زوجین بخوانند:

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: زوجین بخوانند:

یکی از نظریات بسیار تاثیر گذار در درمان مشکلات ارتباطی که در اواخر قرن گذشته مطرح شد نظریه «واقعیت درمانی» ویلیام گلاسر است که بر مبنای نظریه انتخاب بنا نهاده شده است. همان گونه که شاید در مطالب گذشته خوانده باشید، در نظریه انتخاب علت بسیاری از مشکلات فعلی ما انتخاب های ما در گذشته یا در حال حاضر است و با تغییر انتخاب های خود می توانیم مسیر زندگی خود را تغییر دهیم. از طرف دیگر در نظریه انتخاب تمامی رفتارهایی که از انسان ها سر می زند برای ارضای یکی از پنج نیاز اساسی و ژنتیکی آنان است که عبارتند از: 1-بقاء، 2-آزادی، 3-قدرت و ارزشمندی، 4-عشق و 5-تفریح و سرگرمی. در بسیاری از اوقات، علت مشکلات ارتباطی آن است که هر یک از طرفین برای ارضای یکی از این 5 نیاز دست به رفتاری می زنند که مانع ارضاء نیاز دیگری در طرف مقابل می شود.
همچنین باید بدانیم که مبنای واقعیت درمانی بر ایجاد و حفظ کنترل درونی است یعنی تغییر جهت از بیرون به درون، از کنترل دیگران به کنترل خود، از تمایل به تغییر دیگری به تمایل به تغییر خود و از نشستن و غصه خوردن به تحرک و تغییر رفتار و البته افکار! تقریبا تمامی انسان هایی که می شناسیم، به درجاتی از کنترل بیرونی استفاده می کنند و علت ناشادمانی شان نیز همین مساله است. زیرا نمی توان تمامی افرادی را که در طول روز با آنها سروکار داریم –حتی نمی توان یک نفر از آنان- را تغییر داد و در نتیجه اوضاع بر وفق مراد نخواهد بود. تنها کسانی معنای شادمانی اصیل را درمی یابند که بتوانند خویشتن را کنترل کنند و دست از کنترل دیگران بردارند.
کسانی که از کنترل بیرونی استفاده می کنند ناچار به استفاده از هفت عادت مخرب رابطه می شوند که هر کدام به نحوی در تخربب روابط آنها با اطرافیانشان نقش دارند: انتقاد، سرزنش، شکوه و گلایه، غرغر و نق زدن، تنبیه، تهدید و باج دادن برای کنترل دیگران. معنای تمامی این عادات این است که «تو تغییر کن تا رابطه مان بهتر شود!» در مقابل، کسانی که از هفت عادت مفید رابطه استفاده می کنند معتقد به کنترل درونی اند، این عادات عبارتند از: حمایت، اعتماد، احترام،گوش سپردن،گفتگو برای حل اختلافات، تشویق و پذیرش. همان گونه که از اسم این عادات بر می آید برای انجام تمامی این رفتارها لازم است تغییری در رفتار خود مان ایجاد کنیم و هیچ یک مستلزم تغییر دیگری نیست. اگر شما نیز از آن دسته افرادی هستید که برای مدتی از این عادات استفاده کرده اید یا در حال حاضر انجام می دهید، اما از رفتار متقابل همسرتان (یا مخاطب دیگر) ناراضی هستید و معتقدید که انجام این رفتار ها فایده ای ندارد، باید بدانید که باز هم گرفتار کنترل بیرونی هستید زیرا انجام این رفتارها را مشروط به تغییر رفتار دیگری می دانید. لطفا به کلمه «عادت» دقت کنید: به چه نوع رفتارهایی عادت می گوییم؟ برای مثال ممکن است شما عادت به نوشیدن چای، ورزش، استفاده از تکیه کلام خاص یا هر رفتار دیگری داشته باشید، آیا انجام این رفتارها مشروط به سر زدن رفتار خاصی از دیگران است؟ مسلما خیر. زیرا خود شما تمایل به انجام آنها دارید. این رفتارها تحت هر شرایطی و تنها به خواست خود شما از شما سر می زنند و هر گاه که بخواهید می توانید آنها را-البته با کمی تلاش- متوقف نمایید. اگر پس از مدتی حمایت از همسر متوجه شدیم که او قدرشناس نیست و متقابلا از ما حمایت نمی کند و دست از این رفتار برداشتیم، باید بدانیم که حمایت، در ما به عنوان یک عادت در نیامده و تنها یک انتخاب موقتی یا یک رفتار ساده است. در این گفتار، سعی ما بر آن است که هر یک از عادات مفید ارتباطی را به طور مشروح مورد بررسی قرار دهیم و رفتارهایی را که بیانگر آن عادات است بیان نماییم.
1- حمایت

حمایت را به عنوان نخستین عادت انتخاب کردیم زیرا به اعتقاد نویسنده، حمایت یکی از عاداتی است که تاثیر فوری و قابل مشاهده ای بر رابطه دارد. شاید اولین احساس خوشایندی که ما در زندگی مان تجربه کرده ایم احساس حمایتی است که بلافاصله پس از تولد و در آغوش مادر به ما دست داده است که البته بسیار کوچکتر از آن بوده ایم که به خاطر بسپاریم اما اکنون هرگاه چنان احساسی به ما دست می دهد از آن استقبال می کنیم و خواهان تکرار آنیم. نوزاد تازه متولد شده از دنیایی آمده است که در آن محرک های حسی بسیار کمی وجود داشته و تمامی نیازهای او بدون کوچکترین درخواستی رفع می شده و به دنیایی وارد شده که ناگهان تمامی حواس او (شامل: بینایی، بویایی، شنوایی و...) را درگیر ساخته است. در چنین شرایطی گرمای آغوش مادر احساس بسیار خوشایندی در رگ و پوست نوزاد آشفته ایجاد می کند که مزه اش تا آخر عمر با او خواهد ماند. بدیهی است که با این توصیفات، هر انسانی خواهان حمایت است و معنای آن را در می یابد اما غالبا عادات مخرب اجازه نمی دهند مزه عادات مثبت به دل ما بنشیند و اثر آنها را خنثی می کنند. به نظر نگارنده، حمایت، در موارد زیر قابل کاربست است:
الف- عقیده و نظر ب- مالی ج- جسمی و د- روانی
در ادامه هر یک از این موارد را توضیح می دهیم.
الف- حمایت از عقیده و نظر

همه ما دوست داریم هنگامی که سخنی می گوییم مورد توجه باشیم، مورد تایید قرار گیریم و تشویق بشویم. شاید افراد بسیاری را دیده باشید که هنگام صحبت با شما، به مجرد آن که مورد توجه و تایید شما قرار گرفته اند، به وجد آمده، صحبت دیگری را آغاز کرده اند. زیرا گوش دادن مشتاقانه شما و بازخورد دادن تان، احساس دلنشین حمایت از عقیده و نظر به آنان داده و خواهان تکرار این احساس اند. خداوند در وصف پیامبرش می فرماید: او گوش خوبی (اذُنُ خیر) برای شماست. و نیز می گویند هر کس با ایشان سخن می گفت او طوری گوش می نمود که آن فرد می پنداشت حضرت به او علاقه ویژه ای دارد و او از دوستان خاص ایشان است. به همین خاطر هم بود که هر کس او را می دید خواهان تکرار دیدار می شد. زیرا به اعتقاد نویسنده احساس زیبای مورد حمایت قرار گرفتن به او دست می داد. برای انجام حمایت از عقیده و نظر، لازم است تا جایی که می توانیم هنگام صحبت کردن همسر یا هر مخاطب دیگری، به او توجه نماییم این توجه می تواند به شکل های زیر باشد:
1- نگاه کردن مستقیم به صورت او همراه با تکان دادن سر و سایر علایم چهره ای که بیانگر علاقه ما به صحبت اوست.
2- استفاده مناسب از انعکاس: یعنی برگرداندن قسمتی از جمله یا محتوی صحبت او به شکلی که متوجه گوش دادن ما به حرف خود بشود. به طور مثال هنگامی که همسر ما با ناراحتی از رفتار دوستش حرف می زند می توان چنین انعکاس داد: «اوه! پس محبوبه جلوی همه به تو بی توجهی کرد؟ حتما احساس خیلی بدی بهت دست داده. درسته؟» همان گونه که دیدید انعکاس می تواند به صورت سوالی هم باشد. ما این مطلب را در توضیح عادت گوش سپردن و نیز گفت و گوی همیشگی، بیشتر توضیح خواهیم داد.
3- در صورت توافق با محتوی حرف های او، لازم است از تایید هم استفاده کرد.
4- بیان عقیده همسرمان با صدای بلند برای جمع و توجه دادن آنها به نکات مثبت این عقیده
5- دفاع از نظریات او هنگامی که می بینیم با فرد دیگری بر سر اثبات این نظریات در حال جر و بحث است. و در صورت عدم موافقت با نظریات او، کمک به او برای رهایی از این بحث و یا حداقل سکوت و عدم مخالفت با او.
2-جسمی
منظور از حمایت جسمی حمایت در مواقع خستگی، بیماری، بازگشت از کار روزانه، هنگام انجام یک کار دشوار به صورت کلامی و رفتاری است. به عنوان مثال هنگامی که همسر ما از یک سردرد شکایت می کند، بی توجه نباشیم و واکنشی –چه کلامی و چه غیر کلامی- نشان دهیم که بیانگر اهمیت این مشکل برای ما باشد. یا هنگامی که از کار روزانه برمی گردد، با فراهم کردن وسایل آسایش او نظیر نوشیدنی، غذا، سکوت در منزل و ...از او حمایت کنیم.
3- مالی

در زمینه حمایت مالی، رفتار زن و مرد –البته در صورتی که تنها مرد شاغل باشد- متفاوت است. زن با اطمینان دادن به همسرش در زمینه کم کردن مخارج و مدیریت هزینه ها و کمک به همسر برای سامان دادن به قرض ها و قبض ها و... و مرد با در نظر گرفتن مبلغی از درآمد ماهانه به صورت ثابت برای مخارج شخصی همسرش و دادن این مبلغ به وی، می توانند از یکدیگر حمایت نمایند.
4- روانی

در این جا منظور از حمایت روانی، حمایت از ارضاء درست نیازهای پنج گانه می باشد که عبارت اند از: قدرت، آزادی، سرگرمی، بقاء و عشق. البته این نوع حمایت می تواند در برگیرنده تمام انواع حمایت نیز باشد. هنگامی که همسر ما خسته است بخشی از این خستگی، جسمی و بخشی دیگر روانی است و لازم است به هر دو بخش توجه نماییم. هنگامی که از یک بیقراری، تشویش، اضطراب یا افسردگی سخن می گوید لازم است به اوکمک کنیم تا نیازهای اساسی خود را بررسی نماید و نیازی را که در ارضاء آن دچار مشکل شده است را شناسایی کند. و پس از آن در نوشتن یک طرح برای حل این مشکل به او کمک نماییم.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 561]