سرمقاله هاي روزنامه هاي صبح ايران

واضح آرشیو وب فارسی:ایسکانیوز: سرمقاله هاي روزنامه هاي صبح ايران

تهران -خبرگزاري ايسكانيوز :روزنامه هاي صبح ايران در سرمقاله هاي امروز خود به مسائل مهم سياسي داخلي و خارجي پرداختند كه اهم آنهات حليل مباحث طرح هدفمندكردن يارانه هاي سوخت در مجلس ،انتخابات رياست جمهوري دهم ،حملات هوايي به پاكستان و افغانستان ، تحولات داخلي عربستان و ... است.

به گزارش روز چهارشنبه باشگاه خبرنگاران دانشجويي ايران "ايسكانيوز " سرمقاله هاي برخي روزنامه هاي صبح ايران بدين شرح است :

**دنياي اقتصاد:توپ بنزين در زمين مجلس
محمود احمدي‌نژد از مرداد 1384 تا امروز رياست قوه مجريه ايران را در اختيار دارد.وي در اداره مملكت عقايد و روش‌هاي ويژه‌اي دارد و معتقد است كه مي‌توان با شيوه‌هاي انقلابي، خيلي كارها كرد. او با اين نگاه بود كه پس از پذيرفتن تثبيت قيمت 9 قلم كالاي اساسي از جمله بنزين، گازوئيل، گاز، آب، برق و ... از نخستين روزهاي سال 1387 با طرح هدفمند كردن (يا نقدي كردن) يارانه‌هاي سوخت، اراده خود را براي آزادسازي قيمت‌ها نشان داد. وي در بهار و تابستان امسال برخي جزئيات طرح موردنظر خود از جمله دادن يارانه نقدي به شهروندان را آشكار كرد و برخي انتقادها را برانگيخت. در تابستان و پاييز امسال همواره از دولت و شخص رييس‌جمهور مي‌خواست كه براي هدفمند كردن پرداخت يارانه‌ها به صورت نقدي بايد لايحه ارائه كند. دولت به‌رغم مخالفت با اين خواسته مجلس، سرانجام لايحه را تهيه و به نهاد قانونگذاري ارائه كرد.
اگرچه در اين فاصله اختلاف‌هاي جدي بخشي از اعضاي مجلس هشتم با دولت درباره پيامدهاي اجراي لايحه هدفمند كردن يارانه سوخت آشكار شده بود، اما اكنون چند هفته است كه اين لايحه به مجلس رسيده و انواع داوري‌ها از سوي كميسيون‌ها، افراد بانفوذ وتاثيرگذار مجلس و كميسيون ويژه بررسي اين لايحه به گوش مي‌رسد و كار بررسي آن كه همزمان با ارائه لايحه بودجه شده، طولاني شده است. رييس‌جمهور اكنون توپ بنزين (به مثابه كالاي اصلي و سرنوشت‌ساز در نقدي كردن يارانه‌ها) را به زمين مجلس فرستاده و مستقر كرده و دست بالا را در اين عرصه دارد. او مي‌تواند بگويد قصد دارد طرح بزرگي اجرا كند، اما مجلس تعلل مي‌كند و به لحاظ تعامل سياسي برنده بازي است.
اعضاي كميسيون ويژه بررسي لايحه هدفمند كردن يارانه‌هاي سوخت، بايد در زمان معين نظر خود را درباره ماهيت طرح اعلام و آن را براي تصويب به صحن علني ارائه كنند. اين لايحه در صحن مجلس است كه بايد مهر باطل يا مهر تاييد بخورد و تكليف شهروندان معلوم شود.

**اعتماد ملي :مشفقانه با دوستان اصلا‌ح‌طلب
دهمين دوره انتخابات رياست‌ جمهوري ايران همزمان با سي‌امين سال پيروزي انقلا‌ب و استقرار نظام جمهوري اسلا‌مي برگزار مي‌شود و اين خود فرصت خوبي است تا از تجربه‌هاي سياسي سي‌ساله درس‌مايه‌هايي براي هرچه بهتر برگزار كردن اين انتخابات حياتي و سرنوشت‌ساز بگيريم. تاكنون سه نفر از چهره‌هاي نامدار و اثرگذار اصلا‌ح‌طلب يعني آقايان مهدي كروبي (با هفت سال سابقه رياست مجلس)، ميرحسين موسوي (با هشت سال سابقه نخست‌وزيري عصر امام) و سيدمحمد خاتمي (با هشت سال سابقه رياست‌جمهوري) با اعلا‌ن شخصي و يا معرفي مسوولا‌ن ستادهايشان عملا‌ حضور خود را اعلا‌م كرده‌اند و چنانكه از اخبار رسانه‌ها برداشت مي‌شود ممكن است كسان ديگري نيز به اين تعداد افزوده شوند. تبليغات هر دسته بايد به تبيين و تشريح و ترويج مزايا، فضايل و داشته‌هاي نامزد مورد نظر خودش متمركز شود و نه يادكرد عيوب احتمالي و يا عيوب جعلي نامزدهاي ديگر مانند آنچه در انتخابات دوره نهم در مورد مهدي كروبي صورت گرفت و اكثريت قاطع مديران و مسوولا‌ن دولتي آن زمان كه اتفاقا از اصلا‌ح‌طلبان هم بودند با ترويج نظرسازي‌هاي كذايي براي وي 500 هزار راي پيش‌بيني مي‌كردند و در محافل آن را ترويج مي‌نمودند كه در عمل يكي از كسب‌كنندگان بالا‌ترين آرا شد و نامزد متبوع آنان در رتبه پايين‌تري قرار گرفت. با تاسف بايد گفت اكنون نيز همان طيف با همان رويكرد به جاي اينكه به ترويج و تبليغ فضايل و امتيازات نامزد مورد حمايت خودشان جناب آقاي خاتمي بپردازند، با اتخاذ رويكرد سلبي به نكوهش و تضعيف نامزدهاي ديگر در محافل و رسانه‌ها پرداخته و با رواج عناوين و اخبار جعلي و بي‌ريشه به سلب اميد و اعتماد مردم از آنان مشغولند. ورود كروبي به صحنه انتخابات معطوف به سرمايه‌هاي گذشته و استقبال حدود شش ميليون مردم از وي در دوره نهم و ناشي از مراجعه و اصرار انبوه علا‌قه‌مندان و اقشار مختلف از سراسر كشور و تصميم استراتژيك يك حزب فراگير جهت نهادينه كردن فعاليت‌هاي حزبي است و وجهه مقدس بيت و خانواده حضرت امام نيز قابل خرج كردن در اين مقاصد كوچك نمي‌باشد و داستان از بيخ مجعول است. متوليان دولت هشت ساله اصلا‌حات كه خروجي سياسي و محصول نهايي‌‌اش مجلس هفتم و دولت نهم است و قطعا اصلا‌ح‌طلبان بدان‌ها افتخار نمي‌كنند، نبايد با اين شتاب به كنار زدن ديگران بپردازند كه سخني براي گفتن و برنامه‌اي براي امروز دارند. انتخابات رياست‌جمهوري نهم كه از شاهكارهاي آخرين كابينه اصلا‌حات بود و گويا مجريانش به سلا‌مت كامل آن معتقدند، به گونه‌اي بود كه بازنده‌ها و برنده آن هر دو شاكي بوده و معتقد به عدم سلا‌متش هستند و بايد براي همه ما عبرت باشد. در آن انتخابات كروبي معتقد بود واقعه اصحاب كهف اتفاق افتاده؛ معين مي‌گفت دولتيان اصلا‌ح‌طلب مرا سپر بلا‌ ساخته و به تبليغ و حمايت هاشمي پرداختند؛ مهرعليزاده معتقد بود راي آذري‌هاي تهران‌نشين كه نصيب وي بوده به حساب نيامده است. مشاور احمدي‌نژاد اعلا‌م كرد كه راي واقعي وي بالا‌ي 20 ميليون بوده و نه 17 ميليون ولي قرائت نشده است. هاشمي‌رفسنجاني هم كه از شدت ناراحتي و نارضايتي در وزارت كشور و شوراي نگهبان كسي را پيدا نكرد، شكايت خود را به درگاه خداوند عرضه كرد؛ با اين همه، وزير كشور و رئيس‌جمهور محترم وقت هم اعلا‌م كردند اين انتخابات در كمال صحت و سلا‌مت برگزار شده و هيچ نقصي نداشته است! و شگفت‌انگيزتر اينكه با اين همه ضعف و اشكال در برگزاري انتخابات دوره نهم، وزير كشور وقت براي كتمان واقعيت، فرافكني كرده و در مصاحبه‌هايش انتقادات وارده را يك شوخي وانمود مي‌كند. آري اين همان راهي است كه ادامه آن مانند دوره گذشته رقيب محافظه‌كار و حاكم را بدون هيچ دردسري مجددا بر كرسي رياست‌جمهوري دهم خواهد نشاند. فاعتبروا يا اولوالا‌لباب، اين تذهبون؟

**رسالت :كروبي، نبرد در دو جبهه ،خطوط تبليغاتي كروبي
خطوط تبليغاتي كروبي از ميان اظهارات او قابل استنتاج است.
اين خطوط عبارتند از:
1.ظاهرا قرار است هدف اول تهاجم تبليغاتي ستاد كروبي ، دكتر احمدي نژاد باشد لذا وي خواهد كوشيد دولت احمدي نژاد را فاقد برنامه ريزي دقيق و در تند ترين حالت برنامه ستيز نشان دهدو رفتار دولت نهم با سازمان برنامه و بودجه را در همين راستا ارزيابي كند.در همين حال احمدي نژاد را فاقد توانايي براي استفاده از خرد جمعي بنماياند لذا در اين دو محور، موج تبليغاتي خود عليه رقيب اصلي به بيان خود را به پيش برد.
2 .شعار اصلي او آنچنان كه اذعان كرده شعار تغيير است؛ شعاري كه وام گرفته شده از شعار اوباما رئيس جمهور آمريكاست.
3 .كروبي خود پيرامون محورهاي تبليغاتيش گفته است:
-در بخش‌‌هاي اقتصادي، سياست خارجي، فرهنگي، بهداشت، ‌‌درمان، اشتغال و امكانات دانشگاهي دچار مشكلات جدي هستيم و بخشي از اين مشكلات به قوه مجريه (اشاره به دولت فعلي)بازمي‌‌گردد.
- مبناي شعارم تغيير در قوه مجريه است، از ظرفيت و پتانسيل نيروهاي مجرب و كارشناس دو جناح كه توسط دولت‌‌هاي قبل كنار گذاشته شده‌‌اند، استفاده كرده و تغييراتي را در قوه مجريه ايجاد خواهم كرد.
- سازمان مديريت و برنامه‌‌ريزي را احيا خواهم كرد زيرا كشور احتياج به برنامه‌ريزي دارد و بايد با كار كارشناسي امور را به پيش برد.
- معتقد به تعامل با ساير قوا هستم و از طريق تعامل مثبت با قوه قضائيه از حقوق تك تك شهروندان دفاع خواهم كرد.همچنين بايد با نمايندگان مجلس تعامل خوبي داشته باشيم تا بتوانيم با كمك آنها‌ امور كشور را به پيش ببريم.
- بزودي طرح جامع اقتصادي را كه با نظر كارشناسان مجرب و با هدف نجات كشور تهيه كرده‌‌ام به تفصيل به مردم ارائه مي‌‌دهم.
- بايد فشار تورم را از دوش مردم كم كنيم.
- همواره در مورد مسائل و مشكلات كشور موضع گيري كرده‌ام، بويژه درخصوص رد صلاحيت ها، بازداشت ها، تهديد نشريات ، بي آنكه خود را طلبكار بدانم. مردم را مختار مي دانم چه من را براي رياست جمهوري انتخاب كنند يا نكنند.من خدمتگزار اين ملت و نظام هستم. من به خرد جمعي اهميت مي دهم و اجازه نمي دهم گروهي خاص تفكر و راي خود را به اجبار به مردم تحميل كنند.»
—امروز انديشه مترقي امام(ره- ) جمهوريت نظام - در خطر است
-اكنون كه سي‌سال از انقلاب اسلامي ايران گذشته است هم هجمه به اسلاميت وجود دارد و هم هجمه به جمهوريت؛ اما كفه هجمه به جمهوريت سنگين‌تر از اسلاميت است. آنها مي‌خواهند راي را از ميزان بودن بيندازند.
- براي اعمال محدوديت در دانشگاه ها بهانه گيري هايي مي شود.
- استصواب چيزي است كه در قانون وجود نداشت؛ بلكه تفسير شوراي نگهبان است.
— معتقدم بايد در سياست‌‌هاي خارجي خود در ارتباط با ساير كشورها به طور جدي تجديد نظر كنيم و در اين راستا منافع و مصالح نظام را در نظر داشته باشيم.
- تابوي مذاكره با آمريكا از سوي دولت نهم با ارسال نامه‌‌هاي تبريك شكسته شد و راه براي ادامه اين روند باز شده است لذا مي‌‌توان در چارچوب اصول سياست خارجي كه كليات آن توسط مقام معظم رهبري تبيين‌ ‌شده است,‌ با آمريكا گفتگو كرد.
- بدون شك در دولت نيز به خانم‌ها و بانوان عزيز كشور فرصت فعاليت بسياري داده خواهد شد، به اندازه‌اي كه در هيچ دوراني تكرار نشده است.
***
نگاهي به سخنان كروبي تا كنون نشان مي دهد كه او تلاش دارد مجموعه اي از شعارها مركب از بخش هايي ازشعارهاي دوم خردادي نظير اعتراض به نظارت استصوابي ، محدوديت هاي مطبوعات و دانشجويي و بحث جمهوريت را بصورت نرم تكرار كند؛در سياست خارجي صراحتا شعار رابطه با آمريكا را البته با كمي تعارفات محور تبليغات كند؛چراغ سبزهايي به مجلس و قوه قضائيه دهد؛با شعار افزايش تعداد خانم هاي مسئول در كابينه راي آنان را گردآورد و نهايتا با تاكيد بر اقشار فقير و شعار كاهش فشار گراني پاره اي از شعارها و مخاطبان احمدي نژاد را از آن خود كند.
نتيجه گيري:
مجموعه سخنان و موضع گيري هاي كروبي تاكنون نشان دهنده آن‌است كه دغدغه اصلي او عليرغم انكار هاي مكرر ، حضور ساير كانديداهاي اصلاح طلب و تاكيد بر ايستادگي خود تا آخر است.همين امر باعث شده است كه مجموعه سخنان او حاكي از برنامه ريزي دقيق براي طرح شعارهاي فراگير كه بتواند اقشار مختلف را پوشش دهد؛ نيست.در حالي كه احمدي نژاد محور اصلي بازي تبليغاتي خود را برروي اين شعارها قرار داده است.
در سياست خارجي ابراز تمايل براي ايجاد رابطه با آمريكا در حالي صورت مي گيرد كه ابتكار عمل با احمدي نژاد است و سيگنال هاي او فعلا قويتر شنيده مي شود.
شعارهاي اصلاح طلبانه كروبي نيز اساسا از سوي خاتمي پذيرفتني تر به نظر مي رسد.فقط يك نكته شعارهاي دست دوم اصلاحات را از او پذيرفتني تر مي كند و آن اين است كه او اراده خود را در پيگيري و ايستادگي بر شعارهارا بيش از خاتمي بنمايش مي گذارد.

**صداي عدالت :كثيف مثل پول ‏
چند ماه پيش حجم پول كثيف در كشور 11 ميليارد دلار اعلام و به سرعت توسط مراجع رسمي تكذيب شد.‏
حجم پول كثيف در نسبت توليد ناخالص داخلي هر كشور نماگري از حجم فساد اقتصادي با ابعاد سياسي و اجتماعي است.‏پول كثيف و آلوده زماني افزايش مي يابد كه هزينه و ريسك مبادله و فعل و انفعالات مربوط به آن كاهش پيدا كند.‏به تعبيري پول شويي كه به مثابه پلي ميان اقتصاد رسمي و قانوني با اقتصاد رسمي عمل مي كند اگر كم هزينه و كم خطر شود باعث بالا رفتن گردش پول حاصل از فساد مي شود.‏
اگر چه تا امروز عدد رسمي از ميزان پول كثيف منتشر نشده است و برخي گفته ها و شنيده ها در اين خصوص با سرعت هر چه تمامتر تكذيب مي شود اما حجم پول كثيف و آلوده به فساد در حال افزايش است. اين موضوع هم از حيث رشد فساد و مهمتر از آن كاهش هزينه ايجاد فساد اهميت دارد .‏
به گفته جانشين پليس آگاهي كشور طي چند سال گذشته تعداد شاكيان خصوصي پرونده هاي كلاهبرداري از رشد قابل توجهي برخوردار بوده كه بيانگر رشد جرايم در كشور است.‏
رشد جرم در كشور در نسبت مستقيم با كارايي نهادهاي نظارتي و قهريه است. كاهش قيمت مواد مخدر در كشور در رابطه با مشروبات الكلي و سي دي هاي مستهجن و از همه مهمتر قاچاق كالا نيز صدق مي كند. تاآنجا كه 80 درصد بازار موبايل را قاچاق مديريت مي كند و به سادگي سياست حمايتي دولت در توليد گوشي تلفن همراه را دور مي زند.‏جهت فهم بيشتر اثر ناكارايي سيستم نظارت و قضايي بر افزايش هنگفت هزينه اقتصاد پنهان در كشور بخشي از حجم پول كثيف را كه قابل برآورد است را مرور مي كنيم
‏1- مطابق آمار گمرك سال گذشته 48 ميليارد دلار كالا وارد كشور شده است.اين در حالي است كه بانك مركزي حجم كالاي وارد شده به كشور را در همين سال 57 ميليارد دلار مي داند.‏
اين اختلاف 9 ميلياردي بجز اختلاف در مبناي محاسبه در 2 چيز است. يكي اينكه ورود كالا در معبر گمركي با كم اظهاري صورت گيرد و دوم اينكه بخشي از كالاي وارداتي از مبادي غير رسمي داخل شود.
2- طي سالهاي 82 تا 85 ميزان تخلفات كشف شده در نظام بانكي بالغ بر 2 هزار ميليارد و 700 ميليون تومان است. اگر فرض كنيم بيش از آنچه كشف شده اختلاس صورت نگرفته است طي اين 3 سال حدود 3 ميليارد دلار در نظام بانكي اختلاس شده است كه به اين ترتيب متوسط سالي يك ميليارد دلار از دارائي مردم نزد بانكها وارد چرخه پول كثيف مي شود.‏
‏3- به گفته جانشين رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر سالانه 700 تن مواد مخدر در كشور مصرف مي شود و 31 درصد از توليدات مواد مخدر كشور افغانستان كه معادل 2 هزار و 600 تن است از ايران ترانزيت مي شود .‏
همچنين بر اساس گزارش مركز پژوهش هاي مجلس روزانه 11 ميليارد و 735 ميليون تومان صرف خريد مواد مخدر مي شود .كه با اين حساب سالانه نزديك به 4 هزار ميليارد تومان گردش مالي مواد مخدر است كه با ارز 900 تومان تقريبا برابر 4.4 ميليارد دلار مي شود.‏
‏4- به گفته فرمانده نيروي انتظامي شمار معتادان به الكل در ايران يك دهم معتادين به مواد مخدر است . اگر تعداد معتادين به مواد مخدر را بنا بر ارقام رسمي 2 ميليون نفر در نظر بگيريم شمار مشروب خوارها به 200 هزار نفر مي رسد.‏
از سويي بنا بر اعلام رسمي ناجا طي 6 ماهه اول سال گذشته 5 ميليون ليتر مشروبات الكلي كشف شده است كه به گفته رئيس پليس اين ميزان تنها 20 درصد مشروبات وارد شده به كشور است .‏
به اين ترتيب طي 6 ماهه اول سال 86 ، 25 ميليون ليتر و احتمالا در يك سال 50 ميليون ليتر مشروب وارد كشور شده است.‏
اما قيمت مشروب در كشور متفاوت است . از دست ساز ليتري 5 هزار تومان تا برخي اقلام كه قيمت آنها به 30 هزار تومان مي رسد در بازار وجود دارد، اگر فرض كنيم متوسط هر ليتر شراب 10 هزار تومان باشد ميزان هزينه اي كه براي خريد 50 ميليون ليتر مشروب صرف مي شود به 500 ميليارد تومان و يا بيش از نيم ميليارد دلار مي رسد.‏
‏5- به گفته فرمانده انتظامي كرمانشاه روزانه 26 هزار سي دي مستهجن در اين استان كشف مي شود كه سالانه به يك ميليون سي دي مي رسد.‏اگراين آمار را بدون توجه به جمعيت استانها براي تمام نقاط كشور يكسان در نظر بگيريم سالانه 30 ميليون فيلم و سي دي مستهجن توسط عوامل نيروي انتظامي كشف مي شود.‏اگر فرض شود كه از هر 10 سي دي يكي ضبط و كشف شود -كه البته كاملا غير واقعي است- نزديك به 300 ميليون فيلم غيرمجاز و مستهجن به فروش مي رسد.‏
به اين ترتيب مجموع پول آلوده به فيلم هاي غير قانوني و مبتذل به 740 ميليارد تومان يا 820 ميليون دلار مي رسد.‏اگر گردش مالي پرداخت رشوه و حق حساب و نزول خواري و خريد و فروش دختر و فحشا و مواردي از اين دست را صفر منظور كنيم ، مجموع 5 بند گذشته كه معادل پول كثيف در سال 86 است بالغ بر 16.2 ميليارد دلار خواهد بود.‏
مبارزه با پول شويي كه با يك وقفه 18 ساله در دستور كار دولت نهم قرار گرفته است هيچ اثر قانون گذاري ، اصلاح ساختاري و نهادي نداشته است و حتي گزارش مختصري نيز از روند پي گيري آن اعلام نشده است.‏
جلسات سران سه قوه در اجراي فرمان 8 ماده اي مقام معظم رهبري نيز در حالي تعطيل است كه طبقه ويژه خوار و ممتاز و مافياي پول شويي در كشور مدام در حال فربه تر شدن است.‏
افزايش هزينه و ريسك پول شويي تنها زماني ممكن است كه مبارزه سيستمي و همه جانبه با مافياي پول كثيف در كشور صورت گيرد و اگر نه مواجهه مقطعي و بخشي تنها باعث جابه جايي و انتقال مافيا در اقتصاد مي شود.‏
به طور نمونه سهميه بندي بنزين اگر چه باعث كاهش سهميه قاچاق در اين بخش شده است اما بدون شك مافياي بنزين به بخش ديگري از اقتصاد منتقل شده است چرا كه حجم پول كثيف ناشي از قاچاق بنزين در اقتصاد ثابت مانده است.

**قدس :تداوم چالشهاي آمريكا در پاكستان و افغانستان
در هفته هاي اخير تحولات پاكستان دوباره در صدر اخبار رسانه هاي منطقه اي و بين المللي قرار گرفت و مهمترين دليل آن تداوم حملات موشكي و هوايي نيروهاي آمريكايي به مناطق قبايلي پاكستان بود كه پس از ورود باراك اوباما به كاخ سفيد سه بار اين حملات صورت گرفته است.
انتصاب «ريچارد هالبروك» به عنوان نماينده ويژه باراك اوباما در امور افغانستان و پاكستان و سفر وي به اين دو كشور و سپس هند حساسيتهاي منطقه اي و بين المللي را در مورد تحولات منطقه افزايش داد. مردم پاكستان و افغانستان انتظار دارند باراك اوباما رئيس جمهور آمريكا در چارچوب شعارهاي انتخاباتي اش مبني بر تغيير در سياستهاي ايالات متحده، سياستهاي نظامي اين كشور در افغانستان و پاكستان را نيز مورد بازنگري قرار دهد، اما موافقت وي با اعزام 30 هزار نيروي نظامي تازه نفس به افغانستان و از سرگيري حملات هوايي و موشكي آمريكا و ناتو به مناطق قبايلي پاكستان نشان داد اوباما نه تنها قصد بازنگري سياستهاي آمريكا در قبال افغانستان و پاكستان را ندارد، بلكه در صدد پيگيري آنها با جديت بيشتري است، زيرا ورود اولين گروه از نيروهاي جديد آمريكا به افغانستان اين موضوع را ثابت كرد.
با اين حال هشدارهاي پي در پي مقامهاي افغان و كارشناسان بين المللي در مورد پيامدهاي افزايش نيروي نظامي آمريكا در اين كشور باعث شد اوباما سياست احتياط را در قبال كابل اتخاذ كند. هشدار اين محافل در مورد تبديل افغانستان به ويتنامي ديگر براي آمريكا و دچار شدن نظاميان ايالات متحده به سرنوشت ارتش سرخ شوروي سابق در زمان اشغال افغانستان باعث شد تا به گفته رابرت گيتس وزير دفاع آمريكا، اوباما دستور توقف اعزام نيروهاي جديد اين كشور به افغانستان و بازنگري در خصوص حملات هوايي آمريكا در اين كشور را صادر كند.
با اين حال چشم انداز روشن و قابل توجهي براي تغيير سياست آمريكا در افغانستان ديده نمي شود، زيرا باراك اوباما بارها افغانستان را مهمترين چالش آمريكا اعلام و تأكيد كرده است، به هر شكل ممكن خواهد كوشيد نگرانيهاي امنيتي آمريكا را در افغانستان رفع كند، اما اينكه حل بحران افغانستان راه حل نظامي دارد يا نه موضوع مهم و اساسي است كه با وجود مخالفت كشورهاي منطقه با نظامي گري در افغانستان دولت آمريكا همچنان بر آن تأكيد دارد.
امضاي توافقنامه رعايت حال غيرنظاميان از سوي هالبروك با حامد كرزاي نشان دهنده درك نارضايتي هاي فزاينده مردم افغانستان از سوي واشنگتن است، با اين حال به معناي تغيير در راهبرد آمريكا در منطقه نيست. در مورد پاكستان نيز آمريكا نشان داده است مي كوشد با سوق دادن ناامنيها به مناطق قبايلي اين كشور ضمن فرافكني بحران، سياستهاي نظامي خود را در منطقه توجيه كند. به عبارت ديگر، پس از ناكامي آمريكا در افغانستان و ناتواني واشنگتن در ارائه كارنامه موفق در هفت سال حضور نظامي در اين كشور اكنون ايالات متحده در صدد است با اعلام اينكه كانون تروريسم به مناطق قبايلي پاكستان منتقل شده است، توجه جهانيان را به اين مناطق جلب كند و از سوي ديگر دولت اسلام آباد را براي همراهي هر چه بيشتر با آمريكا زير فشار قرار دهد.
اين در حالي است كه دولت پاكستان با رد اتهامهاي آمريكا در اين خصوص بر توانايي ارتش پاكستان براي مقابله با ناآراميها در مناطق قبايلي تأكيد كرده است. افزون بر اين حملات آمريكا و ناتو به مناطق قبايلي پاكستان نقض حاكميت ملي و استقلال پاكستان تلقي و در مورد پيامدهاي آن هشدار داده شده است.
دولت پاكستان معتقد است بحران مناطق قبايلي راه حل نظامي ندارد، بلكه از طريق اجراي طرحهاي اقتصادي و معيشتي قابل حل است، اما آمريكا تاكنون به اين موضوع توجهي نداشته و همچنان بر حملات نظامي خود به مناطق قبايلي پاكستان تأكيد دارد.
در چنين وضعيتي امضاي توافقنامه آتش بس ميان دولت پاكستان و شبه نظاميان محلي «سوات» قابل تأمل و توجه است. اين در حالي است كه دولت بوش با امضاي قرارداد مشابه از سوي دولت پاكستان بشدت مخالفت و نخست وزير اين كشور را ناگزير به لغو آن كرد، اما امضاي قرارداد آتش بس در «سوات» كه پس از سفر اخير هالبروك به اسلام آباد صورت گرفت چنانچه دستاورد هماهنگي با وي نباشد بيانگر اتخاذ رويكردي متفاوت از سوي دولت پاكستان براي حل بحران ناشي در مناطق قبايلي است، زيرا به تازگي نخست وزير پاكستان اعلام كرده بود اسلام آباد در صدد اتخاذ راهبردي جديد براي اين مناطق است.
با اين حال موضوع ادامه حملات آمريكا به مناطق قبايلي همچنان مهمترين چالش دولت پاكستان است و چنانچه اين حملات ادامه يابد، سرنوشت قرارداد آتس بس بر دولت پاكستان و شبه نظاميان طالبان نامشخص خواهد بود.

كيهان :چند و چون تغييرات در عربستان
تغييرات گسترده در كادر سياسي عربستان سعودي منشأ مباحث فراواني در اين خصوص شده و تحليل هاي متفاوتي را در پي داشته است. براي تحليل تحولات عربستان توجه به نكات زير ضرورت دارد:
1-آخرين بار در تاريخ 1374.5.11 پادشاه وقت عربستان- فهدبن عبدالعزيز- 15وزير كابينه سعودي را بركنار كرد كه عمده آنان وزراي اقتصادي بودند. دو سال پيش از آن فهد وعده تغييرات و اصلاحات را داده بود. تغييرات 14سال پيش عربستان بعنوان تلاش دستگاه سياسي عربستان براي «نوسازي» تعبير شد و بسياري از روزنامه هاي اروپايي و آمريكايي اذعان كردند كه حكومت عربستان پايگاه خود را در ميان مردم از دست داده است. يك سال پس از اين تغييرات روزنامه «نيويورك تايمز» در تاريخ 23آذرماه 1375 نوشت: «مخالفت مردم با رژيم سلطنتي عربستان گسترده بوده و نشانه آن است كه حكومت حمايت خود را در ميان تشكيلات مذهبي و مردم از دست داده است.» روند جدايي مردم از حكومت در عربستان با تحولاتي كه در فاصله اين 13سال به وقوع پيوسته تشديد شده است.
2-كمتر از سه ماه پس از آخرين تغييرات سياسي در عربستان سعودي، پايگاه نيروي هوايي آمريكا در شهر ظهران از سوي نيروهاي مذهبي عربستان منفجر شد و 13ماه پس از آن دومين انفجار سنگين عليه مراكز نظامي آمريكا در عربستان در رياض به وقوع پيوست و اين انفجارات سبب خروج نيروهاي آمريكايي از عربستان و انتقال آنان به كشورهاي كوچكتر شبه جزيره گرديد. پس از اين انفجارها مقامات آمريكايي بر ضرورت اصلاحات در عربستان تاكيد كردند. ارزيابي آنان اين بود كه حكومت سنتي سعودي توانايي اداره امور و بخصوص كنترل نيروهاي مذهبي را ندارد پس از آن محافل آمريكايي روي توانايي وليعهد وقت عربستان- عبدالله بن عبدالعزيز- مانور كردند و اعلام نمودند كه با روي كار آمدن عبدالله سيستم سياسي عربستان نوسازي مي شود و از دامنه اقتدار نيروهاي مذهبي كاسته مي شود.
3- با روي كار آمدن عبدالله اتفاقات عمده اي در منطقه روي داد، آزادي لبنان از اشغال رژيم صهيونيستي بر اثر اقدامات حزب الله، عقب نشيني رژيم صهيونيستي از غزه، روي كار آمدن يك دولت شيعي در عراق، شكست سياست هاي امنيتي و اقتصادي آمريكا در مواجهه با ايران بر اهميت نقش عربستان سعودي براي حفظ منافع آمريكا در خاورميانه تاكيد كرد از همين رو موضوع تغيير در عربستان از سوي ايالات متحده كنار گذاشته شد و حفظ وضع موجود در دستور كار قرار گرفت. براساس گزارش مجله فرانسوي «ژون آفريك» در آن زمان سرويس هاي اطلاعاتي آمريكا به مقامات اين كشور هشدار دادند كه: «عربستان وارد دوره طولاني از بي ثباتي سياسي شده كه قادر است به سقوط پادشاهي سعودي منجر شود.»
4- جريان مذهبي عربستان در اين دوره به دامنه فعاليت هاي خود افزود و دخالت آن در امور حكومت رو به فزوني گذاشت اين در حالي بود كه رژيم سعودي به رهبري ملك عبدالله يك رژيم كاملا لائيك بود كه بر پيروي از برنامه هاي غرب تاكيد داشت. بايد دانست كه جريان مذهبي در عربستان ابتدا به دو گروه كلي سني ها و شيعيان تقسيم مي شوند و سپس در حوزه اهل سنت دو جريان وابسته به دولت و جدا از دولت هستند. جريان سني وابسته به دولت از سوي سيستم لائيك مورد پشتيباني كامل قرار مي گيرد ولي جريان مذهبي كه جداي از دولت است دائما دولت را متهم به دور افتادن از وظايف مذهبي مي كند. اين جريان به ويژه پيروي دولت از غرب را مورد شماتت قرار مي دهد و در عين حال روحيه اي ضد علمي دارد كه پذيراي هيچ نوع تغييري نيز نيست. در دوره ملك عبدالله جريان مذهبي شيعه و جريان مذهبي سني غيردولتي تحت تاثير موج تغيير در منطقه بر دامنه مطالبات خود از حكومت افزوده اند و البته دولت رياض نيز در مواجهه با اين مطالبات واكنش هاي متفاوت- از همكاري تا تعارض- بروز داده است.
5- مسئله ديگر در عربستان تعارض سيستم سياسي با موج نوخواهي است. براساس آمار سه چهارم جمعيت 23ميليوني عربستان را جوانان زير 30سال تشكيل مي دهند. اين جوانان با دو رويكرد شناخته مي شود؛ مخالفت با غرب و شكسته شدن حلقه مديريت كشور. اين مسئله سيستم فرتوت عربستان را با چالش اساسي مواجه كرده است. پادشاهان و وزرا از معدل سني 75سال برخوردارند و به طبقه اي تعلق دارند كه غرب زدگي و مذهب ستيزي از ويژگي هاي آنان است.
6-تغييرات اخير عربستان سعودي كه شامل تغيير 4وزير و رئيس كل بانك مركزي و تغيير در شوراي مشورتي عربستان مي شود در شرايط فعلي معنادار است. اين معاني عمدتا به مواجهه سيستم لائيك عربستان با سيستم مذهبي آن بازمي گردد و در بقيه موارد جنبه شكلي و غيراساسي دارد. در مواجهه مذهبي، پادشاه عربستان درصدد برآمده است تا با وارد كردن رهبران بقيه مذاهب سني به حلقه شوراي مشورتي از اقتدار جريان وهابيت بكاهد.
در يك تحليل كلي بايد به اين برداشت ملك عبدالله صحه گذاشت. طي سالهاي گذشته وهابيت تاثيرات مهمي در كاهش نفوذ عربستان در خاورميانه داشته اند و دست و پاي دولت رياض را براي همكاري با روندهاي خاورميانه بسته اند و اين به شكست سياست هاي آنان در لبنان، فلسطين و عراق منجر شده است.
هرچند نتيجه گيري از اين تحولات و بنيادي خواندن آن عجولانه مي باشد ولي مي توان اين تغييرات را يك «نشانه» مهم تلقي كرد. تغييرات اين هفته سعودي نشان داد كه سيستم فعلي سعودي فرسوده تر از آن است كه بتوان آن را به حال خود واگذاشت.
فرسودگي رژيم در عربستان داراي دو جنبه اساسي است؛ از يك سو رژيم هاي سلطنتي در دنيا واژگون شده اند و عدم كارايي آنان براي همه ملل به اثبات رسيده است و لذا «رژيم سلطنتي سعودي» مايه سرافكندگي شهروندان آن تلقي مي شود. از سوي ديگر حضور گسترده يك خاندان در همه امورات اين كشور، اين رژيم را در ميان خاورميانه به يك استثنا تبديل كرده است. در واقع شاهان و شاهزادگان سعودي، عربستان را به مثابه ملك شخصي خود تلقي مي كنند.
7- شكست عربستان، مصر و رژيم صهيونيستي در دو جنگ 33روزه و 22روزه كه عليه دو كشور عربي به راه افتاد، اوج حقارت دربار سعودي را به نمايش گذاشت و طبعا عربستان بايد راهي براي برون رفت از آن بيابد. جابجايي محدود مديران و كمي باز شدن حلقه وهابي ها و سكولارهاي حاكم طبعا پاسخ كارسازي به نياز عربستان به تغييرات نيست. شورايي كه فهد در سال 1372 اعضاي آن را از 60 نفر به 90نفر رسانده و ملك عبدالله در هفته گذشته اعضاي آن را به 120نفر افزايش داد تا بعضي از ناراضي ها هم در دايره «مشورت»- و نه تصميم گيري- وارد شوند از سوي شهروندان يك تغيير واقعي تلقي نمي شود و در يك كلمه مي توان تغييرات اخير در حاكميت عربستان را ناشي از پس لرزه هاي شكست حلقه آمريكا، اسرائيل و برخي رژيم هاي مرتجع منطقه از جمله رژيم سعودي در جنگ هاي 33روزه و 22روزه دانست و بايد در انتظار تحولات بنيادين ديگري در حاكميت آل سعود بر حجاز بود.

**مردم سالاري : آزادي بيان
سي امين سال پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي ياد آور شكستن طلسم ديرپاي شاهنشاهي و رها شدن ملتي از يوغ جانفرساي ديكتاتوري و خفقان و تحقير است. آزادي در همه ابعاد آن يكي از سه خواسته مهم مردم و متبلور در شعار شور و شعور انگيز "استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي" هم مطلوب ملت و هم حق غصب شده ايشان بوده و به يقين آزادي در كلام، بيان، اظهارنظر، نقد و اعتراض از مصاديق بارز آن است. آزادي نه تنها از ملزومات دنياي جديد و متمدن امروزي است ، كه ريشه در تعاليم و مفاهيم عاليه اسلامي دارد.
در كنار مواهب و عطاياي كثير انقلاب، در زمينه آزادي بيان نيز مجال گسترده اي فراهم آمد كه قابل تحسين و مايه مباهات شد. مناظرات و مباحث اصولي كه بين شخصيت هاي انقلاب و مخالفين و حتي معاندين از صدا و سيما پخش مي شد، نويد خوش آغاز يك حكومت آزاد اسلامي را، نه فقط در برابر ديدگان غضب آلود دول مرتجع و ديكتاتور منطقه كه در مقابل چشم حيرت زده مدعيان دموكراسي صلا مي زد.
اين آزادي نه تنها به ضعف و زوال حكومت نيانجاميد كه به قوام و بقاي آن افزود. حقانيت و مظلوميت جمهوري اسلامي از نتايج تقابل و تضاد و تضارب آرا و اقوال بر مردم درون و برون عيان مي شد.
البته بايد گفت همه اينها هست و اينها همه علت نيست; چرا كه برخي كشورها با داشتن برخي از مولفه هاي فوق توانسته اند عقبه ها را بپيمايند
شايد تعجب كنيد ولي در يك جمله بايد بگويم، به نظر اين كمترين، اگر نگويم عمده ترين دليل حداقل بايد گفت مهمتراز همه موارد برشمرده شده، اين است: "نبود فضاي جدي نقد و محاسبه در كشور و خود مصون بيني مسوولين و دولتمردان، از لبه تيز نقادي و حساب كشي و غير ملزم ديدن خود به پاسخگويي ."
انصافا اگر رئيس جمهوري، وزيري، وكيلي، قاضيي، رئيس سازمان و نهاد و دستگاهي، اعمال خود را زير ذره بين نقد و تيغ محاسبه مردم ببيند، مي تواند هر كاري كند؟ به هر انتساب، اقدام، دخل و خرجي دست يازد ؟
سخن ديگرم را به مدد چند پرسش مي آورم:
1- چرا در باب آزادي هاي مدني و حقوق بشر، ما هميشه در موضع انفعال بوده و محكوم سازمان هاي بين المللي هستيم . يعني مورد هجمه كساني كه خود اولين و مهمترين نافيان و ناقضان حقوق بشر (غالبا حقوق غيرخودي ها مانند مسلمانان و غيرغربي ها ) هستند؟
2- چرا بايد از گشايش يك شبكه تلويزيوني اين همه واهمه و مخالفت نشان داد؟
3- چرا اعتماد عمومي نسبت به رسانه ها و مطبوعات ملي هر سال كمترمي شود و مسوولين ارشد هرگز اين واقعيت را يا نمي پذيرند يا جدي نمي گيرند؟
آيا تنها به اين علت نيست كه ما اجازه نداده ايم ، نقد ها و اعتراض ها و حتي مخالفت ها در رسانه ها و مطبوعات كشورمان ، گفته شود تا:
اولا مسوولين خود را زير نگاه نقادانه و حسابگرانه مردم ديده و در نتيجه هم ميزان قصور و تقصير و خطا و لغزش به شدت پايين آمده و هم سياست ها و برنامه هاي اجرايي در بوته نقد و تنقيح و جرح و تعديل، صيقل يافته و عيارگيرد .
ثانيا اجازه نداد تا هر نقد و اعتراض و مخالفتي سر از رسانه هاي بيگانه و معاند درآورد .زيرا در آن صورت هم بر تعداد مخالفين افزوده ايم، هم مجال و امكان پاسخگويي و محاجه و دفاع را از دست داده ايم و هم به بي اعتمادي و يا كم اعتمادي ملي دامن زده ايم، زيرا مردم خود را به تريبون بيگانه حوالت داده ايم.
امروزه شبكه هاي فارسي زباني كه مدام چون قارچ از زمين سر بر مي آورند و حتي شبكه هاي غيرفارسي، عليه نظام سيل تحليل، تفسير، خبرسازي ،تحريف و تكفير راه مي اندازند و به هر بهانه اي با هر كه دم دستشان ميآيد، به عنوان تحليل گر، دانشجو ، فعال سياسي، حقوقدان، فعال حقوق بشر و ... مصاحبه كرده و خزعبلاتي را به خورد مخاطب مي دهد. عناويني كه اوايل خودشان هم خنده شان مي گيرد، اما كم كم باورشان مي شود و اين سير فرهيخته و قهرمان سازي روند رو به رشدي دارد چون هم نام مي آورد و گاه نان، البته گاه هم تركه و احضاري كه چندان هم نامطلوب نيست چه بعضا زمينه رشد است و الخ.
چرا بايد از يك صداي ناموافق واهمه داشت؟ نه!نه! نظامي به استواري و استحكام خويش مي تواند بنازد كه تحمل شنيدن ساز ناكوك را داشته باشد و مگر اصحاب در جنگ حنين با تندي در خصوص جنگ بحث نكردند و مگردر حكومت كوتاه حضرت امير دهها مورد ثبت نشده تا جايي كه حقانيت امام را زير سوال بردند و مگر نهج البلاغه سراسر احتجاج و استدلال و پاسخ ايراد و اعتراض و مخالفت مردم است؟ مگرملحدان در مقابل امام صادق (ع) آن هم كنار قبر پيغمبر به انكار خدا و رسول نپرداختند؟ جواب امام چه بود؟ استدلال و محاجه، توحيد مفضل. سيره پيامبر و ائمه هدي مشحون از اين موارد است. بايد كه چنين بادا./120

چهارشنبه|ا|30|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسکانیوز]

[مشاهده در: www.iscanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 241]