راهكار بورس در پي رشد شديد قيمت سكه در بازار نقدي و متضرر شدن بسياري از شركت‌هاي كارگزاري؛ تعطيلي موقتزيان، بازار آتي را به تعطيلي كشاند

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: راهكار بورس در پي رشد شديد قيمت سكه در بازار نقدي و متضرر شدن بسياري از شركت‌هاي كارگزاري؛ تعطيلي موقتزيان، بازار آتي را به تعطيلي كشاند
نوسان روزانه در بازار آتي به 5 ‌درصد و وجه تضمين اوليه به 24ميليون ريال رسيدگروه بورس كالا – سردار خالدي: دادوستدهاي سكه در بازار آتي بورس كالاي ايران به تاثير از رشد قيمت‌ها در بازار نقدي ارز و سكه طي يك هفته سپري شده با التهاب شديدي دنبال شد، اين التهاب در حالي صورت گرفت كه توقف معاملات به عنوان راهكار بهتر شدن بازار عنوان شده است.
پرواز سكه، رسيدن به رقم ميليوني
مبادلات سكه چند روز گذشته برخلاف آنچه همگان باور داشتند رشد شديد قيمتي را تجربه كرد. تداوم افزايش قيمت سكه و از سويي انتشار اخبار ملتهب‌كننده در بازار، سطح قيمت‌ها را بدون هيچ گونه منطق اقتصادي بالا برده است. توقف پيش‌فروش سكه بانك ملي در روز شنبه هفته سپري شده، شايعات و گمانه‌زني‌ها بابت محدوديت‌هاي نفتي و تجارت طلا در ايران و از سويي افزايش سطح تقاضاها در بازار دست به دست هم داد تا قيمت سكه در روز شنبه به مرز 930 تا 950 هزار تومان برسد، اين در حالي بود كه در روز دوشنبه رشد قيمت‌ها ادامه پيدا كرد و در بازار نقدي هر سكه بهار آزادي به رقم يك ميليون تومان هم رسيد. رشد قيمت سكه و افزايش نرخ دلار تا سطح 2 هزار تومان همه را نسبت به آينده نگران كرده است. البته نوسان قيمت‌ها بعدازظهر تا حدودي كاهش پيدا كرد؛ براساس گفته تحليلگران، با اقدامات خصمانه اتحاديه اروپا در قبال نفت و فرآورده‌هاي نفتي، محدوديت‌هاي ايجاد شده براي صنايع و تجهيزات پتروشيمي‌و از سويي محدوديت‌ها براي تجارت طلا، الماس و ساير فلزات گرانبها نگراني‌ها بيشتر شده است.
انتشار اطلاعيه براي فروكش كردن
پس از اينكه بسياري منتظر بودند كه از روز شنبه هفته جاري قيمت‌ها به تاثير از اخبار خوش ارزي و از سويي تصميمات مسوولان در قبال مصوبه شوراي پول و اعتبار افت كند، اما به يكباره با خبر توقف پيش فروش سكه در بانك ملي و از سويي فاكتورهاي تاثيرگذار نگران‌كننده خارج از بازار، قيمت سكه از 795 هزار تومان به مرز 900 هزار تومان رسيد. اين در حالي بود كه بعدازظهر به 930 الي 950 هزار تومان هم رسيد. با رشد قيمت سكه در بازار نقدي، بازار آتي نيز با 3 درصد نوسان مثبت و از سويي صف‌هاي طولاني خريد رو به رو شد تا باز هم براي چهارمين بار (طي 10 روز گذشته) مديريت قراردادهاي آتي بورس كالاي ايران مجبور به تشكيل بازار جبراني شود، اما صف‌هاي خريد و از سويي تعداد قراردادهاي مارجين كال (درخواست ترميم وجه تضمين مشتريان) به قدري بالا بود كه بازار جبراني (براي سررسيدهاي ارديبهشت ماه) روز شنبه هم با ابطال به روز دوشنبه موكول شد. در روز دوشنبه باز هم رشد قيمت سكه و دلار در بازار ادامه يافت و نرخ سكه در دادوستدهاي صبح از يك ميليون تومان عبور كرد، دلار نيز 2 هزار تومان را رد كرد تا بعدازظهر به تاثير از اخبار منتشر شده در رابطه با محدوديت‌هاي نفتي و طلا از سوي اتحاديه اروپا و از سويي شروع دوباره پيش فروش سكه‌ در سررسيدهاي جديد 6 ماهه به قيمت 599 هزار تومان و 4 ماهه به قيمت 627 هزار تومان، بازار اندكي آرام شود و قيمت به مرز 980 هزار تومان برسد.
اين در حالي بود كه بازار آتي در اين روز با انتشار اطلاعيه‌اي از ابطال معاملات بازار جبراني در سررسيدهاي ارديبهشت ماه در روز شنبه خبر داد و اعلام كرد كه معاملات در اين روز از ساعت 14 آغاز مي‌شود، اما نوسانات و متضرر شدن بسياري از مشتريان و در نهايت شركت‌هاي كارگزاري كار را به جايي رساند كه مديريت قراردادهاي آتي به منظور حفظ حال مشتريان اقدام به تعطيلي بازار در اين روز كرد و تعطيلي بازار تا پايان هفته را موكول به تصميم كميته آتي كرد. براساس گفته برخي مطلعان، رقم ضرر شركت‌هاي كارگزاري به 5 ميليارد تومان رسيده است.
نوسان 3 درصدي مهم‌ترين دليل عقب ماندن بازار آتي از نقدي
سياوش سليماني يكي از مديران بورس كالايي در خصوص وضعيت اخير بازار آتي سكه گفت: سقف نوسان 3 درصدي بازار آتي، مهم‌ترين دليل عقب ماندن اين بازار از بازار نقدي و نابساماني آن شده است.اين كارشناس بازار آتي معتقد است با رشد روزانه قيمت سكه بيش از 3 درصد در بازار نقدي، آتي از اين بازار عقب ماند.
وي درباره ضرر كارگزاران نيز گفت: با توجه به اينكه وجه تضميني كه مشتري در اختيار كارگزار قرار داده، بيش از مبلغ ضرر مشتري است، باقي‌مانده اين مبلغ از حساب كارگزار كسر مي‌شود و مشتري به كارگزار بدهكار مي‌شود.وي درباره اينكه چه گروهي در اين بازار سود و چه گروهي ضرر مي‌كنند، به بورس 24 گفت: گروهي از خريداراني كه سكه خود را در بازار نقدي فروخته‌اند و در آتي خريداري كرده‌اند، به دليل فروش سكه خود متضرر مي‌شوند و گروهي كه بدون خريد سكه از بازار نقدي اقدام به فروش سكه در بازار آتي كرده‌اند نيز ضرر خواهند كرد، اما فروشندگان آتي كه سكه از بازار نقد خريداري كرده‌اند با فروش سكه خود در بازار نقدي، ضرر خود را در بازار آتي پوشش مي‌دهند.
در اين شرايط نمي‌توان به طور قطع اعلام كرد فروشندگان متضررند يا خريداران بازار آتي سود كرده‌اند.وي درباره متضررشدن شركت‌هاي كارگزاري گفت: بورس بايد به كارگزاران كمك كند تا از مراجع حقوقي اقدام كرده و ضرر و زيان‌هاي خود را از مشتري‌ها دريافت كنند، زيرا مشتري بيانيه اي را تحت عنوان ريسك مشتري امضا كرده و متعهد مي‌شود در صورتي كه ضررش بيشتر از وديعه باشد آن را پرداخت كند.
وي درباره راهكارهايي كه مانع از نابساماني در بازار آتي سكه شود، گفت: اگر سازمان بورس روز پنج‌شنبه هفته گذشته نوسان بازار آتي را باز مي‌گذاشت، بازار كمي ‌متعادل مي‌شد، هر چند هيچ كس رشد قيمت سكه تا اين ميزان را ظرف يك هفته پيش‌بيني نمي‌كرد.سليماني در پايان افزود: «يادمان نرود نزديك به دو ماه مي‌گذرد كه آقاي بهمني رييس بانك مركزي در نشست صبحانه اتاق تهران معاملات سكه در بازار آتي در مرز 850 هزار تومان را بيشتر به نوعي قمار تشبيه كرد (رييس بانك مركزي هيچ گاه هم در ادامه، در صدد انكار يا تكذيب سخنانشان نيز بر نيامدند) اما امروز مي‌بينيم كه سكه بازار نقدي بيش از 900 هزار تومان معامله مي‌شود و بانك كارگشايي هم در عرضه‌هاي خود، قيمت سكه‌هاي عرضه شده خود را بيش از 900 هزار تومان اعلام مي‌كند.»
نبود قوانين دليل اصلي مشكل ايجاد شده
حامد توسلي مدير بخش آتي يكي از ديگر شركت‌هاي كارگزاري نيز در اين رابطه گفت: مشكل ايجاد شده در بازار آتي به دليل قوانين اين بازار است . وقتي قيمت در بازار نقدي در يك روز 10 درصد رشد مي‌كند راهكارهايي وجود ندارد، تا نوسان بازار آتي باز گذاشته شود تا به همان ميزان بالا برود. در اين شرايط، تبعات اين نوسان 3 درصدي قيمت، صف خريد يك هفته‌اي بازار آتي بدون وجود فروشنده است.
اين كارشناس بازار آتي با اشاره به اينكه وجه ضمانت مشتري 10 درصد است، گفت: با مارجين كال شدن مشتري، وي وارد بازار جبراني مي‌شود و با توجه به اينكه نوسان اين بازار تا 12 درصد هم پيش مي‌رود و در نهايت باز مي‌شود، مشتري بيش از وجه تضمين قراردادش، پول از دست مي‌دهد و حسابش منفي مي‌شود كه در اين شرايط وجهي كه بايد به حساب خريدار برود، از وجه ضمانت كارگزار كسر مي‌شود.
بانك مركزي از بازار جهت مي‌گيرد!
در همين حال، عبدالله پور مدير آتي يكي ديگر از شركت‌هاي بورسي درباره وضعيت اخير بازار آتي گفت: بانك مركزي با پيش‌فروش سكه در روند طبيعي بازار دخالت كرد و به طور صوري قيمت سكه را كنترل كرد، ولي اشتباه بعدي توقف پيش‌فروش و افزايش قيمت آن بود.وي معتقد است افزايش قيمت پيش‌فروش سكه توسط بانك مركزي نشان داد اين بانك به بازار سكه جهت نمي‌دهد، بلكه از اين بازار جهت مي‌گيرد. اين اتفاق در كنار اينكه بازار ارز نيز كارآ نبوده و كسي امكان خريد و فروش ارز را ندارد، باعث شد تا قيمت سكه با سرعت بيشتري رشد كند.اين كارشناس بازار آتي با اشاره به اينكه اگر پنج شنبه هفته گذشته محدوديت نوسان بازار آتي را حذف مي‌كردند بازار متعادل شده و حتي مي‌توانست به تعادل بازار نقدي نيز كمك كند، گفت: در حال حاضر جز با ايجاد تعادل در بازار نقدي، هيچ اتفاقي در بازار آتي براي آرامش اين بازار نخواهد افتاد.ديده ور مدير يكي از شركت‌هاي بورسي شرايط فعلي بازار را خاص و ويژه دانست و گفت: ضرر كارگزاران در اين شرايط نشان‌دهنده ضعف قوانين در بازار آتي است. وي خاطرنشان كرد: هيچ كس حدس نمي‌زد چنين شرايطي براي بازار سكه به وجود بيايد. اين تحليلگر، ريسك‌پذيري را بسيار بالا دانست و افزود: اين روزها براي بازار آتي و بازيگران آن روزهاي سختي است.
بازگشايي بازار آتي از ساعت 14 امروز
گروه بورس كالا- مديريت قراردادهاي آتي طي يك هفته گذشته با انتشار اطلاعيه‌هاي جداگانه درصدد آرامش بازار برآمد، اين در حالي است كه تعطيلي بازار در روزهاي آينده بستگي به نوسانات بازار نقدي دارد.
براساس اطلاعيه مديريت قراردادهاي آتي بورس كالاي ايران، مواد 3، 4 و 7 ضوابط اجرايي بازار جبراني تغيير كرده است؛ براساس ماده 3- بازار جبراني متشكل از 6 دوره 10 دقيقه‌اي حراج تك قيمتي است. تبصره در اين ماده بدين صورت است كه كميته آتي متناسب با شرايط بازار مي‌تواند نسبت به افزايش تعداد دوره‌هاي حراج تك قيمتي تصميم بگيرد.ماده 4- دامنه نوسان قيمت در دوره‌هاي اول تا ششم حراج تك قيمتي به ترتيب با افزايش 30،21،15،12،9،6 درصد نسبت به قيمت تسويه روز كاري قبل تعيين مي‌شود. تبصره در اين ماده نيز بدين ترتيب است كه در صورت افزايش تعداد دوره‌هاي حراج تك قيمتي دامنه نوسان دوره‌هاي بعدي توسط كميته آتي تعيين خواهد شد.
ماده 7- كارگزاران جهت معامله سفارشات موضوع ماده 6 مي‌توانند طي مدت 10 دقيقه‌اي دوره پيش گشايش رقابت كنند. در پايان 10 دقيقه، سامانه معاملاتي عمليات حراج تك قيمتي را انجام خواهد داد.همچنين براساس تازه‌ترين اطلاعيه مديريت قراردادهاي آتي، معاملات قراردادهاي آتي سكه طلا در روز چهارشنبه 5 بهمن‌ماه سال‌جاري راس ساعت 14 طبق روال معمول بازگشايي مي‌شود.وجه تضمين اوليه اين قراردادها براي روزهاي چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته جاري (5 و 6 بهمن‌ماه) بدون تغيير و برابر با مبلغ 7 ميليون ريال باقي خواهد ماند.همچنين به اطلاع مي‌رساند وجه تضمين اوليه قراردادهاي آتي سكه طلا از روز پنج‌شنبه مورخ 6 بهمن‌ماه سال‌جاري، برابر 24 ميليون ريال تعيين شده و حد نوسان قيمت روزانه نيز براي روز شنبه 8 بهمن‌ماه سال‌جاري به ميزان 5 درصد تعيين مي‌شود.

چهارشنبه|ا|5|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 228]