/٣

رسانه ها و جنگ در غزه ، www.nonoghalam.blogfa.com

- خبرگزاري فارس ، ‌٨٧/١١/١

- مروري بر عملكرد رسانه‌ها در پوشش اخبار غزه ، خبرگزاري دانشجويان ايران ،

‌٨٧/١٠/٢٨

- دكتر ابوالفضل فاتح ،نقش رسانه‌هاي آلترناتيو در جريان غزه ،www.tabanak.ir21 /‌٨٧/١٠

- سايت خبري بي بي سي ‌٢٥ نوامبر ‌٢٠٠٣،‌ گزارشي از پيتر فيوهراد

- درس‌ها و دستاوردهاي جنگ ‌٢٢ روزه ، هفته نامه صبح صادق ،‌٨٧/١١/٧

يكي از حاميان مالي شبكه العربيه، كويت بوده است هرچند كه به گفته منابع غير رسمي اين كشور سرمايه گذاري خود در العربيه را بازپس گرفته است. (‌٢٤ فوريه ‌٢٠٠٥ ، اكونوميست)

ـ نظرسنجي سايت www.Tunisia-sat.com

انتهاي پيام

سه|ا|شنبه|ا|15|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 214]