چراغ روشن « مساجد » نبايد خاموش شود

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: چراغ روشن « مساجد » نبايد خاموش شود
گفتگوي«قدس» با رئيس ستاد عالي كانونهاي فرهنگي - هنري مساجد كشور

*زهره كهندل

كانونهاي فرهنگي هنري مساجد براي پويايي زادگاه و پايگاه انقلاب اسلامي به دست جوانان زاده شده از نظام جمهوري اسلامي ايران با تأكيد مقام معظم رهبري مبني بر مقابله با تهاجم فرهنگي دشمن و با مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي اسفندماه 1370 تأسيس شد. از آن دوران تاكنون، اين كانونها با فراز و نشيبهاي بسياري همراه بوده اند . گاهي كانوني به دليل مشكلات مالي نيمه فعال و غير فعال مي شد، اما به گفته رئيس ستاد عالي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد كشور، نور اين چراغ كم فروغ، خاموش نشده و در حركتي جدي تر زنده شده است. در سالهاي اخير، با توجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و توسعه برنامه ريزيها و بودجه بنديها براي اين ستاد، شاهد ثبات و توسعه كانونهاي فرهنگي هنري مساجد در سراسر كشور هستيم.
در خصوص اين اقدامها و همزمان با تأسيس ستاد عالي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد كشور، با حجة الاسلام والمسلمين حميدرضا ارباب سليماني، رئيس اين مجموعه و مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفتگو كرده ايم كه در ادامه مي آيد:
* جناب آقاي ارباب سليماني! در حال حاضر حدود 70 هزار مسجد در سراسر كشور وجود دارد، چه تعداد كانون فرهنگي هنري در اين مساجد فعال است؟
** آخرين آماري كه تاكنون داريم و بر اساس هماهنگي با استانهاي سراسر كشور، حدود 5 هزار و 500 كانون فعال داريم كه تا پايان سال مالي ما ( خرداد سال آينده)، براساس چشم انداز و سهميه استان ها به 6 هزار كانون فعال خواهد رسيد كه با توجه به ظرفيتها و شرايط استانها، اين امر محقق مي شود.
* تا كنون چه تعداد كانون غير فعال حذف شده اند؟

** سعي ما براين است كه حذف نداشته باشيم. گروه كارشناسي ستاد عالي براي نظارت از عملكرد كانونهاي فرهنگي هنري مساجد و بررسي علل غير فعال بودن آن كانون به مناطق اعزام مي شوند و با آسيب شناسي، مشكلات را رفع مي كنند و معمولا كانونها به فعاليت خود ادامه مي دهند. در مواردي بوده كه مسؤول كانون دچار مشكلات و مسائل خاصي شده و كانون به فعاليت خود ادامه نداده، در اين موارد با انتخاب مسؤول ديگري مشكل رفع شده است. سعي ما بر اين است كه با فرصت دادن و ايجاد شرايط فعاليت، كانونهاي نيمه فعال و غير فعال را براي ادامه حركت احيا كنيم.
* غير فعال شدن كانونهاي فرهنگي هنري مساجد را مي توان ناشي از مشكلات مالي دانست؟
** مسائل و مشكلات مالي بيشتر در مناطق محروم وجود دارد، براي مثال در روستاها كه ارائه تجهيزات هم متفاوت است و چنين مشكلاتي هم وجود دارد. عملاً ما به مناطق محروم توجه بيشتري داريم و نمي گذاريم چراغ كانوني كه در مسجدي روشن شده به خاطر محدوديتهاي مالي خاموش شود.
* يكي از اعضاي كميسيون فرهنگي مجلس اعلام كرده بودجه پيشنهادي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد براي سال 88 با توجه به افزايش 2 ميليارد توماني به 20 ميليارد تومان مي رسد، آيا برنامه هاي كانون هم بر اساس اين افزايش تنظيم شده است؟
** اين تمنا و آرزوي اعضاي كانونهاست كه اين بودجه پيشنهادي مصوب شود، اما آنچه در مجلس نهايي شود براي ما اهميت دارد، هرچند اين روند خيلي براي ما تازگي ندارد.
كانونهايي در نوبت كسب مجوز هستند و به دليل نبود بودجه نمي توانيم به آنها مجوز دهيم تا فعاليت خود را آغاز كنند. آنچه در دو سه ماه آينده پيش بيني كنيم، براساس بودجه سالي مالي ما تا 6 هزار كانون فرهنگي هنري بايد برسد.
* سهميه استانها براي صدور مجوز كانونهاي فرهنگي هنري مساجد براساس چه مؤلفه هايي مشخص مي شود؟
** سهميه اي كه براي استانها در نظر گرفته شده، به طور ميانگين و براساس مؤلفه هاي جمعيت استان و پهناوري و محروميت، مجوز صادر كرده و امكانات و تجهيزات را در اختيار آنان قرار مي دهيم.
* چه تعداد كانون در نوبت دريافت مجوز براي فعاليت هستند؟
** حدود 3 هزار كانون فرهنگي هنري در نوبت دريافت مجوز از سوي وزارت ارشاد براي آغاز فعاليتهاي خود هستند، كه به دليل كسري بودجه براي انجام اين كار با مشكلا تي مواجه هستيم.
* تراكم كانونها به چه شكلي است و آيا همه مناطق كشور كانون فرهنگي هنري دارند؟
** تمام استانهاي كشور كانون فرهنگي هنري دارند و اكثر شهرستانها هم با توجه به برنامه سال 87 داراي كانون شده اند. بر طبق برنامه امسال، حدود 60 درصد از كانونها در مناطق محروم و روستايي كشور تأسيس شده است. سياست اصلي كار ما بر همين مبناست.
* بودجه كانونها از 2 ميليارد تومان در مقايسه با رقم پيشنهادي بودجه سال آينده افزايش حدود ده برابري داشته، رشد برنامه ها تا چه ميزان متناسب با اين رشد بودجه بوده است؟
** در سال 84 ، حدود 2 هزار و 400 كانون با سرانه 140 هزار تومان در سال فعال بوده است، اما در سالهاي اخير اين سرانه با احتساب افزايش تعداد كانونها، به طور ميانگين تا 400 هزار تومان رشد يافته است، همچنين، امكانات و تجهيزاتي كه به كانونها عرضه مي شود، افزايش چشمگيري داشته است. در برخي موارد، كمكهاي نقدي و غير نقدي به كانونها به مرز يك ميليون تومان و بيشتر هم مي رسد. اجراي طرحهاي ديگر هم هزينه هاي بالايي براي ما داشته است، براي مثال، اجراي طرح فرهنگي- آموزشي «انديشه هاي آسماني»حدود 12 هزار نفر از اعضاي كانونهاي سراسر كشور در دوره هاي آموزشي مشهد شركت كردند. از گامهاي جديدي كه در سال جاري برداشتيم راه اندازي كانونهاي تخصصي بود. اين كانونها علاوه بر فعاليتهاي منطقه اي، در سطح گسترده شهري نيز فعاليت مي كردند كه بودجه اختصاص يافته به آنها تا 5 ميليون تومان هم بود.
* در حال حاضر چند كانون تخصصي در سطح كشور فعاليت مي كنند؟
** امسال 170 كانون تخصصي در سراسر كشور فعال شده و عملكرد چشمگيري هم داشته اند.
* ويژگيهاي كانونهاي تخصصي فرهنگي هنري مساجد چيست؟
** حوزه فعاليت اين كانونها گسترده تر از كانونهاي عادي است و برنامه هاي آن در سطوح بالاتري انجام مي شود. براي مثال، اين كانونها در حوزه هاي پژوهشي همچون موضوعات مهدويت، فرهنگ اسلامي و پژوهشهاي مرتبط، فعاليت مي كنند. بديهي است، چنين برنامه هايي نيازمند حمايتهاي بيشتري است.
* چه تعداد نيرو، جذب 5 هزار و 500 كانون فرهنگي هنري مساجد سراسر كشور شده اند؟
** براساس آماري كه در سال جاري از استانهاي كشور استعلام شده، يك ميليون و 320 هزار نيروي جوان در كانونهاي سراسر كشور فعاليت مي كنند كه در سطوح مختلف به صورت ثابت كار مي كنند، اما با احتساب اعضاي شناور، تا مرز دو ميليون نفر هم افزايش مي يابد.
* به طور متوسط، در هر كانون حدود 200 تا 300 جوان فعال هستند. آيا اين حجم از امكانات، پاسخگوي نيازها و فعاليتهاي آنان است؟
** اين به تعداد كانون ها براي حضور بستگي دارد، اما گاهي اوقات نبود امكانات و محدوديت آن، ما را از توسعه باز مي دارد. برهمين مبنا، صدور مجوز هم متناسب با بودجه و برنامه سال است.
* آقاي سليماني! مشاركت مردم در تجهيز و اداره كانونهاي فرهنگي هنري مساجد چگونه است؟
** قطعاً كانونها بايد به صورت مشاركتي و با كمك مردم اداره شوند. تهيه همه اقلام مورد نياز كانونها براي ما منطقي و مقدور نيست. برخي از اقلام مشاركتي را هم امام جماعت، هيأت امناي مسجد و مردم تهيه مي كنند. به نوعي بايد نيمي از اين كالا توسط مردم و نيمي ديگر توسط ستاد عالي تهيه شود. در چنين حالتي، شاهد زيباترين شكل تعامل دولت و مردم در امور مساجد هستيم.
* بازخورد فعاليتهاي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد در سطح كشور چگونه بوده است؟
** انعكاس اصلي فعاليت جوانان در كانونهاي فرهنگي هنري مساجد، افزودن به صف هاي نماز جماعت است و در مساجدي هم كه كانونها فعاليت مي كنند، شاهد اين امر هستيم. ائمه جماعات هم حمايتهاي بسيار خوبي از برنامه هاي كانونها دارند و ارتباط نزديكي بين جوانان و ائمه جماعت به وجود آمده است. اجراي طرح " تلاوت نور " كه پس از نماز مغرب و عشاء يك جزء قرآن در مسجد تلاوت مي شود، با استقبال چشمگيري بويژه از سوي جوانان مطرح بوده است.
در سال جاري، حدود 4 ميليارد تومان كتابهاي ديني و مذهبي و علمي براي كتابخانه هاي مساجد سراسر كشور اختصاص يافته كه اين امر موجب رونق كانونها شده است. اينها مي تواند شاخصهاي قابل توجهي براي پيشبرد هدفهاي كانونها باشد. همچنين، كانونهاي فرهنگي هنري مساجد عامل جذب جوانان و نوجوانان با مساجد بوده، فعاليت كانونها به صورت دائمي بوده است و اين مراكز مكان مطمئني براي حضور فرزندان مي باشد. در واقع، كانونهاي فرهنگي هنري مساجد، محل بيداري و پايداري نسل نو است كه بايد بر عمران محتوايي و معنوي مساجد اهتمام ويژه اي داشت.
* اخيرا گفته مي شود برخي مداخلات و موازي كاريها بين نهادهاي فرهنگي در امور جوانان به وجود آمده است. براي مثال، همپوشاني كانونهاي فرهنگي هنري مساجد و كانونهاي فرهنگي ورزشي بسيج؟
** چنين چيزي نيست، عرصه كاري كانونهاي فرهنگي ورزشي بسيج با كانونهاي فرهنگي هنري مساجد متفاوت است و مجوزهاي آن هم جداگانه صادر مي شود. با بسيج هم به توافق رسيده ايم كه در مساجدي كه بسيج كانون تاسيس مي كنيم، ستاد عالي كانون نداشته باشد و در مساجدي هم كه كانونهاي فرهنگي هنري فعال هستند، بسيج ورود پيدا نكند. اما با توجه به گستردگي ميدان، فعاليت براي هر دو گروه باز است و مي توان از ظرفيتهاي هر دو نهاد در كنار هم بهره برد. از سوي ديگر، فعاليتهاي ما فرهنگي هنري است و فعاليت آنها فرهنگي ورزشي !
* از زمان تأسيس اولين كانون فرهنگي هنري مساجد كه اسفندماه سال 1370 بود، حدود 17 سال مي گذرد. در اين مدت چه تحولاتي در اين مراكز فرهنگي رخ داده است؟
** اين نهالي بود كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي آن را كاشت و امروز اين نهال به درختي تنومند تبديل شده است كه ثمرات آن را در جامعه كه پرورش جواناني مسجد محور هستند، شاهد هستيم. اين كانونها با ارتباط خوبي كه با مراكز و نهادهاي دولتي و مردمي ديگر برقرار كردند، پل ارتباطي بين مسجد، مردم و دولتمردان شد. نگاه ما اين است كه شاهد حمايت هاي مالي براي رونق بخشي به اين كانونها باشيم. البته، بنا نداريم مساجد را دولتي كنيم؛ بلكه هدف ما تجهيز كانونها و نظارت بر عملكرد آنهاست.
* اما برخي نسبت به دولتي شدن مساجد با تأسيس كانونهاي فرهنگي هنري انتقاد دارند؟
** قطعاً اين طور نيست، در سطح كشور مصاديقي نداريم كه مسجدي دولتي كار كند، بلكه اساساً استقلال محور انديشه مسجدي است. در واقع، مردم تحمل كار حزبي و سياسي در مساجد را ندارند و اجازه چنين كاري را هم نمي دهند.
* هماهنگي ستاد عالي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد با ديگر سازمانها و نهادها چگونه است؟
** خوشبختانه، تعامل خوبي با نهادها و سازمانهاي مختلف داريم. اعضاي ستاد، تركيبي از نمايندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان اوقاف و امور خيريه، امور رسيدگي به مساجد و ديگر نهادهاي فرهنگي است كه اين امر مصداق روشن و بارز اين هماهنگي و همكاري است.
* از حضورتان در اين گفتگو سپاسگزارم.

دوشنبه|ا|19|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]