گزارش جهاني از رعايت يا نقض حقوق كودكان در مخاصمات مسلحانه‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: گزارش جهاني از رعايت يا نقض حقوق كودكان در مخاصمات مسلحانه‌
مقدمه:‌هرچند اكنون در هيچ نقطه از جهان جنگ ميان دولتها وجود ندارد ولي در نزديك 30 نقطه از جهان درگيري‌هاي مسلحانه داخلي و غيربين‌المللي گزارش مي‌شود. آثار مستقيم و غيرمستقيم پديده ناميمون جنگ چه داخلي يا بين‌المللي بر امنيت، سلامت، رفاه و آسايش، بهداشت و اقتصاد ملتها انكارناشدني است. جنگها به طور طبيعي با خود زيانهاي مادي، انساني، اخلاقي و فرهنگي فراواني به بار مي‌آورند و در مورد كودكان بي‌هيچ ترديدي همه حقوق آنان را هدف قرار مي‌دهد: حق حيات، حق بودن با خانواده و اجتماع، حق بهداشت، حق پيشرفت و تحصيل، حق بي‌طرف ماندن و تحت حمايت بودن.‌

دو گزارش مفصل خاص كودكان و مخاصمات مسلحانه از سوي سازمان ملل متحد تنظيم و منتشر شده است كه به خوبي تاثيرات مستقيم و غيرمستقيم مخاصمات مسلحانه را بر وضعيت و آينده كودكان نشان مي‌دهد. گزارش نخست در سال 1996 با عنوان تاثير مخاصمات مسلحانه بر كودكان توسط خانم در 317 بند تهيه شده كه در زمان خود گزارشي جامع و همه‌جانبه بوده است. گزارش دوم پس از 11 سال در دسامبر 2007 سال گذشته يعني چهار ماه پيش در 172 بند از سوي مجمع عمومي و شوراي امنيت منتشر شده است. اين گزارش آخرين وضعيت رعايت يا نقض حقوق كودكان در درگيري‌هاي مسلحانه در نقاط مختلف جهان و تاثيرات آن بر زندگي حال و آينده كودكان را نمايش مي‌دهد كه در پي بيانيه 29 ژوئن 1998 رئيس شوراي امنيت و قطعنامه‌هاي شماره 1612 (2005) 1379 (2001) 1460 (2003) و 1539 (2004) شوراي امنيت در خصوص اطلاعات درباره ميزان رعايت كاهش سربازگيري كودكان يا استفاده از آنان در درگيري‌هاي مسلحانه و ديگر نقض‌هاي شديد حقوق كودكان در خلال منازعات مسلحانه نظير كشتن، نقص عضو، تجاوز و ديگر خشونتهاي جنسي، ربودن، ممانعت از رسيدن كمكهاي بشردوستانه به كودكان و حمله به مدارس و بيمارستانها از سوي طرفهاي درگير تنظيم شده است. در ادامه به گزيده‌اي از اين گزارش مي‌پردازيم:‌

مسائل كلي نگران‌كننده‌

-‌ ميان انتقال كودكان و سربازگيري آنان ارتباط وثيقي وجود دارد. بسياري از خانواده‌ها در كلمبيا تنها راه فرار از به سربازي گرفتن كودكان خود را در انتقال آنان ديده‌اند. فقر خانواده‌ها باعث مي‌شود گروه‌هاي شورشي و مسلح كودكان را از اردوگاههاي پناهندگان براي سربازي شكار كنند. اين وضعيتي است كه در مرزهاي برخي از كشورها نظير كلمبيا، چاد، سودان، جمهوري دمكراتيك كنگو، اوگاندا و رواندا وجود داشته و دارد و كودكان در بدترين اشكال ممكن خريد و فروش مي‌شوند. (بندهاي 6 و 7 گزارش)‌

‌-‌ در مواردي تجاوز و خشونت جنسي عليه دختران و پسران به عنوان يك روش تحقيركننده و يك سلاح جنگي عليه طرف مقابل در آمده است. 60 درصد آسيب‌ديدگان اين خشونت در در جمهوري دموكراتيك كنگو در سنين بين 11 تا 17 سال بودند. (بند 8)‌

‌-‌ در عراق، اسرائيل، فيليپين و ... كودكان به ظن ارتباط با گروه‌هاي مسلح بازداشت مي‌شوند و انواع بدرفتاري‌، شكنجه، اعترافات اجباري، محروميت از غذا و تحصيل نسبت به آنان اعمال مي‌شود كه برخلاف معيارهاي حقوق بين‌الملل است. آنان در اين موارد به كمك‌هاي قضايي و فوري و مناسب نياز دارند كه از آن محرومند، در اغلب موارد در بازداشتگاههاي بزرگسالان نگهداري مي‌شوند. از برخي از اين كودكان به اكراه و اجبار به عنوان راهنما و جاسوس در عمليات نظامي دولتي استفاده مي‌شود. (بند 9)‌

‌-‌ حملات سازماندهي شده و عمدي به كودكان مدارس و آموزگاران و ساختمان‌ مدارس پديده‌اي است كه در برخي از درگيري‌ها مشاهده شده است كه به اقدامات جدي و اهتمام جامعه بين‌المللي نياز دارد. مدارس در افغانستان به ويژه مدارس دختران همچنان توسط طالبان به آتش كشيده مي‌شود تا از ادامه تحصيل دختران جلوگيري شود و در عراق خشونتهاي فرقه‌اي از كودكان‌مدارس قرباني مي‌گيرد. در تايلند حملات به بيش از صد مدرسه و كشتن تعدادي از معلمان به تعطيلي مدارس منجر شده است. (بندهاي 10 و 11)‌

- گام‌هاي مثبتي از سوي ديوان بين‌المللي كيفري در اجراي عدالت و تعقيب يا محاكمه متهمان به سربازگيري اجباري كودكان زير سن 15 سال و مشاركت دادن آنان در جنگ، برداشته شد. تعقيب رهبر اتحاد ملي كنگو در جمهوري دمكراتيك كنگو و پنج تن از اعضاي ارشد از جمله رهبر اين جنبش به اتهام 33 مورد جرايم جنگي و جنايت عليه بشريت از جمله سربازگيري اجباري كودكان و نيز محاكمه رئيس يك دولت يعني در دادگاه ويژه سيرالئون به اتهام 11 مورد جرايم جنگي و جنايت عليه بشريت از جمله سربازگيري كودكان و مشاركت دادن فعال كودكان در منازعات مسلحانه، پيامهايي جدي هستند كه اعلام مي‌دارند جنايت عليه كودكان بي‌كيفر نخواهد ماند. (بند 12)‌

موارد خاص‌

علاوه بر نگراني‌هاي كلي فوق، گزارش جديد به طور مشخص به وضعيت سربازگيري و انواع خشونت عليه كودكان در مخاصمات مسلحانه موجود در مناطق مختلف جهان پرداخته است.‌

افغانستان‌

وضعيت ناامن اين كشور به دليل درگيري ميان نيروهاي دولتي با طالبان از يكسو و حضور نيروهاي خارجي به رهبري آمريكا و نيروهاي ناتو از سوي ديگر آثار ناگواري براي كودكان در پي دارد. اطلاعات كامل و درستي از طالبان در استفاده يا سوءاستفاده از كودكان در دست نيست ولي اين گروه در مواردي از كودكان براي عمليات انتحاري، كه در نوع خود پديده جديدي است، عليه نيروهاي خارجي و دولتي استفاده كرده است. همچنين پاره‌اي از عمليات نظامي عليه مدارس توسط طالبان انجام گرفته است. در نيمه نخست سال 2007 رفتار خشونت‌آميز شورشيان به كشته شدن 950 غيرنظامي منجر شده كه دست كم 49 كشته و 19 مجروح كودك بودند. عمليات هوايي نيروهاي خارجي در اين كشور نيز از كودكان قرباني مي‌گيرد. در عمليات 9 مارس 2007 چهار نفر از ميان 9 غيرنظامي كشته شده كودك بودند. همچنين 60 درصد قربانيان ناشي از انفجار بقاياي مواد منفجر نشده در افغانستان كودكان‌اند. (بندهاي 19 - 23)‌

عراق‌

با وضعيت كنوني امنيت در عراق دستيابي به اطلاعات و آمار دقيق خشونت عليه كودكان در اين كشور دشوار است ولي روشن است اين وضعيت ناامني چه رنج‌ها و مصائبي بر كودكان عراقي تحميل مي‌كند. منابع و آمارهاي مقامات دولتي و ملل متحد حاكي از آن است كه نيمي از پناهندگان عراقي در خارج و حدود 38 تا 40 درصد آوارگان داخل را كودكان تشكيل مي‌دهند. در اين كشور گروه‌هاي وابسته به القاعده از كودكان در عمليات انتحاري با اتومبيل استفاده مي‌كنند. عمليات 21 مارس 2007 كه طي آن اتومبيل حامل مواد منفجره از محل بازرسي نيروهاي چندمليتي عبور داده شد، توسط دو كودك انجام گرفت و آن دو كشته شدند. تا اوت 2007 حدود 800 كودك بين 12 تا 17 سال در بازداشت نيروهاي چندمليتي بودند كه در عمليات مسلحانه شركت داشتند و 30 تن از آنان خود به هدايت عمليات مي‌پرداختند. تعدادي از كودكان قرباني بازرسي‌هاي منازل و حملات هوايي نيروهاي چندمليتي هستند.

خشونت‌هاي قبيله‌اي نيز در جاي خود قربانيان بسياري از كودكان گرفته است. نظام آموزشي پس از حمله به حرم يكي از امامان شيعه (امام حسن عسكري(ع)) و بالا گرفتن خشونت‌هاي قبيله‌اي آسيب ديد و حملات بسياري عليه مدارس و آموزگاران انجام گرفت. بنا به گزارش يونيسف 30 درصد كودكان عراقي اكنون به مدرسه نمي‌روند. همانند افغانستان برخي از اين حملات به مدارس از اين رو انجام مي‌گيرد كه در اين مدارس مباني لائيك آموزش داده مي‌شود. در مواردي نيز نيروهاي چندمليتي به مدارس هجوم برده‌اند. (بندهاي 52 - 57)‌

لبنان‌

در لبنان گزارشي از سربازگيري توسط نيروهاي دولتي يا گروه حزب‌الله گزارش نشده است ولي در اردوگاه نهرالبارد كه گروه‌هاي وابسته به القاعده با ارتش لبنان درگير شدند به مجروح شدن 200 كودك انجاميده است.‌

استفاده گسترده اسرائيل از بمب‌هاي خوشه‌اي در جنگ 33 روزه با حزب‌الله باعث رها شدن مواد منفجره در جنوب لبنان شده است كه تهديدي عليه مردم منطقه بوده و از آنان قرباني مي‌گيرد. با وجود اين قربانيان، اسرائيل هنوز از ارائه هرگونه اطلاعات در باره كاربرد انواع اين بمب‌ها و مكان‌هاي ريخته شدن آنها خودداري مي‌كند. (بندهاي 59-61)‌

فلسطين اشغالي و اسرائيل ‌

وضعيت كودكان در فلسطين اشغالي و بيت‌المقدس شرقي همچنان مخاطره‌آميز است. علاوه بر حملات اسرائيل وجود درگيري‌هاي داخلي ميان گروه هاي فلسطيني بر وضعيت مخاطره‌آميز عليه كودكان افزوده است. از 106 فلسطيني كشته شده در سرزمينهاي اشغالي 58 درصد توسط نيروهاي دفاع اسرائيل كشته شدند كه 74 درصد ناشي از حملات اسرائيل به بخش غزه بوده است. فقط از اول تا هفتم نوامبر 2008، 8 كودك در عمليات موسوم به در بيت حانون كشته شدند. 24 درصد از كودكان كشته شده ناشي از درگيري ميان گروه‌هاي فلسطيني بوده است. گزارشها حالي از آن است كه اسرائيل از كودكان فلسطيني بازداشت شده به عنوان همكار در داخل زندانها و پس از آزادي آنان استفاده مي‌كند. در مواردي سربازان اسرائيلي آنان را سپر خود در بازرسي منازل قرار دادند و يا به هنگام پرتاب سنگ آنان را در كاپوت جلوي اتومبيلهاي خود جيبپ نشانده‌اند. ربودن كودكان فلسطيني، حمله به مدارس و بيمارستانها با استفاده از گاز اشك‌آور و بمبهاي صاعقه نيز گزارش شده است.‌

حدود 361 تا 416 كودك در بازداشتگاههاي اسرائيل به سر مي‌برند كه برخي از آنان 12 سال سن دارند و بيشتر آنان دختر هستند. تعدادي از آنان بدون هيچ اتهامي در بازداشت به سر مي‌برند. بازداشت شدگان مورد آزار جسمي و روحي قرار گرفته و به خشونتهاي جنسي تهديد مي‌شوند. انتقال زندانيان فلسطيني به صورت منظم از سرزمين‌هاي اشغالي خود نقض كنوانسيون چهارم ژنو است.

ساخت ديوار در فلسطين اشغالي همچنان تاثيرات خود را بر كودكان تشديد نموده و بر فقر آنان افزوده است. تخريب بناها زيانهاي بسياري متوجه فلسطينيان كرده كه بيشتر زيان ديدگان كودكان‌اند. منع عبور و مرور از محل‌هاي بازرسي يا تاخيرهاي عمدي، امكان دسترسي به مراكز بهداشتي و خدمات پزشكي را به ويژه براي كوكان دشوار كرده و تهديد جدي براي سلامت جسمي آنان است. (بندهاي 78 تا 87)

سودان‌

اجازه حضور نيروهاي سازمان ملل ويونيسف در جنوب سودان تا حدودي به بهبود اوضاع كمك كرده است و قوانيني در جرم انگاري سربازگيري وضع شده و در ترخيص سربازان كودك تمهيداتي در نظر گرفته شد. علي‌رغم اين پيشرفتها هنوز هزاران سرباز كودك در سربازخانه‌ها باقي مانده‌اند و برخي از ترخيص‌شدگان به دليل ناكارآمدي ساز و كارهاي پيش‌بيني شده دوباره به اردوگاههاي نظامي بازگشته‌اند. از سال 2006 به اين سو بسياري از كودكان در درگيري‌هاي مسلحانه ميان ارتش ملي آزاديبخش سودان و نيروهاي مسلح دولتي جان باختند نيروهاي ارتش ملي در مواردي دست به حمله عليه مدارس زده است و تجاوز و خشونت جنسي به عنوان يكي از روش‌هاي جنگ به ويژه عليه دختران گزارش مي‌شود. (بندهاي 94 تا 103)‌

ديگر كشورها

در بروندي به دليل منازعات سياسي ميان حكومت و نيروهاي آزاديبخش ملي، كودكان به گروه‌هاي معارض مي‌پيوندند. علاوه بر سربازگيري از كودكان، تجاوز و خشونت‌هاي جنسي عليه كودكان گزارش شده كه 80 درصد عليه دختران بوده است. (بندهاي 24 و 27) در جمهوري آفريقاي مركزي هر چند برنامه عمل سه جانبه ميان حكومت ونيروهاي متحد دمكراتيك و يونيسف به ترخيص تعداد زيادي از سربازان كودك انجاميد، ولي در مواردي از آنان براي پشتيباني و تداركات نيز استفاده مي‌شود. حملات انتقامجويانه نيروهاي مسلح دولتي به روستاهايي كه گمان همكاري با شورشيان وجود دارد به تخريب و آتش‌سوزي 1389 مسكن و 7 مدرسه و سه مركز بهداشتي به طور كامل يا جزيي منجر شده است. (بندهاي 29 و 31) سربازگيري اجباري از كودكان در جمهوري دمكراتيك كنگو به تعطيلي مدارس منتهي شده است(بند 38) در هائيتي تعدد گروه‌هاي مسلح درگير توجه مسئوليت به هر يك از اين گروه‌هاي مسلح را دشوار كرده است ولي گزارشها حاكي از استفاده از كودكان درحمل نامه، جمع‌آوري اطلاعات، حمل و نقل و پنهان كردن سلاح است. ربودن كودكان و خشونت‌هاي جنسي به ويژه عليه زنان و دختران نيز گزارش شده است. (بندهاي 47-48) در ميانمار و نپال با وجود برخي پيشرفتها پديده سربازگيري از كودكان زير 18 سال ديده مي‌شود. در ميانمار برخي ازگروه‌ها اجازه ندادند تا كمكهاي انساندوستانه در اختيار كودكان قرار گيرد. (بندهاي 64 تا 77) گزارش‌ها درباره سومالي حاكي از آن است كه نيروهاي اتحاد محاكم اسلامي و حكومت وحدت انتقالي به سربازگيري و استفاده از كودكان در منازعات مربوط به تسلط بر موگاديشو در دسامبر 2006 استفاده كردند. حدود 35 درصد قربانيان غيرنظامي در اين درگيري‌ها كودكان بودند. آوارگي‌هاي داخل كشور در مواردي با خود خشونت‌هاي جنسي عليه زنان و دختربچه‌ها به همراه داشته است. حملات به مدارس نيز از سوي نيروهاي حكومتي صورت گرفته و انفجار مينها و مواد منفجر نشده به كشته شدن و جراحت كودكان منجر شده است.(بندهاي 88 تا 92) در چاد و كلمبيا سربازگيري، انفجار مواد منفجره و مين‌هاي زميني، اعدام خودسرانه، سوءاستفاده و تجاوز جنسي كودكان را تهديد مي‌كند. (بندهاي 107 تا 120) درگيري‌هاي مسلحانه ميان نيروهاي دولتي و گروه‌هاي مسلح غيردولتي در فيليپين ‌به ويژه در وجود دارد. با وجود آتش‌بس سال 1996 ميان جبهه اسلامي مورو و دولت فيليپين درگيري‌ها در مواردي گسترده بود. قرايني وجود دارد كه احتمال استفاده از كودكان در جبهه اسلامي مورو و گروه ابوسياف وجود دارد ولي اطلاعات درستي در اين باره در دست نيست. (بندهاي 121 - 123)‌

گزارش‌ها در مورد سريلانكا از اول اكتبر 2006 تا 31 اوت 2007 حاكي از آن است كه با تلاش و همت يونيسف تعداد قابل توجهي از كودكان سرباز كه در اختيار سازمان بودند، به خانواده بازگشتند. در اين مدت 11 ماهه در خلال درگيري‌ها 46 كودك كشته 79 تن از آنان زخمي شدند.حملات هوايي توسط ارتش سريلانكا و نيز حملات سازمان باعث تخريب مدارس و كشته شدن دانش‌آموزان و معلمان شده است. (بندهاي 126 -132‌)همچنين در اوگاندا مواردي از تجاوز و خشونتهاي جنسي عليه دختران از سوي نيروهاي دفاع ملي يا واحدهاي دفاع محلي، اشغال مدارس و تبديل آن به مراكز آموزش نظامي گزارش شده است.(بندهاي 133 تا 135)

سوءاستفاده و خشونت عليه كودكان از سوي نيروهاي حافظ صلح و كارمندان ملل متحد

آنچه تاكنون آمده رعايت حقوق كودكان در مخاصمات مسلحانه و يا نقض آن از سوي دولتها و يا گروه‌هاي مسلح غيردولتي است. اما گزارشهاي مربوط به خشونت عليه كودكان از سوي نيروهاي سازمانهاي بين‌المللي و نيروهاي ملل متحد را نبايد ناديده گرفت. تا 31 ژوئيه 2007 سازمان ملل متحد 18 عمليات حفظ صلح را در سراسر جهان مديريت مي‌كند و شكايت‌هايي مبني بر بهره‌كشي از كودكان و خشونت جنسي عليه آنان دريافت شده است. از 371 شكايت سال 2006 تعداد 357 مورد آن به سوءاستفاده و خشونت جنسي مربوط بود كه نسبت به سال پيش از آن قبل 5 درصد افزايش نشان مي‌دهد. در نيمه اول سال 2007 تعداد 72 شكايت از بهره‌كشي و خشونت جنسي از سوي حافظان صلح دريافت كرده است كه برخي از آنان نسبت به كودكان بوده است. پس از تحقيقات انجام يافته مرتكبان خشونت از خدمت منفصل و يا به كشور خود بازگردانده شدند.(بند 139)‌

آنچه در پايان دادن به اين نوع خشونتها ضروري است اتخاذ يك سياست جامع از سوي ملل متحد و حمايت از قربانيان است. از حافظان صلح بيش از ديگران انتظار مي‌رود كه حقوق كودكان را رعايت كنند. هر چند كنفرانس دسامبر 2006 با مشاركت اداره عمليات حفظ صلح، دفتر هماهنگي امور انساني، برنامه توسعه ملل متحد(‌‌UNDP) و يونيسف بيانيه‌اي درباره اصول مبارزه با بهره‌كشي و خشونت جنسي و سوءاستفاده از كودكان توسط نيروهاي حافظ صلح صادر كرد ولي اين گونه تمهيدات توصيه‌اي نمي‌تواند مانعي جدي در برابر سوءاستفاده‌كنندگان و مرتكبان اين اعمال باشد. زيرا بيشتر نيروهاي حافظ صلح سربازان دول قدرتمند و يا تحت پشتيباني آنها هستند. براي جلوگيري از اين گونه بهره‌كشي، جديت بيشتري لازم است. مجمع عمومي ملل متحد به اتفاق آراء توصيه‌هايي صادر كرده است كه در يادداشت تفاهم ملل متحد با دولتهايي كه در عمليات صلح با سازمان همكاري مي‌كنند گنجانده شود.3 (بندهاي 137 - 143)

سازوكارهاي پيش‌بيني شده‌

قطعنامه‌هاي شوراي امنيت به ويژه قطعنامه 1612 سال 2005 را درباره نقض حقوق كودكان در مخاصمات مسلحانه ايجاد كرده و در دستور كار آن شورا قرار داده است. اين سازوكار به نوبه خود در شناسايي روشمند شش نوع نقض شديد حقوق كودكان در مخاصمات مسلحانه و شناسايي هويت نقض‌كنندگان بي‌تاثير نبوده است. اين روش علاوه بر تاثيرات بازدارندگي خود به افزايش سطح آگاهي‌هاي بين‌المللي در موضوع حقوق كودكان و مخاصمات مسلحانه كمك كرده است. (بندهاي 145 - 146) ولي در خصوص مرتكبان خشونت عليه كودكان به فشار و جديت بيشتري نياز است.

افزون بر اين، بايد تمهيداتي در حمايت از زيانديدگان و قربانيان اين رفتارها انديشيد. كودكان پس از بازگشت به خانواده و در رسيدن به وضعيت عادي با ديگران در اجتماع به كمك‌هاي بيشتري نياز دارند. تجربه نشان مي‌دهد چنانچه ترخيص كودكان از سربازي با حمايتهاي روشمند و هدفمند بعدي همراه نباشد تضميني براي بازگشت دوباره آنان نخواهد بود.‌

سخن پاياني‌

براساس جديدترين گزارش ملل متحد شش نقض شديد حقوق كودكان در درگيري‌هاي مسلحانه درحدود 30 نقطه از جهان عبارتند از: سربازگيري اجباري و مشاركت دادن مستقيم در درگيري‌ها، كشتن و نقص عضو، هجوم به مدارس و بيمارستانها، ربودن، تجاوز و خشونت جنسي، محروم كردن كودكان از دسترسي به كمكهاي انسان‌دوستانه. هر يك از اين نقض‌‌هاي شش‌گانه براي كودكان مخاطره‌آميز است و نمي‌توان يكي را بر ديگري مخاطره‌آميزتر پنداشت. به عنوان مثال، هرچند بر ممنوعيت سربازگيري اجباري تاكيد بيشتر مي‌شود اما موارد پنجگانه ديگر وزني كمتر با سربازگيري از نظر مخاطره عليه كودكان ندارند.

در حمايت بيشتر از كودكان و مبارزه با نقض حقوق آنان در مناقشات مسلحانه گامهايي در سطح بين‌المللي و منطقه‌اي و از طرف دولتها لازم است:

- شوراي امنيت بايد به زيان‌ديدگان و قربانيان اين گونه خشونتها در هر نقطه از جهان به نحو مساوي و برابر توجه نمايد و از رفتار گزينشي و معيارهاي دوگانه خودداري كند.

- دولتها مرتكبان جرايم عليه كودكان را محاكمه و مجازات و از عفو و بي‌كيفري آنان بپرهيزند.دول عضو كنوانسيون حقوق كودك 1989 به پروتكل الحاقي خاص به كارگيري كودكان در مناقشات مسلحانه بپيوندد، از حق شرط‌ها كم كنند و با كميته حقوق كودك در مبارزه با نقض حقوق كودكان در مخاصمات همكاري كنند.

- دولتها و سازمانهاي بين‌المللي دولتي و غيردولتي در برابر بهره‌كشي و خشونتهاي جنسي عليه كودكان كه ارتكابي از سوي نيروهاي ملل متحد و يا نيروهاي چندمليتي حساسيت بيشتري نشان داده و از مجامله و پنهانكاري بپرهيزند.

- دولتهاي اسلامي كه با تنظيم توسط سازمان كنفرانس اسلامي در تعامل با جامعه بين‌المللي و حمايت از حقوق كودكان در حوزه حقوق بشر گام برداشته‌اند، در تصويب و الحاق آن نيز همت كنند.

پي‌نوشتها:‌

1-‌ Lords Resistance Army(LRA)

2-‌Joseph kony

دوشنبه 27 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]