دوپينگ چيست

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: دوپينگ چيست
خبرگزاري فارس: دوپينگ عبارت است از افزايش كاذب قدرت و نيروي بدن كه با استفاده از داروها و عوامل مختلف ميسر مي شود . اكثريت مردم و حتي ورزشكاران اطلاعات زيادي در مورد دوپينگ و نحوه انجام آن ندارند.

دوپينگ عبارت است از افزايش كاذب قدرت و نيروي بدن كه با استفاده از داروها و عوامل مختلف ميسر مي شود . اكثريت مردم و حتي ورزشكاران اطلاعات زيادي در مورد دوپينگ و نحوه انجام آن ندارند وفقط اسمي از آن شنيده و يا فقط مي دانند كه با دارو دوپينگ مي كنند ولي اين كه با چه دارويي برايشان سؤال ا ست . ثابت شده كه اكثر ورزشكاران از روي حس كنجكاوي و حتي درحين تمرينات عادي اقدام به مصرف اين داروهاي غير مجاز و مصيبت بار مي كنند و اگر كسي باشد كه در مورد خطرات و عوارض اين داروها با دلايل و مدارك سخن بگويد ميزان مصرف كاهش مييابد

زيرا ورزشكار حاضر نخواهد بود يك عمر اتهام و بدنامي و عوارض كشنده اين داروها را بر قهرمان شدن در اثر مصرف اين داروها ترجيح دهد.
اولين سؤالي كه براي هر فرد مطرح مي شود اين است كه چرا ورزشكاران از اين داروها استفاده مي كنند و كدام داروها ، داروهاي محرك و نيروزا اطلاق مي شوند؟

مردم عادي و تماشاگراني كه به ورزش گاه ها و استاديوم هاي ورزشي مي آيند تا بيشترين احساسات و تشويق هاي خود را نثار قهرمانان كنند هرگز از عمق و اندازه رقابت سهمگيني كه در ميدان ورزشي جريان دارد آگاه نيستند . آن چه كه در صحنه يك رقابت ورزشي مي گذرد هيچ چيزي كمتر از يك جنگ واقعي و تمام عيار نيست .

جايي كه چند سانتي متر ، چند كيلو ، چند گرم و چند ثانيه و ... اختلاف مي تواند يكي را قهرمان و ديگري را مغلوب نمايد . مصرف انواع داروهاي زيان بخش و مهلك رواج پيدا مي كند.

بديهي است كه ورزشكار بطور حتم قهرمان نيست .

جواني كه تمام نيروي فكري ، روحي و جسمي خود را روي يك رشته از ورزش سرمايه گذاري كرده و نهايت آرزويش كسب يك مدال قهرماني است و در عين حال هم مي بيند كه اگر فقط چند كيلو اضافه تر چند سانتي متر بلند تر و چند ثانيه زودتر به ثبت برساند به آرزويش خواهد رسيد ديگر هيچ ترديدي در مصرف قرص و آمپول به خود راه نخواهد داد . چنين ترديدي را تنها يك شخص بارز ، اراده قوي و انديشه اي پربار مي تواند رقم بزند.

كميته بين المللي المپيك و يا مقامات ترتيب دهندگان بازيها و مسابقات هر چه تلاش كنند و هر چه مقررات را شديد تر كنند قدر مسلم اين است كه روز بروز برمصرف انواع داروها با تركيبات استروئيدهاي آنابوليك ، كوكائين ، آمفتامين و ساير داروهايي كه در بيش از صدها نوع قرص و آمپول به كار مي روند افزايش خواهد يافت.

اكنون ورزشكاران به دستور مقامات كشورهاي خود به تمام شيوه هاي پسند و ناپسند متوسل مي شوند تا بر سكوي قهرماني ايستاده و اهداف سياسي دولت ها را جامه عمل بپوشانند و در اين راه جان خود را نيز

مي بازند . بنابراين داروهاي مخدر و محرك نه تنها جان قهرمانان بلكه هدف ونفس ورزش و اينده را به مخاطره انداخته است . باشد كه ورزشكاران با درك نفس عمل و بالابردن سطح فكر خويش جلوي اين اهداف را سد كرده و ابهت و صفا و صميميت اخلاقي ازدست رفته ورزش را به جاي اول خود باز گردانند.

انواع دوپينگ

دوپينگ ها به دو گروه تقسيم مي شوند:

1-دوپينگ خوني يا Blood incluced doping

2- دوپينگ دارويي يا stimulant drugs

دوپينگ با داروهاي محرك شايع ترين و پرمصرف ترين روش است .

دوپينگ خوني

استفاده از اريتروپويتين اگزوژن Exogenous Erythropietin ) ) و يا تزريق خون براي افزايش كارايي ورزشي در ورزشهاي استقامتي مدت ها پيش تحت بررسي بوده است كه هر دو تكنيك يادشده ( دوپينگ خون ) ناميده مي شود . اين روش براي اولين بار در المپيك مونترال 1976 توسط يكي از دوندگان فنلاندي به كار گرفته شد . روش دوپينگ خوني بدين ترتيب است كه چند روز قبل از مسابقه ورزش كار به ارتفاع بلندي برده مي شود و به علت بلندي و كاهش فشار اكسيژن خون شرياني ، ماده اي به نام اريتروپويتين آزاد شده ،افزايش غلظت هموگلوبين وهماتوكريت باعث افزايش دريافتي اكسيژن در بافت هاي عضلاني در حال فعاليت و همچنين باعث بهبود ظرفيت هوازي و استقامتي عضلاني مي شود.

اريتروپويتين درواقع يك گليكوپروتئين است كه كليه ها ان را مي سازند . امروزه با استفاده از تكنيكهاي نوتركيبي DNA اريتروپويتين مصنوعي ساخته شده است كه از نوع طبيعي آن غير قابل تشخيص ا ست .

اريتروپويتين توليد گلبولهاي قرمز خون و هماتوكريت و هموگلوبين را افزايش مي دهد . در اين حال كه تعداد گلبولها زياد شده از ورزشكاران خون مي گيرند و آن را غليظ و منجمد مي كنند و براي روز مسابقه در شرايطي ويژه و در تجهيزات خاصي نگه داري مي كنند و دقيقا " در زمان معيني قبل از آغاز مسابقه همين خون به بدن ورزشكار تزريق مي شود ، در نتيجه اين عمل ظرفيت اكسيژن گيري خون تا حدود 20 درصد افزايش مي يابد و در نتيجه افزايش اكسيژن رساني ، شخص ديرتر خسته مي شود.

بنابراين دوپينگ خوني ذخيره اكسيژن بدن را زياد مي كند و در كار دوندگان مسافت هاي طولاني و دوچرخه سواران و... باعث پيشرفت چشمگيري خواهد شد .

اين روش دوپينگ در آن مقطع زماني ورزشكاران زيادي را در دست خود وسوسه كرد ، ولي امكان استفاده براي همگان وجود نداشت زيرا احتياج به تجهيزات پزشكي و پزشكان متخصص به اين كار را داشت كه كار را مشكل مي كرد.

تكنيكهايي كه مي تواند دوپينگ خون را در ورزشكاران مشخص كند شامل :

جداسازي انواع گلبولهلي قرمز ( جهت بررسي تزريق خون فردديگر به ورزشكار ) و سن گلبولهاي قرمز ( جهت بررسي تزريق خون فرد به خودش ) است . در ضمن اين تكنيكها بسيار وقت گير و گران است .

معمولا " از دست دادن آب بدن (دهيدراتاسيون) در ورزش هم باعث افزايش هماتوكريت مي شود افزايش هماتوكريت به بيش از 55 درصد احتمال خطر سندرم افزايش چسبندگي خون ، سكته ، نارسايي قلبي و حتي مرگ را بالا مي برد.

ورزشكاران جواني كه از دوپينگ خون استفاده مي كنند در معرض خطر بالائي براي ابتلا به سندرم هايپرويسكوزينه ( افزايش غلظت خون ) قرار دارند از آنجا كه ميزان تعريق در اين افراد يالاتر است خطر دهيدراتاسيون و به دنبال آن ابتلا به سندرم هايپرويسكوزينه در اين افراد به دنبال ورزش بالا مي رود.

دوپينگ خون همچنين ريسك عفونتهايي چون ايدز ( HIV ) و هپاتيت ( HBV ) را افزايش مي دهد . پزشكاني كه ورزشكاران استقامتي را تحت كنترل دارند بايد ورزشكاران را از خطر استفاده از دوپينگ خون يا اريتروپويتين ( Epo ) مطلع سازند.

دوپينگ دارويي stimulant drugs

داروهاي محرك كه به عنوان دوپينگ مورد استفاده قرار مي گيرند به 5 گروه عمده تقسيم مي شوند :

ستروييدهاي آنابوليك ( Anabolic stroids )
داروهاي محرك سيستم اعصاب مركزي ( C.N.S stimulants )
داروهاي قلبي و عروقي ( cardio vascular agent )
داروهاي ويتامين دار و پروتئين ساز ( Vitamins (
داروهاي متفرقه ( Miscellaneous )

استروئيدهاي آنابوليك :

مشتقات مصنوعي هورمون مردانه تستوسترون هستند كه با مجزا نمودن آنابوليك از اثرات تستوسترون توسعه يافته اند . تجويز هاي پزشكي جهت استفاده از استروئيد آنابوليك براي درمان بيماراني است كه از تحليل متعاقب زخم يا جراحي و همچنين كم خوني هاي خاص رنج مي برند . استروئيدهاي آنابوليك اندازه و قدرت حاصله از طريق مقابله با تحليل ، توده سازي و اثرات انگيزشي برروي ورزشكار را افزايش مي دهند.

آنها اثرات كورتيزول را برعكس مي نمايند . سطوح ژنتيكي كورتيزول به طور قابل توجهي در طول دوره هاي فشار و شدت تمرين افزايش مي يابد . اثرات تحليلي كورتيزول مشخص كننده وضعيت تمرين بيش از حد ورزشكار است .

اين اثرات عبارت از تعادل منفي نيتروژن و مواد زايد مي باشند.

استروئيدهاي آنابوليك ساخته شدن پروتئين در سلولهاي عضلاني را افزايش مي دهندو آزادسازي ژني هورمون رشد را تحريك مي كنند.

اكثر اثرات استروئيدهاي آنابوليك ، برگشت پذيرند . عدم استفاده مداوم از استروئيدها به ناپديدشدن سريع اندازه و قدرت منجر مي گردد.

به نظر مي رسد كه اين موضوع بطور جدي با كاهش مداوم سطوح ژني تستوسترون در ورزشكاران مرد و كاهش تركيبات برون زا در ورزشكاران زن مرتبط باشد . بدون تأمين استروئيد برون زا ، كاهش سطوح تستوسترون ورزشكار نمي تواند افزايش عضلاني شدن را حفظ نمايد . اين موضوع باعث استفاده نابجا از استروئيدها مي شود كه بتواند فقط اثرات آن را حفظ كند.

اگر ورزشكاران به فرض استفاده از استروئيدهاي آنابوليك ، خطرات ناشي از اثرات فيزيولوژيكي عمده آن را بپذيرند از استروئيدها براي دوره هاي كوتاه مدت استفاده كنند ليكن بسياري ازآنها ازظرفيت عادت به آن آگاهي ندارند.

استروئيدهاي آنابوليك موجب افزايش اثرات جانبي گوناگوني درورزشكار مي شوند . فقط دو مورد از اثرات جانبي ، يعني افزايش اندازه و قدرت سودمند بنظر مي رسند .

اين اثرات جانبي ممكن است براي ورزشكاراني كه از اين داروها استفاده مي كنند آشكار نشود.

اثرات جانبي شامل اثرات نامطلوب دستگاه توليد مثل در مردان و زنان استفاده كننده ، اثرات نامطلوب كبدي ، افزايش خطر بيماري قلبي عروقي ، كاهش وضعيت ايمنولوژيكي و عملكردهاي تيروئيد ، توانايي از بين بردن تاندون و پارگي آن ، اختلال توليد مثل در زنان ، جوشهاي صورت و انتقال ايدز مي باشند.

تستوسترون Testosterone
تستوسترون از قوي ترين استروئيدهاي آندروژني است كه مقدار آن درمردان ده برابرزنان است .

استروئيدهاي آندروژني روي تمام بافت هاي بدن اثر مي گذارند و داراي دوعمل آندروژني و آنابوليكي است . عمل آندروژني مسئول تغييرات صفات ثانويه جنسي همراه با بلوغ جنسي ، تحريك اسپرماتوژنوزو افزايش توده عضلاني همراه با بلوغ مي باشد .

تستوسترون در خاصيت آنابوليكي ، مانند هورمون رشد سبب احتباس ازت در بدن و افزايش سنتز پروتئين ها و تجمع آن در بعضي نسوج به خصوص عضلات بدن مي شود ، لذا رشد و قدرت عضلاني پس از بلوغ افزايش

مي يابد و وضعيت خاص مردانه را ايجاد مي كند.

تستوسترون همچنين سبب احتباس مختصر كلسيم ، فسفر ، سديم ،كلر وآب مي شود. از طرفي سبب افزا يش ميزان متابوليسم پايه بدن شده و در خون سازي نيز دخالت دارد. تستوسترون به دليل همين خاصيت آنابوليكي و قدرت ساختن پروتئين به شدت مورد استفاده ورزشكاران است .

استفاده ازآندروژنها توسط ورزشكاران توصيه نمي شود ، زيرا فرضيه اي كه اين داروها به طور قابل

ملاحظه اي كارايي ورزشكاران را با افزايش دادن قدرت عضلاني زياد مي كند ثابت نشده و برخلاف واقع است

ازطرف ديگر بروز عوارض كشنده اي همچون مسموميت هاي كبدي و سرطان كبد بر هرگونه فايده احتمالي آندروژن ها غلبه داشته و استفاده از آنها را در ورزشكاران نامطلوب مي سازد.
....................................................................................................
انتهاي پيام/

شنبه|ا|10|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1565]