محبوبترینها
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1825918234
پيوندهاي قيام عاشورا با ادبيات دفاع مقدس
واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: پيوندهاي قيام عاشورا با ادبيات دفاع مقدس خبرگزاري فارس: پيوندهاي مستحكمي بين ادبيات دفاع مقدس و قيام عاشورا وجود دارد كه ظلمستيزي يكي از اصول پايدار آن است. به گزارش خبرگزاري فارس، در ميان گونه‌هاي مختلف ادبي، نهضت‌هاي آزاديبخش همچون قيام سيدالشهدا(ع) همواره جايگاه ويژه‌اي دارند كه به شكل‌هاي مختلف در آثار نويسندگان هر دوره به نوعي تجلي مي‌يابند. در اين ميان، داستان نهضت حسيني و قصه جان‌سوز ايثار و شهادت حضرت امام حسين (ع) و ياران وفادارش، آن چنان بر قلب‌ها تاثير گذارده كه پس از گذشت چهارده قرن از آن حادثه عظيم، غبار كهنگي و فراموشي را بر خود نديده است. گويي هر سال با حلول هلال محرم، خون پاك شهيدان كربلا، در رگ‌هاي تاريخ جوششي تازه مي‌يابد و عاشقان دلسوخته را شوريده‌تر و تشنگان حقيقت را شيفته‌تر مي‌سازد. در اين راستا، وقوع جنگ تحميلي عراق عليه جمهوري اسلامي ايران كه با تجاوز به خاك ميهن و رفتارهاي وحشي‌گرانه با ملت مسلمان كشورمان همراه بود، زمينه‌اي را فراهم ساخت تا بار ديگر فرهنگ حماسه و مقاومت در بين مردم فراگير شود و نوعي نگاه عاشورايي در ميان رزمندگان و ملت ايران در مقابل تجاوز دشمن شكل بگيرد. در ادامه، ادبيات دفاع مقدس در كشور ما به وجود آمد كه ارتباط تنگاتنگي با فرهنگ عاشورا دارد. ادبيات جنگ كه گونه دوم آن را ادبيات مقاومت نام نهاده‌اند، سابقه طولاني در حوره ادبيات دارد. در تاريخ ادبيات اولين رماني كه از آن در اين حوزه نام برده شده، يك اثر جنگي به نام «آماديس دوگل» اثر گارسيا رودريگرز دومانتالرو است. اين اثر كه يك رمان شهسواري است در آغاز قرن شانزدهم در ساراگوسا انتشار يافت. اين در حالي است كه رمان «دن كيشوت» يك قرن بعد از رمان «آماديس دوگل» يعني در سال 1605 ميلادي خلق شده است. در سال‌هاي بعد هم اين روند همچنان ادامه داشته تا اين كه به رويدادها و نهضت‌هاي آشنا در قرن‌هاي اخير رسيده است. در اين ميان براي مسلمان به ويژه شيعيان جهان، قيام و نهضت عاشورا يك رويداد حماسي بزرگ و فراموش نشدني است كه تاثير آن را مي توان در قيام‌ها و نهضت‌هاي عدالت خواهانه در قرون معاصر ديد. وقوع انقلاب اسلامي در سال 1357 و آغاز جنگ تحميلي از سوي حكومت بعثي عراق عليه جمهوري اسلامي در سال 1359 بار ديگر نهضت عاشوراي حسيني را در يادها تداعي كرد كه متعاقب آن ادبيات ويژه اين دوره هم متناسب با حال و هواي اين ايام توسط نويسندگان متعهد خلق شد. البته جريان ادبيات عاشورايي، بعد از پيروزي انقلاب اسلامي فعال شد. قبل از انقلاب نيز عاشورا به عنوان يك پديده و مفهوم ريشه‌دار و به عنوان مظهر ظلمستيزي مطرح بود اما پس از پيروزي انقلاب اسلامي، اين جريان، در ادبيات و هنر ما شكلي گسترده و فراگير به خود پذيرفت و آثار متعددي با اين پس زمينه متولد شدند. با اين حال، دستيابي به نگاه عميق و نزديك به واقعه، نيازمند مطالعه و كاوشي دقيق است كه بي‌ترديد يك نويسنده نبايد نسبت به آن بي‌توجه باشد. در اين خصوص، كم‌كاري نهادهاي مسئول هم مشهود است، چرا كه سال‌هاست فقدان يك مركز پژوهشي فعال و موثر در زمينه‌هاي تاريخي احساس مي‌شود، اگر هم مركزي با اين مشخصه وجود دارد، از چشم نويسندگان ما كه يكي از وظايفشان، توجه به تاريخ‌نگاري درست است، پنهان مانده است. در هر حال، ادبيات امروز ما بايد وقايع «عاشورا» را در جريان زندگي عادي مخاطبان خود مطرح كند و در ساده‌سازي اين مفاهيم، تلاش جدي شود. از طرفي، نگاه مستقيم به اين موضوعات هم سپري شده و داستان‌هاي ديني ما بايد قادر باشند در خواننده خود همذات پنداري به وجود بياورند. در اين زمينه، خيلي از كارشناسان اين حوزه معتقدند، هنوز اثري جدي در حوزه ادبيات داستاني دفاع مقدس كه ارتباط اين ادبيات با موضوع عاشورا را به روشني بيان كند، خلق نشده است، البته نبايد توليد چنين آثاري، به عنوان هدف اصلي مطرح باشد و از ديگر عناصر مثل خلاقيت و... غفلت شود، چون به نظر مي‌رسد داستان دفاع مقدس و ديني ضعيف، نوشته نشود، بهتر است. با اين حال، اينك موعد تقويت اين نوع از ادبيات و نقد جدي آثار است، اگر مي‌خواهيم ادبيات دفاع مقدس و آثار مذهبي تداوم يابد، بايد تعارف را كنار بگذاريم و آثار را از صافي نقد عبور دهيم. واقعيت آن است كه بعد از انقلاب اسلامي، احساسات شورانگيز مذهبي در تار و پود ادبيات ما تنيده شد و رفته‌رفته بر پختگي و قوت آن افزوده گشت. البته اين رويكرد در بخش شعر پررنگ‌تر است چرا كه اغلب سروده‌هاي موفق شاعران ما در توصيف صحنه‌هاي نبرد هشت ساله و پايداري ما در برابر بيگانگان، از انديشه و حماسه بزرگ عاشورا تاثير مستقيم پذيرفت، شعرهايي كه در ظاهر با عاشورا مرتبط نبودند، اما وامدار انديشه عاشورايي شدند و همين نكته، عامل پيوند بيشتر مخاطبان با اين آثار گرديد. به عنوان مثال، بيان دلاوري‌ها و رشادت‌هاي امام (ع) و ياران آن حضرت، در حادثه كربلا، كه به عنوان بهترين شكل دين‌داري معرفي شده، به نوعي با جهان امروز و وقايع عصر حاضر شبيه‌سازي شده است . نهضت امام خميني (ره) و جريان انقلاب اسلامي و همچنين جنگ تحميلي، فضاي بسيار مناسبي براي اين شبيه‌سازي بوجود آورد كه ما تبلور اين شبيه‌سازي را در شعارهاي مردم مي‌توانيم مشاهده كنيم كه به واقع، در همه شبيه‌سازي‌ها، به نوعي انديشه «كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا» متجلي است. بنابر اين، در يك نگاه كلي به اين موضوع، مي‌توان با شناسايي زمينه‌هاي ظهور و بروز اين نوع ادبيات، چشم‌اندازهاي آن را هم در سال‌هاي آينده ترسيم كرد. در اين خصوص، مرور زمينه‌هاي اجتماعي موثر در شكل‌گيري ادبيات دفاع مقدس الهام گرفته از فرهنگ عاشورا خالي از طلف نيست. به عبارت ديگر، هر يك از رويدادهاي بزرگ اجتماعي وقتي به وقوع مي‌پيوندند، متعاقب خود ادبيات خاص آن دوره را هم در پي دارند كه معمولا هم توسط افرادي كه در شكل‌گيري آن رويداد بزرگ سهيم بوده‌اند يا فرزندان نسلي كه باعث شكل‌گيري آن اتفاق اجتماعي شده‌اند به وجود مي‌آيد. چرا كه گونه‌هاي مختلف ادبي در هر دوره‌اي، يكي از اشكال هويتي آن دوره تاريخي محسوب مي‌شود كه جلوه‌هاي از نوع نگرش افراد آن جامعه به انواع پديده‌هاي پيراموني را نشان مي‌دهد. به عبارت ديگر، «ادبيات» در هر دوره‌اي، زبان مكتوب و نشانگر ديدگاه‌هاي افراد آن مقطع زماني خاص است. در اين خصوص، يكي از رويدادهاي بزرگ اجتماعي در قرن معاصر، وقوع انقلاب اسلامي در كشورمان، ايران است كه باعث برچيده شده حكومت مستبد شاهنشاهي و استقرار نظام جمهوري اسلامي شد. البته براي رسيدن به اين اتفاق بزرگ، تلاش‌هاي زيادي صورت گرفت كه بخش وسيعي از آن در قالب مبارزات افرادي بود كه در سال‌هاي سياه ستم شاهي در اين راه (پيروزي انقلاب اسلامي) از جان و مال خود گذشتند و سرانجام طلوع فجر انقلاب اسلامي را براي ملت مسلمان ايران به ارمغان آورند. بي‌شك براي رسيدن به اين مرحله از تاريخ پر فراز و نشيب كشورمان، عوامل متعددي تاثيرگذار بودند كه انتظار مي‌رفت و مي‌رود كه اين عوامل در ادبيات خلق شده در سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي هم بازتاب يابد. اكنون اين كه انتظار فوق تا چه اندازه در ادبيات خلق شده در سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي تحقق يافته، سئوالي است كه پيش روي هر علاقه‌مندي به اين موضوع گسترده شده و پاسخ به آن به تحقيقات و پژوهش‌هاي متعدد نياز دارد. با اين حال، با يك نگاه كلٌي به مجموع آثار ادبي منتشر شده در سه دهه اخير، تنها مي‌توان در برخي از آثار خلق شده در اين سال‌ها، نشانه‌هاي پر رنگي از آن مفاهيم و ارزش‌هاي منتهي به پيروزي انقلاب اسلامي را ديد كه اكثر آنها هم در سال‌هاي اوليه پس از پيروزي انقلاب اسلامي نوشته و چاپ و منتشر شده‌اند. اين در حالي است كه ادبيات دفاع مقدس در كشور ما نسبت به ادبيات انقلاب اسلامي حضور پر رنگ‌تري دارد و آثار شاخص متعددي تاكنون در اين زمينه نوشته و چاپ و منتشر شده است. البته اين موضوع تا حدودي طبيعي جلوه مي‌كند، چون وقتي در 31 شهريور 1359 و در كمتر از دو سال بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، جنگ تحميلي رژيم بعثي عراق عليه انقلاب نو پاي اسلامي در كشور ما شروع شد، به يكباره همه توجه‌ها به آن سو جلب شد و در اين ميان، طبيعي بود كه همسو با همه اقشار جامعه، نگاه نويسندگان هم به موضوع جنگ معطوف شود كه حاصل آن خلق ادبيات تازه‌اي متناسب با شرايط آن روز جامعه شد و به اين شكل، قبل از اين كه ادبيات نو پاي انقلاب اسلامي به بلوغ و شكوفايي برسد، به صورت مقطعي، از رشد و شكوفايي باز ماند و در مقابل، ادبيات دفاع مقدس بنابر ضرورت آن روز جامعه كه به شور و حال و هواي حماسي نياز داشت، پايه‌گذاري شد و سير صعودي خود را همراه با روزها و ماه‌ها و سال‌هاي تداوم جنگ طي كرد. البته اين ادبيات در سال‌هاي پس از پايان جنگ هم با رويكرد متفاوني پايه‌هاي بقاي خود را مستحكم‌تر كرد و اكنون يكي از عرصه‌هاي قابل توجه در ميان گونه‌هاي مختلف ادبي در كشور ما، همين ادبيات دفاع مقدس است كه سال به سال، غناي محتوايي و ادبي آن افزايش مي‌يابد و نويسندگان جديدي هم هر سال به مجموع نويسندگان قبلي كه برخي از آنها اكنون مقام پيشكسوتي هم دارند افزوده مي‌شود. در اين زمينه، نمي‌توان ادعا كرد كه در طول اين سال‌ها ادبيات انقلاب اسلامي به فراموشي سپرده شده، يا در خصوص آن، نويسندگان كم‌كاري كرده اند، چرا كه مفاهيم و ارزش‌هاي حاكم بر ادبيات دفاع مقدس همان مفاهيم و ارزش‌هاي نهفته در بطن ادبيات انقلاب اسلامي است و مي‌توان گفت كه ادبيات دفاع مقدس همان تداوم ادبيات انقلاب اسلامي است كه در يك شرايط ويژه و خاصي، بنابر ضرورت شكل گرفته و به نوعي، ادبيات انقلاب اسلامي را در يك مقطع خاص تاريخي همراهي و از زوايه‌اي تكميل كرده است. حالا با گذشت سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي كه چشم اندازها و افق‌هاي تازه‌اي پيش روي اين انقلاب گسترده شده، انتظار مي‌رود نويسندگان اين عصر هم مانند آن گروه از همتايان خود در زمان جنگ تحميلي كه به رسالت خود در خصوص دفاع از دين و ميهن اسلامي اهتمام ورزيدند، با شناسايي ضرورت‌هاي زمانه خود براي پيشبرد اهداف انقلاب اسلامي همت كنند و ادبيات خاص اين دوره را كه به نوبه خود از مراحل سرنوشت ساز انقلاب اسلامي محسوب مي‌شود، خلق و به اين وسيله، پايه‌هاي نظام جمهوري اسلامي ايران را بيش از پيش مستحكم‌تر كنند. خوشبختانه راه‌هاي رسيدن به اين اهداف عاليه به واسطه توجه نهادهاي مسئول هموار است و اگر نويسندگان اراده كنند اهداف مورد نظر دور از دسترس نيستند. -------------------------------- نويسنده: علي‌الله سليمي -------------------------------- انتهاي پيام/و/1
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 599]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها