آقا! خانم ! دو قدم عقب تر بايست !

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آقا! خانم ! دو قدم عقب تر بايست !
ترافيك در تهران و ديگر كلان شهرهاي كشور خيلي ها را كلافه كرده است و حتي آدمهايي كه خودشان مسبب اين ترافيك هم هستند در آن گرفتار آمده اند كه يا نمي دانند چه بر سر خود مي آورند و يا مي دانند و چاره اي جز اين ندارند كه همه بر شاخه اي نشسته اند و بن مي برند!
شايد در همين ابتدا بگويد ما آنقدر كارهاي بزرگ انجام نشده در كشور داريم كه بايد از جزئيات گذشت در حاليكه به يقين بايد گفت اين جزئيات است كه كل را مي سازد و ما براي اينكه اين مشكلات را حل كنيم از اين پس بايد با جزيي ترين مشكلات مقابله كنيم تا بتوانيم به اهداف بزرگ خود برسيم .
يكي از گرفتاريهاي جزيي كه عامل مهمي در پديد آمدن ترافيك در شهرها شده تجمع مسافران در محل عبور و مرور خودروها و خصوصا در محدوده ميادين شهرهاست و همين عارضه زشت اجتماعي سبب بروز ترافيك شديد مي شود كه خود همان مسافران هم دير به مقصد مي رسند و ديرتر خودروي سواري يا ميني بوس و اتوبوس نصيب آنها مي شود. در حاليكه اگر اين افراد در فاصله اي معين و تعريف شده به عنوان ايستگاه مسافر توقف كنند و خودروها به تناسب مقصد در ايستگاه مسافر مورد نظر را سوار كنند نه تنها تا حدود بسياري مانع از تجمع افراد در ورودي و خروجي ميادين مي گردد بلكه به عاملي كليدي براي دست يابي زودتر مسافران به خودروي حمل و نقل عمومي را فراهم مي آورند.
همه مي دانيم كه هجوم مسافران سبب شده كه پليس هم نتواند به وظايف خود به درستي عمل كند و ظاهرا شهرداري هم براي ايجاد جايگاههاي استقرار خودروهاي مسافربر نمي تواند اين مشكل را يكبار براي هميشه حل كند زيرا در آن لحظه اي كه نياز به خودرو دارند مسافران عجول جز خود و هدف خود به هيچ چيز ديگري فكر نمي كنند حتي اگر افراد سالمندي در كنارشان باشند كه به دليل ضعف قدرت جسمي نتوانند همانند افراد جوان براي سوار شدن به خودرو هجوم بياورند و حق خود را به اصطلاح با زور بگيرند! چاره اي جز اين ندارند كه در كناري تا ساعت ها معطل شوند و صحنه هاي عجله جوانان را تماشا كنند.
تقريبا همه پياده ها و سوارها بارها با چنين صحنه هايي مواجه شدند و همه هم درد را مي شناسند اما براي درمان آن را به ديگران حواله مي كنند و اين مي شود كه گره ها در كشور روي گره كور ديگري سوار مي شود و باز كردن آن را محال فرض مي كنيم و انتظار داريم اين مشكل به صورت كلي حل شود لابد حل چنين گره هاي پي درپي هم جز بريدن دو سوي گره ها به صورت كلي حل نخواهد شد در حاليكه اين نحوه درمان هيچ دردي را از جامعه حل نمي كند.
لااقل همه مي پذيريم حل اين معضل نه پول و نه خودرو و نه حتي خيابان اضافه اي مي خواهد حكايت هجوم مسافران حكايت آبي است كه به يكباره درون قيفي سرازير كنيم و آبي كه مي تواند به آرامي درون ظرف پائين دستي خالي شود از سر قيف به بيرون بريزد و آنگاه همه انتظار داشته باشيم اين مشكل بايد هماهنگ با بقيه مشكلات شهري و به ويژه مشكل وهم آلود ترافيك و آلودگي هوا و آلودگي صوتي و اعصاب ضعيف مسافران و راننده ها حل شود. البته اين مشكل در برخي از شهرستان ها حل شده است و مردم در فاصله بيشتري نسبت به مناطق ديگر از ميدان فاصله مي گيرند و با ايستادن در پياده رو منتظر رسيدن تاكسي مي مانند و عجيب هم نتيجه بخش است و در كمترين فرصت ممكن سواري پيش پاي مسافران توقف كرده و به نوبت بدون توجه به پيري و جواني افراد آنها را سوار مي كنند و به مقصد مي رسانند.
البته اين شرايط را به شيوه اي ديگر در ميان رانندگان خودروها چه درون شهري و چه بيرون شهري مشاهده مي كنيم و رانندگان خاطي كه از فرهنگ رانندگي بي بهره و يا حداقل كم بهره هستند به محض مشاهده فاصله آزاد ميان خودروها خود را از صف جدا مي كنند و با تجمع بيش از حد در نقطه اي جلوتر گره ترافيكي ايجاد مي كنند كه چندين برابر در صف عادي ماندن وقت و حتي سلامتي و اعصاب و روان خود را صرف مي كنند كه با يك لحظه طمع و غفلت و چه بسا ناداني از شرايط آينده حتي براي يك دقيقه بعد پديد مي آيد و خود را در ترافيك قفل شده معلق مي سازند. گرفتاري سختي كه خودشان مسبب آن بوده اند و اگر اين شرايط را در سفرهاي بين شهري خصوصا در مسيرهاي كوهستاني و پرتردد كشور همانند راههاي شمالي از جمله هراز و كندوان در نظر بگيريم درخواهيم يافت كه بسياري از گره هاي ترافيكي ناشي از همين اشتباه فاحش برخي از رانندگان متخلف پديد مي آيد كه اتفاقا خود آنها نيز در موج ترافيكي غرق خواهند شد.
تلخي مشاهده اين شرايط آنگاه بيشتر مي شود كه اگر به فردي از متخلفان اعتراض كنيد فورا مدعي مي شوند كجاي مشكلات اين مملكت حل شده كه شما بخواهيد اين مشكل را حل كنيد يا اينكه مدعي مي شوند همه خلاف مي كنند و يكي هم من و شما فقط ما را در اين مورد ساده مي بينيد!!
واقعا فرهنگ ترافيكي تا چه هنگامي ملاك حركت فردي و عمومي سواره رو و پياده روي ما خواهد شد چرا ما بايد تا اين حد در كلاف سردرگم ترافيك گرفتار شويم و هيچگاه نتوانيم سر و ته اين كلاف گره خورده را پيدا كنيم
در پائيز و زمستان اين ترافيك در تهران و ساير كلان شهرهاي كشور به همراه خود آلودگي شديد هوا را نيز دارد كه نفس كشيدن را براي شهروندان سخت مي سازد و طعم گس آلودگي هوا در دهان رهگذران مناطق مركزي شهر ساعت ها ماندگار مي شود.
در طرف مقابل اين صحنه ها در معرفي ملت ايران هوش و ذكاوت آن ها زبانزد خاص و عام است . اما سوال اصلي اين است كه چرا اين ملت نتوانستند معضل ترافيك را براي خود حل كنند چرا تردد خودروها در سطح شهرهاي بزرگ و راهها تا اين حد كند است در حاليكه نسبت خودروها به جمعيت كشور ما هنوز پائين تر از ميانگين جهاني آن است ولي در همين حد نيز ما قدرت افزايش تعداد خودرو نداريم و شهري همانند تهران در گره ترافيكي قفل شده است و جهانگرداني كه به ايران و شهرهاي بزرگ كشور ما مي آيند در بازگشت به كشور خود ترافيك و عبور خودروها را خطرناك تر از هر موضوع ديگري در ايران معرفي مي كنند چرا
واقعا مشكل چيست همانگونه كه در مقدمه هم اشاره شد علاوه بر افزايش تعداد خودروها در سالهاي اخير ظرفيت سازي براي تردد آن در سطح شهرها انجام نشده است يعني براي ساختار شهري 50 سال پيش اكنون تعداد خودروها واقعا زياد است همچنان بزرگترين مشكل عملكرد غلط رانندگان و حتي رهگذران است كه گره هاي ترافيكي را تشديد مي كنند زيرا هر فردي تنها به اين مساله فكر مي كند كه چگونه مي تواند زودتر از بقيه افراد به مقصد برسد چنين افرادي كه تعداد آنها هم كم نيست فقط به خواسته خود فكر مي كنند و نياز بقيه شهروندان اصلا براي آنها مهم نيست . اين شرايط رقابتي ناسالم را در سطح شهر شكل مي دهد كه در آن ضعيف پايمال خواهد شد.
گزارش امروز از سطح شهرهاي پر ترافيك بيشتر به تصويرسازي از شرايط حاد موجود ختم شده است كه البته بر اين مدعا دلايل فراواني وجود دارد كه يكي از آن را با اشكال بسيار متنوع هنگام سوار شدن به خودروهاي مسافربر ديديم كه جوانان با هجوم به خودرو حق سالمندان زنان و كودكان را ناديده مي گيرند و با بي تفاوتي تمام با گرفتن صندلي خودروي مسافربر به كرامت بقيه افراد اهانت مي كنند.
اين وضعيت تلخ و زننده را همه روزه مي توان در ميادين بزرگ و تقاطع هاي شهر تهران ديد كه آرامش محيطي و حتي آرامش حياتي شهروندان را سلب نموده است و در گفت و گو با بسياري از شهروندان آن را در مجموع منتقل كرديم .
دكتر محمد ايازي رئيس گروه مشاوران و سخنگوي شهرداري تهران هم در زمينه راههاي اصلاح هندسي ميادين و تقاطع هاي شهر براي كاهش تجمع مسافران و كاهش بار ترافيكي اين محدوده ها مي گويد : حل مشكلات عمده ترافيكي در تهران بدون ساماندهي دقيق حمل و نقل عمومي و اصلاح زيرساخت ها تلاش بيهوده اي است . هر ساله 400 هزار خودرو به سطح شهر تهران اضافه مي شود در حاليكه با امكانات موجود در سال فقط مي توانيم چند كيلومتر خطوط مترو را توسعه دهيم .
وي مي گويد : حداقل در يكسال اخير بررسي نماييد كه از 400 هزار خودروي سواري كه به خودروهاي شهر تهران اضافه شده به موازات آن چند دستگاه اتوبوس براي حمل و نقل جمعي آمده است كه متوجه خواهيد شد اين فاصله ها بسيار زياد است در حاليكه طبق قانون برنامه كه به تصويب مجلس شوراي اسلامي هم رسيد سهم مترو بايد در توسعه حمل و نقل عمومي به 30 درصد برسد در حاليكه الان 5 5 درصد است سهم اتوبوسراني بايد 25 درصد باشد كه الان 17 درصد است سهم تاكسيراني بايد 20 درصد باشد كه اكنون حدود 21 5 درصد است . مفهوم اين كار اين است كه مجموعه خودروهاي شخصي بايد 25 درصد باشد در حاليكه حدود 50 درصد از خودروها وسايل نقليه شخصي هستند كه خود به خود سبب افزايش ترافيك مي شود.
وي خودروهاي تك سرنشين را از عوامل اصلي ترافيك ساز معرفي مي كند و مي افزايد : خودروهاي فراواني از مقابل مسافران عبور مي كنند اما چون خودروهاي عمومي نيستند مسافري را هم سوار نمي كنند و شما فقط ازدحام خودروها و مسافران را مي بينيد.
وي مي گويد : گاهي عده اي فكر مي كنند كه ايجاد زيرساخت هاي شهري در تهران فقط برعهده شهرداري است در حاليكه اگر تمامي كشورهاي دنيا را بررسي كنيد درخواهيد يافت كه در بخش زيرساخت هاي حمل و نقل عمومي اين دولت ها هستند كه كمك مي كنند. مگر شهرداريها تا چه حد مي توانند از مردم عوارض دريافت كنند كه فقط در يك سال 880 ميليارد تومان صرف توسعه مترو كنيم . طبيعي است كه اين ميزان نمي تواند مشكل حمل و نقل عمومي را برطرف كند. مفهوم اين سخن اين نيست كه ما نبايد مشكل حمل و نقل را برطرف كنيم قطعا مي توانيم اقداماتي را انجام دهيم ولي اين اقدامات مسكن است و منجر به عقب ماندگي و تجميع سالانه اين عقب ماندگي ها مي شود.
وي ادامه مي دهد : تعامل و همكاري شهرداري تهران راهنمايي و رانندگي قطعا مي تواند كارگشا باشد و درباره تقاطع هاي همسطح هم خوب است بدانيد همين هفته دو تقاطع همسطح در مسير بزرگراه شهيد باكري افتتاح شد و دو هفته قبل تقاطع غيرهمسطح ميدان رسالت را افتتاح كرديم و قبل از آن سه راه آزمايش به بهره برداري رسيده بود و مجموعه اينها حاكي از اين است كه شهرداري تهران توجه ويژه اي به اين بخش دارد و يا بخش ترافيك و ازدحام مسافر در ميادين را كه اشاره كرديد. ميدان رسالت يكي از مياديني بود كه با معضل دائمي گره كور ترافيكي و ازدحام جمعيت مواجه بود كه اين مشكل خوشبختانه برطرف شده است .
وي ادامه مي دهد : البته اين يكي از وظايف نيروي انتظامي است كه اجازه ندهد خودروها در ميادين و حتي نزديكي آن توقف كنند و مسافر سوار نمايند و اين مساله هم اخيرا در جلسه مشترك با فرماندهي نيروي انتظامي تهران بزرگ بررسي شد و توافقاتي انجام شد كه مانع سد معبر خودروها در معابر عمومي شوند.
وي يكي ديگر از عوامل ترافيك ساز در محدوده ميادين را توقف موتورسيكلت ها عنوان مي كند و مي افزايد : دوستان ما در راهنمايي و رانندگي اگر برخوردهاي قانوني خود را با موتورسيكلت سواران متخلف به خوبي انجام دهند قطعا بخش مهمي از اين توقف هاي بي جا برطرف خواهد شد.
وي درباره ساخت پايانه ها در نزديكي ميادين هم مي افزايد : شهرداري در آنجاهايي كه لازم بوده و جاي مناسب هم فراهم آورده اين پايانه ها را احداث كرده است . بعضي از جاها اصلا جاي احداث پايانه ندارد ولي اين اشكال هم وجود دارد كه مسافران رعايت نمي كنند و خودشان عرض خيابان را براي جلوگيري از تردد خودروها مي گيرند و اين اشكال بزرگي است كه خود مردم بايد رعايت كنند.
دكتر ايازي ادامه مي دهد : گره كور ترافيكي در بسياري از نقاط برطرف شده اما گسترش عرضه خودرو در شهر تهران سبب شده كل خيابان ها مملو از خودرو شود و حل اين مشكلات مترادف با اصلاح حمل و نقل عمومي است كه نياز به ايجاد زيرساخت ها با تامين اعتبارات دارد كه شهرداري تهران مصمم است اين مشكلات را به مرور رفع كند.
وي ايجاد تقاطع هاي غيرهمسطح همانند ساخت تونل توحيد را در حد پروژه هاي ملي مي داند و مي افزايد : تونلي كه براي خيابان هاي آزادي آذربايجان ستارخان شهيد چمران و نواب تقاطع هاي غيرهمسطح ايجاد مي كند كه بالغ بر 150 ميليارد تومان هزينه و حدود سه سال زمان مي برد. يا تقاطع نيايش كه قرار است به صدر متصل شود. خيابانهاي وليعصر(عج ) مدرس و خيابانهايي كه در مجاورت آن هست را به تقاطع هاي غيرهمسطح تبديل مي كند كه بالغ بر 200 ميليارد تومان هزينه نياز دارد و از آن مهمتر اينكه در دوران ساخت هم سبب ايجاد گره هاي ترافيكي مي شود كه چاره اي جز تحمل آن نيست .
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا در ايجاد زيرساخت ها در شهري همچون تهران افق بلندمدت كمتر مدنظر قرار مي گيرد و پس از گذشت 10 سال در همان محل به ساخت پروژه هاي بزرگتر و پرهزينه تر نياز مي شود مي گويد : من عمر بسيار كم را براي زيرساخت هاي تهران قبول ندارم زيرا تونل توحيد چيزي نيست كه فكر كنيم پس از 10 سال عمرش به پايان برسد و نياز به تونل ديگري باشد ولي تغيير و تحولات جمعيتي و افزايش تعداد خودروها در تهران هم بسيار زياد است اما اين وظيفه رسانه هاست كه تحقيق كنند چرا اجازه داده اند تا اين حد خودرو به تهران اضافه شود در حاليكه صنعت بايد تبعات اين توليد را بپذيرد و برخي از هزينه توسعه شهر را با سود توليد خودرو پرداخت كند. دولت وظيفه دارد از اين طرح پشتيباني كند كه توسعه صنعت خودروسازي نبايد به تخريب فضاي شهري و آلودگي هوا و آلودگي صوتي و ترافيك منجر شود. اگر شما مي گوييد سفر به هر قيمتي بايد انجام شود ايجاد ابزارهاي تسهيل در سفر هم كاري نيست كه برعهده شهرداري باشد مجلس بايد براي اين وضعيت قانون متناسب سازي وضع كند.
وي مي گويد : در اين تناسب بايد مشخص شود كه با افزايش 400 هزار خودرو به شهر تهران حداقل 200 هزار دستگاه خودرو فرسوده بايد خارج شود و به موازات آن خطوط مترو و اتوبوسراني افزايش يابد. اينها حداقل امكاناتي است كه بايد فراهم كرد خارج كردن خودروهاي فرسوده نيز كه وظيفه شهرداري نيست .
وي تعداد اتوبوس هاي فعال تهران را 6000 دستگاه عنوان مي كند و مي افزايد : تقاضاي شهروندان اكنون با 11 هزار اتوبوس قابل پاسخگويي است .
تجمع مسافران در تقاطع ها و ميادين از عمده ترين عوامل گره ترافيكي در مناطق مركزي شهر محسوب مي شود كاري كه در نهايت سبب مي شود خود اين مسافران ديرتر به خانه هاي خود برسند.
ايجاد پايانه هاي كوچك توقف تاكسي در فاصله 100 تا 200 متري ميادين و پذيرش آن از سوي مسافران هم سبب كاهش بار ترافيكي و هم سبب رعايت حقوق بقيه مسافران به ويژه زنان و سالمندان مي شود كه قادر نيستند به محض مشاهده يك تاكسي همپاي جوانان براي سوار شدن برخودرو هجوم آورند!
خوشبختانه در بسياري از استان ها مردم حتي براي سوار شدن به تاكسي هاي نارنجي به صف مي ايستند و چه بسا خود تاكسي ها در صف منتظر رسيدن مسافر مي مانند و بدون آنكه ازدحامي باشد و حق ديگران ضايع شود به مقصد مي رسند.
ايازي سخنگوي شهرداري تهران : در يكسال اخير 400 هزار خودرو به خودروهاي تهران اضافه شده در حاليكه به دليل مشكلات مالي و اجرايي امكانات حمل و نقل عمومي شهر تهران تغيير محسوسي نداشته است .
طبق قانون سهم حمل و نقل عمومي مترو اتوبوسراني تاكسي به ترتيب با به 30 25 و 20 درصد باشد كه متاسفانه اين سهم اكنون 5 5 17 و 21 5 درصد است كه بيش از 50 درصد حمل و نقل مسافران تهران با خودروهاي شخصي انجام مي شود كه سبب افزايش شمار خودروهاي عبوري در معابر شهري شده است
سه شنبه 14 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 292]