ورزنه؛ جايي‌است كه زنانش تنها سفيد مي‌پوشند

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: ورزنه؛ جايي‌است كه زنانش تنها سفيد مي‌پوشند
ورزنه را به زنان چادرسفيدش مي شناسند، يا به زبان باستاني آن كه مردمانش با آن سخن مي‌گويند، يا به تالاب گاوخوني كه در نزديكي آن است. بهترين ماه‌هاي سفر به ورزنه، فروردين، ارديبهشت، مهر، آبان و اسفندماه است.

ورزنه را به زنان چادرسفيدش مي شناسند، يا به زبان باستاني آن كه مردمانش با آن سخن مي‌گويند، يا به تالاب گاوخوني كه در نزديكي آن است. بهترين ماه‌هاي سفر به ورزنه، فروردين، ارديبهشت، مهر، آبان و اسفندماه است.
زنان چادر سفيد در ورزنه

خبرگزاري ميراث فرهنگي_ گردشگري_ ورزنه را اگر باشند كساني كه بشناسند، به زنان چادرسفيدش است، يا به زبان باستاني است كه مردمانش با آن سخن مي‌گويند، يا به تالاب گاوخوني است كه در نزديكي آن است... با اين متن ورزنه را بهتر و بيشتر مي‌شناسيم.
شهر ورزنه مركز بخش بن‌رود در فاصله‌ي 105 كيلومتري جنوب شرقي شهر اصفهان قرار گرفته است. در سال 1347 شهرداري ورزنه تأسيس شد و اكنون حدود 1350 نفر جمعيت و 800 هكتار وسعت دارد و ارتفاع آن از سطح دريا 1475 متر است. شهر ورزنه به‌علت نزديكي به كوير داراي آب‌و‌هواي گرم و خشك است، به‌طوري‌كه ماه‌هاي مرداد و شهريور از حداكثر خشكي هوا برخوردار و ميزان متوسط بارندگي در ورزنه 80 ميلي متر است. به همين دليل، بهترين ماه‌هاي سفر به ورزنه، فروردين، ارديبهشت، مهر، آبان و اسفندماه است.
در يك كيلومتري شرق ورزنه؛ بقعه امامزاده شاه زين‌العابدين قرار دارد كه بر اثر شجره‌نامه‌ي موجود نسبت اين امامز‌اده به‌ترتيب ذيل به امام جعفرصادق(ع) مي‌رسد. درباره تاريخ اتمام بناهاي ساختمان قديمي امامزاده براساس نوشته‌هاي موجود در اين امامزاده، بايد تاريخ آن را مربوط به سال 1031ه.ش. يعني زمان حكومت شاه عباس اول صفوي دانست. در اين امامزاده امكاناتي براي اسكان زائران وجود دارد و اطراف آن را مزارع كشاورزي تشكيل داده است. در ورزنه امامزاده ديگري نيز وجود دارد. به‌خاطر اينكه در گذشته دژ و قلعه‌اي در كنار آن قرار داشته به امامزاده "كاره دژ" (پائين) دژ معروف است كه در حقيقت مدفن دو امامزاده به نام‌هاي سيدمحمد و سيدابراهيم است و يك امامزاده نيز در شرق گلستان شهدا قرار دارد كه به‌ نام "ملاحسن" شهرت يافته و شايد نام‌گذاري آن به‌خاطر فردي به نام ملاحسن بوده كه محل را كشف كرده است.

تپه‌هاي ماسه‌اي:
اين تپه‌هاي ماسه‌اي كه در 10 كيلومتري جنوب شرقي شهر ورزنه قرار دارند نزديك‌ترين كوير به شهر اصفهان و حاصل فرسايش باد هستند. وسعت اين تپه‌ها بالغ بر 17395 هكتار، با طول تقريبي 45 كيلومتر، حداكثر عرض 15 و حداقل يك كيلومتر، و حداكثر ارتفاع 62 متر است. در اين تپه‌ها مي‌توان شترسواري، پرواز، موتورسواري، پياده‌روي در رمل‌ها و ... را مي‌توان در صورت امكان انجام داد.

چاه‌هاي آرتزين (جهنده):
اين چاه‌ها كه از نوع عميق و داراي عمق حدود 400 متر هستند، به‌علت وجود يك سفره آب زيرزميني محبوس و تحت فشار؛ آب را از زمين خارج مي‌كنند. يكي از اين چاه‌ها در ده كيلومتري تالاب گاوخوني قرار دارد.

تالاب بين‌المللي گاوخوني:
اين تالاب يكي از 22 تالاب ايران محسوب مي‌شود كه در سال 1354 به ثبت كنواسيون بين‌المللي رامسر رسيده است و در فاصله 30 كيلومتري شرق شهر ورزنه قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دريا 1470 متر و حداكثر عمق آب آن حدود يك متر و مساحت تالاب 470 كيلومتر مربع (به طول تقريبي 25 و عرض 15 كيلومتر) است و همه‌ساله پذيراي تعدادي از پرندگان مهاجر ازجمله فلامينگو، غاز، اردك، عقاب و ... است كه تالاب گاوخوني را به عنوان مأمن زمستان‌گذراني و جوجه‌آوري خود انتخاب مي‌كنند. متأسفانه تالاب گاوخوني در سال‌هاي اخير به‌علت عدم تأمين آب و آلودگي بيش از حد درمعرض خطر نابودي قرار گرفته است.
قابل توجه است كه مسير 30 كيلومتري ورزنه، تالاب خاكي و براي مشاهده آب‌نماي تالاب مي‌بايست ابتدا از كوه سياه مجاور تالاب بالا رفت تا چشم‌انداز تالاب را از بالا نظاره كنيم. جنس سنگ‌هاي كوه؛ سنگ‌پا يا بازالت است كه بر اثر خروج مواد آتشفشاني در زير آب در حدود دوازده ميليون سال قبل به‌وجود آمده است.

معرفي آثار تاريخي و فرهنگي شهر ورزنه
مسجد جامع ورزنه:
با توجه به شواهد به‌دست آمده؛ بناي اوليه مسجد بر روي بقاياي آتشكده ساساني بنا شده، ولي بناي فعلي با توجه به كتيبه‌ها مربوط به سال 848 هجري قمري (581 سال قبل) مربوط به عصر تيموري است.
پل تاريخي ورزنه:
اين پل آخرين پل احداث شده بر روي زاينده‌رود است كه تاريخ ساخت آن به عصر صفوي برمي‌گردد. پل آجري و داراي 10 چشمه به‌طول 86 متر و عرض 5/6 متر و ارتفاع از سطح آب 6 متر و عرض دهانه‌ها 4 متر است.
رباط شاه‌عباسي ورزنه:
اين رباط يكي از 999 رباطي است كه به قولي در زمان شاه عباس و در عصر صفوي ايجاد شده و نشان از موقعيت ارتباطي ورزنه دارد كه بر سر راه‌هاي مهم قرار داشته است. ورزنه در قديم‌الايام در مسير راه‌هاي ادويه و ابريشم قرار و همچنين در مسير راه‌هاي تخت‌جمشيد و يزد و كرمان به اصفهان و شهرري قرار داشته است.
قلعه تاريخي خرگوشي:
اين قلعه در 60 كيلومتر شرق ورزنه و متعلق به عصر طهماسب صفوي است.
كبوترخانه‌هاي ورزنه:
در ورزنه كبوترخانه‌هايي وجود دارد كه قدمت بعضي از آن‌ها به سه قرن پيش مي‌رسد. با توجه به اهميتي كه كشاورزي منطقه داشته است، از اين كبوترخانه‌ها جهت تهيه كود حيواني (كود كبوتر)استفاده مي‌شده و در داخل آن معماري بسيار زيبايي شبيه كندوي زنبور عسل تعبيه شده است.
قلعه تاريخي قورتان:
اين قلعه كه در روستاي تاريخي قورتان واقع در 12 كيلومتري غرب شهر ورزنه واقع شده است در نوع خود بي‌نظير و منحصر به‌فرد است و جزء قلاع مهم كشور محسوب مي‌شود كه قدمت آن به 1000 سال مي رسد (قرن 4 هجري - عصر آل بويه). وسعت قلعه 40 هزار متر مربع و داراي 14 برج ديدباني است و قطر ديوار از 4 تا 10 متر متغير و ارتفاع آن تا كنگره، 9 متر است و در مواقع ناامني امكانات لازم براي زندگي 50 خانوار را تأمين مي‌كرده است. اين قلعه داراي سه باب مسجد است كه معماري آن مربوط به اوايل دوره اسلام است و داراي قلعه قديمي‌تر به نام قلعه نواب مربوط به 1090 سال قبل عصر بني‌‌اميه است.
صنايع دستي:
از صنايع دستي آن كه هم‌اكنون باقي است مي‌توان به پارچه‌بافي (سفره) و قالي اشاره كرد.
زنان چادر سفيد:
روزگاري است كه تمام دختران و زنان ورزنه و امروزه بسياري از آنان، چادر سفيد به تن مي‌كنند. درخصوص علت انتخاب پوشش زنان ورزنه كه در نوع خود در كشور منحصر به فرد است دلايل متفاوتي ذكر شده است كه ازجمله مي‌توان آن را يادگاري از ايران قبل از اسلام دانست.
يكي از دلايل قدمت منطقه گويش خاص آن و وجود كلماتي مانند "يسنا" است كه نام اولين بخش اوستا و به‌معني ستايش اهورامزدا و خداي يگانه است. اين گويش بازمانده گويش پهلوي ساساني است كه قدمت آن به قبل از اسلام مي‌رسد.
راه‌هاي ارتباطي شهر ورزنه:
براي رسيدن به ورزنه، از اصفهان، از شهرضا، از نائين و از اردستان مسيرهاي متفاوتي وجود دارد.

منبع:خبرگزاري ميراث فرهنگي
يکشنبه 6 بهمن 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 259]