آن‌هايي كه جهان ادبيات را تنها گذاشتند نگاهي به درگذشتگان دنياي ادبيات در سال 2008

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: آن‌هايي كه جهان ادبيات را تنها گذاشتند نگاهي به درگذشتگان دنياي ادبيات در سال 2008

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات

در سال 2008 ميلادي كه به تازگي به پايان رسيد، دنياي ادبيات تعدادي از چهره‌هاي خود را از دست داد.

بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مروري كوتاه دارد بر فعاليت چهره‌هاي سرشناس جهان ادبيات كه در اين سال از دنيا رفتند.

«محمود درويش» - شاعر ملي فلسطين - كه بسياري از فلسطينيان شعرهاي او را صداي مشقت‌هاي خود مي‌دانستند، در سن 67سالگي درگذشت. در پي اعلام اين خبر، بسياري از مردم با چشماني اشك‌بار در خيابان‌هاي تاريك رام‌الله فلسطين جمع شدند. اين شاعر محبوب پس از بازگشت از يك تبعيد طولاني در دهه‌ي 90، در اين شهر كرانه‌ي‌ باختري زندگي مي‌كرد. محمود درويش در بسياري از شعرهايش، غم و رنج فلسطينيان و مشقت‌هاي آنان را در رويارويي با اشغال‌گري‌هاي رژيم‌ صهيونيستي به‌تصوير كشيده، كه مورد تمجيد مردم نسل‌هاي مختلف قرار گرفته است. او كه بيش از 30 كتاب شعر به چاپ رسانده، مضامين شعرهايش را اغلب تبعيد، آوارگي و عشق به سرزمين فلسطين قرار داده بود. درويش كه در دوران حياتش بارها به خاطر شعرهاي انتقادآميزش به زندان انداخته شده بود، آخرين مجموعه‌ي شعر خود را با نام «احساس پروانه‌ها» در سال 2008 منتشر كرد.

«آلن روب گريه» - نويسنده‌ي مشهور فرانسوي و از بنيان‌گذاران جنبش «رمان نو» - در سن 85سالگي از دنيا رفت. او كه متولد 18 اوت 1922 بود، معروف‌ترين و اولين رمان خود را به‌نام «پاك‌كن‌ها» در سال 1953 منتشر كرد. وي در زمان حيات، نشان «لژيون دونور» فرانسه را گرفت و از سوي آكادمي فرانسه، به‌عنوان يكي از 40 شخصيت جاودانه انتخاب شد.

«هارولد پينتر» - نويسنده و نمايش‌نامه‌نويس انگليسي برنده‌ي نوبل ادبيات - هم‌زمان با كريسمس در سن 78سالگي درگذشت. پينتر كه در چند دهه‌ي اخير، خالق برترين نمايش‌نامه‌هاي عصر خود بود، در سال 2005 موفق به كسب نوبل ادبيات شد و از تربيون همين مقام و شهرت ادبي، براي انتقاد و محكوم كردن جورج بوش، توني بلر و راه‌اندازي جنگ عراق استفاده كرد. او در مدت حياتش، بيش از 30 نمايش‌نامه نوشت كه از برجسته‌ترين آن‌ها مي‌توان به «جشن تولد»، «بازگشت به وطن» و «زن ستوان فرانسوي» اشاره كرد. اولين نمايش‌نامه‌اش را در سال 1957 با نام «اتاق» منتشر كرد؛ اما آغاز شهرت او سال بعد از آن با نوشتن نمايش‌نامه‌ي‌ «جشن تولد» شكل گرفت. «سرايدار»، «بازگشت به وطن»، «سكوت» و «چشم‌انداز» از آثار بعدي او بودند كه خوش درخشيدند. پينتر زماني با انتقاد شديد از توني بلر، او را به‌دليل حمايت از جورج بوش در حمله به عراق، يك «احمق فريب‌خورده» ناميد و علنا اعلام كرد، از اين‌كه در سال 1979 به مارگارت تاچر و در سال 1997 به توني بلر رأي داده، واقعا متأسف است.

«امه سزر»، شاعر فرانسوي و صداي رساي هويت فرهنگي سياهان كه مبارزات او عليه استعمارگري، در آفريقا و آمريكا طنين‌انداز بود، در سن 94سالگي از دنيا رفت. سزر كه خود را «سياهپوستي از اعماق آسمان كهن» مي‌ناميد، از طريق شعر و فعاليت سياسي با استعمارگري مبارزه مي‌كرد. آثار اين شاعر و نمايش‌نامه‌نويس در دانشگاه‌ها به‌عنوان متون درسي تدريس و در تئاترهاي بزرگ فرانسه اجرا مي‌شوند. وي كه متولد 25 ژوئن 1913 در مارتينيك بود، عقايد و ايده‌هايش را براي اولين‌بار در شعر بلند «بازگشت به سرزمين مادري‌ام»‌ منعكس كرد.

«آرتور سي. كلارك» - نويسنده‌ي سرشناس انگليسي و خالق ده‌ها اثر علمي - تخيلي - در سن 90سالگي درگذشت. او كه زماني اولين ساكن كلبه‌ي الكترونيكي لقب گرفته بود، با نوع خاص نگاهش به مسافرت فضايي در آينده و همچنين دنياي رايانه، تخيل مردم را جلب خود كرد. وي در دهه‌ ‌40 پيش‌بيني كرده بود بشر تا سال 2000 به فضا خواهد رفت، كه البته در آن زمان به آن توجهي نشد.

سي. كلارك در زمان حيات، بيش از يك‌صد كتاب داستاني و غيرداستاني نوشت. پرفروش‌ترين اثر او «3001؛ آخرين اوديسه» نام داشت و از مهم‌ترين آثارش به «پايان كودكي»، «شهر و ستارگان»، «ملاقات با راما»، «زمين پادشاهي» و «ترانه‌هاي زمين دورافتاده» مي‌توان اشاره كرد. وي در سال 1986 لقب «استاد بزرگ» را از انجمن نويسندگان آثار علمي - تخيلي آمريكا دريافت كرد.

«چنگيز آيتماتوف» - مشهورترين نويسنده‌ي قرقيزستان - كه از او به‌عنوان يكي از نامزدهاي دريافت نوبل ادبيات امسال نام ‌برده مي‌شد، در سن 79سالگي در برلين بدرود حيات گفت. وي كه سفير قرقيزستان در چندين كشور اروپايي، ناتو و يونسكو بود، آثارش را به دو زبان روسي و قرقيزستاني مي‌نوشت. كتاب‌هاي آيتماتوف به بيش از 150 زبان جهان ترجمه شده و تاكنون 40 ميليون نسخه از كتاب‌هايش در سرتاسر جهان به فروش رفته‌اند. از جمله معروف‌ترين كتاب‌هاي آيتماتوف به «روزي كه بيش از صد سال طول كشيد» و «جميله» مي‌توان اشاره كرد كه در كنار آثاري چون «صعود به كوه فوجي»، «كشتي سفيد»، «داستان‌هايي از جلگه‌ها و كوه‌ها» و «اولين معلم»، كارنامه‌ي پرباري از او به‌جاي گذاشتند.

«فيليس ويتني» - نويسنده‌ي‌ سرشناس آمريكايي و خالق ‌داستان‌هاي پليسي و جنايي - در سن 104سالگي درگذشت. او كه در سال 1903 از پدر و مادري آمريكايي در يوكوهاماي ژاپن متولد شد، در سال 1961 با داستان «اسرار پاتوق»، جايزه‌ي داستان كوتاه ادگار آلن پو را به‌دست آورد و سه سال متوالي پس از آن نيز اين جايزه را به‌خود اختصاص داد. ويتني پس از آن‌كه لقب «استاد بزرگ» را از انجمن نويسندگان داستان‌هاي جنايي آمريكا كسب كرد، در سال 1990 جايزه‌ي داستاني «آگاتا كريستي» را نيز به كارنامه‌ي افتخارات خود افزود.

«رابين مور» - نويسنده‌ي آمريكايي - در سن 82 سالگي از دنيا رفت. او كه متولد 31 اكتبر سال 1925 بود، معروف‌ترين رمان خود را به‌نام «ارتباط فرانسوي» در سال 1969 منتشر كرد. اين رمان دو سال بعد مورد اقتباس سينمايي قرار گرفت و موفق به كسب پنج جايزه‌ي اسكار شد. اين نويسنده همچنين در سال 1965، رمان «كلاه‌سبزها» را نوشت، كه اقتباس سينمايي شد و جان وين در آن ايفاي نقش داشت.

«هوگو كلاوس» - نويسنده‌ي معروف بلژيكي - در سن 78 سالگي درگذشت. او كه چندين‌بار به‌عنوان نامزد اصلي جايزه‌ي نوبل ادبيات مطرح شده بود، سرشناس‌ترين نويسنده‌ي بلژيكي در عرصه‌ي‌ بين‌المللي بود. موفق‌ترين اثر كلاوس، «اندوه بلژيك» نام دارد كه در سال 1983 به چاپ رسيد و پس از مدتي به زبان‌هاي چيني، انگليسي، فرانسوي، ايتاليايي و لهستاني ترجمه شد.

«ديويد فاستر والاس» - نويسنده‌ي آمريكايي رمان معروف «شوخي بي‌پايان» - در سن 46 سالگي از دنيا رفت. او به‌لطف رمان 1079صفحه‌يي «شوخي نامتناهي» كه در سال 1996 منتشر كرد، در جهان ادبيات به شهرت رسيد. اين رمان در سال 2006 از نگاه مجله‌ي «تايم» به‌عنوان يكي از صد رمان برتر زبان انگليسي پس از سال 1923 انتخاب شد.

«توني هيلرمن» - نويسنده‌ي شهير آمريكايي و خالق داستان‌هاي جنايي و پليسي - در 83 سالگي درگذشت. او كه از بزرگ‌ترين نويسندگان هم‌عصرش محسوب مي‌شد، در طول حيات خود 18 رمان جنايي و پليسي نوشت. وي شهرت عمده‌ي خود را به‌خاطر خلق رمان‌هايي به‌دست آورد كه شخصيت‌هاي اصلي آن‌ها، دو افسر پليس به‌نام‌هاي «ناواجو جوليفورن» و «جيمي ‌چي» هستند. پرفروش‌ترين رمان هيلرمن، «پوست‌پيمايان» بود كه در سال 1987 منتشر شد و تنها رماني بود كه هر دو شخصيت‌هايش را در آن به بازي گرفت و بالغ بر 430هزار نسخه فروش داشت. او در چند دهه نويسندگي آثار پليسي، جوايز متعددي چون جايزه‌ي‌ سكوي طلايي از انجمن وسترن‌نويسان آمريكا، جايزه‌ي استاد بزرگ از انجمن نويسندگان آثار پليسي آمريكا و جايزه‌ي فرهنگي ناواجوها را كسب كرد.

«استادز تركل» - نويسنده‌ي آمريكايي برنده‌ي جايزه‌ي پوليتزر - در سن 96سالگي درگذشت. او كه در سال 1985 براي به‌تصوير كشيدن وقايع جنگ جهاني دوم در كتاب «جنگ خوب»، موفق به دريافت جايزه‌ي پوليتزر شده بود، به‌دليل توصيف تاريخ آمريكا در داستان‌هاي خود، كه همه‌ي‌ طبقات جامعه را دربر مي‌گرفت، شهرت پيدا كرد و از آثارش به «كار» و «مرز خياباني: آمريكا» مي‌توان اشاره كرد. كتاب «كار» او در سال 1999 در رتبه‌ي پنجاه‌وچهارم فهرست يك‌صد اثر برتر غيرداستاني انگليسي‌زبان قرن انتخاب شد.

«مايكل كرايتون» - نويسنده‌ي نام‌آشناي آمريكايي و خالق رمان معروف «پارك ژوراسيك» - در سن 66سالگي از دنيا رفت. او اگرچه ابتدا يك پزشك بود و سپس به كارگرداني و نويسندگي روآورد، اما موفقيتش در نويسندگي تا اندازه‌اي پيش رفت كه رمان‌هايش بيش از 150 ميليون نسخه فروش‌ جهاني به‌دست آوردند. اولين اثر پرفروش‌ كرايتون، «نژاد آندرومرا» نام داشت كه بعدها، اولين رمان او نام گرفت كه نسخه‌ي سينمايي‌اش به هاليوود رفت. او اين موفقيت سينمايي را با «مرد پاياني»، «كنگو» و «سرقت قطار بزرگ» ادامه داد. وي در سال 1969، جايزه‌ي «ادگار آلن پو» را براي بهترين رمان از انجمن نويسندگان آثار پليسي آمريكا كسب كرد.

«هيلاري واگ» - نويسنده‌ي معروف آمريكايي آثار جنايي و پليسي در سن 88سالگي درگذشت. او كه در دوران حياتش بيش از 50 رمان جنايي و پليسي نوشت، از انجمن نويسندگان آثار جنايي آمريكا لقب «استاد بزرگ» دريافت كرد تا هم‌رتبه‌ي شخصيت‌هايي چون آگاتا كريستي، آلفرد هيچكاك و استفن كينگ قرار گيرد. انجمن نويسندگان آثار جنايي آمريكا رمان «آخرين لباس ديده‌شده» از واگ را كه در سال 1952 منتشر شد، به‌عنوان يكي از 100 رمان برتر جنايي تاريخ ادبيات انتخاب كرده است.

«آدريان ميچل» - شاعر ضدجنگ انگليسي - در سن 76سالگي درگذشت. اين نمايش‌نامه‌نويس و نويسنده‌ي كتاب‌هاي كودكان عمده شهرت خود را به‌خاطر شعرهاي سياسي‌ و ضدجنگ كه درباره‌ي جنگ هسته‌يي، جنگ ويتنام، جنگ عراق، وضعيت زنداني‌ها و همچنين مبارزه با نژاد‌پرستي سروده بود، به‌دست آورد. در سال 2005 در يك نظرسنجي به‌مناسبت روز ملي شعر در انگليس، قطعه شعر «انسان‌ها» اثر ميچل به‌عنوان شعري كه بيش‌تر مردم مي‌خواهند به فضا فرستاده شود، انتخاب شد. آخرين كتاب شعر او، «به من دروغ بگو» نام دارد.

گزارش از: مترجم ايسنا، عليرضا تلياني

انتهاي پيام
جمعه 13 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]