واضح آرشیو وب فارسی:سياست روز: اهداف و چالشهاي آمريكا در عرصه جهاني آشكار ساخت خاورميانه محور سياست «تغيير»
گروه بين الملل - دولتمردان جديد آمريكا در شرايطي از20 ژانويه فعاليت رسمي خود را در كاخ سفيد آغاز ميكنند كه به عقيده بسياري از ناظران سياسي اولويت كاري آنها را تحولات خاورميانه تشكيل دهد.
سياستهاي جرج بوش در 8 سال گذشته براساس حضور در مناطق استراتژيك جهان با محوريت سياست حمله پيش دستانه بود. اين امر سبب شد تا آمريكا به عراق و افغانستان لشكركشي نمايد. در همين حال آنها به اصطلاح خود مهار محورهاي شرارت نظير ايران، سوريه، لبنان و گروههاي مقاومت فلسطين را در دستور كار قرار دادند. هرچند بوش ادعا ميكرد با اين طرح هژموني آمريكايي را احيا ميكند اما در حقيقت روند تحولات مغاير با اين اصل پيش رفت. اكنون به گفته ناظران سياسي آمريكا و حتي پنتاگون و سيا، اوباما وارث ويرانههاي سياست خارجي آمريكا در خاورميانه است كه اساس آن را شكست در عراق و افغانستان، ناكامي در اجراي دموكراسي آمريكايي و در نهايت مهار به اصطلاح محورهاي شرارت تشكيل ميدهد.
صلح خاورميانه
با توجه به اظهارات اوباما در نطقهاي انتخاباتي و گفت وگوهاي پس از پيروزي در انتخابات،ميتوان گفت كه اوباما نيز سياست را بر اساس تحولات خاورميانه اجرا ميكند.هرچند كه در اين زمينه تحركاتي جهاني را اجرا ميكند. بسياري از ناظران سياسي از جمله برژينسكي و مقامات ارشد دستگاههاي اطلاعاتي آمريكا تاكيد دارند كه اولويت كاري آمريكا براساس مذاكره ميان اعراب و صهيونيستها ويا همان صلح خاورميانه است. در اين زمينه ميتوان گفت كه دموكراتها با افزايش بازيگري به ويژه در قالب نقشه راه كه بر جاي مانده از دوران بوش است سعي دارند تا روند سازش را تسريع نمايند تا در لواي آن از يك سو منافع خود در كشورهاي عربي را تامين كنند هم طرح امنيت براي رژيم صهيونيستي را محقق سازند. چينش كابينه اوباما كه بعضا 70 درصد آن را نزديكان لابي صهيونيست تشكيل ميدهد ميتواند بيانگر رويكرد آمريكا به اين بازيگري باشد.
محورهاي شرارت
در مرحله ديگر اين طرح، آمريكا براي حل مسئله فلسطين و نيز عراق و افغانستان طرح رويكرد به محورهاي شرارت را اجرايي ميكند. در اين زمينه بر اساس نگرش دستگاههاي اطلاعاتي آمريكا و مشاوران اوباما از جمله آمريكا بايد از يك سو به گفت و گو با برخي كشورها نظير ايران و سوريه روي آورد از سوي ديگر مذاكره باطالبان را نيز اجرايي كند. در اين زمينه هرچند آمريكا از سياست چماق و هويج سخن ميگويد اما به اعتقاد خود آمريكاييها، آنها در نهايت بايد بازيگري ايران و سوريه را پذيرفته و به گفت و گوي بدون پيش شرط با آنها بپردازند. در اين چارچوب مذاكراتي نيز با طالبان براي حل بحران افغانستان صورت گرفته كه هدف نهايي آن مديريت بحران و انتقال آن به ساير كشورها است.اصل استراتژيك دوران اوباما را جنگ درافغانستان تشكيل ميدهد.
احياي جايگاه دموكراتيك
با توجه به تخريب چهره آمريكا در خاورميانه در دوران بوش كه باعث شده تا 95 درصد ملتهاي منطقه، آمريكا را دشمن اصلي خود بدانند ميتوان گفت كه اوباما سعي خواهد كرد تا با برخي دلجوييها از مسلمانان و نيز اجراي دموكراسي تقريبا جديد در منطقه به احياي جايگاه آمريكا بپردازد. براين اساس در اين دوره بازي با پرونده حقوق بشر هرچند به صورت ظاهري افزايش مييابد.البته براي رضايت سران عرب اين اقدامات بيشتر جنبه تشريفاتي داشته و چندان اجرايي نميشود.
تشديد فشارها بر مقاومت
نكته مهم آنكه در دوره اوباما با توجه به سياست تغيير و اصل حمايت از رژيم صهيونيستي تحركات براي مقابله با حزب الله و گروههاي فلسطيني تشديد ميشود كه محور آن را بازيگري بينالمللي تشكيل ميدهد. پرونده سازي هستهاي براي سوريه، گزارش لارسن عليه حزب الله و تقويت ارتش لبنان براي خلع سلاح حزب الله و نيز اعمال فشار بر مقاومت فلسطين براي پذيرش سازش از جمله اين تحركات است.
امضاي توافقنامههاي امنيتي
با توجه به شكست سياست جنگ در عراق و افغانستان و نارضايتي منطقه از جنگ طلبي آمريكا، به گفته بسياري از مقامات ارشد آمريكايي سياست آمريكا از حالت نظاميگري مطلق به توافقنامههاي امنيتي سوق مييابد كه نمونه آن را در عراق و افغانستان ميتوان مشاهده كرد. آمريكاييها همچنين به امضاي معاهدات با متحدان عرب خود ميپردازند تا با واگذاري امور به آنها تا حدودي از فشارهاي وارد بر خود در زمينه نظامي و اقتصادي كاسته و بيشتر از در آمدهاي نفتي متحدان عرب براي ادامه توسعه طلبي استفاده كنند در حالي كه در ظاهر هيچ تحرك نظامي نداشته و به توسعه دموكراسي ميپردازند.
يکشنبه 3 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سياست روز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]