بازنشستگان، عضو ارشد جامعه

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بازنشستگان، عضو ارشد جامعه
در حال حاضر در كل جهان حدود 410 ميليون نفر بالاي 65 سال وجود دارد كه پيش‌بيني مي‌شود تا 40 سال آينده اين جمعيت دو برابر شود. سالمندي و پير شدن پديده‌اي شگفت‌آور است، آنچنان شگفت‌آور كه اغلب نمي‌توانيم باور كنيم روزي به سراغ ما خواهد آمد؛ چرا كه تحولات دوران جواني به سالمندي آنچنان تدريجي است كه هيچگاه اين تحولات قابل حس نيست به طوري كه سالمندي از ديد اطرافيان واضح‌تر از آن چيزي است كه به نظر خود شخص مي‌آيد.

در واقع سالمندي فرآيندي است كه در سه بعد فيزيولوژيك، روان‌شناختي و اجتماعي شخص را به سمت پيري مي‌برد، تغييرات ايجاد شده در اين سه بعد با سرعت‌هاي متفاوتي ايجاد مي‌شود. اگر فردي علي‌رغم اين كه از نظر فيزيولوژيك پير شده است، خودش را از نظر ذهني جوان بداند، پديده غيرمعمولي نيست يا برعكس اگر كسي با چهره جوان همانند پيرها عمل كند نيز غيرمعمول نمي‌نمايد؛ بنابراين، جاي شگفتي نيست كه اين پديده در برخي افراد زودتر از موعد معمولي و در برخي ديرتر به ظهور رسد. پس سالمندي پديده‌اي زيستي و طبيعي از رشد انساني است كه به صورت عمومي و بسيار تدريجي تمام موجودات زنده را در برمي‌گيرد. تمام اعضا و جوارح ما با هم روند مسن شدن را طي مي‌كنند.

درباره درازي عمر (Longevity) بايد گفت كه بهترين شاخص آن، شاخص خانوادگي است. تقريباً نيمي از افراد بالاي 80 سال، پدران بالاي 80 سال داشته‌اند. اين عامل تحت كنترل انسان نيست، ولي يك سري عوامل پيش‌بيني كننده در طول عمر وجود دارد كه در كنترل انسان است. از مهمترين آنها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

معاينات طبي منظم، عدم مصرف كافئين و الكل، رضايت شغلي، احساس تصور خود در نقش نوع دوستانه مفيد از نظر اجتماعي مثل همسر، مشاور، والد و غيره، رژيم غذايي مناسب و ورزش، در كشورهاي صنعتي و پيشرفته مقام سالمندان به ارزش آنها براي اجتماع وابسته است، بنابراين به علت افت كارايي آنها قدر و منزلت آنها نيز كاهش مي‌يابد، ولي در جوامعي مثل جامعه ما به سبب اعتقادات فرهنگي و مذهبي مردم و بافت خانوادگي حاكم، سالمندان مورد احترام قرار مي‌گيرند و از اعتبار بالايي برخوردارند.به گزارش سايت اطلاع‌رساني و خدمات دولت الكترونيك و به نقل از دكتر آرش ميراب‌زاده روان‌پزشك و استاديار دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي، سن پيري همراه است با تغيير شكل و در بيشتر اوقات از دست دادن نقش اجتماعي قبلي، در بسياري از افراد سالمند تعداد نقش‌هاي موجود در دوره‌هاي قبلي از نظر شغلي، خانوادگي و اجتماعي با افزايش سن رو به كاهش مي‌گذارد، پس افراد سالمند سالم فعاليت‌هاي اجتماعي خود را با مطابقت دادن با محدوديت‌هاي دوره سالمندي تا حد زيادي حفظ مي‌كنند.گاهي عوامل مداخله‌گر مثل بيماري جسمي، رواني، مشكلات اقتصادي، مرگ دوستان و عوامل استرس‌زاي ديگر مانع از ادامه تعامل اجتماعي مي‌شود و اين چرخه معيوب ادامه مي‌يابد.

به طور كلي حفظ تماس با افراد و فعاليت اجتماعي براي سلامت جسمي و رواني حايز اهميت است؛ حتي تماس با افراد جوان مي‌تواند احساس سودمندي و افزايش احترام به نفس را در سالمندان به وجود آورد، چرا كه سالمندان در طول زندگي خود ارزش‌هاي اجتماعي و فرهنگي را به نسل بعدي منتقل كرده‌اند و هم‌اكنون مي‌توانند حاصل تلاش يك عمر خود را در ارتباط با آنها بيابند.

بازنشستگي اگر به دلخواه و قابل پيش‌بيني باشد مي‌تواند توام با لذت و افزايش اعتماد به نفس شود. در هر حال بايد به اين نكته توجه داشت كه يك فرد سالمند بازنشسته در گذشته فردي مفيد و فعال براي جامعه بوده و دين خود را ادا كرده است.

از اين نظر بهتر است با او به عنوان يك عضو ارشد در اجتماع برخورد كرد كه منبعي از تجارب سال‌هاي كاري است و مي‌تواند بازوي مشاوره‌اي خوبي براي شاغلان جوان باشد نه اين كه با او به عنوان فردي غيرمفيد و از كارافتاده و خداي نكرده سربار جامعه رفتار كرد. خيلي از اوقات با اشتغال مجدد اين افراد در كارهاي سبك‌تر و به صورت نيمه وقت مي‌توان اعتماد به نفس درهم شكسته سالمندان بازنشسته را ترميم كرد و آنها را از تنهايي درآورد. براي رهايي از عوارضي چون تنهايي، افسردگي و... در سالمندان بازنشسته توصيه مي‌شود علاوه بر تماس بيشتر با اعضاي خانواده، ساعات تنهايي و بيكاري روزانه را با شركت در اجتماعات مخصوص سالمندان پر‌ كنند. در اين اجتماعات نه تنها ساعات بيكاري فرد سالمند پر مي‌شود؛ بلكه احساس مفيد بودن به وجود مي‌آيد و اين باعث بالا بردن و بالا نگهداشتن قدر و منزل سالمند مي‌شود.

ثمر ـ خبرنامه سازمان بازنشستگي كشور

دوشنبه 23 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]