شهيد اول راه مسيحيت در اينجا آرميده است دره يي سبز با سنت استپانوس

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: شهيد اول راه مسيحيت در اينجا آرميده است دره يي سبز با سنت استپانوس
مونا قاسميان

اينجا سرشار است از درختان كهنسال كه نمونه اش را در كمتر جايي از ايران مي توان پيدا كرد. دره يي بكر در كنار رود ارس به نام دره شام. بايد يك مسير سربالايي را از ميان اين درختان به سمت بالا حركت كرد تا به حصار هاي سنگي و بلندي رسيد؛ حصارهايي از قرون گذشته كه همچنان استوار بر جا مانده است.

در ميان اين حصارهاي سنگي مي توان كليساي قديمي و سرخ رنگي را ديد كه به همراه حدود 20 كليساي ديگر به عنوان نهمين اثر ايران به ثبت جهاني يونسكو رسيده است. كليساي سنت استپانوس را مي توان يكي از زيباترين اين كليساها دانست كه با طبيعت بكر پيرامونش فضايي معنوي و آرام بخش را براي هر رهگذري به وجود آورده است.

سنت استپانوس يكي از اولين مسيحياني بود كه در سال 36 ميلادي در راه مسيحيت سنگسار شد. به همين دليل نام اين كليسا سنت استپانوس به معناي شهيد اول راه مسيحيت گذاشته شد.

حصار سنگي كه اين بنا را در دره شام و در ميان درختان احاطه كرده بارويي است بلند با هفت برج نگهباني و پنج پشت استوانه يي سنگي مانند دژهاي مستحكم دوره ساساني و قرون اوليه اسلام. البته هنوز تاريخ دقيق تاسيس كليساي سنت استپانوس كاملاً مشخص نيست؛ عده يي نوع معماري آن را همزمان با كليساي تادئوس در قرن چهارم تا ششم هجري قمري مي دانند و برخي ديگر آن را به دوره صفويه نسبت مي دهند.

در ميان اين ديوارهاي سنگي در بزرگ چوبي و آهن كوبي شده يي وجود دارد كه مي توان از آن به درون اين كليساي مقدس راه پيدا كرد. در ورودي در وسط ضلع غربي تعبيه شده و از آثار نفيس اوايل دوره قاجاريه و احتمالاً زمان عباس ميرزاالسلطنه فرزند فتحعلي شاه به شماره مي آيد.

نماي بيروني كليسا و بدنه پوشيده شده آن با انواع حجاري ها، طاق نماها، نيم ستون ها و مقرنس كاري هاي زيبا همراه نقش برجسته هايي كه سنگسار كردن استپانوس مقدس، مصلوب شدن و عروج مسيح(ع) و تصوير زيباي او در آغوش حضرت مريم را نشان مي دهند، هر چشمي را خيره مي كنند. در پايه هاي طرفين كليسا و طاق جناغي آن سنگتراش با حجاري هاي ظريف به كار رفته و نقش برجسته يي از مريم و كودكي عيسي در پيشاني طاق نماي آن به چشم مي خورد. حجاري پايه ها و طاق نماها و نيم ستون ها و زنجيره هاي جوانب و مقرنس كاري ها و تزئينات طاق سردر به قدري بديع است كه بي شك از شاهكارهاي هنر حجاري محسوب مي شود.

يكي از كتيبه هاي موجود در اين بنا به خط فارسي و متفاوت از ديگر كتيبه ها است. كتيبه يي از سنگ ماسه يي سرخ رنگ به خط نستعليق بر بالاي در ورودي و زير طاق مدخل كليسا كه مورخ به سال 1245 هجري قمري مبني بر خريد قريه دره شام جلفا توسط عباس ميرزا نايب السلطنه فرزند فتحعليشاه از مجبعلي بيگ نخجواني به مبلغ سيصد تومان و وقف آن به كليساي سنت استپانوس است.

همچنين صدها سنگ نبشته به زبان ارمني در داخل و خارج بنا نصب شده است كه اگر اين سنگ نبشته ها به زبان فارسي ترجمه شود مطمئناً قسمت هايي از تاريخ اقوامي كه در اين سرزمين مي زيسته اند، روشن خواهد شد.

در صحن اين برج، تعدادي قبر به چشم مي خورد كه گفته مي شود متعلق به افراد سرشناس و بزرگ مسيحي است. همچنين گويا ناقوس برج توسط ايتاليايي ها براي مرمت برده شده اما ديگر به جاي اصلي خود برگردانده نشده است.

اين كليسا مورد احترام تمام مسيحيان و تقريباً تمامي اديان است اما در واقع به شاخه مسيحيان گريگوري كه ساكن ارمنستان هستند، تعلق دارد. در يك روز از سال هزاران نفر از ارمنيان به سنت استپانوس در 19 كيلومتري غرب جلفا در روستاي قزل وانك (صعومه قرمز) در اين نقطه گردهم مي آيند تا ضمن زيارت، مراسم و مناسك خاص خود را به جاي آورند.
پنجشنبه 21 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 162]