تأثير انقلاب اكتبر روسيه بر ايران

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:
تأثير انقلاب اكتبر روسيه بر ايران.

با پيروزي انقلاب بلشويكي در روسيه، مقامات جديد آن كشور به دلائلي چون كسب اعتبار منطقه.اي، كاستن از دغدغه.هاي مرزي، تمركز قوا در روياروئي با مخالفان داخلي و همچنين تفاوت ماهوي حكومت كمونيستي جديد با رژيم سرمايه.داري تزارها، گام.هائي در جهت لغو تحميلات سياسي و اقتصادي دولت ساقط شده تزاري بر ايران برداشت.
گرچه اين اقدامات به منزله پايان دخالتهاي مسكو در امور داخلي ايران نبود، ولي با توجه به پيشينه رفتار سياسي دولتمردان روس با حكومتهاي قاجاري، قابل تأمل است.
انقلاب اكتبر 1917 در همان نخستين روزهاي پيروزي ، آثار خود را بر ايران گذاشت. در 14 آذر 1296/ پنجم دسامبر 1917، يعني تقريباً چهل روز پس از وقوع انقلاب و روي كار آمدن لنين، اعلاميه.ي مهمي خطاب به مسلمانان مشرق زمين از طرف رژيم كمونيستي روسيه انتشار يافت. بخشي از اين اعلاميه.ي بسيار مفصل كه مربوط به ايران است، به شرح زير است:
« رفقا و برادران!!
در روسيه حوادث بزرگي در حال تكوين و انجام گرفته است. جنگ خونين كنوني (جنگ جهاني اول) كه با نيت تجاوز به سرزمين.هاي بيگانه و تقسيم خاك ملل ديگر شروع شده،.به پايان خود نزديك مي.شود. دنياي ديگري پا به عرصه.ي وجود گذاشته است. اين دنيا، دنياي رنجبران و ملل آزاد شده است. در پشت سر انقلابي كه در روسيه انجام گرفته، حكومتي كه مولود اراده.ي كارگران و دهقانان روسي است، ايستاده است. اي مسلمانان مشرق زمين!! اي ايرانيان! اي ترك.ها! اي عرب.ها! اي هندوان! روي سخن ما با شماست: با شما كه زندگاني.تان،.جانتان، مالتان و ناموستان قرن.ها زير پاي غارتگران اروپايي مانده و له شده بود.
ما رسماً اعلام مي.داريم كه تمام پيمان.ها و قراردادهاي سري كه تزار مخلوع روسيه با انگلستان و فرانسه امضا كرده بود و طبق مفاد آن قرار بود قسطنطنيه (استانبول) پس از خاتمه.ي جنگ به روسيه داده شود و حكومت مخلوع «كرنسكي» نيز همان قراردادها را تأييد كرده بود، همگي باطل و كان لم يكن و از درجه.ي اعتبار ساقطند.
جمهوري سوسياليستي روسيه وحكومت كه مجري اوامر آنهاست، يعني شوراي كميسرهاي خلق، هر دو با تصرف خاك. ديگران مخالفند، ما رسماً اعلام مي.داريم كه قسطنطنيه مال ترك.هاست و بايد مثل سابق در تصرف مسلمانان باقي بماند.
ما رسماً اعلام مي.داريم كه عهدنامه.ها و توافق.هاي پيشين روسيه و انگلستان كه ايران را ميان دو كشور امپرياليست تقسيم كرده بود،.باطل و كان لم يكن و از درجه.ي اعتبار ساقطند (قرادادهاي 1907 و 1915)
اي ايرانيان! به شما قول مي.دهيم كه به محض پايان عمليات نظامي، سربازان ما خاك كشورتان را تخليه كنند و شما مردم ايران حق داشته باشيد كه آزادانه درباه.ي سرنوشت آتي خود تصميم بگيريد1...
رئيس شوراهاي كميسرهاي خلق: لنين
كميسر خلق براي امور مليت.ها: استالين»
اين اعلاميه نخستين قدمي بود كه دولت شوراها درباره.ي ايران برداشت و اميدهاي فراواني را در دل.ها ايجاد كرد. دولت شوروي به منظور جلب دوستي ايران در اين يادداشت، كليه.ي امتيازات مخالف حاكميت و استقلال ايران را كه در دوره.ي تزارها به روسيه واگذار شده بود، لغو كرد و به ايرانيان وعده داد كه اين دولت در اخراج قواي انگليس و عثماني از خاك ايران به آنها كمك و از ادعاهاي آن كشور درباره.ي مطالبه.ي خسارت زمان جنگ پشتيباني خواهد نمود.
دولت شوروي در ادامه.ي مواضع انقلابي.اش و تبيين ديدگاه خود درباره.ي ايران و مردم ايران، سياست نرمش وملاطفت خود را فزوني بخشيد، به طوري كه در تكميل بيانيه..هاي خود درباره.ي قراردادهاي روسيه.ي تزاري با ايران، .قرارداد 1907 را به صورت رسمي ملغي اعلام كرد.
در اين باره تروتسكي،.كميسر خارجي، در قسمتي از نامه.ي رسمي خود در تاريخ 14 ژانويه.ي 1918 / 24 دي 1296 به سفارت ايران در پطرزبورگ اعلام داشت:
«معاهده.ي 1907 نظر به اين كه بر عليه آزادي و استقلال ملت ايران بين دولتين روس و انگليس بسته شده،.به كلي ملغي و تمام معاهدات سابق و لاحق آن نيز از درجه.ي اعتبار ساقط خواهد بود.»
پس از روي كار آمدن «چيچيرين» و قرار گرفتن وي در منصب كميسر خارجي اين اقدامات تداوم يافت. وي در بيست و ششم ژوئن 1919/ 5 تير 1298 در نامه.اي به دولت ايران، كليه.ي امتيازات تحصيلي روسيه.ي تزاري را به صورت يك جا لغو و باطل اعلام كرد. در بخشي از اين نامه آمده بود:

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]